Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.2012, Blaðsíða 36
Álfar út úr hól
36 Menning 28.–30. september 2012 Helgarblað
L
ífið er erfitt en með því að hafa
húmor fyrir því öðlastu hæfi-
lega fjarlægð til að geta hlegið
að hörmungunum. Einhvern
veginn þannig lýsti leikstjór-
inn Sólveig Anspach hugmynd-
um sínum um lífið í viðtali við Fred
Channel á kvikmyndahátíðinni í
Feneyjum fyrr í þessum mánuði.
Nýjasta kvikmynd Sólveigar er
Queen of Montreuil, opnunarmynd
Alþjóðlegrar kvikmyndahátíðar í
Reykjavík, er einmitt tragíkómedía
þar sem húmornum er beitt til þess
að varpa ljósi á sorglegan harmleik.
Aska í keri
Myndin gerist snemmsumars þegar
Agathe (Florence Loiret-Calle) er ný-
komin aftur heim til sín í Montreuil,
úthverfi Parísar sem er vinsælt á meðal
listamanna sökum þess hve ódýrt er að
búa þar. Agathe, sem er rúmlega þrítug
kvikmyndagerðarkona, er á leiðinni
aftur í hverfið sitt eftir að hafa misst
eiginmanninn í bílslysi úti í heimi.
Þar sem hún situr sorgmædd á
flugvellinum í upphafi myndar, með
ösku fyrrum mannsins í eftirminni-
legu keri, hittir hún fyrir íslensku
mæðginin Önnu (Didda Jónsdóttir) og
Úlf (Úlfur Ægisson). Þau eru einhvers-
konar efnahagslegir flóttamenn, sem
festust í París þegar flugfélagið þeirra
fór á hausinn rétt eins og íslenska efna-
hagskerfið allt. Mæðginin fá inni hjá
Agathe og í kjölfarið upphefst vægast
sagt furðuleg atburðarás þar sem Úlfur
verður náinn sæljóni og Anna fær starf
sem kranamaður.
Boðskapur myndarinnar virðist
vera sá að taka lífinu með ró, sleppa
því að æsa sig og gefa kæruleysinu
lausan tauminn. Þannig ná mæðgin-
in með nærveru sinni smám saman
að hjálpa Agathe að komast yfir andlát
eiginmannsins.
Hrunið
Þannig fjallar kvikmyndin um
hrunið, hið efnahagslega rétt eins
og hið persónulega, og mismunandi
leiðir til þess að takast á við það. Þrátt
fyrir hinn alvarlega tón sem andlát
eiginmanns Agathe setur í upphafi er
aldrei langt í hinar spaugilegu hlið-
ar. Þannig eru íslensku mæðginin
eins og álfar út úr hól inni á heimili
Agathe, og úr takti við hinn sorglega
veruleika hennar. Anna gerir til að
mynda fátt annað en að reykja vel
feitar jónur heilu og hálfu dagana
eða alveg þangað til hún fær vinnu
sem kranamaður.
Óvissan um hvenær þau komist
loksins heim til Íslands virðist engin
áhrif hafa á mæðginin en þeim virð-
ist alveg sama hversu lengi þau þurfa
að hanga í annarra manna íbúð í
Frakklandi. Í kæruleysislegu hangsi
sínu gengur allt upp, þau finna sér
vinnu í hverfinu, Úlfur í þvottahúsi
og Anna uppi í byggingarkrana, og
finna sig á þessum nýja stað í lífinu
þar sem allt gengur upp. Þetta er fög-
ur fantasía en hún verður einhverra
hluta vegna nokkuð einfeldnings-
leg og ótrúverðug í Drottningunni í
Montreuil.
Yfirtaka Diddu
Kvikmyndataka og klipping eru til
fyrirmyndar. Florence Loiret-Caille
sýnir afspyrnu góðan leik alla
myndina og heldur henni í rauninni
uppi með öllum þeim tilfinninga-
skala sem hún fer í gegnum. Það er
til að mynda afar eftirminnilegt at-
riði nærri enda myndarinnar þar
sem hún skelfur úti í horni á baðher-
berginu sínu.
Þrátt fyrir góðar, ferskar og
skemmtilegar hugmyndir tókst ekki
að gera þessa kvikmynd eins góða og
hægt hefði verið. Í fyrrnefndu viðtali
á kvikmyndahátíðinni í Feneyjum
var Sólveig spurð út í persónuna sem
Didda Jónsdóttir leikur og hvort hún
ætti sér einhverja fyrirmynd. Svar
Sólveigar var á þá leið að fyrirmyndin
væri Didda sjálf, einstakur karakter
sem hún vildi færa á hvíta tjaldið.
Kannski liggur galli myndarinn-
ar einmitt í því. Didda Jónsdóttir
er keyrð eins og hún leggur sig inn
í kvikmynd þar sem hún tekur yfir
rýmið með öllum sínum kostum og
göllum. Alveg eins og álfur út úr hól,
sem virkar stundum en stundum
hreint ekki. Úlfur stendur sig ágæt-
lega sem Úlfur en leikstjórinn hefði
ef til vill mátt leikstýra mæðginun-
um meira. Þá hefði mögulega verið
hægt að sjá þessa tvo heima renna
á náttúrulegri hátt saman, hina til-
finningasömu frönsku Agathe,
og hin óútreiknanlegu íslensku
mæðgin. n
Jón Bjarki Magnússon
jonbjarki@dv.is
Bíómynd
Drottningin í Montreuil
Leikstjórn: Sólveig Anspach
Leikarar: Florence Loiret-Caille, Didda Jóns-
dóttir, Úlfur Ægisson, Eric Caruso
Handrit: Sólveig Anspach og Jean-Luc Gaget
Kvikmyndataka: Isabelle Razavet
Tónlist: Martin Wheeler
Í úthverfi í París Drottningin í Montreuil gerist í úthverfi í París.