Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.2009, Síða 2

Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.2009, Síða 2
Úrsmiðir saka Frank og Róbert Michelsen um að selja erlend úr sem íslensk. Um er að ræða aldarafmælisúr feðg- anna. Meðal ósáttra samkeppnisaðila er Gilbert Ó. Guðjónsson. Róbert vísar gagnrýninni á bug. HITT MÁLIÐ ÞETTA HELST - ÞESSAR FRÉTTIR BAR HÆST Í VIKUNNI MISSTI TRÚ Á SAMFÉLAGIÐ „Ég vil bara gefa börnunum mínum betri tækifæri en þeim býðst hér.“ Arnaldur Bárðarson, prestur í Glerárkirkju á Akur- eyri, hefur fengið sig fullsadd- an á ástandinu í þjóðfélaginu og hefur sagt upp stöðu sinni. Hann tekur við prestakalli í bæjarfélaginu Hemne í nágrenni Þrándheims um áramótin. „Mér var boðið að fara í norsku kirkjuna og þess vegna fer ég í hana. Hefði það verið kanadíska kirkjan hefði ég alveg eins viljað prófa hana,“ segir Arnaldur og bætir við: „Hrunið og það sem hefur komið á daginn gerði að verkum að ég missti trúna á íslenskt samfélag. Mér fannst hafa átt sér stað slík svik við þjóðina að ég tók ákvörðunina að fara. Fyrst ætlaði ég meira að segja að sækja um erlendan ríkisborgararétt. Mér var svo misboðið og er það enn.“ ÚTRÁS TIL BRETLANDS Vafningur fjárfesti fyrir 10,6 millj- arða króna sama dag og Bjarni Benediktsson veðsetti hlutabréf félagsins í fyrra. Félagið keypti breskan fjárfestinga- sjóð, KCAJ, og fasteigna- verkefni í Makaó. Bjarni veðsetti bréf Vafnings út af tveimur lánum frá Glitni sem veitt voru í febrúarlok. Bjarni segist ekki hafa vitað um fjárfest- ingu Vafnings í KCAJ frekar en í turninum í Makaó. Sjóvá veitti Vafn- ingi 10,6 milljarða lán í lok febrúar í fyrra. Fjárfestingasjóðurinn KCAJ var stofnaður af Jóni Scheving Thorsteinsson, fyrrverandi starfsmanni Baugs, árið 2006. Á þeim tíma var sagt að sjóðurinn ætti að verða ein- hvers konar Míní-Baugur. Sjóðurinn fjárfesti í ýmsum verslunum á Bretlandseyjum, meðal annars Cruise, Duchamp, Aspinal of Lond- on, Jones Bootmaker og útivistarversluninni Mountain Warehouse. Milestone keypti sig svo inn í sjóðinn og átti rúm 82 prósent í honum þegar Vafningsviðskiptin áttu sér stað í fyrra. BJARGAÐ ÚR LÍFSHÁSKA „Ég er auðvitað bara dauðfeginn að við séum allir á lífi enda leit þetta nú ekki vel út á tímabili,“ segir Ólafur Hjartarson sem er einn þeirra þriggja manna sem bjargað var af þaki bíls í Steinholtsá á laugardagskvöldið um síðustu helgi. Tíu Akurnesingar voru á leið í Þórsmörk á laugardagskvöld á þremur jeppum og ætluðu að gista eina nótt á Básum í Goðalandi. Þær áætlanir enduðu með skelfilegum afleiðingum þegar vel útbúinn Nis- san Patrol-fjallajeppi, öflugasti bíll ferðarinnar sem fór fyrir leiðangrinum, gaf undan straumþunga Steinholtsár í desembermyr- krinu, en mikill vöxtur var í henni. Horfðu félagarnir skelfingu lostnir á þremenningana sem héldu dauðataki um boga og bita á þaki jepp- ans næstu tvær klukkustundirnar. 2 3 1 10 MIÐVIKUDAGUR 16. desember 2009 FRÉTTIR „Ég vil bara gefa börnunum mínum betri tækifæri en þeim býðst hér.“ Arnaldur Bárðarson, prestur í Gler- árkirkju á Akureyri, hefur fengið sig fullsaddan á ástandinu í þjóðfélag- inu og hefur sagt upp stöðu sinni. Hann tekur við prestakalli í bæjar- félaginu Hemne í nágrenni Þránd- heims um áramótin. „Mér var boð- ið að fara í norsku kirkjuna og þess vegna fer ég í hana. Hefði það verið kanadíska kirkjan hefði ég alveg eins viljað prófa hana.“ „Hrunið og það sem hefur kom- ið á daginn gerði að verkum að ég missti trúna á íslenskt samfé- lag. Mér fannst hafa átt sér stað slík svik við þjóðina að ég tók ákvörðunina að fara. Fyrst ætlaði ég meira að segja að sækja um er- lendan ríkisborgararétt. Mér var svo misboðið og er það enn. Og ég finn á samfélaginu hvað reiðin er svakaleg út í stjórnvöld að hafa leyft þessu að gerast. Ábyrgðin er þeirra. Útrásarmenn eru alltaf út- rásarmenn og þeir leita allra leiða. En stjórnmálamennirnir áttu að vernda okkur.“ Vill leiða starf Arnaldur hefur gegnt stöðu prests í Glerárkirkju undanfarin ár. „Ég var hér í fastri stöðu, en ekki sem sókn- arprestur. Ég verð sóknarprestur í Hemne. Það er munur þar á. Sóknar- presturinn er sá sem ræður og stýr- ir starfinu en presturinn er aukahjól undir vagninum. Ég vil náttúrlega leiða starf og stýra því. Ég fæ betri stöðu í Noregi, það er ekkert laun- ungarmál. Starfskjörin í Noregi eru miklu betri. Þar er boðið upp á mjög gott prestssetur gegn vægu gjaldi. Launa- kjörin eru auðvitað betri þarna en hjá okkur og vinnutíminn skilgreind- ari og afmarkaðri,“ segir presturinn sem hlakkar mikið til að kynnast starfsháttum norsku þjóðkirkjunnar. Norski prófasturinn bannar of mikla vinnu Norðmenn eru mun lengra komnir í vinnurétti en Íslendingar, að mati Arnaldar. Hér vinnur fólk alltof mikið en ytra er meiri áhersla lögð á hvíld og fjölskyldulíf. „Prófasturinn minn í Noregi sagði við mig að hans hlutverk væri að passa upp á að ég ynni ekki of mikið. „Hér er fimm daga vinnuvika,“ sagði hann mér. Hann ætlar að fylgjast grannt með mér til að ég vinni ekki of mikið! Hvar hefur maður heyrt slíkt hér á Íslandi? Hér vinnur fólk eins og það sé vitlaust. Og sumir bera samt ekkert úr býtum.“ Eins og aðrir þjónar kirkjunn- ar hefur Arnaldur starfað við Hjálp- arstarf kirkjunnar í aðdraganda jólanna. „Ástandið er hrikalegt. Ég sit hér og tek á móti stórum hópi sem kominn er á vonarvöl. Fólkinu er all- ar bjargir bannaðar og á enga mögu- leika hér. Ég rétti fólkinu einhverjar örfáar krónur í gegnum Hjálparstarf- ið sem litlu skipta. Þetta finnst mér hryllilega erfitt að horfa upp á.“ Þjóðkirkjan smituð af klíku- skapnum „Ég held að þjóðkirkjan hafi gert það sem hún gat til að vara við lát- unum og bruðlinu í samfélaginu sem leiddi til hrunsins,“ segir séra Arnaldur. „Það vilja allir hafa kirkj- una hér á Íslandi og við leggjum áherslu á þessar kristnu hátíðir og flöggum því að við séum kristin, en svo er aftur spurning hversu mikið kristna siðferðið mótar okkur? Til dæmis í viðskiptum og starfi?“ Arnaldur telur að ófagmannleg frændhygli hafi verið ein stærsta ástæðan fyrir hruninu. „Okkar versta samfélagsmein eru tengsl- in, klíkuskapurinn, flokkadrætt- irnir og þar er kirkjan ekki und- anskilin. Það hefur stýrt öllu á Íslandi, hvort sem það er kirkjan, stofnanir eða bankar. Fagmennsk- an hverfur þegar vinatengsl ráða för. Þetta er íslenski veruleikinn. Og ég á erfitt með að sætta mig við hann.“ Íslendingar siðvæðist Arnaldur Bárðarson hlaut æviráðn- ingu með sóknarprestsstöðunni í Noregi. Hann segist því ekki koma heim í bráð. „En mér mun auðvit- að hugnast að koma heim ef við tök- um upp einhvers konar siðvæðingu á Íslandi.“ Presturinn telur þó að við eigum nokkuð langt í land. Honum hugnist vel að starfa á næstunni í öðru samfélagi þar sem önnur lög- mál ríki. Arnaldur telur sig ekki ein- an um þá löngun. „Flestir sem ég hitti segja annaðhvort að þeir séu að íhuga að fara eða að þeir færu ef þeir væru tíu árum yngri. Ég þekki all- nokkra presta og guðfræðinga sem hafa hug á að starfa í útlöndum. Við eigum margt fólk sem hefur þekk- ingu, reynslu og getu til að starfa í kirkjum.“ Stjórnmálamennirnir brugðust Arnaldur Bárðarson telur íslenskan veruleika gegnsýrðan af klíkuskap og vinatengslum. MYND: ÞÓRHALLUR/PEDROMYNDIR Séra Arnaldur Bárðarson, prestur í Glerárkirkju á Akureyri, tekur við prestsstöðu í Noregi í janúar. Honum hugnast vel að hefja nýtt líf með fjölskyldunni í Noregi. Hér segist hann vilja ekki búa nema Íslendingar siðvæðist og ráði bug á samfélagsmeinunum. „ÉG MISSTI TRÚNA Á ÍSLENSKT SAMFÉLAG“ HELGI HRAFN GUÐMUNDSSON blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is „Ef við tökum upp ein- hvers konar siðvæð- ingu á Íslandi, þá mun mér auðvitað hugnast að snúa aftur heim.“ 2975 3042 3395 3294 4021 2005 2006 2007 2008 2009 BROTTFLUTTIR ÍSLENSKIR RÍKISBORGARAR 1307 til Noregs 1146 til Danmerkur 554 til SvíþjóðarJan. - sept. Íbúum á Íslandi fækkar í fyrsta sinn frá 1889 Þann 1. júlí síðastliðinn hafði Íslendingum fækkað um hundrað manns frá sama degi árið 2008 þegar landsmenn voru 319.300. Þetta er í fyrsta skipti í 120 ár sem íbúum á Íslandi fækkar. Árið 1889 voru fólksflutningar Íslendinga til Vesturheims enn í algleymingi. Fjór-tán árum fyrr hafði Öskjugos valdið miklum hamförum á Norðausturlandi sem var ein helsta ástæðan fyrir því að landsmenn ákváðu að hverfa til nýrra landa. Alls fluttu 15-20 þúsund Íslendingar til Norður-Ameríku, aðallega til Kanada.Um 8.500 manns fluttu frá Íslandi frá áramótum til loka nóvember. Staðreyndin er hins vegar sú að hlutfallslega flytja mun fleiri Íslendingar úr landi en áður. Helmingur þeirra sem flytja úr landi hefur íslenskt ríkisfang. Þeir fara flestir til hinna Norðurlandanna. Meirihluti brottfluttra með erlent ríkisfang fer til Póllands. Á vef Hagstofunnar kemur fram að 4.027 íslenskir ríkisborgarar hafi flutt úr landi á tímabilinu janúar til september 2009. Flestir flytja til Noregs. Norðmenn lentu í miklum landflótta á níundu öld þegar þúsundir manna flykktust til Íslands. Nú skila afkomendur þeirra sér heim. Margir fara einnig til Danmerkur og Svíþjóðar.