Morgunblaðið - 12.03.2015, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. MARS 2015
Golli
Upp í loft Að sjálfsögðu voru þessir krakkar vel útbúnir með hjálm á höfði þegar þeir brugðu á leik í snjónum og sýndu listir sínar á snjóbretti í Vogahverfi í Reykjavík.
Aukin framleiðni,
hagræðing eða hvað
menn vilja kalla hug-
takið, hefur verið mik-
ið í umræðunni síðustu
misseri og var ein af
megináherslum nýaf-
staðins Iðnþings Sam-
taka iðnaðarins. Í
margumtalaðri skýrslu
McKinseys er talað
um 20% minni fram-
leiðni en í þeim lönd-
um sem við viljum bera okkur sam-
an við. Í nýútkominni skýrslu
Heildarsamtaka vinnumarkaðarins
í febrúar 2015 „Í aðdraganda
kjarasamninga“ er einnig komið
inn á lélega framleiðni.
Ég sat Iðnþing Samtaka iðnaðar-
ins og þar var mikið talað um að
auka framleiðni, en alltaf skautað
framhjá því hvað veldur lélegri
framlegð hjá okkur Íslendingum.
Dagvinnulaun eru svo lág að eng-
inn getur lifað á þeim. Það fram-
kallar hvata til að fá eftirvinnu svo
hægt sé að hafa heildarlaun til að
framfleyta sér. Enda er alltaf mið-
að við heildarlaun þegar verið er að
vitna í laun.
Hafa Samtök atvinnurekenda
virkilega ekki velt því fyrir sér að
þessi mikla vinna okkar Íslendinga
byggist á þörf fyrir hærri laun,
ekki vegna hins margumtalaða
dugnaðar eða það sé svona leið-
inlegt heima hjá viðkomandi?
Margar stéttir kalla á þá breytingu
að auka framleiðni og hærri dag-
vinnulaun til að eiga líf eftir vinnu
með fjölskyldum sínum.
Það er alltaf skautað fram hjá
því í allri umræðunni, að ef stytta á
vinnutíma og auka framleiðni þá
verða dagvinnulaunin
að vera í samhengi við
raunverulegan
framfærslukostnað.
Eitt af því sem skapar
aukna framleiðni er
meðal annars úthvílt
og ferskt starfsfólk.
Svoleiðis ástand skap-
ast ekki hjá fyr-
irtækjum með lág
dagvinnulaun. Ef ekki
er boðið upp á yf-
irvinnu er einstakling-
urinn í tveimur ef
ekki þremur störfum og er sí-
þreyttur.
Það er voða fínt að vera með öll
þessi fínu hugtök og fara með þau
fram þegar hentar. Ef hins vegar
er einhver vilji til að ná árangri í
atvinnulífinu um að auka fram-
leiðni, þá verður það ekki gert
nema með ásættanlegum dag-
vinnulaunum sem duga til fram-
færslu.
Reynum að einbeita okkur að
kjarna málsins til að finna leiðir til
aukinnar framleiðni, ekki vera með
flotta frasa og skauta framhjá
raunveruleikanum. Lág dag-
vinnulaun eru orsök bágrar stöðu
okkar á þessu sviði, förum í það
verkefni í komandi kjarasamn-
ingum að hækka dagvinnulaun og
þá mun framleiðni aukast mjög
hratt.
Eftir Guðmund
Ragnarsson
»Eitt af því sem skap-
ar aukna framleiðni
er meðal annars úthvílt
og ferskt starfsfólk.
Guðmundur
Ragnarsson
Höfundur er formaður VM – Félags
vélstjóra og málmtæknimanna.
Samhengi fram-
leiðni og lágra
dagvinnulaunaAlmennt er talið aðíslamstrú krefjist ekki
aðeins tilbeiðslu heldur
jafnframt að fylgt sé
ákveðnum reglum sem
bera einkenni feðra-
veldisins. Enda þótt
Evrópubúar láti sér í
léttu rúmi liggja hverju
fólk „trúir“ er hinu
sama ekki að heilsa um
reglur samfélagsins.
Evrópubúar eru ekki tilbúnir að gefa
afslátt af lýðræði og mannréttindum.
Norðar í álfunni vilja menn jafnframt
standa vörð um velferðarkerfið sem
hefur fram til þessa einkennt norræn
samfélög.
Hér á landi gera flestir fjölmiðlar
lítið úr árekstrum íslams við lýðræði
og mannréttindi. Eru tilraunir þeirra
sem vilja ræða slíka árekstra flokk-
aðar sem íslamafóbía og hat-
ursáróður. Í umfjöllun RÚV og fyr-
irsagnafjölmiðlanna um íslamstrú er
litið svo á að „trúfrelsi“ feðranna
standi framar mannréttindum eig-
inkvenna þeirra og barna. Enginn
kippir sér upp við þótt íslenskir karl-
menn, sem aðhyllast íslam, mæli op-
inberlega með „skipulögðu hjóna-
bandi“. Karlinn hefur jú frelsi um
hverju hann „trúir“. Gagnrýnislaus
umfjöllun af þessu tagi hefur því mið-
ur viðgengist á Norðurlöndum með
þeim afleiðingum að nú ríkja þar tveir
siðir sem í eðli sínu stangast á. Var
það þó aldrei ætlunin, því þeir sem
lofsungu innflytjendastefnuna töldu
almenningi trú um að innflytjendur
myndu aðlagast. Í skýrslu Sameinuðu
þjóðanna er því nú spáð að velmegun
í Svíþjóð, sem hefur tekið við flestum
innflytjendum, muni hrapa á næstu
árum og skiptir þá ekki máli þótt Sví-
ar séu í Evrópusambandinu.
