Morgunblaðið - 07.03.2015, Page 35

MINNINGAR 35
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. MARS 2015
✝ Gunnar SigurðurMagnússon
fæddist 27. sept-
ember 1930. Hann
lést á Vífilsstöðum
22. febrúar 2015.
Foreldrar hans
voru Magnús Skúla-
son, f. 11.6. 1896, d.
31.1. 1963, húsa-
smíðameistari, og
Magnesína Val-
gerður Pétursdóttir,
f. 22.11. 1905, d. 7.12. 1987.
Systur Gunnars eru Þorbjörg
Elsa, f. 1.9. 1928. Ásdís Sigrún, f.
15.12. 1932. Fóstursystir Gunnars
er Rakel Kristín Malmquist, f.
22.3. 1924.
Gunnar kvæntist 21.2. 1949
Sigríði Kristínu Davíðsdóttur, f. í
Ólafsdal, Dalasýslu, 25.10. 1930.
Þau skildu 1966, hún lést 31.3.
2011. Foreldrar hennar voru
Davíð Óskar Grímsson og Geir-
laug Sigríður Kristjánsdóttir.
Börn Gunnars og Sigríðar eru: 1)
Magnús Óskar, f. 11.8. 1949,
kvæntur Svanfríði Kristjáns-
dóttur. Börn þeirra eru Sandra
Ósk, f. 8.9. 1988, og Gunnar Sig-
urður, f. 24.12. 1992. 2) Davíð
Geir, f. 10.6. 1956, kvæntur Janyu
Khunthong. Börn Davíðs eru
Ágúst Ingi, f. 29.8. 1980, móðir
ara Jean Heiberg. Hann var
kennari Gunnars. Eftir þriggja
ára nám í Noregi árið 1952 hélt
Gunnar áfram námi í Frakklandi
og á Spáni og vann að gerð vatns-
litamynda á Ítalíu.
Þegar Gunnar sneri heim til Ís-
lands tók hann virkan þátt í lista-
lífinu á Íslandi. Hann kenndi
myndlist við Myndlistaskólann og
Æfingadeild Kennaraháskóla Ís-
lands.
Árið 1957 beitti Gunnar sér
fyrir stofnun gallerísins Sýning-
arsalarins á Hverfisgötu 8-10
ásamt eiginkonu sinni og var for-
stöðumaður þess.
Gunnar hélt sína fyrstu op-
inberu sýningu með Félagi ís-
lenskra frístundamálara 1947.
Fyrstu einkasýningu sína hélt
hann í Ásmundarsal við Freyju-
götu árið 1949 og aðra sama ár á
Akureyri. Hann hélt fjölda sýn-
inga hér á landi og erlendis.
Gunnar stofnaði Íslenska sjón-
menntaháskólann en fjöldi ungra
og upprennandi myndlist-
armanna hefur notið leiðsagnar
hans og kennslu.
Hann gaf út ljósmyndabókina
Mynd dagsins árið 2007.
Verk Gunnars má víða sjá í
listasöfnum landsins. Meðal safna
sem eiga verk eftir hann eru
Listasafn Íslands við Fríkirkju-
veg, Listasafn alþýðu við Grens-
ásveg og Listasafn Árnesinga á
Selfossi auk fleiri safna.
Útförin fer fram frá Kirkju
óháða safnaðarins v/Háteigsveg í
dag, 7. mars 2015, kl. 13.
hans er Ólöf Þóra
Sigurðardóttir.
Fyrrverandi eig-
inkona Davíðs er
Hólmfríður Sara
Friðjónsdóttir,
dætur þeirra eru
Sigríður Kristín, f.
22.7. 1983, og Þor-
björg Katrín, f.
21.2. 1994. 3) Ásdís
Sól, f. 3.1. 1959,
sonur hennar er
Kristinn Ingi Hrafnsson f. 12.2.
1977, faðir hans var Hrafn Svein-
bjarnarson, f. 17.5. 1952. d. í sjó-
slysi 22.1. 1984. 4) Gunnar Máni,
f. 1.3. 1960, d. 11.4. 1963. 5) Gunn-
ar Bolli, f. 25.2. 1963, sonur Ómar
Sigurvin, f. 21.12. 1984, móðir
hans er Hólmfríður Lillý Ómars-
dóttir, f. 11.5. 1962.