Á undanförnum áratugum hafa þó fleiri en þrír fjórðu brottfluttra Íslendinga flutt aftur heim síðar á ævinni. helgihrafn@dv.is fréttir 14. desember 2009 mánudagur 9 „Ég er auðvitað bara dauðfeginn að við séum allir á lífi enda leit þetta nú ekki vel út á tímabili,“ segir Ólafur Hjartarson sem er einn þeirra þriggja manna sem bjargað var af þaki bíls í Steinholtsá á laugardagskvöldið. Tíu Akurnesingar voru á leið í Þórsmörk á laugardagskvöld á þrem- ur jeppum og ætluðu að gista eina nótt á Básum í Goðalandi. Þær áætl- anir enduðu með skelfilegum af- leiðingum þegar vel útbúinn Nissan Patrol-fjallajeppi, öflugasti bíll ferð- arinnar sem fór fyrir leiðangrinum, gaf undan straumþunga Steinholtsár í desembermyrkrinu, en mikill vöxt- ur er í henni. Horfðu félagarnir skelf- ingu lostnir á þremenningana sem héldu dauðataki um boga og bita á þaki jeppans næstu tvær klukku- stundirnar. Menn frá Slysavarnafélaginu Landsbjörgu komu á staðinn á Benz Unimog-pallbíl og náðu að bjarga lífi Ólafs og félaga hans. Mátti þar ekki miklu muna og augljóst að þre- menningarnir hefðu ekki lifað af ef björgunarsveitir hefðu ekki komið á staðinn í tíma. Einn þeirra var mjög illa útbúinn – klæddur í gallabux- ur og þunna peysu. Hinir tveir náðu hins vegar bakpoka úr bílnum með hlýjum fötum og náðu að klæða og hlýja hinum ólánsama gallabuxna- klædda félaga. Afar þakklátur fyrir að fá að lifa Þremenningarnir voru kaldir og hraktir eftir átökin við náttúruöfl- in. En hvað flýgur í gegnum hugann þegar þeir eru staddir uppi á þaki í miðri straumharðri á í fullkominni sjálfheldu? „Maður hugsar fyrst og fremst um það að halda lífi,“ segir Ól- afur. „Ég er þakklátur fyrir að vera á lífi,“ bætir Ólafur við og þakkar björg- unarsveitarmönnum lífsbjörgina. „Ég var þeim afar þakklátur enda tók ég oft í höndina á þeim öllum. Ég þakkaði vel fyrir mig.“ Ólafur segir að þeir félagar hafi farið í gær og sótt jeppann í Steinholtsá. Hann segir það hafa verið lítið mál og voru þeir á heimleið, aftur upp á Akranes, þegar DV náði tali af honum í gærdag. Erfitt að horfa upp á félagana Félagi Ólafs, Sigurður Axel Axelsson rafvirki, segir að allir sjónarvottar hafi verið nokkuð rólegir á meðan ósköpin dundu yfir þrátt fyrir að mikil skelfing hefði gripið um sig. Þeir séu allir gamalreyndir jeppamenn. „Við vorum nokkrum metrum fyrir aftan. Hann var að finna leið á jeppanum, fer fram af bakka og ákveður að dóla og var tilbúinn að bakka ef hann ræk- ist á meira dýpi. En straumurinn var of harður til þess. Það var rigning og rok og aðstæðurnar mjög vondar.“ Sigurður nefnir að ekki sé auð- velt að horfa á félaga sína í lífshættu og geta ekkert gert. „Við hefðum ekki náð þeim ef þeir hefðu farið í ána. Þeir hefðu hugsanlega getað krafl- að sig í land. Ég vil nú ekki afskrifa þá alveg. En straumurinn var feiki- lega mikill. Menn eru auðvitað ekki til stórræðanna svona kaldir, eftir tvo klukkutíma uppi á þaki. Náttúruöfl- in voru svo sterk að við gátum ekkert gert. Við þurftum bara að horfa á þá og bíða. Ef bíllinn hefði oltið á hlið- ina með strákana hefðum við ekki náð þeim.“ Enginn hugsaði um jeppann Sigurður var staddur við Steinholtsá þegar DV ræddi við hann. Hann tel- ur að Nissan Patrol-jeppinn sé ónýt- ur. „Við vorum mjög ákveðnir að ná þeim og báðum um allar möguleg- ar bjargir – þyrlu og stóra trukka. Þetta var bara lífsbjörgun og enginn að hugsa um jeppann. Hann náð- ist reyndar upp úr, en er væntanlega ónýtur.“ Félagarnir eru sammála um að þeir hafi vanmetið aðstæður og nátt- úruöflin. „Við tökum ekki áhættuna við svona aðstæður aftur, snúum frekar við. Við vorum búnir að finna góð vöð þarna yfir og þetta var sein- asta haftið. Við héldum að þetta yrði allt í lagi – en greinilega ekki.“ Akurnesingurinn Ólafur Hjartarson hélt dauðataki um þakboga á jeppanum sínum í tvær klukkustundir við afleitar aðstæður í Steinholtsá í Þórsmörk um helgina. Hann var einn þriggja sem þurftu að halda sér á þaki jeppa sem fór á kaf í straumharðri ánni. Ferðafélagar þremenninganna horfðu á af árbakkanum en gátu ekki komið þeim til hjálpar vegna straumþungans. „Þakklátur fyrir að vera á lífi“ HElgi HrAfn guðmundsson og sigurður mikAEl JÓnsson blaðamenn skrifa: helgihrafn@dv.is og mikael@dv.is „Náttúruöflin voru svo sterk að við gátum ekk- ert gert. Við þurftum bara að horfa á þá og bíða.“ Tveir tímar á þakinu Þre- menningarnir voru í fullkominni sjálfheldu á þakinu á bílnum. myndir JÓn HErmAnnsson Vanmátu aðstæður „Við tökum ekki áhættuna við svona aðstæður aftur,“ segir Sigurður Axel Axels- son, einn jeppamannanna. skelfilegar aðstæður Mikil mildi þykir að þremenn- ingarnir komust lífs af. Bjargað upp á pall Björgunarsveitarmenn komu mönnunum til bjargar á pallbíl. Þjakaðir Þremenningarnir voru kaldir og þjakaðir eftir vistina á þakinu. 2 mánudagur 14. desember 2009 fréttir Sama dag og eignarhaldsfélagið Vafningur keypti fasteignafélag sem hélt utan um byggingu lúxusíbúða- turnar í Makaó í Asíu fyrir rúma fimm milljarða króna í febrúar í fyrra festi félagið kaup á rúmlega 82 prósenta hlut í breska fjárfestingasjóðnum KCAJ LLP fyrir 5,4 milljarða króna. Í báðum tilfellum seldu dótturfélag Sjóvár, sem var í eigu Milestone, fé- lögin til Vafnings. Forstjóri Vafnings, Guðmundur Ólason, skrifaði undir kaupsaminginn um viðskiptin með KCAJ fyrir hönd dótturfélags Sjóvár, SJ2, sem og fyrir hönd Vafnings. Milestone var jafnframt meiri- hlutaeigandi í Vafningi áfram í gegn- um dótturfélag Sjóvár en næststærstu hluthafarnir voru eigendur N1, Einar og Benedikt Sveinssynir. Vafningur fjárfesti því fyrir 10,6 milljarða sama daginn. Fjárfestingasjóðurinn KCAJ var stofnaður af Jóni Scheving Thor- steinssyni, fyrrverandi starfsmanni Baugs, árið 2006. Á þeim tíma var sagt að sjóðurinn ætti að verða ein- hvers konar mini-Baugur. Sjóðurinn fjárfesti í ýmsum verslunum á Bret- landseyjum, meðal annars Cruise, Duchamp, Aspinal of London, Jones Bootmaker og útivistarversluninni Mountain Warehouse. Milestone keypti sig svo inn í sjóðinn og átti rúm 82 prósent í honum þegar Vafn- ingsviðskiptin áttu sér stað í fyrra. Kaupin á félögunum tveimur voru að öllum líkindum fjármögnuð með láni frá tryggingafélaginu Sjó- vá Almennum upp á 10,6 milljarða króna. Vafningur skrifaði upp á lána- samning við Sjóvá í lok febrúar 2008, þremur vikum eftir að félagið hafði keypt fasteignaverkefnið í Makaó og breska fjárfestingasjóðinn. Ástæðan fyrir því að þetta er líklegt er meðal annars sú að lánsupphæðin frá Sjó- vá er nákvæmlega jafnhá og kaup- verð Makaó-fasteignaverkefnisins og breska fjárfestingasjóðsins. Eigendur Milestone og Sjóvár á þessum tíma voru bræðurnir Karl og Steingrímur Wernerssynir. Bjarni veðsetti vegna tveggja Glitnislána Líkt og DV greindi frá í síðustu viku veðsetti Bjarni Benediktsson, þáver- andi stjórnarformaður eins hluthafa í Vafningi, BNT, og núverandi for- maður Sjálfstæðisflokksins, hluta- bréf BNT, Hrómundar og Hafsilfurs í Vafningi sama dag og félagið fjárfesti í fasteignaverkefninu í Makaó. Við þetta bætist nú að Vafningur fjárfesti einnig í breska fjárfestingasjóðnum þennan sama dag. Heimildir DV herma að Bjarni hafi veðsett bréfin í Vafningi vegna lánafyrirgreiðslu frá Glitni sem geng- ið var frá 29. febrúar 2008, sama dag og félagið fékk 10,6 milljarðana að láni frá Sjóvá. Um var að ræða tvö lán frá Glitni til Vafnings, samkvæmt heimildum DV. Tók engar ákvarðanir Aðspurður segir Bjarni, um hvort hann hafi vitað að Vafningur fjárfesti í breska fjárfestingasjóðnum þann sama dag og hann fékk umboð til að veðsetja hlutabréf félagsins, að svo hafi ekki verið. „Ég tók engar ákvarð- anir fyrir hönd þessa félags. Ég kom ekkert nálægt þeim ákvörðunum sem áttu sér stað þennan dag,“ seg- ir Bjarni. Aðspurður hvort hann hafi sem sagt ekki vitað að félag sem hon- um tengdist hafi fjárfest fyrir meira en 10 milljarða króna sama dag seg- ir Bjarni: „Að sjálfsögðu ekki. Ég kom ekkert nálægt þeirri ákvarðanatöku um þá endurfjármögnun sem var að eiga sér stað á þessum tíma. Þess vegna vissi ég ekki hvaða gerningar lágu þarna að baki. Ég kom einungis að þeim gerningi að veðsetja hluta- bréfin fyrir hönd þeirra sem á þeim héldu. Aðrir voru að vinna í end- urfjármögnuninni í samvinnu við bankann,“ segir Bjarni. Hvorki Bjarni né faðir hans segjast hafa vitað neitt Staðan á málinu er því sú að hvorki Bjarni né faðir hans, Benedikt Sveinsson, segjast hafa komið að því að ákveða þátttöku félaga þeim tengdum í Vafningi þrátt fyrir að hafa verið stór- ir hluthafar í félaginu. Benedikt segist heldur ekkert kann- ast við félag- ið, enda benda heimildir DV ekki til þess að hans aðkoma að félaginu og viðskiptum þess hafi verið bein. „Ég bara man þetta ekki, ég kem þessu ekki fyr- ir mig. Ég er hættur í viðskiptum, ég er búinn að draga mig út úr hlutum,“ segir Benedikt. Aðspurður hvort hans aðkoma að félaginu hafi ver- ið einhver segir Benedikt að svo hafi ekki verið. Því virðist það vera svo, sam- kvæmt því sem þeir feðgar segja, að hvorki Bjarni né faðir hans hafi tekið ákvörðun um það fyrir hönd Hafsilf- urs að taka þátt í Vafningi jafnvel þó félagið hafi verið stór hluthafi í Vafn- ingi í gegnum Skeggja og Mátt og þó Bjarni hafi veðsett bréf Vafnings sama daga og viðskipti þess upp á 10,6 milljarða áttu sér stað. Vantaði 10 milljarða í eignasafn Sjóvár Líkt og Morgunblaðið greindi frá í maí á þessu ári veðsettu eigendur Sjóvár bótasjóð tryggingafélagsins og vantaði að minnsta kosti 10 milljarða króna í eignasafn félagsins til að eig- infjárhlutafall félagsins teldist vera jákvætt. Í frétt Morgunblaðsins kom fram að Sjóvá hefði því ekki uppfyllt þær lágmarkskröfur um gjaldþol til að geta starfað sem tryggingafélag lögum samkvæmt. Jafnframt kom fram í fréttinni að bótasjóður Sjó- vár hefði verið 23 milljarðar í lok árs 2007. Í júlí í sumar kom svo fram að ís- lenska ríkið hefði þurft að leggja Sjó- vá til 12 milljarða króna til að bjarga félaginu frá gjaldþroti en ástæðuna fyrir slælegri stöðu félagsins má hvað helst rekja til fjárfestinga þess er- lendis. Tekið skal fram að um lán var að ræða sem á að greiðast aftur inn- an 18 mánaða eða þegar