Dagblaðið Vísir - DV - 03.12.2010, Blaðsíða 34
34 VIÐTAL 3. desember 2010 FÖSTUDAGUR
Ógleymanleg vika Halldóra varð meðal annars vitni að því þegar börn voru bólusett gegn
mænuveiki auk þess að fá A-vítamín og lyf við ormum í iðrum. Á heimsvísu útvegar UNICEF bóluefni
fyrir 100 milljónir barna og bjargar þannig lífi 2,5 milljóna barna. Þetta gætu samtökin ekki gert nema
með stuðningi heimsforeldra og annarra styrktaraðila. UNICEF treystir eingöngu á frjáls framlög.
Upplifði vonleysi í Úganda Lítill drengur fyrir utan móttökuheimili fyrir börn og konur sem hafa snúið
til baka eftir að hafa verið í haldi uppreisnarmanna LRA og jafnvel verið látin taka þátt í hernaðarátökum
barnung. UNICEF hjálpar þessum konum og börnum að komast yfir áföll sín, hefur uppi á fjölskyldum þeirra
og aðstoðar þau við að aðlagast eðlilegu lífi. Dóra segir að hún hafi aldrei upplifað annað eins vonleysi.
Kom önnur manneskja heim Dóra ásamt hjúkrunarkonu frá heilsugæslustöð í Pabbo-héraði.
Meðan uppreisnarhópar LRA herjuðu á íbúa í Norður-Úganda voru stærstu flóttamannabúðirnar í
Pabbo, þar sem bjuggu yfir 56.000 manns á tímabili.
mynstur liggja svo djúpt. Löngu áður en þetta
mynstur varð til í okkar sambandi var ég farin
að búa það til annars staðar.“ Markmiðið var
að vera almennileg mamma. „Hætta að vera
svona stjórnsöm og fara að treysta því að Guð
sé með gott plan fyrir hana og að lífið sjái um
hana. Mig langar að vera til staðar fyrir hana í
stað þess að vera með umvandanir við hana.“
SAMVISKUBITIÐ ÚT AF HASSINU
Foreldrar hennar reyndu aldrei að stýra henni í
ákveðnar áttir. „Ég er fjórða barn þannig að for-
eldrar mínir voru búnir að læra af mistökunum
sem þeir gerðu gagnvart hinum börnunum.
Kosturinn við að vera yngst er að þá voru for-
eldrar mínir búnir að átta sig á því að það þýðir
ekkert að ætla barni eitthvað. Það fer sína eigin
leið og verður að fá að finna það sjálft hvað er
að gerast innra með því.
Ég held að það sé oft erfitt að vera elsta barn.
Ég var miklu stjórnsamari við elstu dóttur mína
en litlu börnin. Eins voru foreldrar mínir miklu
stjórnsamari við elsta bróður minn en mig.
Þau höfðu miklu meiri hugmyndir um hann og
hvað væri skynsamlegt fyrir hann að gera. Ég
fékk aldrei þessa ræðu frá foreldrum mínum.
Aftur á móti fékk ég rosalegt frelsi. Það varð
líka til þess að þegar ég byrjaði að prófa eiturlyf
þegar ég var ung fannst mér leiðinlegt að fara
svona á bak við þau. Ég var að reykja hass en
var sem betur fer ekki fíkill þannig að ég festist
ekki í því en hver veit hver ber gæfu til þess? En
þau vissu það aldrei og ég hafði rosalegt sam-
viskubit gagnvart þeim. Enda tók þetta fljótt
af. Okkar samband var mjög sterkt og ég vissi
að þau yrðu nú ekki ánægð með þetta. Þannig
að ég var alltaf með móral gagnvart þeim. Þau
trúðu alltaf því besta upp á mig.“
SEX MÁNAÐA FRÍ Í FRAKKLANDI
Það var líka þetta með að vera fyrirmynd. Stund-
um er hún meðvituð um það og stundum ekki.
„Stundum nenni ég því ekki. Stundum er ég í
helvíti. Stundum er ég bara að kljást við sjálfa
mig og finnst ég ekki eiga mikið í barnauppeldi.“
Af því að henni fannst hún kannski ekki eiga
nægan tíma fyrir sig og börnin fór hún með
þau til Frakklands í hálft ár þar sem hún lærði
frönsku. „Það var stórkostlegt. Ég átti fjögurra
mánaða leyfi frá Borgarleikhúsinu og ákvað að
fara til Frakklands að læra frönsku því maður-
inn minn er hálffranskur. Við bjuggum í húsi
sem faðir hans á í Suður-Frakklandi, hann vann
heima í tölvunni og börnin gengu í skóla. Þau
elstu urðu reyndar eftir hjá hinum foreldrum
sínum. Þessi tími snerist bara um okkur sem
fjölskyldu. Við vorum þarna í sex mánuði og
síminn hringdi kannski sjö sinnum. Ég gat allt-
af verið til staðar. Ég kom snemma heim á dag-
inn og byrjaði að elda upp úr fjögur. Dúllaði mér
við hráfæði, franska matargerð og prófaði mig
áfram með hitt og þetta. Það var alveg frábært
að komast út úr þessum hraða. Ég finn að ég
þyrfti að fara út aftur núna. Mér finnst svo gam-
an að vinna. Það er það versta, hvað mér finnst
gaman að vinna. En ég er ekki ómissandi. Nema
kannski sem foreldri barnanna minna. Samt
ekki þar heldur en ég ákvað að eignast þessi
börn og ætla að njóta þess að eiga þau.“
HELTEKIN AF VINNUNNI
Eitt af stóru verkefnunum í lífinu er að ná að
sameina ferilinn og móðurhlutverkið. Dóru er
fyrirmunað að skilja hvernig konur fara að því
að ná rosa frama og ala upp börn á sama tíma.
