Dagrenning - 01.08.1956, Page 53

hvernig Sovétríkin ríða, með aðstoð
kommúnista, net njósnara sinna um heil
þjóðlönd. En rannsókn málsins leiddi
í ljós, að kommúnistarnir í Iran tóku
bæði við fé og fyrirskipunum frá
Moskvu. Saga samsærisins, sem fer hér
á eftir, er byggð á frásögn þess manns,
sem uppgötvaði það og reif sundur net
njósnaranna, Timur Bakhtiars hershöfð-
ingja, yfirmanns setuliðsins í höfuðborg
írans, Teheran.
Bakhtiar hershöfðingja tókst fyrir
óvænt happ, þrautsegju og harðfylgi, að
hafa upp á og sundra fjölmennum leyni-
félagsskap kommúnistískra njósnara, sem
fæstir óbreyttir flokksmenn kommúnista
í íran höfðu einu sinni hugboð um, að
til væri. Einstakir rússneskir njósn-
arar hafa verið afhjúpaðir í mörgum
löndum, svo sem fréttir frá Ottawa,
Washington og London hafa borið með
sér hin síðari ár. En í öll þau 38 ár,
sem liðin eru síðan Sovétríkin voru stofn-
uð, hefir aldrei áður tekizt að afhjúpa
eins fjölmennan og heilsteyptan hring
kommúnistískra njósnara þeirra, og nú
í íran. Er það óneitanlega lærdómsríkt
fyrir þá, sem lagt hafa trúnað á látalæti
og blítt bros þeirra Krusjevs og Bulg-
anins hina síðustu mánuði.
Óvænt heimsókn.
Sagan hefst síðsumars 1954.
Bakhtiar hershöfðingi er önnum kaf-
inn í skrifstofu sinni í Teheran eitt
ágústkvöldið, þegar aðstoðarmaður hans
kom inn og sagði, að úti fyrir biði mað-
ur, sem segðist hafa verið ráðinn til þess
af kommúnistum, að myrða hershöfð-
ingann. Bakhtiar bað að vísa þessum
„morðingja" inn!
Maðurinn, sem nú birtist, var fríður
sýnum, hár og vel vaxinn. Föt hans voru
spjátrungsleg eins og ekki er ótítt um
fatnað „gangstera". Hann kvaðst heita
Jafari.
Aðstoðarmaður hershöfðingjans lagði
skammbyssu og fjögur skothylki á skrif-
borð hans, og Jafari skýrði brosandi út að
eyrum frá því, að þetta væru vopnin, sem
kommúnistar hefðu fengið honum til
banatilræðisins.
Bakhtiar virti hann fyrir sér. Senni-
lega væri þessi maður ekkert annað en
lukkuriddari, sem langaði til að auglýsa
sig eða vinna til einhverrar þóknunar í
peningum, hugsaði hann. — „Hvers
vegna komið þér hingað og skýrið frá
þessu ótilkvaddur?" spurði hann að lok-
um, tortryggnislegur á svip.
„Samvizka mín leyfði mér ekki að
svipta einlægan föðurlandsvin, eins og
yður, lífi,“ svaraði Jafari. „Auk þess er
ég fyrir löngu orðinn þreyttur á að lifa
lífi laridráða- og samsærismanns."
Hermdarverkamaður að iðn.
Við frekari yfirheyrslu kvaðst Jafari
vera úr hermdarverkadeild Tudehflokks-
ins, þ. e. hins ólöglega kommúnistaflokks
í íran, en helzta hlutverk þeirrar deildar
væri að myrða pólitíska andstæðinga
kommúnista. Fyrir um það bil þremur
vikum hefði sér verið falið að vinna á
Bakhtiar hershöfðingja. Og á þessari
stundu biði yfirboðari hans þess á götu-
horni í norðurhluta borgarinnar, að fá
skýrslu um undirbúning banatilræðis-
ins.
Er hér var komið sögu, var Bakhtiar
farinn að trúa því, að þessi furðulegi gest-
ur hefði í raun og sannleika átt að myrða
hann. Og vissulega hefði hann ekki hætt
við það af neinni föðurlandsást, hugsaði
hershöfðinginn, heldur aðeins af ótta um
eigi líf. Hefði Jafari neitað að fram-
DAGRENNING &1