tryggingafé- lagið verður selt. Viðskipti Sjóvar, Milestone og Vafnings voru að öllum líkindum hluti af þeim fjárfestingum sem knés- ettu Sjóvá enda munar um minna þegar nærri 11 milljarðar króna eru lánaðir frá félaginu til að fjármagna fjárfestingar erlendis. Einn af heim- ildarmönnum DV segir að nær úti- lokað annað en að „peningarnir sem Sjóvá lánaði inn í Vafning hafi verið komnir beint eða óbeint úr bótasjóði félagsins“. Sérstakur saksóknari efnahags- hrunsins, Ólafur Hauksson, hefur rannsakað viðskipti Sjóvár og Mil- estone síðustu mánuði. Meðal þess sem er til skoðunar eru veðsetning- in á bótasjóðnum og ástæðurnar fyr- ir gríðarlegu tapi Milestone á síðasta ári. Vafningur keyptur degi áður Annað sem er áhugavert í Vafn- ingsmálinu er að Milestone selur væntanlegum hluthöfum Vafnings, SJ2, Skeggja og Mætti, hluti í félag- inu 7. febrúar í fyrra, degi áður en viðskiptin með turninn í Makaó og breska fjárfestingasjóðinn fara fram og degi áður en Bjarni fær umboðið til að veðsetja bréfin í fé- laginu. Því er ljóst að aðdragandinn að stofnun Vafnings og þeirra viðskipta sem félagið átti í hefur ekki verið langur. Vafningur átti svo ekki í öðr- um félögum og virðist hafa verið stofnað gagngert til að eiga í viðskipt- um með turninn í Makaó og breska fjárfestingasjóðinn. Bjarni Benediktsson sagði í viðtali við DV á föstudaginn að Vafningur hefði verið stofnað í þeim tilgangi að endurfjár- magna lán. Blaðið hefur ekki áttað sig almenni- lega á því af hverju félagið var sett á laggirnar til að kaupa þessar eignir af dótturfélagi Sjóvár og af hverju eig- endur N1 tóku þátt í því. Þó herma heimildir DV að líklegt sé að þeir hafi gerst hluthafar í Vafningi því þeir hafi viljað græða á fjárfestingum félags- ins. Vafningur fjárfesti fyrir 10,6 milljarða króna sama dag og Bjarni Benediktsson veðsetti hlutabréf félagsins í fyrra. Félagið keypti breskan fjárfestingasjóð, KCAJ, og fasteignaverkefni í Makaó. Bjarni veðsetti bréf Vafnings út af tveimur lánum frá Glitni sem veitt voru í febrúarlok. Bjarni segist ekki hafa vitað um fjárfest- ingu Vafnings í KCAJ frekar en í turninum í Makaó. Sjóvá veitti Vafningi 10,6 milljarða lán í lok febrúar í fyrra. VAFNINGUR Í BRESKRI ÚTRÁS InGI F. VIlHjálmSSon blaðamaður skrifar ingi@dv.is „Ég tók engar ákvarð- anir fyrir hönd þessa félags. Ég kom ekkert nálægt þeim ákvörð- unum sem áttu sér stað þennan dag.“ Eignarhald á Vafningi: SJ2 EHF (Sjóvá/Wernerssynir) - 48,8 prósent Skeggi ehf. (SJ2, Hrómundur/Einar Sveinsson, Hafsilfur/Benedikt Sveins- son, BNT ehf./Einar og Benedikt ofl. og Sáttur/Guðmundur Ólason) - 39,10 prósent Fjárfestingafélagið Máttur (SJ2, Hrómundur, Hafsilfur) - 12,1 prósent Bjarni kjörinn í stjórn máttar: Bjarni Benediktsson var kjörinn í stjórn fjárfestingafélagsins Máttar á stjórnarfundi hjá félaginu sem hald- inn var í höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12 22. ágúst árið 2007. Aðrir sem kjörnir voru í stjórn félagsins voru þeir Einar Sveinsson, föðurbróðir Bjarna, Karl Wernersson og Guðmundur Ólason. Faðir Bjarna átti 16 prósenta hlut í félaginu þegar þetta var. Tæpu hálfu ári síðar fjárfesti Máttur í fasteignaverkefni í Makaó og fjárfestingasjóði í Bretlandi fyrir 10,6 milljarða króna. 10,6 milljarða viðskipti Eignarhaldsfélagið Vafningur fjárfesti í lúxusturni í Makaó sem og í breskum fjárfestingasjóði í febrúar í fyrra fyrir 10,6 milljarða króna. Bjarni Benediktsson segist ekki hafa vitað um fjárfestingar félagsins þrátt fyrir að hafa veðsett hlutabréf Vafnings sama dag og þær áttu sér stað. Skrifaði undir fyrir báða Guðmundur Ólason, forstjóri Milestone og stjórnarmaður í Vafningi, skrifaði undir kaupsamninginn að KACJ fyrir hönd dótturfélags Sjóvár, SJ2, sem og Vafnings. Bræðurnir í Vafningi Karl og Steingrímur Wernerssynir og Einar og Benedikt Sveinssynir voru eigendur Vafnings sem fékk 10,6 milljarða lán frá tryggingafélaginu Sjóvá og fjárfesti í Makaó í Asíu sem og í Bretlandi. fréttir 14. desember 2009 mánu dagur 3 Vissi Bjarni ekkert um viðskiptin í Makaó eða með KCAJ?: n Stjórnarformaður BNT sem var hluthafi í Skeggja n Hluthafi í BNT sem var hluthafi í Skeggja n Stjórnarmaður í Mætti sem var hluthafi í Vafningi n Sonur hluthafa í Skeggja, BNT og Mætti sem voru hluthafar í Vafningi n Veðsetti hlutabréf BNT, Hrómund- ar og Hafsilfurs í Vafningi Tímaás um viðskipti tengd Vafningi í febúar 2008: 7. febrúar Milestone selur væntanlegum hluthöfum í Vafningi hluti í félaginu 8. febrúar Eignarhaldsfélagið Vafningur kaupir fasteignafélag í Makaó af dótturfélagi Sjóvár fyrir 5,2 milljarða 8. febrúar Eignarhaldsfélagið Vafningur kaupir breskan fjárfestingasjóð, KCAJ, af dótturfélagi Sjóvár fyrir 5,4 milljarða 8. febrúar Bjarni Benediktsson fær umboð frá föður sínum og frænda til að veðsetja hlutabréf BNT, Hafsilfurs og Hrómundar í Vafningi 29. febrúar Vafningur gerir lána- samning við Sjóvá upp á 10,6 milljarða króna 29. febrúar Vafningur gerir tvo lánasamninga við Glitni- banka. Líklegt að Bjarni hafi veðsett Vafningsbréf- in út af þessum lánum Jan-Feb. Vafningur fær tæpa 5 milljarða að láni frá eignarhaldsfélaginu sem var í eigu föður Karls og Steingríms Wernerssona Peningar ríkisins ekki tapaðir: DV greindi frá því á föstudaginn að turninn í Makaó kosti hvern skatt- greiðanda á Íslandi um 10.000 krónur þar sem tap Sjóvár í Makaó hafi verið um 3,2 milljarðar króna. Íslenska ríkið lagði 12 milljarða króna inn í Sjóvá í sumar til að bjarga félaginu frá þroti þar sem minnst 10 milljarða króna vantaði í eignasafn þess. Lán ríkisins er til 18 mánaða og á Sjóvá að greiða lánið til baka innan þess tíma, hugsanlega eftir að félagið verður selt á næstunni. Þá mun ríkissjóður væntanlega fá peningana til baka og ríkið og íslenskir skattgreiðendur munu ekki tapa á björgunaraðgerð- inni á Sjóvá. Því er fremur líklegt að ríkissjóður fái fjármunina sem lánaðir voru til baka. Bjarni Benediktsson, formaður Sjálf- stæðisflokksins, fór fram á það í gær við Hrein Loftsson, aðaleiganda DV, að hann hefði afskipti af fréttaflutn- ingi DV af hans málum. DV hefur undanfarna daga fjallað ítarlega um fjárfestingar í lúxusturni í Makaó sem Bjarni tengist. Hreinn segir að Bjarni hafi hringt í hann og lýst yfir óánægju sinni með fréttaflutning DV. „Hann sagði frétt- ir blaðsins byggjast á ósannindum. Hann hélt áfram og sagði það vera óþolandi, að ég stæði á hliðarlínunni og léti þetta viðgangast. Fréttaflutn- ingurinn hefði leitt til þess að an- arkistar sætu um hús hans og vildu valda honum tjóni. Ég spurði hann til hvers hann ætlaðist af mér. Hann var ekkert að skafa af því, hann ætl- aðist til þess að ég stöðvaði þenn- an fréttaflutning. Ég sagði honum, að ég lyti ekki boðvaldi hans. Hann skyldi snúa sér til ritstjórnar DV með athugasemdir sínar og leiðréttingar, en ég hefði ekkert meira við hann að tala,“ sagði Hreinn. Yfirlýsing frá Bjarna Bjarni segir í yfirlýsingu, sem hann sendi öðrum fjölmiðlum en DV, að blaðið hafi ekki áhuga á að birta leiðréttingu á þeim rangfærslum sem það hefur farið með. Hann út- skýrir ekki í hverju hinar meintu rangfærslur felast. Því segist hann hafa haft samband við eiganda blaðsins og lýst því yfir að hann teldi blaðamennsku blaðsins óvið- unandi. „Áður en ég hafði haft tök á að fara yfir samskipti mín við blað- ið æsti Hreinn sig, sagðist ekki lúta mínu boðvaldi og sagði mér að eiga samskipti um þetta við ritstjórn blaðsins. Að svo búnu skellti hann á,“ segir Bjarni, sem hafnar því einn- ig í yfirslýsingunni að hann hafi farið fram á að fréttaflutningur DV af mál- inu verði stöðvaður. Stendur við orð sín Hreinn segir að Bjarni fari með ósannindi í yfirlýsingu sinni og stendur við fyrri ummæli sín. „Bjarni Benediktsson er ómerk- ingur og ætti ekki að koma nálægt stjórnmálum. Hann lýgur því að Pressunni að ég hafi ekki borið upp þá spurningu við hann, hvers hann ætlaðist til af mér í framhaldi af at- hugasemdum hans við fréttaflutn- ing DV í símtali fyrr í dag (gær). Þessa spurningu bar ég fram og hann svaraði því til að ég ætti að stöðva þennan fréttaflutning. Þetta var ekki langt samtal, það er rétt hjá Bjarna, því ég sagðist ekki lúta boðvaldi hans og hann skyldi gera athugasemdir við ritstjórn DV ef hann teldi ekki rétt með farið varð- andi þessar fréttir. Þá er það einnig rétt hjá Bjarna að ég skellti á hann, enda er ég ekki vanur að eiga löng samtöl við símadóna af þessu tagi,“ segir Hreinn. Bjarni Benediktsson hringdi í Hrein Loftsson: Vildi að eigandinn stöðvaði umfjöllun Bjarni Benediktsson, núverand i for- maður Sjálfstæðisflokksins og þ áver- andi stjórnarformaður eignarh alds- félagsins BNT, tók þátt í viðskip tum einkahlutafélagsins Vafnings með eignir dótturfélags tryggingafé lags- ins Sjóvár í Makaó í nágrenni H ong Kong í Asíu í febrúar 2008, sam- kvæmt heimildum DV. Félög í eigu fjölskyldu Bjarna voru stórir hlu thaf- ar í Vafningi. Fjárfestingarverkefnið sneri st um kaup á 68 lúxusíbúðum í tu rni í hjarta Makaó og kallaðist það One Central. SJ-fasteignir, sem var í eigu bræðranna Karls og Steing ríms Wernerssona í gegnum Sjóvá, fjár- festi í verkefninu fyrir tæpa sjö m illj- arða króna árið 2006. Turninn, sem kallast Tower 4, er hannaður af arki- tektastofunni Kohn Pedersen Fox Associates og átti að vera 41 h æð- ar. Ljúka átti við byggingu hans árið 2010 og ætlaði Sjóvá sér að græ ða á áttunda milljarð á viðskiptunum . Skilanefnd Glitnis, sem var stærs ti kröfuhafi eignarhaldsfélagsins M iles- tone, sem átti Sjóvá, losaði Sjóvá út úr fasteignaverkefninu í Makaó í su mar með samningum við fasteigna - og fjárfestingarfyrirtækin Shun Ta k og Hongkong Land sem