Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.01.2015, Blaðsíða 16

16 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11.1. 2015
Fjölskyldan Perlur eru sígildar sem dægradvöl fyrir fjölskylduna alla. Stórar perlur henta minnstufingrunum en eftir því sem fingurnir stækka ráða þeir við minni perlur. Með smágrúski á
síðum eins og Pinterest og fleirum má finna góðar hugmyndir. Benda má einnig á vefsíð-
una hamabeadpatterns.co.uk sem hefur að geyma fjölda perluuppskrifta.
Perlað út í eitt
S
érfræðingarnir virðast vera
á einu máli um að einn
hæfileiki, öðrum framar,
komi fólki áfram í lífinu.
Þetta er hæfileiki sem við
bjuggum öll yfir sem börn, en
glutruðum smám saman niður,
fyrir utan – að því er virðist –
fáa útvalda sem skara fram úr
hver á sínu sviði.
Þessi hæfileiki er skapandi
hugsun.
Ingibjörg Petra Guðmunds-
dóttir er grafískur hönnuður að
mennt og með meistaragráðu í
listkennslu frá Listaháskóla Ís-
lands. Ingibjörg segir það mik-
inn misskilning að skapandi
hugsun sé eitthvað sem ekki má
læra og í janúar og febrúar
heldur hún námskeið sem kennir
einmitt þetta: að hugsa skap-
andi.
Námskeiðið heldur hún í
vinnustofu sinni í Borgartúni 3,
á 4. hæð. Kennslan hefst 16.
janúar og verður kennt fjóra
föstudaga, annars vegar frá kl.
10 til 12 og hins vegar kl. 13 til
15. Skrá má þátttöku með tölvu-
pósti á netfangið ingibjorgpet-
ra@gmail.com eða í síma 690-
3169 milli kl. 13 og 16.
Óttumst álit annarra
Ingibjörg Petra segir vanda
margra ekki endilega skortinn á
getu til að hugsa frumlega, held-
ur vantar fólk kjarkinn til að
þora að tjá hugmyndir sínar og
láta á þær reyna. Hún bendir á
hvernig óttinn við neikvætt álit
annarra, og eins konar spé-
hræðsla, aukist eftir því sem við
eldumst og haldi meir og meir
aftur af okkur. Börn í leikskóla
skapa og tjá sig hispurslaust en
með aldrinum virðast börnin
læra að það sé afleitt að gera
mistök eða skera sig úr hópnum.
„Og ef eitthvað er virðist þessi
feimni og sjálfsgagnrýni koma
enn sterkar fram hjá stelpunum,
sem svo oft eru með storkleðrið
á fljúgandi ferð og finnst það
sem þær skapa aldrei nógu gott
og aldrei nógu flott.“
Námskeið Ingibjargar felst
meira í æfingum en fyrirlestrum.
Hún mun stilla stærð námskeiðs-
hópanna mjög í hóf og vinna
æfingar sem þjálfa þann mik-
ilvæga hæfileika að þora að gera
sjálfan sig að fífli. „Skapandi
hugsun snýst um ákveðið æðru-
leysi. Æfingarnar sem við gerum
snúast um að brjóta ísinn, róa
hugann, efla einbeitinguna og
jafnvel styrkja öndun og efla
röddina. Ég leitast við að kenna
nemendunum að horfa á heiminn
í öðru ljósi, tileinka sér ákveðna
tegund þrautseigju og komast
yfir mestu hræðsluna.“
Ekki bara treflar og latte
Þegar hér er komið sögu gæti
námskeiðið verið farið að hljóma
eins og hálfgerður sjálfshjálpar-
kúrs. Eða hvað hefur öndun að
gera með skapandi hugsun? Og
er þá ekki skapandi hugsun
bara fyrir mjúku týpurnar, með
treflana og latte-bollana? Ingi-
björg Petra segir þvert á móti
að allir eigi erindi á námskeiðið
og þar á meðal jakkafataklæddu
manngerðirnar sem þykir
kannski pínleg tilhugsunin að
gera raddæfingar fyrir framan
hóp af ókunnugu fólki.
