Ægir - 01.03.2014, Blaðsíða 11
11
verða þó að sjálfsögðu að vera
útgönguleiðir fyrir uppsjávar-
vinnsluna þar sem afla er dælt
beint inn í hús. En þar mætti
gera vigtunina einsleitari,“ segir
Eyþór.
Þann 1. september á síðasta
ári breyttist reglugerð um
vigtun sjávarafla að því leyti að
óheimilt er nú að endurvigta
afla á uppboðsmörkuðum er-
lendis. Fram að þessu höfðu
þrír erlendir markaðir heimildir
til þess að endurvigta fisk; í
Þýskalandi, Englandi og Færeyj-
um. Nú er allur aflinn endan-
lega vigtaður á Íslandi áður en
hann er sendur úr landi.
„Þetta er mikill léttir því það
er yfrið verkefni að halda uppi
eftirliti á Íslandi þótt Fiskistofa
sé ekki með starfsfólk á erlendri
grund líka. Við vorum með
veiðieftirlitsmenn í Englandi og
sendum einnig eftirlitsmenn til
Þýskalands áður en reglu-
gerðinni var breytt.“
Eyþór kveðst hafa heyrt að
mismunandi vigtunarreglur
hafi haft áhrif á samkeppnis-
stöðu aðila innan greinarinnar.
Fiskmarkaðir hafi þannig misst
aðila úr viðskiptum vegna þess
að þriðji aðili með endurvigtun-
arleyfi hafi getað boðið upp á
hagstæðari ísprósentu. Þetta
þýði m.ö.o. að verið sé að hag-
ræða tölum í tengslum við
vigtun.
„Önnur saga sem hefur
borist okkur til eyrna sem lýtur
að strandveiðum er sú að kaup-
endur afla hafi boðið útgerðar-
mönnum að koma í föst við-
skipti gegn því að tryggt yrði að
þeir færu aldrei yfir leyfilegt há-
mark sem mætti veiða á hverj-
um degi. Einnig má benda á að
sjómenn hafa ekki að ófyrir-
synju áhyggjur af vigtunarmál-
um því vigtun sjávarafla hefur
bein áhrif á tekjur þeirra. Sé
minna vigtað upp úr skipi fá
þeir skertan hlut. Við höfum
ekki náð að staðreyna svona
sögur en þær eru alls ekki til
þess fallnar að draga úr áhyggj-
um okkar vegna þessa um-
hverfis. Engu að síður stend ég í
þeirri meiningu að flestir innan
sjávarútvegsins vinni innan
ramma reglnanna eða í það
minnsta vilji þeir gera það,“
segir Eyþór.
Bakreiknisdeild - plús og mínus
Eyþór segir að sýnilegi þáttur-
inn í starfsemi Fiskistofu, sem er
eftirlit úti á vettvangi, sé þó í
raun og veru einungis brot af
starfseminni. „Útgáfa veiðileyfa
og umsýsla með það, úthlutun
á kvótum og umsýsla með öll-
um kvótamillifærslum er um-
talsvert stærri þáttur í starf-
seminni. Stundum minnir þessi
hluti starfseminnar dálítið á
bankastarfsemi. Það sem kemur
inn á reikninginn er það sem er
úthlutað í upphafi fiskveiði-
ársins. Svo er tekið út af reikn-
ingnum um leið og landað er.
Svo er millifært yfir á aðra reikn-
inga þegar kvótinn er fluttur til.
Ekki má heldur fara yfir á reikn-
ingnum, þ.e.a.s. að veiða um-
fram heimildir. Með þessu fylgj-
umst við og höldum utan um
hér á Fiskistofu,“ segir Eyþór.
Svonefnd bakreiknideild
stofnunarinnar hefur verið tals-
vert í umræðunni upp á
síðkastið. Hlutverk hennar er að
fylgjast með því hve mikinn afla
fiskvinnslufyrirtæki hafa keypt
og hve mikið af afurðum þau
hafa flutt út. Þetta er borið
saman og reiknað út á grund-
velli nýtingarhlutfalla og afla
upp úr sjó.
„Ef meira er selt en keypt er
inn hefur væntanlega verið
unninn ólöglegur sjávarafli sem
hefur farið framhjá vigt.
Viðurlögin við þessu eru þó
ekki strangari en svo að lagt er
á gjald sem nemur verðmæti
þess afla sem ólöglegur er,“
segir Eyþór.
FÆRAVINDUR
TRAUST
HAGKVÆMNI
AFKÖST
ENDING