sáu um að reisa turninn fyrir hönd Vafnings. M iles- tone hefur verið tekið til gjaldþ rota- skipta og stjórnar bankinn nú tr ygg- ingafélaginu þar til það verður selt. Greiða þurfti fyrirtækjunum tve imur um 1,5 milljarða króna í skaðab ætur vegna riftunarinnar og hefur H örð- ur Arnarson, sem ráðinn var fors tjóri Sjóvár eftir að félagið var yfirtek ið af skilanefnd Glitnis, sagt að tap fé lags- ins í heildina vegna þessara viðs kipta sé um 3,2 milljarðar króna. Milestone skildi Sjóvá eftir á barmi gjaldþrots og þurfti ísle nska ríkið að leggja félaginu til 12 m illj- arða króna fyrr á árinu til að b jarga því frá gjaldþroti. Á sama tíma l ögðu Glitnir og Íslandsbanki samtals fjóra milljarða króna inn í félagið. Hlu ta af þessu tapi og ástæðunni fyrir b jörg- unaraðgerðum ríkisins má rek ja til fjárfestinga Sjóvár í Makaó. Fjölskylda Bjarna átti á mót i Sjóvá Vafningur keypti einkahlutafélag ið SJ Properties MacauOneCentral Ho ldCo ehf. af SJ-fasteignum fyrir 5,2 mill jarða króna þann 8. febrúar árið 2008, sam- kvæmt heimildum DV. Nýtt félag , SJ2, sem var í eigu Sjóvár líkt og SJ -fast- eignir, átti tæplega 50 prósenta hlut í Vafningi en tvö önnur eignarha ldsfé- lög, Skeggi og Máttur, skiptu me ð sér rúmlega 50 prósenta eignarhluta . Mil- estone hafði selt Vafning til Sk eggja einungis degi áður, eða þann 7. f ebrú- ar, og var félagið skráð til heim ilis í höfuðstöðvum Milestone á S uður- landsbraut 12. Félag Sjóvár, SJ2, átti sömuleið is tæplega 50 prósenta hlut í Skegg ja en BNT, móðurfélag olíufélagsins N1 sem Bjarni stýrði, átti tæp 24 prósent. Eign- arhaldsfélögin Hrómundur og H afsilf- ur áttu svo rúmlega 17 prósen ta og tæplega 8,5 prósenta hlut. Hróm und- ur er í eigu föðurbróður Bjarna , Ein- ars Sveinssonar, á meðan Hafsilfu r er í eigu föður hans, Benedikts Svein sson- ar. Þeir bræður eru sömuleiðis eig end- ur N1 og var Bjarni stjórnarform aður þess og BNT þar til í desember í fyrra þegar hann ákvað að hætta til að ein- beita sér alfarið að stjórnmálu num. Bjarni hefur sömuleiðis upplý st að um tíma hafi hann átt 1 pró- sents hlut í B NT. SJ2 átti sömuleiðis tæplega helm - ingshlut í Mætti en félög Einar s og Benedikts Sveinssona áttu tæp lega helmingshlut á móti því. Því má segja að Wernersbræður og þeir Sv eins- synir og Bjarni hafi eftir kaup in af Sjóvá átt fasteignaverkefnið í Ma kaó. SJ Properties MacauOneCentr al HoldCo ehf. átti fasteignaverk efnið í Makaó jafnframt í gegnum ei nka- hlutafélagið Drakensberg In vest- ment Ltd. sem skráð er á Bresku Jóm- frúareyjum. Sjóvá lánaði Vafningi 10 milljarða Heimildir DV herma að sama dag og Vafningur skrifaði undir k aup- samning við SJ-fasteignir um ka upin á Makaó-félaginu hafi Bjarni B ene- diktsson fengið fullt og óskorað um- boð frá Hafsilfri, Hrómundi og BNT til að veðsetja eignarhluti fjölsky ldu- félaganna þriggja í Vafningi hjá G litni banka. Ekki er vitað hvort Bjarni nýtti sér þetta umboð eða ekki en þó má áætla að það hafi ekki verið vei tt að ástæðulausu heldur vegna viðs kipt- anna með eignirnir í Makaó. Um svipað leyti, í lok febrú ar 2008, lánaði Sjóvá Vafningi 10 m illj- arða króna með víkjandi láni. Ás tæð- an fyrir því að lánið var víkjandi er sú hversu stóran þátt Sjóvá og eige ndur félagsins, þeir Karl og Steingrí mur, áttu í félaginu. Nánast má fullyrð a að nota átti lánið til að greiða fyrir kaup Vafnings á félaginu í Makaó sem hélt utan um eignina á lúxusturnin um. Ástæðan fyrir því er sú að Vafni ngur var stofnaður til þess eins, að þ ví er virðist, að kaupa fasteignaverkef nið í Makaó af SJ-fasteignum. Önnur tengsl Vafnings við eign - arhaldsfélög tengd þeim bræð rum Steingrími og Karli eru meðal an nars að á eina stjórnarfundi eignarh alds- félagsins Svartháfs, sem DV h efur greint ítarlega frá upp á síðkas tið, í ársbyrjun 2008, var ákveðið að lána 50 milljónir evra til Vafnings ehf., eða sem nemur tæpum 5 milljör ð- um króna. Hugsanlegt er að Bjarni hafi fengið umboðið frá BNT, Hrómundi og Hafsilfri til að veð setja hlutabréfin í Vafningi vegna lán sins sem veitt var til félagsins í geg num Svartháf. Vafningur hefur því fengið sam - tals að minnsta kosti um 15 mill jarða króna að láni frá Sjóvá og Glitn i um þetta leyti og notaði félagið rúm lega 5 milljarða til að fjárfesta í faste igna- verkefninu sem dótturfélag S jóvár hafði átt eitt fram að því. Afar líkle gt er að afskrifa þurfi meirihluta þeirra fjár- muna sem Vafningur fékk að lán i þar sem Milestone skilur eftir sig sku lda- slóð upp á marga tugi milljarða auk þess sem engar eignir eru inni í S vart- háfi svo vitað sé en skuldir þess f élags nema um 45 milljörðum króna. 2 miðvikudagur 9. desember 2009 fréttir Tengsl Wernersbræðra og Eng eyinga Bræðurnir Karl og Steingrímur Wern erssynir og Einar og Benedikt Svein ssynir hafa átt mikil viðskipti sín á milli á u ndanförnum árum. Einar Sveinsson var forstjóri Sjóvár og Benedikt bróðir h ans var stjórnarformaður trygginga félagsins. Árið 2003 keyptu bræðurnir hina sv okölluðu H. Ben. fjölskyldu út úr Sjó vá en fjölskyldurnar tilheyra báðar hinni fr ægu Engeyjarætt. Íslandsbanki var h ins vegar stærsti hluthafinn. Næsta nót t varð síðan fræg sem „Nótt hinna lö ngu bréfahnífa“. Þá gerðu stærstu fjármá lafyrirtæki landsins með sér samkom ulag sem breytti landslaginu í íslensku vi ðskiptalífi. Eitt af því sem samið var um var að Íslandsbanki eignaðist ellefu pró senta hlut Burðaráss í Sjóvá. Bankin n gerði í kjölfarið yfirtökutilboð í Sjóvá. Seld u Einar og Benedikt Sveinssynir hlut sinn í Sjóvá og eignuðust í staðinn hlut í Ís landsbanka. Hætti Einar Sveinsson fl jótlega sem forstjóri Sjóvár og tók Þorgils Ó ttar Mathiesen við af honum. Árið 2005 keypti félagið Þáttur, í eig u Karls, Steingríms og Ingunnar Wer ners- barna, 66,6 prósenta hlut í Sjóvá af Í slandsbanka. Var Þór Sigfússon þá g erður að forstjóra Sjóvár. Einar Sveinsson og Karl Wernersson sátu í stjórn Íslands banka og síðar Glitnis þar til FL Group undir fo rystu Hannesar Smárasonar og Jóns Ásgeirs Jóhannessonar náði yfirtökunum í G litni. Var Einar stjórnarformaður ban kans. Svartháfur Tekin var ákvörðun um það á einum og sama stjórnarfundinum í eignar halds- félaginu Svartháfi í upphafi árs 2008 að sækja um tæplega 200 milljóna evra lán frá Glitni, eða sem nemur rúmum 35 milljörðum króna á núverandi geng i, og endurlána það svo til félaga í eigu K arls og Steingríms Wernerssona. Lánið sem Svartháfur endurlánaði s trax til eignarhaldsfélaga í þeirra eig u var svo notað til að greiða hluta skuldar við fjárfestingabankann Morgan St anley upp á 300 milljónir evra, sem nemu r um 55 milljörðum króna á núveran di gengi. Morgan Stanley var einn helsti erlen di lánveitandi Milestone og fjármag naði hluta útrásar fyrirtækisins til annarra landa. Svartháfur, sem var í eigu föður þeir ra bræðra, Werners Rasmusson, er e inn af stærri skuldurum Glitnis með skuldi r upp á um 45 milljarða króna og er ljóst að skilanefnd Glitnis þarf að afskrifa dr júgan hluta þeirrar fjárhæðar. Glitni r veitti Svartháfi lánið í ársbyrjun 2008 en n ákvæm dagsetning er ekki þekkt. Á sama stjórnarfundi hjá Svartháfi í ársbyrju n 2008 var ákveðið að lána 50 milljó nir evra til félagsins Vafnings ehf., eða sem n emur tæpum 5 milljörðum króna. Ei gendur Vafnings voru þeir bræður Einar og Benedikt Sveinssynir og Bjarni, sonu r Benedikts og formaður Sjálfstæðisfl okksins. Það skýtur skökku við að W erners- bræður sem ekki gátu greitt af eigin lánum hafi séð sér fært að lána féla gi í eigu Engeyjarfjölskyldunnar fimm milljar ða króna. BJARNI MEÐ Í KAUPUM Á LÚXUSTURNI Í MAKAÓfréttir 30. nóvember 2009 mánudagur 11 Tekin var ákvörðun um það á ein-um og sama stjórnarfundinum í eignarhaldsfélaginu Svartháfi í fyrra að sækja um tæplega 200 milljóna evra lán frá Glitni, eða sem nemur rúmum 35 milljörðum króna á núverandi gengi, og end-urlána það svo aftur til félaga í eigu Karls og Steingríms Wernerssona. Lánið sem Svartháfur endur-lánaði strax aftur til eignarhalds-félaga í þeirra eigu var svo notað til að greiða hluta skuldar við fjár-festingabankann Morgan Stanley upp á 300 milljónir evra, sem nem-ur um 55 milljörðum króna á nú-verandi gengi. Morgan Stanley var einn helsti erlendi lánveitandi Mil-estone og fjármagnaði hluta útrás-ar fyrirtækisins til annarra landa.Svartháfur, sem var í eigu föður þeirra bræðra, Werners Rasmus-sonar, er einn af stærri skuldurum Glitnis með skuldir upp á um 45 milljarða króna og er ljóst að skila-nefnd Glitnis þarf að afskrifa drjúg-an hluta þeirrar fjárhæðar. Glitn-ir veitti Svartháfi lánið í ársbyrjun 2008 en nákvæm dagsetning er ekki þekkt. Sótt um lán og endurlánaðHeimildir DV herma að á stjórn-arfundinum í Svartháfi, sem hald-inn var í höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12, hafi verið gerður lánasamningur við Glitni sem nam um 200 milljónum evra. Einnig var ákveðið að lána ætti tæp-lega 140 milljónir evra til sænska félagsins Racon Holding AB, sem var dótturfélag Milestone og lán-takandi Morgan Stanley. Veðið fyr-ir láni Svartháfs til Racon Holding AB var í hlutabréfum í sænska fjár-málafyrirtækinu Invik & Co., síðar Moderna AB. Racon notaði lánið svo til að borga Morgan Stanley.Jafnframt var ákveðið á stjórn-arfundinum að lána 50 milljónir evra til félags sem heitir Vafning- ur ehf., sem einnig var í eigu þeirra bræðra og til húsa á Suðurlands-braut 12. Ekki er vitað til að aðrir stjórnar-fundir hafi verið haldn-ir í Svartháfi. Lán upp í skuld MilestoneVeðið fyrir láninu frá Glitni til Svartháfs var í eignarhaldsfélaginu Moderna AB en eignir Milestone voru seld-ar inn í það