Barnabarnabörn Gunnars eru
orðin sjö.
Hann stundaði nám í Mynd-
lista- og handíðaskólanum og
Myndlistaskólanum í Reykjavík.
Hann fór í kynnis- og námsferðir
til ýmissa Evrópulanda, t.d.
Frakklands, Ítalíu og Hollands,
og til framhaldsnáms við lista-
skólann í Ósló (Statens Kunst-
akademi) frá haustinu 1949.
Henri Matisse átti lærisvein við
skólann, hinn þekkta norska mál-
Atvikin höguðu því þannig að
við Gunnar ásamt fjölskyldum
okkar áttum um það bil tvö ár
heima hvor á sinni hæð í sama
húsi, Bergstaðastræti 48A. Það
mun hafa verið kringum 1958-59,
báðir á þrítugsaldri. Það var sá
stutti tími sem ég var virkur í
Æskulýðsfylkingunni og hún hafði
þá fengið húsnæði í risinu á Tjarn-
argötu 20. Reynt var að skipu-
leggja svolitla menningardagskrá
þennan vetur og meðal annars
kynnti Þorgeir Þorgeirsson kvik-
myndalist og Gunnar S. Magnús-
son myndlist. Sumarið eftir tók
Gunnar þátt í undirbúningi að
myndlistarsýningu á heimsmóti
æskunnar í Vínarborg 1959 ásamt
Benedikt Gunnarssyni listmálara.
Eftir það dvaldist ég erlendis
nokkur ár og sá Gunnar varla á
meðan en þegar ég kom aftur
hafði ýmislegt gengið á fyrir hon-
um.
Óhætt er að segja að Gunnar
var einn þeirra góðu manna sem
fremur mega kallast sérvitrir en
samheimskir. Uppátæki hans
þóttu stundum nýstárleg en æv-
inlega rökvís. Þegar ég kynntist
honum fyrst var hann uppfullur af
því sem hann nefndi manneldis-
mál, en í því fólst reyndar ekki
mikið annað en hollustusamlegt
mataræði. Önnur hugðarefni áttu
eftir að taka hug hans fanginn
hvert á fætur öðru. Hann var hrif-
næmur og gat verið skjótráður.
Smálegt dæmi um það er frá því
hann sýndi eitt sinn í Bogasal
Þjóðminjasafnsins. Þegar hann
kom að sýningu lokinni að ganga
frá málum við þjóðminjavörð
spurði Þór Magnússon hvort hann
hefði nokkuð orðið var við köttinn
sinn sem væri horfinn. Ja, það
hafði komið svona líka listnæmur
köttur á sýninguna og skoðað
hana af mestu athygli. Gunnar
vissi engin deili á kettinum og tók
þennan happagrip heim með sér
þar sem hann var í góðu yfirlæti.
Hann skilaði kettinum strax og
gaf Þór málverk í miskabætur.
Við Gunnar umgengumst ekk-
ert að staðaldri eftir þessi fyrstu
tvö ár en hittumst stöku sinnum
og þá jafnan með kærleikum.
Hann kom ósjaldan í afmæli til
mín ef þau voru öllum opin. Stund-
um kom hann þá með listaverk
færandi hendi. Seinast sá ég hann
í áttræðisafmæli sameiginlegs vin-
ar okkar Erlings Gíslasonar leik-
ara.
Árni Björnsson.
Í mínum augum var Gunnar S.
Magnússon nokkurs konar engill í
mannsmynd sem hógvær og lítil-
látur, gekk um meðal okkar hinna
og auðgaði lífið með nærveru
sinni. Frá honum streymdi rósemi
og æðruleysi þess sem öðlast hef-
ur reynslu og visku á langri við-
burðaríkri ævigöngu. Gunnar var
góðlyndur og ljúflyndur enda
hvers manns hugljúfi. Hann
dæmdi heldur ekki nokkurn
mann, hvað þá að hann léti styggð-
aryrði falla um aðra; ekki svo að
skilja að hann hafi verið skaplaus,
síður en svo. En umburðarlyndi,
rósemi og manngæska voru í fyr-
irrúmi og einkenndu hann á efri
árum. Ekki var nokkur maður svo
ómögulegur í augum Gunnars að
hann ætti sér ekki viðreisnar von.
