Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.2009, Blaðsíða 32
Miðvikudagur 22. júlí 200932 vestfirðir
sýslumanninum á rauða-
sandi rænt af sjóræningjum
„Þær sjóræningjasögur sem við byggjum á
hérna gerast að miklu leyti á Vestfjörðum.
Þeir komu víða við hérna þótt þeir væru ekki
eins stórtækir í mannránum og Tyrkirnir
voru í Vestmannaeyjum en samt gerðu þeir
óskunda. Til dæmis rændu þeir sýslumann-
inum á Rauðasandi 1579, það er mjög þekkt
saga sem margir þekkja,“ segir Alda Davíðs-
dóttir hjá Sjóræningjahúsinu á Patreksfirði.
Sjóræningjahúsið er í gamalli vélsmiðju
á staðnum sem hefur verið breytt haganlega
fyrir þetta nýja hlutverk. Jafnframt því að
sögum sjórána séu gerð góð skil er þar nota-
legt kaffihús og því hægt að næra sig um leið
og fólk lifir sig inn í sjóræningjaheiminn sem
margir hafa dáð í æsku.
„Hér í þessari álmu þar sem kaffihús-
ið er var trésmíðaverkstæðið og hér voru
smíðaðir toghlerar fyrir hina miklu togara-
útgerð sem var hér. Smiðjan var svo hérna
inn af og nú erum við búin að gera þar fjöl-
nota veislusal fyrir alls kyns uppákomur og
veislur. Sumir vildu jafnvel rífa þetta fallega
hús af því að það væri gamalt og ekki í drit.
En þegar hugmyndin að Sjóræningjahús-
inu var komin sáum við að þetta hús hér við
fjöruborðið smellpassaði við hugmyndina.
Hér er líka gott útisvæði fyrir börn á öllum
aldri til að fara í sjóræningjaleiki. Við eigum
enn eftir að bæta það svæði mikið og gera
það enn sjóræningjavænna. Svo erum við að
láta sauma sjóræningjaföt fyrir börn því við
viljum gera sem mest fyrir þau.“
Alda segir viðtökur ferðafólks hafa verið
mjög góðar og að greinilegt sé að hugmynd-
in virki vel, í fyrra hafi komið yfir fjögur þús-
und manns í húsið þrátt fyrir að það væri
fyrsta sumarið sem opið var og lítil kynning
hefði farið fram.
„Miðað við það sem af er sumri verður
töluverð aukning hjá okkur nú í sumar. Enda
er mjög mikil fjölgun ferðafólks á Vestfjörð-
um. Við stefnum svo að árvissum stíganda í
efni og því að stækka sýninguna ásamt því að
gera þetta meira lifandi fyrir líf og leik fjöl-
skyldna.“
Ýmsar vörur og handverk er selt í hús-
inu, fyrir yngstu gestina vekur mesta athygli
að hægt er að fá sjóræningjasverð og sjó-
ræningjabækur þannig að strax er hægt að
bregða sér í hlutverk þessara framandi hetja
hafsins.
En það sem vekur kannski mesta athygli
er að í gömlum rekkum smiðjunnar, þar sem
allt er merkt með tommumáli, er skiptibóka-
markaður.
„Þetta vekur mikla athygli og fólki finnst
gaman að geta fengið bækur hér fyrir sínar
gömlu. Reyndar fáum við svo miklu meira af
bókum en fer að við höfum leyft fólki að taka
sér bækur þó það hafi ekki neina á móti. Það
hentar ferðafólki ágætlega,“ segir sjóræn-
ingjahúsfreyjan á Patreksfirði.
GS
n Í Sjóræningjahúsinu á Patreksfirði eru rifjaðar upp viðkomur sjóræningja fyrir uppátæki þeirra:
SjóræningjafjölSkylda á PatrekSfirði
Alda Davíðsdóttir, Jökull og Birkir Davíðssynir í
Sjóræningjahúsinu.
Það sem gerir þennan stað svo einstakan sem raun ber vitni er samspil um-hverfisins og matargerð-
arinnar,“ segir Magnús Hauksson,
kokkur í Tjöruhúsinu á Ísafirði.
„Maturinn er fyrst og fremst sjáv-
arfang sem kemur að landi nýtt
og ferskt samdægurs og húsnæð-
ið hefur þjónað um aldir. Matseð-
ill dagsins stjórnast af því hvað
karlarnir koma með að landi, allt
er þetta jú gott sem hafið fær-
ir okkur. Sjávarfangið er mest
spennandi hráefni sem hægt er
að komast í því möguleikarnir við
matargerðina eru endalausir.“
Magnús hefur hlotið viður-
kenningar fyrir frábæra fiskrétti,
meðal annars í útlendum ferða-
blöðum og tímaritum, auk þess
sem metnaðarfullar ferðabæk-
ur víða um heim gera matreiðslu
Magnúsar góð skil. Tjöruhúsið
er hluti elstu húsaþyrpingar sem
varðveist hefur á Íslandi og því
frábær umgjörð um góðan veit-
ingastað. Mikil heppni var að
þessi merka þyrping varð ekki
jarðýtum að bráð um 1970.
„Það stóð til að senda ýtur á öll
húsin hérna, það er fyrst og fremst
fyrir ötula baráttu Jóns Páls Hall-
dórssonar athafnamanns að náð-
ist að varðveita þessa einstöku
húsaþyrpingu frá 18. öld. Það
voru eins hús á Akureyri sem
urðu stundargaman vinnuvéla
enda áttu þeir engan Jón Pál til að
standa vaktina.“
Það vekur athygli þegar inn er
komið hve hlýlega er tekið á móti
gestum með gestrisni fyrri tíma
og heimilislegum hætti, veitingar
eru bornar á borð í pönnum, mis-
stórum eftir því hve margir eru til
borðs hverju sinni, og hvort sem
fólk vill njóta andblæs liðinna
alda utandyra eða inni í þessu
musteri athafna um aldabil.
„Það er konan mín sem hefur
haft veg og vanda af því að skapa
þá stemningu sem hér er og það
andrúmsloft sem heillar gest-
ina okkar, við höfum rekið þetta
saman ásamt syni okkar. Þau eiga
í raun reksturinn og ég vinn hjá
þeim,“ segir þessi meistarakokk-
ur.
Eftir að hafa bragðað á dul-
mögnuðum fiski dagsins er ljóst
að enginn fer svangur eða von-
svikinn frá borðum hjá þeim
hjónum í Tjöruhúsinu þar sem
líka er hægt að fá sér kaffi og
heimagert bakkelsi með.
GS
Sjávarfangið
mest spennandi
n Magnús Hauksson kokkur hefur fengið heimsathygli fyrir fiskrétti sína:
Viðurkenndur á HeiMSVíSu
Töfrakokkurinn reiðir fram gómsæta
fiskrétti á pönnum fyrir viðskiptavini
Tjöruhússins á Ísafirði.