Dagblaðið Vísir - DV - 27.08.2010, Blaðsíða 28
SANNLEIKURINN
VAR ALDREI ERFIÐURSagt er að lífið líði hratt hjá fyrir aug-um manns rétt áður en maður
deyr. Ég hef þó komist
nokkrum sinnum nærri
því að deyja, en flestir
myndu eflaust bara kalla
það eitthvað væl í mér. Það
væri eflaust rétt hjá þeim því ég
sá ekki glefsur úr lífi mínu á þeirri
stundu líkt og gerist fremur oft í
bíómyndunum. Engu að síður þá
varð mér hugsað til lífshlaups
míns þegar ég stóð í svokallaðri
leigubílaröð í miðbæ Reykja-
víkur á Menningarnótt.
Ég hef forðast þennan viðburð eins og heitan eldinn. Þegar ég var í menntaskóla á Ísafirði horfði ég löngunaraugum til þessa svaka-lega viðburðar og þótti eitthvað mikið til hans koma. Viðburðirnir sem slíkir á Menningarnótt eru eflaust góðra gjalda verðir. Það var
þó brjálæðið sem einkennir mannfjöldann á Menningarnótt sem varð
til þess að ég ákvað að stíga aldrei aftur fæti í miðbæ Reykjavíkur á með-
an þessi merkisviðburður stendur yfir. Ég er þó ekki bestur í að halda
loforð þegar kemur að sjálfum mér og hef ég með einbeittum brotavilja
svikið sjálfan mig vegna þessa loforðs og einu sinni varð ég að vera í
miðbænum vegna áhugamáls míns. Það var síðastliðna Menningarnótt
og þegar öllu var lokið ákvað ég að reyna að komast heim til mín í leigu-
bíl eftir að hafa fengið mér einum of mikið til þess að geta talist ökuhæf-
ur. Ég sá leigubílaröðina og leist ekki á blikuna. Á minn mælikvarða var
hún ógnarlöng. Ég ákvað þó að harka það af mér og þræla mér í gegnum
hana. Ég fer aftast og og hef þessa ógnarlöngu bið. Þegar tíu mínútur
voru liðnar fannst mér röðin ekkert hafa hreyfst.
Á meðan mér fannst röð-in ekkert hreyfast
varð mér litið til
fólksins sem gekk
framhjá röðinni.
Ég hélt að það
væri að ganga
heim til sín. Sú var
sko aldeilis ekki
raunin. Ég sá fólk-
ið ganga framhjá
röðinni og fara í
fyrsta leigubíl. Það
neitaði einfaldlega að standa í röð. Sá ekki tilganginn í því. Ég er ekki frá
því að sú hugsun hafi farið í gegnum huga minn að ég ætti í raun bara
að gera slíkt hið sama. Eitthvað stoppaði mig þó. Hvort sem það skrifast
á hræðslu við reiði þeirra sem biðu í röðinni eða almenna kurteisi skal
ég ekki segja. Reiður horfði ég í fólkið í unnvörpum svindla sér áfram í
röðinni.
Jæja,“ hugsaði ég með sjálfum mér og ákvað að að kyngja þessari reiði. Hvort maður var reiður yfir fólkinu sem taldi sig ekki þurfa að bíða í röð eða út í sjálfan sig fyrir að vera svona heimskur að bíða í röð skal ég ekki fjölyrða. Þarna beið ég í dágóða stund og velti fyrir
mér hvort einhver ætlaði ekki að gera eitthvað. Ætlaði enginn að segja
neitt við þessu? Þegar ég var hálfnaður í bið minni gengur upp að mér
kona og gerir mér tilboð sem ég átti vart að geta hafnað. Hljóðaði tilboð-
ið á þá vegu að hún fengi far hjá mér ef hún fengi að svindla sér fram
fyrir í röðinni. Henni gekk ekki vel að semja við mig en vatt sér þá að
konunni á bak við mig. Sú kona neitaði henni og spurði hvar hún ynni.
Kom þá í ljós að umrædd kona, sem virtist hafa óbilandi trú á sannfær-
ingarmætti sínum, vann í banka.
Eftir að hafa varist gylliboðum bankastarfsmannsins hélt biðin áfram. Fyrir aftan mig var par á fimmtugsaldri. Karlinn var frem-ur ölvaður og reyndi ítrekað að komast fram fyrir mig í röðinni. Konan sem var með honum togaði reglulega í höndina á honum
og bað hann vinsamlegast að hætta að troðast fram fyrir sig. Þegar ég
var orðinn einn af þeim fremstu í röðinni og biðin var nærri því að taka
enda, sá ég hvers kyns var hjá leigubílunum. Fólkið sem gekk framhjá
röðinni gekk einfaldlega aðeins lengra eftir röðinni og settist upp í bíl og
fór heim.
