Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.2010, Blaðsíða 8

8 fréttir 8. september 2010 miðvikudagur
Vilja að þjóðin velji
Samtök fiskframleiðenda og útflytj-
enda, SFÚ, lýsa yfir eindregnum
stuðningi við tilboðsleiðina sem þeir
Þorkell Helgason og Jón Steinsson
lögðu fram. Verði samningaleiðin
hins vegar farin vilja samtökin að
rannsakað verði hvaða þjóðhags-
leg áhrif hvor leið fyrir sig hefur,
meðal annars hvaða áhrif þær hafa
á tekjur ríkissjóðs. Samtökin skora á
stjórnvöld að leggja samningaleið-
ina og tilboðsleiðina fyrir þjóðina í
atkvæðagreiðslu.
Niðurstöðurnar
skapi sátt
Björn Valur Gíslason, þingmaður
Vinstri grænna og fulltrúi flokksins
í starfshóp um endurskoðun laga
um stjórn fiskveiða, segir að tillögur
starfshópsins séu til þess fallnar að
skapa sátt um fiskveiðistjórnunar-
kerfið. Samkvæmt tillögum hópsins
verður svokölluð samningaleið farin
í stað fyrningarleiðar. Með samn-
ingaleiðinni verður það tryggt í
stjórnarskrá að sjávarauðlindin sé í
eigu íslensku þjóðarinnar.
Þessu erum við
ekki vön
Katrín Jakobsdóttir menntamála-
ráðherra sat fund samstarfsráðherra
Norðurlanda í Þórshöfn á Færeyjum
á þriðjudag og segist hafa brugð-
ið mjög við ummæli Jenis av Rana.
Henni finnst ómaklegt að ummæl-
in falli í opinberri heimsókn þeirra
Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráð-
herra og Jónínu Leósdóttur, eigin-
konu Jóhönnu. „Þær eru hér í boði
færeyskra stjórnvalda og því er þetta
ekki boðlegt. Sjálfri var mér brugð-
ið og hugsa sem svo að sem betur
fer eigum við ekki þessu að venjast
heima á Íslandi,“ segir Katrín í sam-
tali við DV.
Fyrningarleiðinni
hafnað
Einar K. Guðfinnsson, fulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins í endurskoðunar-
nefnd um fiskveiðistefnuna, segir
það niðurstöðu nefndarinnar að fara
svokallaða samningaleið. Samninga-
leiðin felur í sér að gera samninga
við þá aðila sem þegar eiga kvóta um
leigu á þeim kvóta. Með samninga-
leiðinni er fyrningarleiðinni hafnað.
Einar K. segir í bókun sem hann
sendi á fjölmiðla að leggja þurfi
sérstaka áherslu á að samningarnir
verði til langs tíma. „Mjög mikilvægt
er að samningarnir verði til langs
tíma, rétt eins og gilda mun við nýt-
ingu orkuauðlinda sem ekki eru í
einkaeigu,“ segir í bókuninni.
Starfsmenn Björgólfs Thors áttu hlut í Landsbankanum:
FME vissi ekki um leynihlutinn
Fjármálaeftirlitið, FME, var ekki með-
vitað um að starfsmenn Björgólfs Thors
Björgólfssonar hjá fjárfestingafélaginu
Novator hefðu átt óbeinan eignarhlut
í Landsbankanum. Þetta herma heim-
ildir DV.
Líkt og DV greindi frá á föstudag-
inn áttu starfsmenn Björgólfs Thors
5 prósenta hlut í eignarhaldsfélaginu
Givenshire, sem skráð var í Lúxem-
borg, á móti 95 prósenta hlut Björgólfs
Thors. Givenshire hélt svo utan um hlut
Björgólfs í eignarhaldsfélaginu Sam-
son, móðurfélagi Landsbanka Íslands.
Samson átti alls rúmlega 40 prósent í
Landsbankanum. Þetta hafði DV eftir
talskonu Novators sem sagði orðrétt í
svari við fyrirspurn DV um eignarhald
Givenshire: „Þetta félag í eigu starfs-
manna Novators átti aðeins lítinn hlut,
bara nokkur prósent, og líklega um 5%
þegar mest var.“
Þessi fimm prósenta eignarhlutur
gerði það að verkum að óbeinn eignar-
hlutur Björgólfs Thors í bankanum fór
niður fyrir 20 prósent. Fyrir vikið var
Björgólfur Thor ekki skilgreindur sem
tengdur aðili hjá Landsbankanum og
gáfu stjórnendur bankans þetta upp
sem ástæðuna þegar þeir voru inntir
eftir upplýsingum um lánveitingar til
Björgólfs Thors. Björgólfur naut greið-
ari lánafyrirgreiðslu hjá bankanum
vegna þessa.
Fjármálaeftirlitið hefur skoðað
mörg mál sem tengjast íslenska efna-
hagshruninu þar sem talið er að eignar-
hald á félögum og fyrirtækjum hafi vís-
vitandi verið skilgreint þannig að það
gæti orðið til hagsbóta fyrir eigendur
félaganna. Eignarhaldið á Givenshire
og Landsbankanum mun þó ekki vera
eitt þeirra mála sem Fjármálaeftirlitið
hefur skoðað frá hruninu. ingi@dv.is
Starfsmenn Björgólfs áttu í
bankanum Starfsmenn Novators
héldu utan um hlut í Landsbank-
anum óbeint. Engar skýringar hafa
fundist á þessu. mynd Big
Landsbanki Íslands á tæplega 400
milljóna króna veð í húsinu Hrafna-
björg í Svalbarðsstrandarhreppi á
Norðurlandi sem er í eigu fjárfesting-
arfélagsins Gaums. Gaumur hefur gert
kyrrstöðusamning við Arion banka.