Ef einhver hegðaði sér óskemmti-
lega kaus hann einfaldlega að
leiða slíkt hjá sér og snúa sér að
mikilvægari málefnum.
Ég kynntist Gunnari fyrst árið
1997 þegar hann fór að venja kom-
ur sínar á Grettisgötuna þar sem
ég bjó ásamt Þorgeiri Rúnari
Kjartanssyni, en þar hittust ýmsir
andans menn og ræddu veraldar-
málin og djúphugul fræði, lista-
menn, skáld, fræðimenn og alls
konar fólk. Gunnar hafði sérstak-
an virðingarsess í hópnum, enda
átti hann langan og litríkan feril
að baki og naut þess nú að vera
aldursforseti, virðulegur mynd-
listarmaður og meistari.
Þegar á reyndi og erfiðleikar og
alvarleg veikindi steðjuðu að hjá
mér og Þorgeiri reyndist þessi nýi
vinur okkar afar traustur, skiln-
ingsríkur og hjálpsamur. Enga
hugmynd hafði ég um það þá að
Gunnar bjó einmitt yfir mikil-
vægri lífsreynslu og þekkingu
sem gerði honum kleift að skilja
okkur og þar með hjálpa í hremm-
ingum okkar. Gunnar hafði oft góð
og róandi áhrif á þá sem voru í
kringum hann; í nærveru hans var
ekki annað hægt en að slaka á, æs-
ingur og óánægja fjöruðu út í
brosi og hlátri.
Gunnar bjó yfir mikilsverðum
eiginleikum sem gerðu að verkum
að gott var að leita til hans með
ýmis trúnaðarmál. Hann var tilbú-
inn að ljá manni eyra og lagði aldr-
ei dóm á það sem honum var trúað
fyrir. Fullur skilnings og væntum-
þykju laumaði hann kannski að
manni einhverjum viturlegum at-
hugasemdum og allt í einu gat
maður sjálfur leyst vandamálið
áreynslulítið.
Gunnar fylgdist af áhuga og
stolti með því þegar myndlistar-
maðurinn vaknaði í mér aftur eftir
fimmtán ára dvala og hvatti mig
með ráðum og dáð gegnum árin.
Að ýmsu leyti var hann mér fyr-
irmynd og föðurímynd og hann
kenndi mér margt bæði um lífið og
listina. Hann var afar trygglyndur
vinur og einnig örlátur. Gunnar
var aldrei svo fátækur að hann
hefði ekkert til að gefa og hann bjó
yfir miklum andlegum auði. Ver-
aldleg auðæfi skiptu minna máli
enda sagðist hann ekki selja mál-
verk sín; annað mál var svo að
hann þurfti stundum að „kaupa
sér peninga“ með þeim.
Elsku Gunnar, ég er innilega
þakklát fyrir að hafa fengið að
kynnast þér og eiga þig að vini
þessi nítján ár. Með ljúfri nærveru
umvafðir þú okkur samferðamenn
þína ljósi; megi ljós og ástúðar-
birta líka umvefja þig um eilífð.
Börnum þínum, barnabörnum og
öðrum aðstandendum votta ég
mína dýpstu samúð.
Rúna Knútsdóttir
Tetzschner.
Góður vinur er genginn.
Það eru líkast til 44 ár síðan að
ég kynntist páfanum í Vatíkaninu,
fyrst. Hann var einn af drykkju-
félögum, en samt einhvernvegin
öðruvísi. Það var meiri reisn og
myndarskapur í óreglunni þegar
Páfinn var við stjórn heldur en ef
óreglan var stjórnlaus. Minni
áhyggjur fyrir áhyggjufullan að-
standanda, enda hugsaði Páfinn
alltaf um að menn færu í sund og
híbýlin væru þrifin á löngum
drykkjutúrum.
