Dagblaðið Vísir - DV - 27.08.2010, Qupperneq 32

32 úttekt umsjón: IngIbjörg dögg kjartansdóttIr ingibjorg@dv.is 27. ágúst 2010 föstudagur
Fórnarlömb ólaFs skúlasonar
Líklega væri hægt að halda því fram að fórnarlömb Ólafs Skúlasonar séu mun fleiri en koma fram á þessum
síðum. Guðrún Ebba Ólafsdóttir dóttir hans lýsti fyrir kirkjuráði ofbeldinu sem hann beitti hana. Þær konur
sem höfðu hugrekki til þess að greina frá kynferðisofbeldi af hans hálfu voru úthrópaðar og aðstandendur
þeirra fengu einnig að kenna á því. Börn Sigrúnar Pálínu voru lögð í einelti og fengu að heyra að móðir
þeirra væri hóra og eiturlyfjaneytandi. Sömuleiðis urðu börn Stefaníu Þorgrímsdóttur fyrir aðkasti. Sumar
kvennanna sem hér stíga fram segja nú sögu sína í fyrsta skipti á opinberum vettvangi.
Ólöf var starfsstúlka á Landakots-spítala og var á leið til bænastund-ar þegar hún hitti Ólaf. Þau þekkt-ust ekki áður en líkt og aðrar konur
sem segja hér frá reynslu sinni átti Ólöf erfiða
reynslu að baki, en hún eignaðist tvíbura eft-
ir nauðgun fjórtán ára gömul. Fyrir tilviljun
mætir hún Ólafi á ganginum og þar fer hún að
segja honum frá þessari reynslu. Hann brást
hinn versti við. „Svipurinn varð ákveðinn og
hann sagði hvössum rómi að svona fólk ætti
ekki að fá að vera til. Menn sem gerðu svona
lagað. Ég hugsaði með mér að þarna væri ein-
hver sem stæði með mér. Prestur, meira að
segja.“
„rosalega ert þú með falleg brjóst“
Spjallið heldur áfram og presturinn byrjaði
að klæmast við hana. „Ég tók því bara sem
gríni,“ segir hún en bætir við að hún hafi átt
erfitt með sig þar sem hún var að rifja upp
þessa sáru reynslu úr æskunni. Hún gekk að
glugga en fjöldi fólks var samankominn við
bænaherbergið. Ólafur gekk á eftir henni. „Ég
treysti mér ekki til að fara á meðal fólksins því
ég var að brotna niður. Hann strauk yfir axl-
irnar á mér, niður eftir bringunni og kleip svo
í brjóstin á mér. Sagði: „Rosalega ert þú með
falleg brjóst.“ Svo sló hann tvisvar sinnum á
rassinn á mér. Ég stífnaði alveg upp.“
Áður en leiðir þeirra skildi sagði hann
henni að klæðast þröngum búningi svo henn-
ar „fallegi skrokkur“ fengi notið sín en hún
var klædd víðum slopp þegar þetta gerðist.
Kvaddi hann hana svo með þessum orðum:
„Vertu nú ekkert að segja frá þessu, þetta er
bara í gríni.“
Með höndina í buxunum
Ólöf átti eftir að hitta Ólaf aftur sem mundi vel
eftir henni. Þá var hann á meðal fleiri presta
og konan hans var í augsýn. Ólöf man ekki al-
veg hvar þetta var því minningin er í móðu.
„Ég hef aldrei talað um þetta,“ segir hún. Hún
gróf reynslu sína djúpt niður í undirmeðvit-
undina. Hún man það samt að hún mætti
honum þar sem hann stóð í dyragættinni
og þegar hún kom að honum spurði hann
hvort hún hefði verið með giftum mönnum.
Eða sér eldri mönnum. „Hann var að gyrða
skyrtuna betur ofan í þær. Ólafur fór svo með
hendurnar niður í buxurnar. Svo sagðist hann
þurfa að klóra sér aðeins í typpinu. „En það
væri nú betra ef þú gerðir það með þessum
mjúku fallegu höndum.“ Eftir þetta hef ég allt-
af átt erfitt með stóra og mikla menn. Ég sé
hann alltaf fyrir mér fara með höndina ofan
í buxurnar.“
af hverju leyfði ég honum þetta?
Þetta voru síðustu samskipti þeirra Ólafs.
Ólöf segist hafa hitt hann seinna á förnum
vegi og þá hafi hann sleikt út um. Eftir það
hafi hún tekið á sig krók ef hún mætti honum
á götu úti.
Þessi atvik urðu til þess að Ólöf var þjökuð
af sektarkennd og enn þann dag í dag liggur
þetta svo þungt á henni að hún á erfitt með að
ræða þetta. „Ég spurði sjálfa mig: „Af hverju
leyfði ég honum þetta? Af hverju stoppaði
ég þetta ekki?“ Ég varð bara alveg stíf. Sekt-
arkenndin var gífurlega mikil. Þegar þetta
kom í umræðuna vildi ég ekki stíga fram með
þetta af því að mér fannst þetta svo ómerki-
legt. En svo er þetta bara heilmikið mál. Þetta
var prestur og síðar varð hann biskup. Þegar
ég sá það í blöðunum klígjaði mig alveg við
því. Mig langaði bara að fara með blaðið og
brenna það. Vegna móður minnar heitinnar
vildi ég ekki ræða um þetta meðan hún var á
lífi. Núna fyrst treysti ég mér til þess að tala
um þetta.“
ólöf Pitt jónsdóttir varð fyrir kynferðislegri áreitni
af hálfu ólafs skúlasonar árið 1982, 26 ára gömul.
Hann áreitti hana tvisvar sinnum, í annað skiptið
var bænastund að hefjast á spítala og í hitt skiptið
var hann umvafinn prestum. Enginn varð þess þó
var þegar hann áreitti konuna. Hún hefur aldrei
sagt frá reynslu sinni áður.
„Vertu nú ekkert
að segja frá þessu,
þetta er bara í gríni“
Atvikið í
BústAðAkirkju
n Frásögn sigrúnar Pálínu er á þá leið að árið 1977 leitaði
hún til ólafs sem þá var prestur í Bústaðakirkju. sigrún leit-
aði ráða vegna hjónabandserfiðleika sinna. Á kvöldfundi
þeirra í Bústaðakirkju veittist, að sögn sigrúnar, ólafur
að henni eftir að hafa lokkað hana inn í gluggalaust
herbergi. sigrún lýsti því hvernig ólafur skellti
hurðinni í lás, lagðist ofan á hana og gerði tilraun til
að nauðga henni og hvernig hún komst undan.
Biskup Biður fyrir
sigrúnu pálínu
n Þegar ólafur gaf kost á sér í biskupskjöri 1978 fannst sigrúnu
Pálínu það erfið tilhugsun að hafa kynferðisafbrotamann sem
biskup. Hún tók þá ákvörðun að segja frá meintri árás ólafs og
hafði samband við sigurbjörn Einarsson biskup. sigurbjörn gaf
henni áheyrn og boðaði ólaf og sigrúnu saman á fund. Á fund-
inum brást ólafur illur við og gaf í skyn að sigrún væri geðveik.
Lyktir þetta árið urðu þær að sigurbjörn biskup sagðist ekki
geta gert neitt fyrir sigrúnu annað en að biðja fyrir henni.
1977 1978