félag um áramótin 2007-2008. Glitnir hefur nú leyst til sín eignir Mod-erna, meðal annars Sjóvá og Askar Capi-tal, og fékk bank-inn þar eitthvað upp í kröfuna á hendur Svartháfi en ljóst er að afskrifa þarf stóran hluta henn-ar. Milestone stofnaði til lánsins, sem Racon borgaði síðar upp með láninu frá Svartháfi, við Morgan Stanley sumarið 2007 og var það notað til að festa kaup á sænska fjármálafyrirtækinu Invik & Co, sem síðar var endurskírt Moderna Finance AB. Lánið frá Glitni sem rann inn í Svartháf var því notað til að standa við skuldbindingar sem Milestone stofnaði til fyrir hönd dótturfélags síns. Leppurinn SvartháfurÁ þessum tíma, í ársbyrjun 2008, er líklegt að Morgan Stanley hafi ver-ið orðinn órólegur um að lán Rac-on fengist ekki greitt og að þeir hafi ekki viljað endurnýja lánasamning-inn. Ástæðan kann meðal annars að hafa verið sú að þá þegar voru blikur á lofti um að mikil lægð væri yfirvofandi í íslensku efnahags-lífi og má áætla að Morgan Stan-ley hafi því kippt að sér höndum. Milestone hefur því hugsanlega átt í erfiðleikum með að standa í skilum við Morgan Stanley, önnur fjármálafyrirtæki hafa ekki viljað lána þeim og því hafi þeir orðið að verða sér úti um lán með einhverj-um hætti. Heimildir DV renna því stoð-um undir þá kenningu að eini til-gangurinn með stofnun Svartháfs hafi verið að leppa lánveitingu frá Glitni, sem síðar rann til félaga Wernerssona sjálfra. Ástæðan fyr-ir Svartháfssnúningnum var sú að félög í beinni eigu þeirra bræðra máttu ekki fá meira lánað hjá Glitni samkvæmt reglum sem Fjármála-eftirlitið hefur sett um hámarks-lánveitingar til einstakra aðila. Ástæðan fyrir þessum reglum er til að lágmarka áhættu bankans: Ekki er heppilegt fyrir banka að eiga of miklar útistandandi skuldir við einstaka fyrirtækjasamstæðunnar. Ekki er vitað hver það var innan Glitnis sem tók ákvörðunina um að veita Svartháfi þetta lán en líkt og gildir í fjármálafyrirtækjum með svo háar lánveitingar en lána- og áhættunefndir fjármálafyrirtækja taka yfirleitt ákvarðanir um svo háar lánveitingar. IngI F. VILhjáLMSSonblaðamaður skrifar ingi@dv.is LEPPUR BORGAÐI SKULD MILESTONE2 miðvikudagur 14. október 2009 fréttir Glitnir þarf að afskrifa stóran hluta af45 milljarða króna skuld eignarhalds-félagsins Svartháfs við bankann, sam-kvæmt heimildum DV. Krafa Glitnis á hendur Svartháfi nam 45 milljörðumkróna í sumar en samkvæmt heimild-um DV var hún gerð upp í lok sum-ars. Líklegast er að krafan hafi veriðgerð upp með miklum afföllum fyrir bankann.Skuld Svartháfs er meðal ann-ars tilkomin vegna þess að félagið,sem er í eigu Werners Rasmusson, föður Karls og Steingríms Werners-sona, fyrrverandi eigenda eignar-haldsfélagsins Milestone, tók lán hjá Glitni í fyrra upp á 20 milljarða króna til að lána eignarhaldsfélagi í eigu bræðranna fyrir skuld við fjárfest-ingabankann J.P. Morgan.Svartháfur hét áður ELL 150 ogGleypnir og var stofnað af ErlendiGíslasyni og Gunnari Sturlusyni hjá lögmannsstofunni Logos í janúarárið 2008, samkvæmt stofnskjölum félagsins. Svartháfur er skráður til heimilis á Suðurlandsbraut 12, líkt og flest önnur eignarhaldsfélög þeirra bræðra, en lögheimili þess var skráðí Jötunssölum 2, heimili Werners föð-ur þeirra, þar til í apríl í fyrra þegarlögheimilið var fært á Suðurla nds-brautina. Svartháfur hefur ekki skilaðársreikningi fyrir árið 2008.Nafnabreytingar í ársbyrjunÍ febrúar 2008 voru Werner Rassmus-son og kona hans Kristín Sigurðar-dóttir kjörin í stjórn og varastjórn félagsins. Nafni félagsins var á sama tíma breytt úr ELL 150 í Svartháfur.Í tilkynningu til Fyrirtækjaskrár um breytinguna á stjórninni er hins veg-ar strikað yfir nafnið Gleypnir með penna og nafnið Svartháfur sett í staðinn, eins og félagið hafi átt að heita Gleypnir en að svo hafi því ver-ið breytt á síðustu stundu. Lögheim-ili Svartháfs var svo fært frá Jötuns-sölum á Suðurlandsbraut 12 í apríl í fyrra, samkvæmt tilkynningu til Fyr-irtækjaskrár sem aðstoðarforstjóriMilestone, Jóhannes Sigurðsson, skrifaði undir ásamt Werner Rasm-usson. Tengsl Svartháfs og Milestone eru því nokkur þó eigendurnir hafiekki verið þeir sömu.45 milljarða skuld Svartháfs stend-ur utan við þá rúmlega 43,9 milljarðakróna skuld sem Milestone skilur eft-ir inni í Glitni. Skuldir þessara tveggjafélaga og dótturfélaga þeirra við Glitninema því nærri 90 milljörðum króna.Heildarskuldir Milestone nematæpum 80 milljörðum króna og var gert ráð fyrir því í nauðasamningumfélagsins, sem hefur verið hafnað, að kröfuhafarnir fengju um 6 prósent upp í kröfur sínar en eignir félags-ins voru einungis metnar á um fimmmilljarða. Því má reikna með að feðg-arnir, Werner, Steingrímur og Karl, eigi ekki til þær upphæðir persónu-lega sem til þarf til að greiða skuldirSvartháfs, enda er ekki vitað til þessað einhver þeirra sé í persónulegumábyrgðum vegna skuldanna.Greiddu niður lán til J.P. MorganSkuldir Svartháfs við Glitni eru með-al annars tilkomnar vegna þess aðskömmu eftir að félagið tók uppnafnið Svartháfur í febrúar í fyrratók félagið lán frá Glitni upp á um 20milljarða króna til að greiða lán Rac-on Holdings II, sem eignarhaldsfélagKarls og Steingríms, Milestone, réð í gegnum annað eignarhaldsfélag sitt,Þátt, við fjárfestingarbankann J.P.Morgan. Lán Racon hjá J.P. Morgan vartilkomið út af kaupum Racon á fé-lagi sem hét Innvik, sem síðar varendurskírt Moderna Finance AB. Á þeim tíma var J.P. Morgan hins veg-ar orðinn órólegur um að lán Racon fengist ekki greitt og vildu ekki end-urnýja lánasamninginn þegar hann gjaldféll, ástæðan var meðal annarsað þá þegar voru blikur á lofti í ís-lensku efnahagslífi og kippti bank-inn því að sér höndum með því aðneita að endurnýja lánasamninginn.Fjárfestingafélagið Gnúpur, sem varí eigu Kristins Björnssonar og Magn- úsar Kristinssonar, hafði lent í erf-iðleikum í árslok 2007 og eru þeir fjárhagserfiðleikar af mörgum tald-ir marka upphaf íslenska efnahags- hrunsins. Því þurftu eigendur Rac-on, Karl og Steingrímur, að finna aðrar leiðir til að greiða J.P. Morganlánið. WernerssonaKarl WernerssonGLITNIR ÞARF AÐ AFSKRIFA SKULDIR WERNERSMANNA HvAÐ ER SvARTHáFUR?Svartháfur er eignarhaldsfélag sem stofnað var í ársbyrjun árið 2008. Heimildir DV herma að það hafi verið stofnað í ársbyrjun til að fá lán til að greiða skuldir félagsí eigu Karls og Steingríms Wernerssona. Félagið er í eigu Werners, föður þeirra,og var lögheimili þess heima hjá honum. Heimilisfang Svartháfs er hins vegar í fyrrverandi höfuðstöðvum Milestone á Suðurlandsbraut 12. Félagið skuldar Glitni45 milljarða króna og hefur átt sér stað uppgjör á skuldinni. Ekki er vitað hverniguppgjörið var gert en afar ólíklegt er að skuldin hafi verið greidd upp að fullu. Því má búast við að eitthvað hafi verið afskrifað af skuldunum.Félagið dregur nafn sitt af lítilli hákarlategund sem kallast Svartháfur eða BlackDogfish á ensku. Svartháfurinn lifir á miklu dýpi, 180 til 1.600 metrum, og er ekki talinn mannýgur. Heimkynni hans eru aðallega í Vestur- og Norður-Atlantshafi,meðal annars við strendur Grænlands og Íslands. Svartháfurinn er, eins og nafniðgefur til kynna, svartur á lit og hafa augu hans aðlagast myrkrinu á hafsbotninum.Því getur hann séð betur í myrkri en aðrar hákarlategundir. Ekki er vitað af hverjuSvartháfsnafnið var valið fyrir félagið.Eitt af mörgum ELL-félögumSvartháfur, áður ELL 150, er einungis eitt af mörgum félögum sem upphaflegahafa borið nafnið ELL sem lögmannsstofan Logos hefur stofnað á liðnum árum.Annað dæmi um slíkt félag er ELL 182 sem Logos stofnaði og seldi til Bakka-bræðra, Lýðs og Ágústs Guðmundssona. ELL 182 keypti síðar hlut Exista, sem er ímeirihlutaeigu þeirra bræðra, í Bakkavör í fyrrahaust en fyrir áttu þeir meirihlutaí Bakkavör. Salan hefur valdið miklum deilum meðal kröfuhafa og eigenda Existaen kröfuhafarnir hafa kært eigendur Exista fyrir hana. Bæði ELL 150 og ELL 182hafa nú skipt um nafn líkt og sum önnur þeirra ELL-félaga sem Logos hefur selt áliðnum árum.Werner hefur áður komið við söguWerner Rasmusson, faðir Karls og Steingríms, hefur áður komið við sögu í umfjöllun fjölmiðla um viðskipti þeirra bræðra.Þannig greindi DV frá því í september að í endurskoðendaskýrslu Ernst & Youngum Milestone hefði verið bent á að félagið hefði greitt skatta fyrir Werner upp á 8,5 milljónir króna. Skiptastjóri þrotabús Milestone, Grímur Sigurðsson, þarfmeðal annars að taka afstöðu til þess hvort sú greiðsla hafi verið eðlileg. Wernerkom hins vegar af fjöllum þegar DV spurði hann um skattgreiðslurnar. Ekki er vitað hvort Werner hafi vitað til hvers Svartháfur var notaður en undirskrift hans er á samþykktum félagsins sem DV hefur undir höndum. stórskuldugt félag Félag í eigu föður Karls og SteingrímsWernerssona, Svartháfur, skuldar Glitni 45 milljarða króna semekki er lengur að finna í lánabókum bankans. Karl Wernerssonvill ekki ræða um hvernig skuldin hafi verið gerð upp. heimkynni svartháfs Eignarhaldsfélagið Svartháfurer skráð til heimilis á Suðurlandsbraut 12 en þar voruhöfuðstöðvar Milestone áður en félagið fór í greiðslu-stöðvun og var síðar tekið til gjaldþrotaskipta. Tíu prestaþeir sendu Kabiskupi Íþeir skorum landsins.með þBjörnssySelfossi. Tséra Gstuðninákærumun ungra sókupinn handi í afái að sog því hefurfram til þút á mohann að isdegi sínaftur á móti að Bsátta við sérafinna honum getur reynstnema með samþykkier beðið átektaprestsins verða. UPPREISN GEGN BISKUPI „Jafnt og þast, það evert að strsegir Karl SigurðssoVinnumálastofnun. Há að heldur minna vinnuleysi í síðast var.Hjá Vinnið nóg að gera undanur aukning hefur veUndanfarna dagastaklingar sskrá hjá stonú er svo kán þúsund