Það var árið 1985, þegar allt
partíið hafði farið á Freeport og
öðlast nýja staðfestu í margra ára
edrúmennsku, að ég var staddur á
efstu hæð á Laugavegi 18, að
myndlistarmaðurinn vatt sér inn í
Arsenal búning skreyttur fánum
og treflum, hafði hátt um nýjustu
áformin, fór út á svalir en þegar
mannfjöldinn heyrði ekki til hans,
var stikið tekið niðrá Lækjartorg
þar sem fundinn var kassi og hald-
in ræða. Eitthvað var framtakið
mistúlkað og í fylgd lögreglu var
horfið af vettvangi og farið í langt
og strangt ferðalag í leit að bata
og ráðum til að eiga við þunglyndi
og maníu.
1992, var í mínu lífi tímabil þeg-
ar seint var farið að sofa en vakn-
að snemma til að átta sig á tilgangi
lífsins. Einn vormorgun sé ég
kunnuglegt andlit á morgungöngu
og ég kalla út um gluggann á
Njálsgötunni, „Gunnar, Gunnar,
bíddu við“ og hleyp út og fagna
vini mínum vel og spyr hverju sæti
að hann sé á ferð svona snemma
dags?
„Bíddu Siggi, nú er það mynd
dagsins“ og þarna var fyrsta
mynd dagsins tekin af mér. Þær
urðu margar og nú hlýnar mér um
hjartarætur að horfa á margar
þeirra.
Nú voru nýir tímar, ný tækni og
maðurinn kynnti sig „GSM, ekki
gemsi“, og kúrsinn var tekinn út
til að taka aftur þátt í samfélaginu
og takmarkið að sinna hugðarmál-
um sínum, myndlistinni og sam-
skiptum við fólk.
Síðan þennan morgun höfum
við GSM ekki gemsi verið sam-
ferða í ótalmörgum leiðöngrum.
Einu sinni bjuggum við í sama
húsi og betri nágranna var ekki
hægt að hugsa sé, og þó það væri
þröngt á Grundarstígnum, þá var
alltaf mikið ævintýri að koma upp
til hans og skoða verk hans frá
þeim tíma þegar Gunnar S. var
einn af áhrifamestu og efnilegustu
myndlistarmönnum samtímans.
Sýningar í Hveragerði voru
nokkrar, og á einni voru fjórar
myndir sem voru nokkuð ungæð-
islegar og þegar ég spurði hann,
hvaðan koma þessar. „Ég málaði
þær þegar ég var 12 ára strákur í
Skerjafirðinum en svo fóru þær
þegar brann hjá mér á Laugavegi,
svo ég málaði þær bara aftur“. Ég
keypti þær allar, óborganlegar
myndir sem ég hef alltaf jafn gam-
an af að horfa á.
Gunnar S. Magnússon, var góð-
ur drengur, hann átti fölskvalausa
væntumþykju á öllum sem voru
minnimáttar, hann fór aldrei í
manngreinarálit og oft var maður
ekki alveg viss hvort hann var
þiggjandi eða skipuleggjandi
þjónustu Geðhjálpar, en víst er að
þar var hann mörgum styrkur á
sama tíma og hann sótti þangað
frið og ró hugans.
Leikni hans í að vera bæði
þiggjandi og gefandi kom vel fram
í myndlistarverki hans til margra
ára „Mynd dagsins“, þegar mynd
var tekin og síðan framkölluð var
alltaf komið með eintak handa
myndefninu, þannig tókst Gunn-
ari að taka myndir af fólki og oft
við leynileg störf eins og á AA
fundum. Allt fyrirgafst honum, því
GSM var græskulaus.
Ég spurði bróður minn, þegar
Gunnar S. Magnússon dó, hvers
hann minntist helst úr hans fari.
„Hann var alltaf svo góður vinur“.
Þannig var Gunnar S. Magnús-
son, og far vel góði vinur á vit feðr-
anna.
Sigurður Haraldsson.