Fyrir framan mig í röðinni stóð ungt par. Þegar röðin var komin að þeim að stíga upp í leigubíl vildi leigubílstjórinn ekki taka þau upp í. Þau benda á mig og biðja mig um að koma. Þau töldu leigubíl-stjórann hafa átt erindi við mig en hann veifaði mér í burtu og
benti á eldra parið sem var fyrir aftan mig í röðinni. Reyndist maðurinn,
sem hafði reynt að ryðjast fram fyrir mig, vera frændi leigubílstjórans og
vildi bílstjórinn taka hann fram fyrir í röðinni. Þarna var mér á endan-
um öllum lokið og muldraði nokkur vel valin orð með sjálfum mér sem
ég get því miður ekki haft eftir hér. Að lokum komst ég þó upp í leigubíl
og þar með heim. Hvort þessi leigubílaröð hafi endurspeglað líf mitt
síðastliðin ár kemur örugglega aldrei í ljós. Maður á allavega alltaf mjög
auðvelt með að upplifa sig sem eitthvert fórnarlamb í þessum heimi og
að vera fljótur að grípa til sjálfsvorkunnar þegar hlutirnir fara ekki eins
og maður býst við. Reyndar átti maður allt eins von á því að þetta myndi
gerast þegar mikill fjöldi fólks reyndi að komast heim til sín á köldu
kvöldi. Þá tekur oftast nær sjálfsbjargarviðleitnin við og biðlundin kem-
ur þér ekki langt. Hún kemur þér þó á endanum heim og með hreina
samvisku.
Biðin
langa
Hvað ætla séra Vigfús Þór, séra Pálmi Matthíasson, séra Hjálmar Jónsson og Karl Sigurbjörnsson
biskup að gera núna? Nöfn þeirra
allra komu upp á yfirborðið þeg-
ar árið 1996, þegar biskupsmál-
ið komst fyrst í hámæli. Þá þegar
upplýsti Sigrún Pálína Ingvarsdótt-
ir að hún hefði leitað til þeirra í von
um aðstoð við að fá kirkjuna til að
horfast í augu við að æðsti yfirmað-
ur hennar væri kynferðisglæpa-
maður. Þá þegar fengum við að vita
að þeir hefðu í fyrstu brugðist vel og
kurteislega við og ekki efast um frá-
sögn hennar. Og þá þegar fengum
við líka að vita að þeir hefðu á end-
anum brugðist henni – ýmist látið
sig hverfa eftir bestu getu, eða bein-
línis farið að ganga erinda Ólafs
Skúlasonar. Þá þegar árið 1996 urðu
þeir fyrir einhverri gagnrýni vegna
þessa, en við – jafnvel þau okkar
sem trúðu og studdu Sigrúnu Pál-
ínu, þó ekki væri nema úr fjarlægð –
jafnvel við létum hjá líða að horfast
í augu við hvað það þýddi að þeir
hefðu brugðist.
Því auðvitað eiga Vigfús Þór,
Pálmi, Hjálmar og Karl að skamm-
ast sín, bæði fyrir það sem þeir
gerðu og gerðu ekki árið 1996, og
líka fyrir það að hafa ekkert aðhafst
til að bæta sitt ráð á þeim fjórtán
árum sem síðan eru liðin.
Sjálfsagt segja þeir og stuðnings-
menn þeirra sér til afbötunar að það
hafi verið svo erfitt að kveða upp úr
um sannleikann í málinu – það hafi
jú verið þetta fræga „orð gegn orði“
sem er Jóns Steinarsvörnin í kyn-
ferðisbrotamálum – og þeir hafi
ekki vitað hverju þeir ættu að trúa.
Það er eins og hvert annað rugl.
Ég man vel eftir biskupsmálinu, ég
talaði um það í útvarpið þó nokkr-
um sinnum og gott ef ekki skrif-
aði eitthvað í blöðin líka, og eft-
ir að hafa kynnt mér málið bara
þokkalega, þá var ég aldrei í nokkr-
um einasta minnsta vafa um hver
væri að segja satt í þessu máli. Frá-
sögn Sigrúnar Pálínu bar einfald-
lega öll augljós merki sannleikans,
og hefði maður nú samt viljað trúa
því að hún gæti ef til vill hugsan-
lega kannski verið bara svo flinkur
lygari, eða geðsjúklingur (eins og
stuðningsmenn biskups reyndu sí-
fellt að telja mönnum trú um), þá
tók það af öll tvímæli þegar fram
komu aðrar konur sem einnig báru
Ólaf Skúlason þessum sömu eða
svipuðum sökum.
ALDREI ERFITT!
Það er best að ítreka – því nú síðast
í viðtalinu alræmda í Kastljósi síð-
astliðinn mánudag – þá virðist Karl
biskup hafa gefið í skyn að það hafi
verið svo erfitt að segja til um hver
væri að segja satt í þessu máli, þá er
sem sagt best að ítreka að það var
aldrei erfitt.
Það var alltaf augljóst hver sagði
satt.
En þeir Vigfús Þór, Pálmi, Hjálm-
ar og Karl kusu að líta framhjá því.
