Morgunblaðið - Sunnudagur - 31.05.2015, Page 30

GRÆNKÁL
Getty Images/iStockphoto
HINDBER
KIRSUBER
HNÚÐKÁL
HUNANGS-
MELÓNURNEKTARÍNUR
ÁRSTÍÐABUNDIÐ GRÆNMETI OG ÁVEXTIR
Það allra
ferskasta í júní
ALLT GRÆNMETI OG ALLIR ÁVEXTIR HAFA SITT BLÓMASKEIÐ
YFIR ÁRIÐ OG SNJALLT AÐ VELJA ÞAÐ FÆÐI SEM ER UPP Á
SITT BESTA HVERJU SINNI. HÉR ER BENT Á NOKKRAR
TEGUNDIR SEM GOTT ER AÐ NEYTA Í JÚNÍ.
Gunnþórunn Jónsdóttir gunnthorunn@mbl.is
FERSKJUR
N
ý manneldismarkmið sýna að æskilegt sé að neyta um 500 g af grænmeti
og ávöxtum hvern dag. Hins vegar er talið að hver meðalmaður neyti að-
eins um 200 g dag hvern. Ákveðnar tegundir eru í blóma á vissum tíma
ársins, sumar ef til vill stöðugt í hálft ár í senn, en aðrar aðeins í einn
mánuð á ári. Á blómatímanum bragðast viðkomandi tegund langbest og einnig er
hagstæðast að kaupa vöruna samkvæmt því þar sem framboðið er mikið.
Hér á landi er ræktað fjölbreytt grænmeti og ýmsir ávextir. Plöntunin fór örlítið
brösulega af stað í ár og ekki var plantað fyrr en um miðjan maí. „Þetta verður eitt-
hvað seinna á ferðinni í ár en í fyrra. En ef það verður sæmilega sólríkt getur það
breytt miklu. Samspil sólar, úrkomu og hita skiptir öllu máli og það verður spennandi
að sjá hvað verður. Útiræktun á grænmeti hér á landi getur verið áhættusöm vegna
veðurs en þegar vel gengur er það afskaplega skemmtilegt,“ segir Gunnlaugur Karls-
son, framkvæmdastjóri Sölufélags garðyrkjumanna. „Jarðvegurinn hér er afar hreinn
og góður. Grænmeti og ávextir vaxa hægt og því verður varan bragðmeiri og hollari.“
Gunnlaugur segir að á heildina litið sé mikil gróska í garðyrkjunni, fólk sé orðið með-
vitaðra um mikilvægi þess að neyta grænmetis og margir farnir að drekka það. „Það
á sér stað ákveðin bylting í grænmetissöfum. Það er ekki sykur í þeim eins og í djús-
unum og eru þeir því mun hollari. Það er gaman að fylgjast með þessum breytingum
til hins betra.“
Við sækjum einnig mikið af grænmeti og ávöxtum út fyrir landsteinana. „Í júní
sækjum við nektarínur, plómur og ferskjur til Spánar frekar en Suður-Ameríku og
gildir það sama með melónurnar,“ segir Bárður Marteinn Níelsson, innkaupastjóri
Banana ehf., og eru þessir ávextir einstaklega safaríkir og bragðgóðir um þessar
mundir.
„Svo er það berjatíminn, nú er allt að gerast í berjunum. Það kom rosalegt skot í
jarðarberjum fyrir svona mánuði, við fögnuðum sumardeginum fyrsta með fallegum
jarðarberjum. Jarðarberin koma líka aftur í júní en þau koma í hollum og kemur mis-
munandi mikið,“ segir Gunnlaugur og bætir við að Íslendingar hafi tekið íslenskum
jarðarberjum mjög vel enda hefur framleiðsla á jarðarberjum stóraukist eða meira en
fimmfaldast á nokkrum árum í magni. „Svo eru að koma hindber núna og kirsuber.“
JARÐARBER
VATNS-
MELÓNUR
TÓMATAR
GÚRKUR
Matur
og drykkir
Radísur allra meina bót
*Radísur eru ekki ræktaðar í miklum mæli hér á landi enþær eru samt afskaplega hollar og stútfullar af C-vítamíni.Þær eru góðar fyrir ónæmiskerfið og hjarta- og æðakerf-ið. Það sem er snjallt við radísur er að hægt er að notasafann úr þeim á flugnabit til þess að draga úr kláða.Radísur eru rótargrænmeti og bragðast vel hvort semþær eru hráar eða eldaðar. Til eru margar gerðir og
stærðir af radísum og einnig koma þær í mörgum litum,
t.d. svartar, rauðar, grænar og fjólubláar.