„Því ég er svo heltekin af vinnunni að hún á hug
minn allan. Ég kem stundum heim en er fjarver-
andi í huganum. Það er eitt af því sem við erum
alltaf að vinna í hérna inni á heimilinu, að ég
sé til staðar, líka þegar það er mikið að gera hjá
mér. Smátt og smátt lærum við á þetta.
Stundum þegar ég er að vinna á daginn
sleppi ég því að koma heim ef ég er líka að fara
að vinna um kvöldið. Því það þýðir ekkert fyr-
ir mig að fara heim. Það ruglast allir við það.
Ég kem þá inn allt of hátt stemmd og trufla alla
aðra á heimilinu. Það er þá betra að ég komi
ekki heim. Mér finnst það leiðinlegt,“ segir hún
hugsi. „Mér finnst leiðinlegt að ég geti ekki slak-
að á og verið til staðar. Það segir mér að ég hafi
ekki stjórn. Ég er bara flogin. Svo þykist ég vera
til staðar þegar ég er að hugsa um verkefnið en
það sjá það allir að ég er ekki að fylgjast með.
Ég heyri ekki hvað er sagt og ég sé ekki mann-
inn minn.“
STÆRSTA STRÍÐIÐ Í HUGANUM
Framandi heimar draga hana til sín. „Ég er mik-
ill andlegur könnuður. Ég er nú með heimskort-
ið hérna í eldhúsinu en ég veit að ég er skít-
hrædd við að ferðast um heiminn. Mér finnst
hann svolítið stór. En öfugt við marga er ég ekk-
ert hrædd við að kafa inn í mig. Mér finnst það
mjög spennandi. Það nýtist mér líka í leikhús-
inu.
Ég tengi alveg við það að stærsta stríðið fari
fram í hausnum á manni. Þetta mindfokk, að
treysta ekki lífinu, meðvirkni og allt þetta sem
gerir það að verkum að ég heyri ekki í núinu.
Það að heyra ekki í núinu er eins og að vera með
brautarstöð í hausnum, fulla af tilfinningum,
krossgötum og ef-um.“ Hún gerir örstutta pásu
á máli sínu á meðan hún velur réttu orðin. „Það
getur orðið til þess að ég tek enga ákvörðun og
missi af lestinni, stend eftir á brautarpallinum í
stað þess að halda af stað í nýtt ferðalag, búin
að missa af öllum ævintýrunum. Þannig tengi
ég við þetta.“
KYNNTIST EINLÆGNI
Það getur verið vandasamt að setja traust sitt
á Guð og stundum treystir hún honum ekki.
En hún hlustar á hjarta sitt og treystir þeim til-
finningum sem hún finnur þar. „Ég elti hjart-
að frekar en hugann. Það þarf smá æfingu til
að geta greint þar á milli. Í raun uppgötvaði ég
ekki einlægni fyrr en ég varð móðir 21 árs göm-
ul. Þá var eins og ég þyrði í fyrsta sinn að vera
alveg heiðarleg.
Síðan hef ég æft mig í því að nota það sem
vinur minn kallar hjartamælinn. Þegar ég finn
að það kemur spenna í kringum hjartað veit ég
að ég er að gera eitthvað rangt. Þá flæðir ekki.
Þegar ég hugsa um eitthvað og finn fyrir þessari
spennu veit ég að það er eitthvað að. Þannig að
ég fer aftur yfir þetta í huganum, leita að hugs-
uninni sem skapaði þessa spennu og reyni að
finna hugsunina sem fær hjartað aftur til þess
að flæða. Þannig heyri ég í hjartanu. Hjartað er
eins og mælir á það hvort hugsanir séu réttar
eða rangar fyrir mig hér og nú.
Annað sem hefur líka breytt lífi mínu er
að það er allt í lagi að segja óþægilega hluti. Í
raun er það oft frelsandi fyrir fólk að fá að heyra
sannleikann. Sannleikurinn er lykillinn að því
að geta haldið áfram og komist á næsta stað.“
ingibjorg@dv.is