Þeir eru alveg áreiðanlega ekki verr
gefnir en ég, og vafalaust betri menn
að upplagi, svo það sem ég skildi
strax (og fjöldi annarra), að Sigrún
Pálína sagði frá upphafi sannleik-
ann, það hafa þeir án nokkurs vafa
vitað líka.
En þeir viku af vegi sannleikans,
þeir viku sér undan honum af því
það var þægilegra fyrir þá. Af því
það var illskárra að ein kona úti í bæ
væri kannski eitthvað ósátt, heldur
en að vinir þeirra og kollegar innan
kirkjunnar væru í öngum sínum yfir
því að yfirmaður þeirra væri kyn-
ferðisglæpamaður.
Þetta þurfa Vigfús Þór, Pálmi,
Hjálmar og Karl nú að horfast í augu
við – þótt þeir hafi í fjórtán ár spilað
fína menn og meira að segja sum-
ir talið sig þess verða að setjast á
Bessastaði sem forseti Íslands. Það
er gott og blessað ef skipuð verður
sannleiksnefnd til að fara yfir mál-
ið frá byrjun – en best hefði auð-
vitað verið ef dómsmálaráðherra
hefði skipað þá nefnd í stað þess að
kirkjuráð skipi hana.
KIRKJURÁÐ LÉT GUÐRÚNU
EBBU BÍÐA Í HEILT ÁR!
Kirkjuráð tók á móti Sigrúnu Pál-
ínu Ingvarsdóttur eftir dúk og disk
í fyrra, afgreiddi beiðni hennar um
lausn málsins undir liðnum „Önn-
ur mál“ og gaf svo út almenna yfir-
lýsingu að harma hitt og þetta, en
hvergi var tekið af skarið um að ráð-
ið tryði frásögn hennar. Þetta sama
kirkjuráð beið í heilt ár með að taka
á móti Guðrúnu Ebbu Ólafsdótt-
ur, sem vildi fá að koma fyrir það
og ræða mál föður síns. Sú töf staf-
aði því miður alveg áreiðanlega af
því að ráðið grunaði á hverju væri
von, þegar Guðrún Ebba kæmi loks
á fund þess. Í heilt ár var hugrökk
kona, sem þráði að fá að segja afar
sársaukafullan sannleika um sín
innstu leyndarmál, látin bíða.
Sú bið, eins og því miður flestallt
annað í þessu máli, er kirkjunni til
skammar.
Og meira að segja þegar kirkju-
ráð og biskup eru nánast pínd
til þess á miðvikudaginn var, að
lýsa því yfir að frásagnir Sigrún-
ar Pálínu, Guðrúnar Ebbu og fleiri
kvenna um Ólaf Skúlason væru
sannar, þá var ekki hægt að komast
afdráttarlaust að orði.
Karl biskup sagðist „ekki rengja“
konurnar. Það er kannski bara
blæbrigðamunur á því að segjast
„trúa“ en sá blæbrigðamunur get-
ur skipt mjög miklu máli. Sömu-
leiðis þegar Karl gat ekki stunið því
upp að frásagnir kvennanna væru
„sannar“, heldur aðeins að þær
væru „trúverðugar“.
En það hefur legið fyrir í fjór-
tán ár. Það var ekki hægt að sýna
þá náð að segjast einfaldlega trúa
sannleikanum.
Nei, það var af einhverjum
ástæðum talið heppilegra að segj-
ast „ekki rengja“ frásagnir sem
væru „trúverðugar“.
ERU ÞEIR ENN HRÆDDIR VIÐ
ÓLAF?
Við hvað eru þessir menn hrædd-
ir? Halda þeir að Ólafur Skúlason
birtist á stofugólfinu hjá þeim með
sína þrumuraust og helli sér yfir
þá blóðugum skömmum, eins og
hann átti víst til að gera? Sá hefur
þá innrætt þeim óttann!
Viðtalið við Sigrúnu Pálínu
í Kastljósi í gær var einstaklega
áhrifamikið. Þessi manneskja var
svo augljóslega sönn, ólíkt þeim
manni sem höktaði gegnum við-
talið á sama stað á mánudaginn
var.
Reynum nú að draga einu sinni
réttan lærdóm af erfiðu máli. Aðal-
sökudólgurinn í málinu er vissu-
lega horfinn yfir móðuna miklu –
það var messað yfir honum með
miklum bravúr þegar hann kvaddi
– en eftir sitja bæði fórnarlamb
og minni sökudólgar. Til dæmis
og ekki síst þeir Vigfús Þór, Pálmi,
Hjálmar og Karl.
Hvað ætla þeir að gera í því?
Þeir eiga að gera hreint fyrir sín-
um dyrum.
Þeir eiga vitaskuld allra helst að
hverfa útum þær dyr.
28 umræða 27. ágúst 2010 föstudagur
bIRgIR oLgEIRSSoN skrifar
helgarpistill
trésmiðja illuga
Það var alltaf
augljóst hver
sagði satt.
Illugi Jökulsson hvetur til þess að prestar sem brugðust Sigrúnu
Pálínu Ingvarsdóttur á sínum tíma geri hreint fyrir sínum dyrum.