Mjög góður vinur minn, Gunn-
ar S. Magnússon myndlistarmað-
ur, er fallinn frá eftir erfið veik-
indi. Ég kynntist Gunnari (GSM)
fyrir allmörgum árum í gegnum
dóttur hans Ásdísi Sól. Kynni mín
af honum voru alltaf mjög góð og
tók hann mér alltaf eins og ég væri
einn af hans nánustu ættingjum.
Reyndar kom hann svoleiðis fram
við alla sem hann þekkti. Þegar ég
var á ferð með honum og við hitt-
um annað fólk sem ég þekkti ekki
kynnti hann mig alltaf með nafni:
„Þetta er vinur minn, yfirstýri-
maður hjá Landhelgisgæslunni og
besti ljósmyndari Gæslunnar.“ Ég
kynntist einnig sonum hans þrem-
ur vel, mest þó Gunnari Bolla.
Gunnar var mjög skemmtileg-
ur maður og mannblendinn og
þekkti mikinn fjölda fólks, háa
sem lága og vildi allt fyrir alla
gera. Hann var alltaf mjög hress,
þrátt fyrir veikindi sín síðustu ár.
Hann var mjög slæmur í fótum og
átti ekki gott með gang, samt var
hann alltaf á ferðinni með stafinn
sinn og frönsku berettuna á höfð-
inu og virtist óstöðvandi. Oft var
glatt á hjalla hjá Gunnari þegar
hann hélt upp á afmæli sín og opn-
aði sýningar, þar mætti oft fjöldi
fólks. Hann bjó við Lindargötu og
Hverfisgatan var næst honum,
það var stutt að fara í bæinn og
upp á Laugaveg. Hann þekkti
marga þarna í nágrenninu og vildi
hvergi annars staðar búa en mið-
svæðis, í návist við bæjarlífið. Allt-
af var hann með myndavélina í
vasanum og tók myndir af fólki
sem hann hitti á förnum vegi og
átti orðið mikið safn af myndum.
Hann gaf út bók með fjölda þess-
ara mynda, „Mynd dagsins“ hét
hún.
Gunnar hafði einn vana þegar
hann hitti fólk sem hann hafði ekki
hitt áður, að spyrja hvenær það
væri fætt. Hann vissi allt um
stjörnumerki og þeim viðkomandi
og vissi hvenær þekkt fólk var
fætt. Þá sagði hann oft við viðkom-
andi: „Þú ert fæddur sama dag og
Jón Jónsson.“ Ég var honum tals-
vert innan handar síðustu árin
ásamt dóttur hans Ásdísi Sól sem
var honum mjög kær og hún hon-
um. Ásdís Sól var alltaf í mjög
góðu sambandi við föður sinn og
voru þau mjög góðir vinir alla tíð.
Hann treysti mikið á hana. Nú er
þessi merki myndlistarmaður og
höfðingi fallinn frá og er hans sárt
saknað.
Ég kveð þig með söknuði, kæri
vinur minn, og orð skáldsins geri
ég að mínum:
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(Valdimar Briem)
Ég votta aðstandendum hans
mína dýpstu samúð.
Jón Páll Ásgeirsson.
Gunnar Sigurður
Magnússon
Lilla frænka mín
var fædd og uppal-
in í Reykjavík. For-
eldrar hennar
höfðu lítið milli
handanna en gáfu fátæktinni
aldrei tækifæri til að buga and-
ann. Hvert tækifæri skyldi nýtt
til mennta. Lilla var námfús og
hafði hvatninguna úr foreldra-
húsum að leiðarljósi og fór á alls
konar námskeið.
Á unglingsárunum kynntist
Lilla honum Bjarna og giftust
þau árið 1948.
En fleiri hrifust af henni.
Hannes Sigfússon skáld var
einn þeirra. Ljóðabókin Dymb-
ilvaka er tileinkuð Lillu, þar eru
þessar hendingar:
Með gullinni skyttu
og glitrandi þræði
Guðný Gestsdóttir
✝ Guðný Gests-dóttir fæddist
9. september 1922.
Hún lést 24. febr-
úar 2015. Útför
hennar fór fram 6.
mars 2015.
óf sumarið nafn þitt
í söknuð minn.