Húsið er hluti af kyrrstöðusamningn-
um þrátt fyrir að Landsbankinn eigi
veð í því.
Jóhannes Jónsson, oftast kenndur
við Bónus, hafði húsið til umráða og
hefur enn. Húsið er einkar glæsilegt
og er rúmlega 400 fermetrar að stærð.
„Hvað kemur það ykkur við?“
Jóhannes segir í samtali við DV að
hann viti ekki betur en svo að samið
hafi verið um húseignina í kyrrstöðu-
samningum Gaums við bankann.
Hann gerir ekki ráð fyrir öðru en að
koma til með að búa í húsinu áfram.
„Það er bara í samningum við bank-
ann um það,“ segir Jóhannes. „Það
hefur ekki verið neitt annað í spilun-
um.“ Hann vill ekki gefa upp hvort
hann borgi af húsinu sjálfur og spyr:
„Hvað kemur það ykkur við?“
Jón Ásgeir, sonur Jóhannesar, seg-
ir aðspurður að Gaumur borgi af lán-
unum sem hvíla á húsinu. „Bankar
fá greitt í hverjum mánuði á meðan á
kyrrstöðu samninga stendur,“ segir Jón
Ásgeir. „Almenningur með erlend lán
greiðir 5.000 íslenskar krónur á hverja
milljón sem hann skuldar. Gaumur
greiðir verulega umfram það á hverja
milljón,“ segir hann um afborganir á
skuldunum sem hvíla á húsinu.
Verðlaust fyrirtæki borgar
Í kyrrsetningarmáli gegn Jóni Ás-
geiri sjálfum vegna stefnu skilanefnd-
ar Glitnis á hendur honum sagði Jón
Ásgeir hlut sinn í Gaumi vera einskis
virði. Gaumur virðist þó hafa fjármagn
til að borga af mörg hundruð millj-
óna króna fasteign. Landsbankinn á
veð í húsinu fyrir hátt í fjögur hundruð
milljónir króna.
Kyrrstöðusamningurinn við Gaum
þýðir að ekki verður gengið að eigum
félagsins og að engir vextir eru reikn-
aðir á lán þess. Bankinn skuldbindur
sig einnig til að beita ekki vanefndaúr-
ræðum á meðan kyrrstöðusamning-
urinn er í gildi. Gaumur lætur í stað-
inn Arion banka í té upplýsingar um
félagið.
Fyrirtæki Bónusfjölskyldunnar
Gaumur hélt utan um hlut fjölskyldu
Jóhannesar í ýmsum fyrirtækjum og
var Baugur eitt þeirra. Baugur hefur
hins vegar verið tekinn til gjaldþrota-
skipta. Samsteypan Hagar var einnig
innan félagsins en hana hefur Arion
banki tekið upp í skuld. Jóhannes er
stjórnarformaður Gaums.
Í tilkynningu frá Arion banka frá því
á þriðjudag segir: „Þó að einn kröfu-
hafi geri kyrrstöðusamning við skuld-
ara, hefur það ekki áhrif á fullnustuað-
gerðir annarra kröfuhafa.“ Samkvæmt
þessu getur Landsbankinn gert kröfu
í húsið.
Áfram stóreignamaður
Ljóst er að Jóhannes sjálfur hefur að-
gang að töluverðu fjármagni en hann
keypti nýverið nokkrar tískuvöruversl-
anir út úr Haga-samsteypunni af Ar-
ion banka. Viðskiptin námu rúmum
tólf hundruð milljónum króna. Versl-
anirnar sem Jóhannes keypti út úr
Högum voru Top Shop, Zara og All
Saints. Í kaupunum fékk Jóhannes
einnig helmingshlut Haga í færeyska
félaginu SMS.
Kyrrstöðusamningur Gaums við
Arion banka virðist gera það að verk-
um að Gaumur getur haldið áfram
að borga af lúxusvillunni í Svalbarðs-
strandarhreppi. Jóhannes er ekki á
leið úr lúxusvillunni og Landsbankinn
hefur væntanlega enga ástæðu til að
leysa til sín hús Gaums á meðan greitt
er af lánunum.
Jóhannes Jónsson kaupmaður, oftast kenndur við Bónus, hefur enn aðgang að mörg
hundruð fermetra húsi í Svalbarðsstrandarhreppi. Á húsinu hvíla miklar skuldir og á
Landsbankinn mörg hundruð milljóna króna veð í því. Húsið er í eigu Gaums, en Gaum-
ur gerði nýverið kyrrstöðusamning við Arion banka.
JóhaNNes heldur
lúxusVillu Gaums
aðalSTeinn kJarTanSSon
blaðamaður skrifar: adalsteinn@dv.is
Bankar fá greitt í hverjum mánuði
á meðan á kyrrstöðu-
samningi stendur.
380 milljóna króna
veð Jóhannes hefur
enn afnot af húsi sem
Landsbankinn á mörg
hundruð milljóna
króna kröfu í. Húsið er í
eigu Gaums sem hefur
gert kyrrstöðusamn-
ing við Arion banka.
mynd Hörður SVeinSSon
glæsilegt hús Hús Gaums við
Akureyri er rúmir 400 fermetrar að
stærð og er veðsett fyrir tæplega 400
milljónir króna. mynd BJarni eiríkSSon