Dagblaðið Vísir - DV

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Tidligere udgivet som

Dagblaðið Vísir - DV - 27.08.2010, Qupperneq 12

Dagblaðið Vísir - DV - 27.08.2010, Qupperneq 12
„Efnahagsástand er huglægt ekkert síður en efnislegt og um leið og til- trúin fer aftur vaxandi munu mikl- ir kraftar leysast úr læðingi,“ segir Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráð- herra í einni af þeim greinum sem hann hefur skrifað um eftirmál efna- hagshrunsins síðustu daga undir yf- irskriftinni „Landið tekur að rísa“. Í greinunum færir Steingrímur rök fyr- ir því að árangur hafi náðst í að taka á efnahagsvanda ríkisins. Seðlabankinn hefur lækkað stýri- vexti sína um tvö prósent í sum- ar, nú síðast um eitt prósent í ágúst. Ákvörðunin var tekin á grundvelli þess að verðbólga hafði hjaðnað meira en gert var ráð fyrir og gengi krónunnar hafði styrkst. Hins vegar er gjaldeyrishöftum enn haldið uppi og óvíst hvenær þeim verður aflétt en nú er talið að afnámi þeirra þurfi að fresta vegna dóms hæstaréttar um ólögmæti gengistryggðra lána. Óttast fall krónunnar „Þótt það sé alveg rétt að þjóðarfram- leiðsla hafi aukist og atvinnuleysi sé minna en gert var ráð fyrir og verð- bólga sé lítil, þá erum við ekki búin að leysa vandamálin með gjaldmið- ilinn. Einhvern tíma verður að aflétta gjaldeyrishöftum, þá má búast við því að sama sagan byrji aftur,“ segir Guðmundur Ólafsson, hagfræðingur við Háskóla Íslands. Guðmundur telur Steingrím gefa réttmæta mynd af því að ástand efnahagsmála hafi batnað mikið og að efnahagslífið hafi rétt betur úr kútnum en helstu spár gáfu til kynna. Til dæmis hafi verið spáð ellefu pró- senta samdrætti í landsframleiðslu í fyrra sem hafi orðið sex prósent. Hins vegar hefði Steingrímur mátt gefa gjaldeyrismálum og lánshæfis- mati ríkisins aukinn gaum. „Staðan er bara þannig að við getum hvergi tekið lán núna vegna þess að skulda- tryggingarálagið er svo hátt. Það er sagt að það sé vegna þess að við höf- um ekki gert upp Icesave hvort sem það er rétt eða ekki,“ segir hann. Guðmundur vill að það verði skoðað alvarlega að taka upp dollara sem gjaldmiðil á Íslandi. Hann tel- ur slíkt mun auðveldara í meðförum en að sækjast eftir að taka upp evru. „Það er eina vitið. Þetta myndi koma á stöðugleika, við myndum losna við verðbólguna og verðtryggingu,“ seg- ir hann. Krónan í öndunarvél Ólafur Ísleifsson, hagfræðingur við Háskólann í Reykjavík, segir um- mæli fjármálaráðherra um stöðugra gengi krónunnar og styrka stjórn í peninga- og gjaldeyrismálum ekki taka mið af því að krónunni sé hald- ið á lífi í öndunarvél gjaldeyrishafta. „Skráning á verðgildi hennar er nær því að vera stjórnvaldsaðgerð en nið- urstaða viðskipta á markaði. Hvenær á að hverfa frá stefnunni í peninga- málum sem leiddi af sér hrun gjald- miðilsins með ómældum afleiðing- um fyrir fyrirtæki og heimili? Hver er framtíðarsýn stjórnvalda um not- hæfan gjaldmiðil? Hvað ætla þeir menn að gera sem leggjast gegn að- ild að ESB og þar með evrunni sem lögeyri Íslendinga til að leysa þjóðina úr fátæktarhlekkjunum sem krón- an leggur á hana. Fjármálaráðherra hlýtur að hafa rekið sig á hvað kostar í íslenskum krónum að kaupa kaffi- bolla á Fornebu,“ segir hann. Þá segir Ólafur að Steingrímur hafi ekki fjallað um