Þegar Bjarni
varð stöðvarstjóri í
Loftskeytastöðinni
í Gufunesi fluttu
þau þangað upp
eftir. Ég kom oft í
heimsókn. Stund-
um var ég þar ein
en oftast voru fleiri
krakkar úr fjöl-
skyldunni. Þarna var töfraheim-
ur óralangt frá bænum. Dúfna-
kofi, tjörn og melar. Sjoppa í
kjallaranum sem seldi Hers-
hey’s-súkkulaði og þegar opnað
var inn í vinnusalinn heyrðust
píp og tíst.
Eitt sinn þegar ég var hjá
Lillu spurði hún mig hvort hún
mætti ekki bjóða mér apakúk í
hádeginu. Jú, takk sagði ég,
sannfærð um að Lilla gæti gert
góðan mat úr apakúk. Svo sauð
hún kokteilpylsur og við stung-
um í þær prjóni, böðuðum í tóm-
atsósu og sinnepi og átum apa-
kúk þar til við stóðum á blístri.
Bjarni fór oft til útlanda
starfs síns vegna. Lilla fór með,
sótti námskeið, keypti falleg föt
og hælaskó númer 35. Þá skó
sem hún var hætt að nota gaf
hún frá sér. Það var ekki ama-
legt að fara í mömmó á pinna-
hælum sem smellpössuðu.
Ég man eftir Lillu og Rósu
þar sem þær voru að spjalla
saman heima hjá ömmu á Ásó.
Umræðuefnið er gleymt en þrjú
orð sitja eftir í minni mínu: Lek-
ker, elegant, fix.
Lilla var, eins og Laxness
sagði um eina kvenpersónu sína:
bomba, þó ekki bomba sem var
ætluð til sprengs, heldur kyn-
bomba. Hún var bráðfalleg,
handsmá og hýreyg, hlý, mjúk,
góð og skemmtileg. Hún lét
engan ósnortinn. Næm á tilfinn-
ingar annarra og lét sér annt
um sína nánustu, reiðubúin að
hlaupa undir bagga og sá alltaf
hið góða í hverjum manni.
Þegar Bjarni lét af störfum í
Gufunesi fluttu þau til Reykja-
víkur. Lilla fór að vinna hjá rit-
símastjóra og nutu margir
tengsla hennar þar með sumar-
vinnu. Á þessum árum ágerðust
veikindi Bjarna – drykkjan.
Lilla átti oft erfitt en bar sorgir
sínar ekki á torg. Eftir að Bjarni
dó hófst nýtt tímabil. Lilla fór í
öldungadeild í MH og varð stúd-
ent. Hún fór til Spánar á nám-
skeið í spænsku. Einlægt var
hún að, stöðugt að bæta við
menntun sína.
Svo var það árið 1988 að
Hannes Sigfússon flutti heim til
Íslands. Leiðir þeirra lágu sam-
an fyrir tilviljun á Mokka og það
varð upphafið að rómantísku
ævintýri. Hjörtu þeirra slógu í
takt. Þau voru jafnaldrar, þau
voru jafningjar, þau virtu hvort
annað og elskuðu. Þau áttu sam-
an níu góð ár og hin gullna
skytta með sinn glitrandi þráð
óf fegurð og gleði í lífsvef
þeirra. Eftir að Hannes féll frá
fór Lillu smám saman aftur.
Hún saknaði hans. Og Elli kerl-
ing sótti að en Lilla streittist
lengi á móti. Hún flutti í Sóltún.
Hún var ekki ánægð með þá
breytingu fyrr en henni datt í
hug að hún væri á ferðalagi,
stödd á ansi þokkalegu hóteli og
færi bráðum heim.
Mér er efst í huga gleðin yfir
að hafa átt hana að og þakklæti
fyrir allt hið góða sem hún gaf
mér og mínum. Þessi fíngerða,
fótnetta kona markaði djúp spor
í sálu mína.
Ingveldur Róbertsdóttir.
Meira: mbl.is/minningar
HJARTAVERND
Minningarkort
535 1825
www.hjarta.is 5351800
Davíð
Ósvaldsson
útfararstjóri
551 3485 - www.udo.is
Óli Pétur
Friðþjófsson
útfararstjóri