Reykjalundur - 01.10.1979, Blaðsíða 19
heilbrigðum til viðhalds og sjúkum til ábata.
Það er ábendingarvert að allt fram á þessa
öld voru líkamsþjálfunarfræði heilbrigðra og
sjúkra að niestu undir sama hatti bæði hvað
viðkont fræðilegum grunni þeirra og fram-
kvæmd. Það var ekki fyrr en að lokinni fyrri
heimsstyrjöld að þjálfunaraðgerðir sjúkum til
handa fóru að skiljast frá jtjálfun heilbrigðra.
Sá aðskilnaður óx með árunum og náði að
lokinni síðari heimsstyrjöld því hámarki sem
n’kt hefur til þessa. Ekki voru allir á sama
máli um ágæti þessa aðskilnaðar og m. a. voru
þjálfunarfræði heilbrigðra og sjúkra meira og
minna samtvinnuð í Svíþjóð fram á fjórða
tiig J^essarar aldar. Án efa hefur aðskilnaður
þjálíiinarkerla heilbrigðra annars vegar og
sjúkra hins vegar verið óhjákvæmilegur vegna
nauðsynjar hvoru tveggja kerfanna á eðlilegri
þróun, einkum Jtess síðarnefnda. Annars veg-
m' beinist þjálfunarstefna lieilljrigðra sífellt
meir að keppnismarkmiðum, hins vegar hlutu
lJj1 lunaraðgerðir sjúkra að taka út eigin
[iroska í samræmi við jnóun læknavísinda.
Framvidan hefur í grófum dráttum verið á
Jjann veg að annars vegar hefur Jjróast almenn
íþróttajjjálfun heilbrigðra eftir ýmsum leið-
um og markmiðum, hins vegar sérhæfð þjálf-
un sjúkra sem kallast í dag sjúkraþjálfun og
iðjuþjálfun.
Að loknum inngangi og stuttri sögulegri
ábendingu er tilgangur Jjessara skrifa að hvetja
til endurskoðunar á þeim aðskilnaði sem orð-
ið hefur milli líkamsþjálfunar heilbrigðra og
sjúkra. Svar [)arf að fást livort tímabært sé að
brúa bil milli skyldra þjálfunarkerfa, a. m. k.
að svo miklu leyti sem hagkvæmt getur talist.
Eins og áður segir er jjjálfun vegna líkam-
legra ágalla í dag aðallega fólgin í sjúkra-
Jjjálfun og iðjuþjálfun sem báðar vinna að
sarna marki með mismunandi aðferðum og
grundvalla Jjjállunartilboð sín á líffæraleg-
um og lífeðlisfræðilegum staðreyndum eftir
Jjví sem tök eru á eða að öðrunt kosti á sterk-
um reynslulíkum. Aðskilnaður Jjessara Jjjálf-
unargreina frá öðrum almennari [jjálfunar-
kerfum gerðist eins og áður er á bent af Jjió-
unarnauðsyn, tilkominni vegna eðlisbundinn-
ar fylgni Jjeirra við Jjróun í sjúkdómafræðum
og lækningum. Sú nauðsyn er og verður áfram
og e. t. v. alla tíð Jjví að þjálfunartækni nú-
tímans til að auka líkamlega færni sjúkra og
slasaðra er enn vart sloppin úr burðarliðnum.
Enginn hvetur Jjví til afturhvarfs til samruna
á þjálfunarkerfum heilbrigðra og sjúkra. Á
hinn bóginn benda líkur á hagkvæmni Jjess
að geta gefið sjúkum jafnan kost á bæði sér-
hæfðri þjálfun og almennri í formi íþrótta.
Bent hefur verið á Jjessa hagkvæmni í vaxandi
mæli síðari ár og eru þær ábendingar tíma-
bært innlegg í umræður um bætta tækni og
aukið íramboð endurhæfingu.
Nefna má rökstudd dæmi um gagnsemi
íþróttaiðkunar við líkamsþjálfun í endurhæf-
ingarskyni:
1) ÍJjróttum fylgir tíðast keppnisandi sem er
jákvæður innan hóflegra marka og gagn-
REV KJAI.UNDUR
17