þann vanda sem blasi við heimilum í haust. Stjórn- völd hafi lýst því yfir í bréfi til for- stjóra Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í apríl að þau legðu áherslu á að frest- ur til nauðungaruppboða yrði ekki framlengdur. „Má samkvæmt því bú- ast við að í október hefjist uppboð fasteigna? Stjórnvöld hljóta að gera grein fyrir því af hverju þau féllust á að framlengja ekki þennan frest og hversu margar fjölskyldur þau sjá fyrir sér að verði bornar út af heim- ilum sínum, hugsanlega út af kröfum þar sem réttaróvissa ríkir um höfuð- stól og vaxtahlutfall,“ segir Ólafur. Jón Steinsson, hagfræðingur við Columbia-háskóla í Bandaríkjun- um, segir það hafa komið sér á óvart hversu skjótur efnahagsbatinn á Ís- landi hafi verið. Þar skipti mestu samningar sem gerðir voru við kröfu- hafa Kaupþings og Glitnis. „Einn- ig var brottrekstur Davíðs Oddsson- ar seðlabankastjóra mikilvægur. Og skynsöm afstaða stjórnvalda til þess gríðarlega þrýstings sem hefur ver- ið um niðurfellingu skulda. Þá hefur ríkisstjórnin tekið á ríkisfjármálun- um af festu og ábyrgð. Þegar á heild- ina er litið hefur ríkisstjórnin spilað nokkuð vel úr þröngri stöðu,“ segir Jón. Skuldsettur einkageiri Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræð- ingur Seðlabanka Íslands, kynnti í vikunni rannsókn sem hann vann að á heimskreppunni árin 2007 til 2009. Samkvæmt henni hefði að- ild Íslands að myntbandalagi Evr- ópu haft óveruleg áhrif á efnahags- aðstæður í aðdraganda kreppunnar. Einkageirinn var mjög skuldsettur og bankakerfið stórt ásamt því að ójafn- vægi í aðdraganda kreppunnar birt- ist í hárri verðbólgu og miklum við- skiptahalla. Á fimmtudag sagði Steingrímur að um leið og kæmi í ljós hver tengsl Íslands verði við Evrópusambandið skýrist hvert framtíðarumhverfi rík- isins verði í gjaldmiðilsmálum og að stjórnvöld geti hagað efnahags- uppbyggingunni í samræmi við það. „Fari svo að samningsniðurstaða náist sem þykir á borð leggjandi verður það þjóðin sjálf sem ræður úrslitum í þjóðaratkvæðagreiðslu,“ sagði hann. 12 FRÉTTIR 27. ágúst 2010 FÖSTUDAGUR Staðan er bara þannig að við getum hvergi tekið lán núna vegna þess að skuldatryggingarálagið er svo hátt. Efnahagsbati þjóðarbúsins hefur verið skjótari en helstu áætlanir gerðu ráð fyrir. Engu að síður á ríkisstjórnin eftir að leysa erfið- asta viðfangsefni sitt, að finna lausn á gjaldeyrisvanda ríkisins. Enn er haldið uppi gjaldeyrishöftum og er alls óvíst hvað gerist verði þeim aflétt. Nú bendir ýmislegt til þess að framhald verði á höftunum vegna dóms hæstaréttar um ólögmæti gengistryggðra lána. DV leitaði álits hagfræðinga á stöðu efnahagsmála. RÓBERT HLYNUR BALDURSSON blaðamaður skrifar: rhb@dv.is LANDIÐ RÍS EN KRÓNAN EKKI FITCH RATINGS Neikvæðar MOODY‘S Neikvæðar STANDARD OG POOR‘S Neikvæðar Öll lánshæfismatsfyrirtækin hafa talið óvissu ríkja um greiðsluhæfi Íslands. LÁNSHÆFISHORFUR RÍKISINS 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 HAGVÖXTUR NÆSTU ÁRA Þjóðhagsspá fram til ársins 2015 0 n HEIMURINN n ÍSLAND -6,5 -3,7 -2,9 1,6 2,1 2,5 2,6 2,5 2,4 3,2 3,4 2,1 2,3 3,1 12% 6% 3,5% 2,5% 2,5% 2,6% 2,6% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 0,3% 1,4% 1,5% 1,6% 1,7% 1,9% 2,5% VERÐBÓLGA 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.