Dagrenning - 01.08.1956, Qupperneq 44

JÓNAS GUÐMUNDSSON:
Islenzk stjórnmál 1956
Eftirmæli ríkisstjórnar.
Alþingiskosningar þær, sem fram fóru
hér á landi á s. 1. vori munu verða ör-
lagaríkar á marga lund fyrir íslenzku
þjóðina. Það verður að segjast, að þjóð-
in var orðin sárþreytt á samstjórn Sjálf-
stæðis- og Framsóknarflokksins. Sú
stjórn var orðin svo værukær og hugs-
unarlítil um flest mestu vandamál þjóð-
félagsins, að engu var líkara en hún liti
orðið á þjóðfélagið og ríkissjóðinn sem
einkaeign sína, sem henni væri heimilt
að fara með, hvernig sem henni sýnd-
ist. Allar ráðstafanir þeirrar stjórnar og
þingmeirihluta voru „bráðabirgðaað-
gerðir“, alltaf var tjaldað til einnar næt-
ur, og stjórnin þorði á fáu að taka með
nauðsynlegri festu. í þeim málum ein-
um, sem líklegust voru til atkvæðaveiða,
var sýnd nokkur viðleitni, s. s. rafmagns-
og húsnæðismálum, en allt var það þó
hálfverk og byggðist aðallega á því, eins
og fyrr segir, að reyna að tryggja sér
kjósendafylgi, enda var háð hatröm bar-
átta um það í blöðum stjórnarinnar,
hvorum þessara flokka þessar eða hin-
ar framkvæmdirnar væru að þakka.
Úrræða- og forystuleysið kom einna
berlegast fram í því, að stjómin lét
þrisvar neyða sig, með langvarandi
verkföllum, til breytinga á almanna-
tryggingalöggjöfinni, í stað þess að taka
forustu um þær breytingar, ef þær voru
nauðsynlegar. Hún sinnti heldur engu
margendurteknum óskum um breyting-
ar og lagfæringar á þýðingarmikilli lög-
gjöf, sem marglofað var þó að sinna,
s. s. stjórnarskránni, kosningalögum,
sveitarstjórnarlöggjöf, vinnulöggjöfinni
o. fl., sem orðin er úrelt og þarf end-
urskoðunar. í sjö ár hafa Sjálfstæðis-
og Framsóknarmenn haft tækifæri til
þess að leysa þessi vandamál, en ekk-
ert hefur verið aðhafzt. Svona vinnu-
brögð hljóta að hefna sín fyrr eða síðar.
Þessu var þó unað, þótt illt þætti,
vegna þeirrar samstöðu, sem þessir tveir
flokkar áttu um utanríkismál, því öll
þjóðin veit og skilur, að þau eru nú þýð-
ingarmest allra íslenzkra stjórnmála.
#
Viðskilnaður fyrri ríkistjómar er ekki
glæsilegur, þegar á heildina er litið. At-
vinnuleysi var að vísu ekki áberandi
vegna þess að hin mikla atvinna í Kefla-
víkurflugvelli og áhugi á síldveiðum
bætti þar úr í bili. En þá er líka upp
talið. Allir atvinnuvegir landsmanna,
nema verzlunin, eru reknir með styrkj-
um úr ríkissjóði. Togaramir fá 5000
króna styrk á dag. Bátaútvegurinn lifir
á bátagjaldeyrinum. Síldarútgerðin er
styrkt með sérstökum styrk á hvert síld-
armál og tunnu. Landbúnaðurinn nýt-
ur stórfelldra styrkja og uppbótar-
greiðslna á alla framleiðslu sína. Kaup-
staðir og þorp eru styrkt til ýmislegrar
svokallaðrar „atvinnuaukningar" af rík-
isfé. Iðnaðurinn nýtur margvíslegrar
óbeinnar verndar frá gjaldeyris- og inn-
flutningshömlum, sem framkvæmdar
eru ýmist af gjaldeyriseftirliti bankanna
42 DAGRENNING