Hverju er um að kenna?
Í opinberri umræðu eru einkum
gefnar tvær skýringar á árekstrum
milli íslams og Vesturlanda. Annars
vegar eru þeir sem segja Vestur-
landabúum að horfa í
eigin barm. Hins vegar
eru þeir sem telja að
ástæðuna sé að rekja til
kjarna íslamstrúar.
Fyrri hópurinn bend-
ir á nýlendustefnuna,
afskipti Vesturlanda af
Mið-Austurlöndum, ná-
in samskipti Bandaríkj-
anna við Sádi-Arabíu,
stuðning þeirra við Ísr-
ael og stuðningsleysi við
arabíska vorið. Síðari
hópurinn bendir á að
íslam sé ekki aðeins andlegs heldur
jafnframt veraldlegs eðlis. Kjarni ísl-
amstrúar samræmist ekki frelsi ein-
staklingsins og grundvallargildum
vestrænna samfélaga, svo sem tján-
ingarfrelsi, kvenfrelsi og jafnrétti
kynjanna. Hinir sömu benda á að lýð-
ræði sé almennt ekki fyrir að fara í
samfélögum Mið-Austurlanda. Um sé
að ræða ættarsamfélög þar sem oftar
en ekki ríki spilltar einræðisstjórnir.
Menntun almennings sé vanrækt, at-
vinnutækifæri fá og stór hluti íbúanna
því hnepptur í fjötra. Samfélögin
skorti öflugar stjórnsýslustofnanir og
óháða dómstóla. Arabíska vorið hefði
því aldrei getað sprungið út. Stærsta
hindrunin sé þó sú að fólk úr þessum
samfélögum sé ekki reiðubúið að
kasta lífsstílnum sem fylgi trúnni og
geti þar af leiðandi ekki notið ávaxta
frelsisins.
„Og fólkið var svo skelkað
að það flúði undan þeim“
Fólkið sem flýr lönd múslima tekur
gjarnan trúna og siði hennar með sér.
Velferðarkerfi Norðurlandanna hefur
tekið vel á móti þeim og gert litlar
sem engar kröfur um aðlögun þeirra.
Múslimar hafa því byggt upp sam-
hliða samfélög með öðrum siðum. En
stangist siðirnir á sýnir reynslan okk-
ur að það vilji sjóða upp úr. Í verstu
tilvikunum ákalla múslimar guð sinn
og fremja hryðjuverk. Nýverið bár-
ust fréttir um hryðjuverk í Frakk-
landi og Danmörku vegna þess að
tjáningarfrelsinu og íslam lenti sam-
an. Margir kipptust síðan við þegar
mörg hundruð manns mættu í jarð-
arför hryðjuverkamanns til þess að
hylla hann og málstað hans.
Í stað þess að horfast í augu við að
íslam stangist á við lýðræði og mann-
réttindi stinga stjórnmálamenn á borð
við Helle Thorning Schmidt höfðinu í
sandinn og segja að íslam séu trúar-
brögð friðar. Almenningi er talin trú
um að myrkum öflum sé um að kenna.
Sádi-Arabar seilast til valda
Nú hyggjast Sádi-Arabar greiða
fyrir byggingu mosku í Reykjavík.
Þeir eru hins vegar ekki aðeins þekkt-
ir fyrir olíuauð heldur líka sjaríalög,
kúgun kvenna og hryllilegar lík-
amlegar refsingar. Það er mikill ein-
feldningsháttur að halda að fjármagni
til að byggja mosku fylgi ekki um leið
krafa um áhrif. Austurríkismenn hafa
þess vegna með lögum bannað að
moskur séu byggðar fyrir slíkt fé. Þeir
telja nauðsynlegt að koma í veg fyrir
þau áhrif sem slíku fjármagni fylgir.
Hjá RÚV telst það ekki meðal frétta
vikunnar að Sádi-Arabar séu á leiðinni
inn um aðalinnganginn. Kollegar
þeirra í Samfylkingunni ríghalda sér í
trúfrelsið. Þeir telja sjálfsagt að halda
friðinn með því að bjóða hinn nýja sið
gagnrýnislaust velkominn. Í þeirra
huga eru siðir Sádi-Araba nauðsyn-
legir fyrir mótun fjölmenningarsam-
félagsins. Fordæmið hafa þeir frá Sví-
um með þeim afleiðingum sem þeir
kljást nú við. Slík samfélagstilraun er
hins vegar fráleit hér á landi.
Á Alþingi eru nokkrir þingmenn
sem eru þekktir fyrir þor og sjálf-
stæðar skoðanir. Ég vil beina því til
þeirra að leiða í lög að trúfélögum líkt
og stjórnmálaflokkum verði bannað
að taka við styrkjum frá ríkjum eða
samtökum sem virða hvorki lýðræði
né mannréttindi.
Eftir Mörtu
Bergmann » Fólkið sem flýr lönd
múslima tekur
gjarnan trúna og siði
hennar með sér.
Marta Bergmann
Höfundur er fv. félagsmálastj. í Hfj.
Innreiðin er hafin