ei14.909 eintAðspurður segsig þessa dagareiknar þó með brnæstunni. „Þ Karlar streyma inn á skrárnar Lánuðu ekki til venslaðra aðilaÁstæðan fyrir því að Svartháfur fékklánið frá Glitni var sú að á þessum tíma voru eigendur Milestone, þeirKarl og Steingrímur, og félög í beinni og óbeinni eigu þeirra búnir að full-nýta lánaheimildir sínar hjá Glitni,að sögn heimildarmanns DV sem þekkir vel til viðskipta Karls og Stein-gríms. Bræðurnir voru hluthafar í Glitni á þessum tíma. „Til þess að fara í kringum þetta lánaði Glitnir þessu félagi [Innskot blaðamanns: Svart-háfi] þessa peninga. Þetta félag lánaði þessa peninga svo til Racon HoldingsII og voru þeir notaðir til að greiða upp skuldina við J.P. Morgan. Glitnirgreiddi því í raun upp skuldina við J.P.Morgan en fór þennan hring til þess. Eftir stóð hins vegar skuld Svartháfs við Glitni,“ segir heimildarmaður DV en ekki er vitað að svo stöddu hvern-ig hinir milljarðarnir bættust ofan á þessa tuttugu. Heimildarmaður DV segir að þettahafi þótt vera í lagi vegna þess að í lagalegum skilningi hafi félagið í eigu Werners, Svartháfur, ekki verið skil-greint sem venslaður aðili við Karl og Steingrím. Félag í eigu föður Karls ogSteingríms gat því fengið lánið þó svoað félög í þeirra eigu gætu það ekki útaf hinum fullnýttu lánaheimildum.Karl tjáir sig ekkiKarl Wernersson vill aðspurður og þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir blaða-manns ekki ræða um málefni Svart-háfs í samtali við DV. Því var lögð spurning fyrir hann í SMS-skeyti þarsem hann var spurður hvað hefði orð-ið um 45 milljarða skuld Svartháfs. Hann var spurður hvernig hefði ver-ið gengið frá þessari skuld og hversvegna. Svar Karls við þessari fyrir-spurn var: „Hver er fréttin?“ DV náðiekki aftur sambandi við Karl eftirþetta.Ekki náðist í bróður Karls, Stein-grím, né í föður hans, Werner Rasmus-son, við vinnslu fréttarinnar. Að svo stöddu liggur því ekki almennilegafyrir hvernig skuldin við Glitni var gerð upp.ekki rætt í gögnumum MilestoneEkkert er rætt um málefni Svartháfs ogláns félagsins hjá Glitni í gögnum umMilestone sem greint hefur verið fráí fjölmiðlum, endurskoðendaskýrsluErnst & Young og skýrslu umsjónar-manns nauðasamninga félagsins, Jó-hannesar Alberts Sævarssonar. Ástæðan fyrir þessu er sú að mál-efni Svartháfs tengjast ekki beintmálefnum Milestone af áðurnefnd-um ástæðum, jafnvel þó að pening-arnir sem Svartháfur fékk að láni hjáGlitni hafi verið notaðir til að lána fé-lagi í eigu Milestone-manna svo þaðgæti staðið í skilum við erlent fjár-málafyrirtæki. Hvorki Jóhannes né endurskoðendurnir höfðu aðgang aðbókhaldi Racon Holdings II, félags-ins sem fékk lánið frá Svartháfi, og því ekki rannsakað lánveitingarnar til og frá Svartháfi.Samkvæmt heimildum DV veltukröfuhafar Milestone hins vegar mik-ið fyrir sér himinháum lánveitingumfrá Glitni til félagsins áður en nauða-samningum Milestone var hafnað ogfélagið var tekið til gjaldþrotaskipta fyrir skömmu. Ekki er því ólíklegt aðmálefni Svartháfs muni koma við sögu í framtíðinni hjá kröfuhöfumMilestone og kunna lánaviðskipti fé-lagsins að hafa einhver eftirmál. Í eigu föður Wernerssona FélagiðSvartháfur er skráð á Werner Rasmusson,föður Karls og Steingríms. Félagið virðisthafa verið stofnað gagngert til að takavið láni frá Glitni upp á 20 milljarða sembræðurnir gátu ekki tekið. 14. október 2009 Allt ákveðið í einu Samkvæmt heimildum DV var ákveðið á hluthafafundi Svartháfs að sækja um lán og endurlána það strax aftur til dótturfélaga Milestone. Faðir Karls Wernerssonar, annars eiganda Milestone, var eigandi Svartháfs.„L ánið frá Glitni sem rann inn í Svartháf var því notað til að standa við skuld-bindingar sem Milestone stofnaði til fyrir hönd dóttur-félags síns.” Bjarna Benediktssonar IngI F. VIlhjálmSSon blaðamaður skrifar ingi@dv.is „Um svipað leyti, í lok febrúar 2008, lánaði Sjóvá Vafningi 10 millj- arða króna með víkj- andi láni.“ DV 30. nóvember Werner Rasmus son leppaði lán fyrir syni sína gegnum Svartháf. 45 milljarða skuld félagsin s við Glitni verður líklega afskrifuð. fréttir 9. desember 2009 miðvikudag ur 3 Ætluðu sér að selja fljótlega Upphaflega ástæðan fyrir fjár fest- ingu Sjóvár í Makaó var sú að f élag- ið reiknaði með því að fasteigna verð í Makaó myndi hækka gríðarle ga á árunum 2006 til 2010. Til að m ynda hækkaði fasteignaverð í héra ðinu um 35 prósent að meðaltali á á rinu 2007. Reiknað var með áframh ald- andi hækkun næstu árin þar á eftir enda hefur borgin verið kölluð hin asíska Las Vegas. Sjóvá ætlaði sé r svo að selja lúxusturninn með næ rri 8 milljarða króna hagnaði, miðað við gengi krónunnar í febrúar 2008, áður en framkvæmdunum myndi ljú ka - kaupverðið var 110 milljónir Ba nda- ríkjadala en söluverðið átti að vera 185 milljónir. Væntanlega hefur Sjóvá vilja ð dreifa áhættunni af fjárfestingun ni á fyrstu mánuðum ársins 2008 o g því búið Vafning til með þátttöku BNT, Hafsilfurs og Hrómundar. Auk þess er ekki ólíklegt að yfirvofandi þr eng- ingar á fjármálamarkaði hafi át t þar hlut að máli. Fjárfesting félaganna þriggja í Makaó-verkefninu hefur jafnf ramt verið áhættulítil enda voru l ánin inn í Vafning veitt af Sjóvá, sem var í eigu Wernersbræðra, og af G litni, en bræðurnir og Einar og Ben edikt Sveinssynir voru sömuleiðis hlu thaf- ar í bankanum í gegnum Þátt I nter- national sem þeir áttu sömul eiðis ásamt Karli og Steingrími. Benedikt man ekki eftir viðskiptunum DV náði ekki tali af Bjarna B ene- diktssyni á þriðjudaginn, til að s pyrja hann út í viðskipti Vafnings, þrát t fyr- ir ítrekaðar tilraunir. Skilin voru eftir skilaboð til Bjarna á talhólfi han s og hjá aðstoðarmanni formannsins, Sig- urði Kára Kristj- ánssyni. Benedikt Sveinsson, fað- ir Bjarna, sagð- ist aðspurður hafa dregið sig út úr fjárfest- ingum og ekki muna eftir þess- um við- skiptum Vafnings með fast- eigna- verkefn- ið í Makaó. Hann gat því ekki greint frá því hvernig viðskipt- in gengu. Heimildir DV herm a að Benedikt hafi ekki komið miki ð að viðskiptunum, jafnvel þótt félag hans hafi verið óbeinn hluthafi í Vafn ingi, enda var Bjarni sonur hans með um- boðið til að ráðstafa hlutabréfum fé- lagsins í Vafningi. Sömuleiðis voru skilin eftir skil a- boð til Einars Sveinssonar en h ann hafði ekki haft samband við DV þeg- ar blaðið fór í prentun í gær. Þess skal að lokum getið að Vafn - ingur ehf. er ekki til í dag nema sem kennitala því nafni félagsins h efur verið breytt í Földungur ehf. Eignarhald á Vafningi: SJ2 EHF (Sjóvá/Wernerssynir) 48,8 prósent Skeggi ehf. (SJ2, Hrómundur/Einar Sveinsson, Hafsilfur/Benedikt Svein s- son, BNT ehf./Einar og Benedikt ofl. og Sáttur/Guðmundur Ólason) 39,1 prósent Fjárfestingafélagið Máttur (SJ2, Hrómundur, Hafsilfur) 12,1 prósent Asíska Las Vegas Makaó er annað af tveimur kínverskum sjálfstjórnarhéruðum. Hitt er Hong Kong sem er í nágrenni Makaó. Héraðið hefur verið kallað hin asíska Las Vegas og er ört vaxandi ferðamannastaður þar sem sterkefnað fólk kemur til að njóta lífsins í vellystingum, meðal annars með því að spila fjárhættuspil. Fjárfestu í Makaó Bjarni Benedikt s- son og faðir hans og föðurbróðir ke yptu fasteignaverkefni Sjóvár af dótturfé lagi þess fyrir rúma 5 milljarða króna í febrúar 2008. Þeir áttu fasteignaver kefnið í gegnum félagið Vafning og afland sfélag á Bresku Jómfrúareyjum. Eignarhald á turninum í Makaó: Vafningur ehf. - 100 prósent SJ Properties MacauOneCentral HoldCo ehf. - 100 prósent Drakensberg Investments Limited á Bresku Jómfrúareyjum - 100 pró sent Turninn í Makaó Fjórir bræður Vafningur var að me stu leyti í eigu þeirra Wernersbræðra og Einars og Benedikts Sveinssona. Tryggingafélagið Sjóvá seldi fasteig na- verkefnið í Makaó til félagsins Vafnin gs sem var í eigu dótturfélags Sjóvár o g félaga í eigu Engeyjarbræðranna Einars og Benedikts Sveinssona. Sjóvá, sem var í eigu Karls og Steingríms Wernerssona, lánaði Vafningi 10 milljarða króna um þetta leyti. 14 föstudagur 11. desember 2009 fréttir „Ég hef aldrei komið nálægt neinni ákvörðun um að taka þátt í fast-eignaverkefni í Makaó,“ segir Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæð-isflokksins og fyrrverandi stjórnar-formaður BNT og N1, um aðkomu sína að eignarhaldsfélaginu Vafn-ingi sem meðal annars fjárfesti í fast-eignaverkefni Sjóvár í Makaó í byrjun febrúar í fyrra fyrir rúma fimm millj-arða króna. BNT og félögin Hafsilfur og Hrómundur, sem eru í eigu föður og föðurbróður Bjarna, voru hluthaf-ar í félaginu, líkt og greint var frá í DV á miðvikudaginn, og fékk Bjarni um-boð til að veðsetja hlutabréf þeirra allra í félaginu sama dag og Vafning-ur keypti fasteignaverkefnið. Bjarni vissi hins vegar vel að fé-lögin væru hluthafar í Vafningi þrátt fyrir að hann neiti því að hafa vitað að félagið hafi keypt fasteignaverk-efni Sjóvár. Hann segir að Vafningur hafi ekki einungis verið stofnaður til að halda utan um fasteignaverkefnið heldur til að endurfjármagna lán fyr-ir hluthafa þess. Að sögn Bjarna var ekki langur aðdragandi að stofnun Vafnings og var það ekki forgangs-mál að ganga frá því að BNT gerðist hluthafi í Vafningi. Formaðurinn segir jafnframt að áhætta félaganna þriggja af fjárfest-ingunni í Vafningi hafi verið lítil þar sem þau hafi ekki lagt fram eigin-fjárframlög og að félagið hafi verið fjármagnað með lánsfé. Hluthafar Vafnings hefðu þó getað grætt millj-arða ef fjárfestingin hefði gengið eft-ir. Svo varð hins vegar ekki og í kjöl-far efnahagshrunsins varð ljóst að fasteignaverkefnið í Makaó myndi skila miklu tapi, meðal annars vegna falls eignarhaldsfélagsins Milestone sem átti Sjóvá. Íslenska ríkið þurfti, í kjölfar hrunsins, að bjarga Sjóvá frá gjaldþroti með 12 milljarða eig-infjárframlagi. Sjóvá var síðan losað út úr fasteignaverkefninu í sumar og varð tapið af fjárfestingunni í Makaó á fjórða milljarð króna fyrir félagið. Þegar ráðist var í fjárfestinguna hefði Vafningur hins vegar getað grætt vel á henni. Bjarni kom því að því að ákveða þátttöku BNT, og hugsanlega einn-ig hinna félaganna tveggja, í Vafn-ingi og virðist hafa verið fullkomlega meðvitaður um tilgang félagsins þó svo að hann hafni því að hafa haft eitthvað að segja um fjárfestingar fé-lagsins í Makaó. Bjarni: Bræðurnir ekki á landinu Aðspurður af hverju hann hafi feng-ið umboð frá félögunum þremur sem voru í eigu fjölskyldu hans – BNT, Hrómundi og Hafsilfri – til að veðsetja hlutabréfin í Vafningi sama dag og félagið keypti turninn í Mak-aó segir Bjarni: „Nei, ég vissi ekkert af því á hvaða tímapunkti þessar eign- ir fluttust inn í Vafning,“ segir Bjarni sem samkvæmt þessu vissi ekki að á sama tíma og hann fékk umboðið var félag, sem var að hluta til í eigu ætt-ingja hans sem og félags sem hann var stjórnarformaður og hluthafi í, að festa kaup á fasteignaverkefni í Makaó fyrir rúma fimm milljarða króna. Daginn áður en Vafningurinn keypti fasteignaverkefnið í Makaó seldi Milestone eignarhaldsfélaginu Mætti 12,1 prósents hluta í Vafningi fyrir rúmar 60 þúsund krónur og var Bjarni einn af þeim sem gat skrifað undir samninginn fyrir hönd Máttar.