Raunar er það mikill misskiln-
ingur að skapandi hugsun eigi
bara við listræn viðfangsefni. Á
öllum sviðum lífsins, hvort held-
ur í starfi eða einkalífi, er feng-
ur í því að geta og þora að
hugsa út fyrir rammann. „Við
sjáum t.d. iðulega að þeir starfs-
menn eru verðmætastir sem hafa
getuna til að hugsa á skapandi
hátt. Þetta er fólkið sem kemur
með nýju hugmyndirnar og ný-
sköpunina. Á meðan reka hinir
lestina sem halda sig innan
þægindarammans og þykir best
að gera hlutina alltaf eins.“
„Þetta reddast“
Ef eitthvað er verður skapandi
hugsun meira ómissandi eig-
inleiki með hverju árinu, og erf-
itt að vera án getunnar til að
þora að breyta til, víkja frá
kunnuglega mynstrinu og
spreyta sig á nýjum áskorunum.
„Auðvelt er að festast í van-
anum, hvað þá þegar allar horf-
ur eru á að framundan sé lygn
sjór og nóg af vinnu. En und-
anfarin ár ættu að hafa kennt
okkur að hlutirnir geta breyst
þegar minnst varir og breytast
þá mjög hratt. Þar standa þeir
betur að vígi sem hafa tileinkað
sér sveigjanleika og kunna að
koma auga á óhefðbundnu mögu-
leikana. Hinir eiga erfiðara upp-
dráttar sem hafa leyft sér að
festast á ákveðnum stað og tam-
ið sér að hugsa aðeins innan
þröngs afmarkaðs ramma.“
Góðu fréttirnar eru svo að
skapandi hugsun, drifkraftur og
athafnagleði virðist rík í íslensk-
um sálum. Er alkunna að borið
saman við margar þjóðir eru Ís-
lendingar síður hræddir við að
taka áhættu með áhugaverðar
hugmyndir. „Þetta reddast“ er
fyrir löngu orðið óformlegt
mottó þjóðarinnar. Réttu æfing-
arnar eiga að geta leyst úr læð-
ingi þennan hæfileika hjá þeim
sem hafa leyft kvíða, feimni,
sjálfsritskoðun og óframfærni að
hefta sig.
„Kannski er þetta smæð sam-
félagsins sem hjálpar okkur. Við
sjáum það og lesum daglega að
allt í kringum okkur er fólk sem
hefur tekið af skarið, og aðgeng-
ið er líka gott að stuðningi og
góðu fólki til að gera hugmynd-
irnar að veruleika. Að vísu má á
sama hátt segja að smæðin geti
verið hindrun því við vitum vel
að þeir sem reyna og mistekst
eiga á hættu að verða á milli
tannanna á fólki. Sést þar aftur
vel að þeir sem hafa náð hvað
lengst eru einmitt þeir sem geta
látið þetta umtal sem vind um
eyru þjóta og eru strax byrjaðir
að láta reyna á aðra góða hug-
mynd ef sú fyrri reyndist ekki
ganga upp.“
SPÉHRÆÐSLAN HELDUR AFTUR AF OKKUR
Skapandi hugsun
er lykillinn að árangri
„Kannski er þetta smæð samfélagsins sem hjálp-
ar okkur. Við sjáum það og lesum daglega að allt
í kringum okkur er fólk sem hefur tekið af skar-
ið, og aðgengið er líka gott að stuðningi og
góðu fólki til að gera hugmyndirnar að veru-
leika,“ segir Ingibjörg Petra Guðmundsdóttir.
Morgunblaðið/Þórður
INGIBJÖRG PETRA
GUÐMUNDSDÓTTIR SEGIR
SKAPANDI HUGSUN
STUNDUM KALLA Á AÐ
ÞORA AÐ GERA SIG AÐ
FÍFLI. SJÁLFSRITSKOÐUN OG
ÓFRAMFÆRNI HELDUR
AFTUR AF FÓLKI.
Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is
Richard Branson er gott dæmi um mann sem hugsar á skapandi hátt og hefur í
krafti frumleikans hér um bil náð að leggja undir sig heiminn, og geiminn.
Reuters
* Ef eitthvað ervirðist þessifeimni og sjálfs-
gagnrýni koma enn
sterkar fram hjá
stelpunum, sem svo
oft eru með strokleðr-
ið á fljúgandi ferð.