„Þeir [Benedikt og Einar, innsk. blaðamanns] voru ekki staddir á landinu og báðu mig um það fyr-ir sína hönd að skrifa undir ákveð-inn veðsamning þar sem þeir voru að veðsetja hlutabréfin sín í félag-inu... Þetta var veðsamningur sem gerður var við bankann vegna lána sem bankinn hafði veitt félaginu,“ segir Bjarni en BNT, Hrómundur og Hafsilfur voru í eigu föður Bjarna, Benedikts Sveinssonar, og föður-bróður hans, Einars. „Þegar eigend-ur þessara hlutabréfa í Vafningi óska IngI F. VIlhjálmsson blaðamaður skrifar ingi@dv.is HÖFÐU ENGU AÐ TAPA Bjarni Benediktsson Eignarhald á Vafningi: SJ2 EHF (Sjóvá/Wernerssynir) 48,8 prósent Skeggi ehf. (SJ2, Hrómundur/Einar Sveinsson, Hafsilfur/Benedikt Sveins-son, BNT ehf./Einar og Benedikt ofl. og Sáttur/Guðmundur Ólason) 39,1 prósent Fjárfestingafélagið Máttur (SJ2, Hrómundur, Hafsilfur) 12,1 prósent one Central í makaó Kaup Vafnings á eignarhaldsfélaginu sem hélt utan um háhýsið í fasteignaverk-efninu One Central í Makaó gengu í gegn í febrúar 2008. Félagið hafði áður verið að fullu leyti í eigu dótturfélags Sjóvár en komst við eigendaskiptin í eigu annars dótturfélags tryggingafélagsins og eignarhaldsfélaga sem tengjast Engeyjar-frændunum: Einari, Benedikt og Bjarna.Kaupverðið var rúmir 5 milljarðar króna en turninn á að vera 41 hæð með tæp-lega 70 íbúðum. Íbúar háhýsisins áttu að hafa aðgang að 5 hæða hárri íþrótta- og tómstundamiðstöð með 50 metra sundlaug, spa, fullkomnum líkamsræktarsal og ýmsum íþróttavöllum. Hugmyndin hjá Sjóvá og síðar Vafningi var að eiga háhýsið í skamman tíma og selja það síðan með hagnaði upp á rúmlega 8 milljarða króna þar sem áætlað var að fasteignaverð í héraðinu myndi rjúka upp. Eigendur byggingarinnar gátu því grætt mikla fjármuni ef það hefði gengið sem skyldi. svartháfur Tekin var ákvörðun um það á einum og sama stjórnarfundinum í eignarhalds-félaginu Svartháfi í upphafi árs 2008 að sækja um tæplega 200 milljóna evra lán frá Glitni, eða sem nemur rúmum 35 milljörðum króna á núverandi gengi, og endurlána það svo til félaga í eigu Karls og Steingríms Wernerssona. Lánið sem Svartháfur endurlánaði strax til eignarhaldsfélaga í þeirra eigu var svo notað til að greiða hluta skuldar við fjárfestingabankann Morgan Stanley upp á 300 milljónir evra, sem nemur um 55 milljörðum króna á núverandi gengi. Morgan Stanley var einn helsti erlendi lánveitandi Milestone og fjármagnaði hluta útrásar fyrirtækisins til annarra landa.Svartháfur, sem var í eigu föður þeirra bræðra, Werners Rasmusson, er einn af stærri skuldurum Glitnis með skuldir upp á um 45 milljarða króna og er ljóst að skilanefnd Glitnis þarf að afskrifa drjúgan hluta þeirrar fjárhæðar. Glitnir veitti Svartháfi lánið í ársbyrjun 2008 en nákvæm dagsetning er ekki þekkt. Á sama stjórnarfundi hjá Svartháfi í ársbyrjun 2008 var ákveðið að lána 50 milljónir evra til félagsins Vafnings ehf., eða sem nemur tæpum 5 milljörðum króna. Eigendur Vafnings voru þeir bræður Einar og Benedikt Sveinssynir og Bjarni, sonur Benedikts og formaður Sjálfstæðisflokksins. Það skýtur skökku við að Werners-bræður sem ekki gátu greitt af eigin lánum hafi séð sér fært að lána félagi í eigu Engeyjarfjölskyldunnar fimm milljarða króna. Eignarhald á turninum í makaó: Vafningur ehf. - 100 prósent sj Properties macauoneCentral holdCo ehf. - 100 prósent Drakensberg Investments limited á Bresku jómfrúareyjum - 100 prósent Turninn í makaó „Menn eru að endurfjármagna lán og það er það sem er aðal- ástæðan fyrir þátttöku þessara félaga í Vafningi.“ Bjarni veðsetti Vafning Bjarni Benediktsson, núverandi formaður Sjálfstæðisflokksins, fékk umboð frá BNT, Hrómundi og Hafsilfri til að veðsetja hlutabréf þeirra í eignarhaldsfélagi sem meðal annars keypti lúxusturn í Makaó sama dag og umboðin eru dagsett. Umboðin þrjú sjást hér á myndunum. fréttir 11. desember 2009 föstudagur 15 eftir því við mig að ég sjái um að veð-setja hlutabréf þeirra í félaginu fyrir þeirra hönd þá geri ég ekkert annað en það og tek engar aðrar ákvarðanir um neitt annað... Þeir gátu ekki farið í bankann þennan dag til að veðsetja bréfin sín í Vafningi. Það var bara verið að ganga frá endurfjármögnun lána í bankanum og það þurfti bara að gerast þennan dag... Ég myndi líka vilja fullyrða við þig að eigend-ur Hafsilfurs [Benedikt faðir Bjarna, innsk. blaðamanns] - ég skal ekki segja með hann Einar því ég hef ekki rætt þetta við hann - hafa aldrei tekið ákvörðun um að kaupa eða veðsetja nokkuð varðandi eignir í Makaó. Þú verður að ræða þetta mál við stjórn-armennina í Vafningi. Ég hef aldrei setið þar í stjórn og ekki komið ná-lægt málinu,“ segir Bjarni sem bætir því við aðspurður að hann ætli ekki að tjá sig um það fyrir hverju hluta-bréfin í Vafningi hafi verið veðsett. „Ég ætla bara ekkert að tjá mig um það.“ Hugsanlegt er hins vegar að þetta hafi verið gert sem veð á móti tæp-lega 5 milljarða króna láni frá Glitni inn í eignarhaldsfélagið Svartháf, sem var í eigu föður Karls og Stein-gríms Wernerssona, sem síðan var endurlánað strax aftur til Vafnings á fyrstu mánuðum 2008. Eini tilgang-ur Svartháfs var að vera leppur fyr-ir frekari lánveitingar frá Glitni til þeirra Wernerssona. Vafningur fékk enn fremur 10 milljarða króna víkj-andi lán frá Sjóvá síðar í febrúar. Ljóst er að kaup Vafnings á lúxusturninum voru fjármögnuð með einhverju af þessum lánveitingum. Turninn innlegg Wernersbræðra Aðspurður af hverju BNT, Hafsilfur og Hrómundur hafi þá tekið ákvörð-un um að kaupa turninn í Makaó í gegnum Vafning segir Bjarni að þeir hafi ekki gert það: „Það er stjórn Vafnings sem hefur gert það,“ segir Bjarni. Þegar Bjarni er spurður hvort þeir hafi ekki komið að ákvörðuninni um það að kaupa turninn því þeir hafi verið stórir hluthafar í Vafningi segir Bjarni: „Ég sat aldrei í stjórn þar... Vafningur snýst um meira en það að fara með eignarhald á þessum turni. Þetta eru eignir sem Werners-bræður leggja inn í félagið sín meg-in frá og þær koma okkur bara ekk-ert við,“ segir Bjarni en blaðamaður segir þá við hann að auðvitað komi þessar eignir þeim við þar sem þeir hafi verið hluthafar í Vafningi sem keypti turninn í Makaó. Bjarni virðist þó vera á annarri skoðun. Stjórnarmenn Vafnings, sem síð-ar var endurskírður Földungur, voru hins vegar starfsmenn Milestone, þeir Guðmundur Ólason og Jóhann-es Sigurðsson, og virðast þeir því hafa tekið ákvarðanir fyrir hönd fé-lagsins sem byggðu á vilja eigenda Milestone, þeirra Karls og Steingríms Wernerssona, sem samtals réðu yfir meirihluta í Vafningi þó eignarhlut-ir Engeyjarmannanna væru stórir. Þetta skýrir þó ekki af hverju félög-in þrjú í kringum Bjarna, Einar og Benedikt ákváðu að taka þátt í félag-inu til að byrja með. Snerist um endurfjármögnun lána Aðspurður af hverju BNT, Hafsilf-ur og Hrómundur hafi ákveðið að taka þátt í Vafningi og hvort hann hafi komið að þeirri ákvörðun seg-ist Bjarni ekki hafa gert það: „Það er ekki hægt að segja að þetta sé ákvörðun sem hafi átt sér neinn sér-stakan aðdraganda. Þetta er mál sem var inni á borði hjá forstjóranum [hjá BNT eða N1, innsk. blaðamanns] og þetta er meira frágangsmál en nokk- uð annað,“ segir Bjarni. Aðspurður hvort hann hafi þá komið að því að ákveða það fyrir hönd BNT að gerast hluthafi í Vafningi segir Bjarni: „Ég skýst aldrei undan ábyrgð á því sem ég skrifa undir fyrir hönd þess félags sem ég sit í stjórn fyrir,“ segir Bjarni sem undirstrikar að þetta þýði þó ekki að hann hafi haft vitneskju um að Vafningur væri að kaupa turninn í Makaó. Bjarni virðist þó hafa kvittað upp á þátttöku BNT í Vafningi sem stjórnarformaður félagsins. Þegar blaðamaður segir við Bjarna að hann hafi ekki neina trú á því að Vafningur hafi ákveðið að kaupa turninn í Makaó án vitundar Bjarna og hluthafa félaganna þriggja segir hann: „Þú hefur ekki heildaryf-irsýn yfir það sem menn eru að gera á þessum tíma. Menn eru að end-urfjármagna lán og það er það sem er aðalástæðan fyrir þátttöku þess-ara félaga í Vafningi. En ég tók aldrei ákvörðun um að félagið tæki þátt í fjárfestingunum í Makaó. Mér var ekki kunnugt um að Vafningur væri að fara að taka yfir þessar fjárfesting-ar í Makaó,“ segir Bjarni. Það sem Bjarni vísar líklega til með þessum orðum er að í ársbyrj-un stóðu ýmis íslensk eignarhalds-félög eins og FL Group og Milestone frammi fyrir því að þurfa að endur-fjármagna lán sem tekin höfðu verið hjá erlendum fjármálafyrirtækjum. Vegna væntanlegrar lægðar á fjár-málamörkuðum og sökum þess að þá þegar voru blikur á lofti í íslensku efnahagslífi kipptu erlend fjármála-fyrirtæki að sér höndum og neituðu að endurnýja lánasamninga við ís-lensk félög. Þetta gerðist til að mynda með Milestone sem þurfti að endurfjár-magna lán hjá fjárfestingarbank-anum Morgan Stanley í ársbyrjun 2008. Vegna þess að Milestone gat ekki fengið meira að láni frá Glitni var búið til félag sem hét Svartháf-ur og var í eigu föður eigenda Miles-tone. Þetta félag endurlánaði féð frá Glitni strax til félags í eigu Milestone sem gat þar með greitt af láninu. Og Svartháfur lánaði Vafningi sömuleið-is. Hugsanlegt er, þegar litið er til orða Bjarna, að ástæðan fyrir stofn-un Vafnings hafi verið tengd ein-hverjum slíkum snúningi af hálfu Milestone og jafnvel N1-manna. Bjarni óbeinn hluthafi í Vafningi Aðspurður hvort hann hafi ekki sjálf-ur átt hlutabréf í BNT á þessum tíma segir Bjarni: „Jú, en það er langt síð-an... Ekki eftir þennan tíma. Ég seldi þennan eignarhluta minn í BNT á fyrsta ársfjórðungi ársins 2008, í síð- asta lagi í mars 2008. En þetta hefur ekkert með hlutabréfin mín í BNT að gera,“ segir Bjarni sem var því sam-kvæmt þessu hluthafi í BNT þegar Vafningur keypti fasteignaverkefnið í Makaó. „En hvað kemur mér það við þó BNT eigi lítinn hlut í þessu fé-lagi?“ segir Bjarni sem var, eins og áður segir, stjórnarformaður í BNT og N1 þegar Vafningur keypti fast-eignaverkefnið í Makaó. Bjarni: Ekkert eiginfjárframlagBjarni segir að hlutabréfaeign sín í BNT hafi ekki haft neitt með fast-eignaverkefnið í Makaó að gera. „Hversu mikið heldur þú að BNT hafi sett inn í þetta félag af eignum sínum? Hefur þú einhverja hugmynd um það?“ segir Bjarni. „Ætli þessi viðskipti hafi því haft einhver áhrif á verðmæti þess eignarhlutar sem ég átti í BNT á þeim tíma?“ Hann segir að mikilvægt sé að halda því til haga að félögin hafi ekki endilega verið að kaupa sig inn í Vafning: „Þú segir að þeir hafi ver-ið að kaupa sig inn í þetta? Hvern-ig keyptu þeir sig inn í þetta? Með hvaða eiginfjárframlagi? Hverjir eru að hætta einhverju til?“ segir Bjarni. Blaðamaður segir við Bjarna að hann átti sig á því að ólíklegt sé að þeir hafi lagt eitthvert eigið fé fram í viðskiptunum: „Það er ólíklegt að þið hafið lagt eitthvað fram í þessum við-skiptum,“ segir blaðamaður en svar Bjarna við þeirri fullyrðingu er „ein-mitt“. Blaðamaður segir við Bjarna að það sé augljóst að viðskipti Vafnings hafi verið fjármögnuð að langmestu leyti með lánum frá Glitni, Sjóvá og Svartháfi. „Já, en það allt saman er eitthvað sem ég var bara aldrei neitt inni í,“ segir Bjarni en jafnframt er ljóst að hluthafar Vafnings hefðu get-að grætt fúlgur fjár á turninum ef við-skiptin hefðu gengið sem skyldi - þá hefðu þeir fengið mikið fyrir lítið. Bjarni segist ekki vita hversu miklu BNT, Hafsilfur og Hrómund-ur hafi tapað á viðskiptunum í Vafn-ingi en samkvæmt því sem segir hér að framan getur það ekki hafa ver-ið mjög mikið þó ábyrgð félaganna á fasteignaverkefni Vafnings sé aug-ljóslega töluverð, hvort sem þeir vissu af því eða ekki, þar sem þeir áttu stóran hlut í því. Stóra spurningin sem stendur eftir varðandi aðkomu Bjarna Bene-diktssonar að fasteignaverkefninu í Makaó er hversu mikið hann vissi um það. Bjarni segist ekki hafa vitað að Vafningur hefði fjárfest í Makaó fyrr en nokkrum mánuðum eftir að það átti sér stað, þrátt fyrir að hann hafi verið stjórnformaður í hluthafa félagsins og að hann hafi veðsett hlutabréf þess. Vafningur til að endurfjármagna lán Bjarni segir að tilgangurinn með stofnun Vafnings hafi meðal annars verið að endurfjármagna lán og að hann hafi ekki vitað að félagið hefði keypt háhýsi á Makaó fyrir fimm milljarða króna sama dag og hann veðsetti hlutabréf í því. Sérlega glæsilegir úr satin og blúndu Góð þjónusta - fagleg ráðgjöf Laugavegi 178, 105 Rvk sími 551-3366 www.misty.is Teg. Emma - “Push up” í B,C,D skálum á kr. 6.885 Teg. Emma - “Push up” í D,DD,E,F,FF skálum á kr. 6.885,- Teg.Emma Teg. Emma Opið virka daga kl. 10-18 lau 12.des kl. 10-16 lau 19.des kl. 10-18 Þorláksmessa kl. 10-20 days30 OXYTARM OXYTARM 30 days Losnið við hættulega kviðfitu og komið maganum í lag með því að nota náttúrulyfin Oxytarm og 30 days saman 120 töflu skammtur Betri apótekin og Maður lifandi www.sologheilsa.is. Endurnærir og hreinsar ristilinn Allir dásama OXYTARM Í boði eru 60-150 töflu skammtar & DETOX 2 FÖSTUDAGUR 18. desember 2009 FRÉTTIR Íslenskir úrsmiðir eru komnir í hár saman. Ástæðan er nýtt aldamóta- úr Michelsen-feðganna sem kynnt hefur verið, meðal annars á press- an.is, sem alíslensk hönnun en sam- keppnisaðilarnir vísa því á bug. Í byrjun mánaðarins settu feðg- arnir aldamótaúrið á markað og hafa lagt í talsverða kynningu undanfarið á úrunum glæsilegu. Úrið var hann- að í tilefni af aldarafmæli fyrirtæk- isins. Feðgarnir eru sagðir eiga all- an heiðurinn af úrunum sem eru mekanísk og því þarf ekki að skipta um rafhlöður í þeim. Útlit þeirra er óneitanlega glæsilegt en það skyggir á að til eru svissnesk úr sem eru afar lík, bæði úrið sjálft og umbúðirnar. Aðrir úrsmiðir eru æfir yfir markaðs- herferð Michelsen-feðganna og telja feðgana selja úrin undir fölskum for- merkjum. Ekki íslensk Gilbert Ó. Guðjónsson úrsmiður segir íslensku úrin nákvæmlega þau sömu og erlend úr svissneskra fram- leiðenda. Hann telur að ekki aðeins sé hönnun úranna stolin heldur einnig auglýsingaherferð fyrirtækis- ins. „Þetta er svo lélegt að það hálfa væri nóg. Í raun eru þetta ekkert annað en vörusvik því þetta er alls ekki ný íslensk lína. Það er greinilegt að þeir hafa beðið erlendu framleið- endurna að setja nafnið sitt á skíf- una. Eina íslenska framlagið í þess- ari vinnu virðist vera að verðmerkja úrin, ég get ekki séð annað. Þetta er ekki íslensk hönnun og þetta eru ekki íslensk úr,“ segir Gilbert. Óskar Óskarsson úrsmíðameist- ari tekur í sama streng og segir ljóst að hér séu ekki íslensk úr á ferðinni. Hann gefur lítið fyrir vinnubrögð fyrrum meistara síns í úrsmíði. „Mér finnst þetta nú ekki íslensk hönn- un. Það lítur út fyrir að þeirra nafn hafi einfaldlega verið sett á erlenda hönnun og það er ekki mikið ís- lenskt, að mínu mati. Þetta er svip- að því og ég myndi flytja inn erlenda bifreið og setja síðan bara skjald- armerkið á hana og kalla hana ís- lenska. Þetta eru vinnubrögð sem ég myndi ekki viðhafa,“ segir Óskar. Stolnar fjaðrir Axel Eiríksson, formaður Úrsmiða- félags Íslands, segir fjölda óánægðra félagsmanna og úraáhugamanna hafa kvartað til félagsins. Honum finnst dapurt að úrin séu kynnt sem íslensk hönnun. „Mér sýnist sem svo að bent hafi verið á önnur úr sem séu sláandi lík þessum. Við úrsmiðir höf- um vissulega í gegnum árin selt úr með nöfnunum okkar á en þá höfum við ekki getað eignað okkur hönnun- ina. En í þessu tilviki virðast þeir aug- lýsa úrin sem sína hönnun og það lít- ur út fyrir að vera ekki rétt. Ef maður selur úr sem eru til annars staðar sem sína hönnun þá er það ekkert annað en hugverkastuldur. Slíkt lít ég alvarlegum augum og mér finnst það frekar dapurt ef menn skreyta sig með stolnum fjöðrum. Það hjálpar greininni ekki neitt,“ segir Axel. Róbert Michelsen er undrandi yfir gagnrýninni og útilokar alfarið að hönnunin sé stolin að utan heldur sé hún unnin í samstarfi við erlenda framleiðendur. Hann segist ekki hafa séð þessa nýju línu samstarfsaðilans sem líkist þeirra eigin. „Gagnrýnin kemur mér mjög á óvart. Að vissu leyti er þetta okkar íslenska hönnun en ekki að öllu leyti. Þannig segjum við að úrið sé byggt á okkar hönn- un. Ég hef hins vegar ekki séð þetta úr þeirra sem telst líkt okkar, það hlýtur að vera glæný lína því ég hef hvergi séð neitt líkt þessu. Við erum alls ekki að herma eftir neinum held- ur unnum við úrið í samráði,“ segir Róbert. Truflar ekki Aðspurður segir Gilbert mikla óánægju að finna innan úrsmiða- stéttarinnar. Hann telur allt eins líklegt að hann leiti til samkeppn- isyfirvalda vegna málsins. „Það er ömurlegt að hlusta á þeirra mark- aðssetningu um íslenska hönnun. Aðrir úrsmiðir hrista hreinlega haus- inn. Mælirinn hjá mér fylltist eigin- lega þegar ég sá nákvæmlega eins auglýsingar og okkar. Þetta er sláandi líkt. Ég er alls ekki sáttur. Sjálfur hef ég lagt gríðarlega vinnu í það undan- farin ár að hanna eigin línu og leggja stórfé, fleiri milljónir, í markaðssetn- ingu. Vinnubrögð þeirra eru léleg og hallærislegt að þeir séu að monta sig af þessum úrum. Satt að segja finnst mér þeir ekki geta gert svona lagað,“ segir Gilbert. Róbert ítrekar að hann kann- ist ekki við úr sem líti svipað út og nýja afmælisúrið. „Þessi umræða hefur algjörlega farið fram hjá mér og nú þarf ég að finna mynd af þessu úri sem telst líkt okkar. Þó að útlitið kunni að vera svipað þá er þetta ekki sama úrið og þetta trufl- ar okkur ekkert. Við kynnum ekki úrið okkar sem íslenskt heldur að það sé byggt á íslenskri hönnun. Við viljum vera heiðarlegir,“ segir Róbert. ÚRSMIÐIR Í STRÍÐI TRAUSTI HAFSTEINSSON blaðamaður skrifar: trausti@dv.is Afmælisúrið Á fullveldisdaginn var afmælisúrið frumsýnt hjá Michelsen-feðgum. Nokkuð líkt Hér má sjá úr frá svissneska úraframleiðandanum August Raymond. Gilbert á góðri stundu Gilbert er óhress með markaðssetningu á úrum frá Michelsen. Hér er hann með Leikstjóranum Eli Roth. „Þetta er ekki íslensk hönnun og þetta eru ekki íslensk úr.“
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.