Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.2012, Blaðsíða 9
Fréttir 9Helgarblað 3.–5. febrúar 2012
n Fjarðabyggð ber ekki skaðabótaábyrgð í óvenjulegu máli
A
ðallögfræðingur Alþingis
taldi 16. desember að ekki
væri ljóst hvort Alþingi gæti
afturkallað ákæru á hendur
Geir Hilmari Haarde fyrir
landsdómi með þingsályktun. Þetta
kom fram í greinargerð lögfræð-
ingsins til Ástu Ragnheiðar Jóhann-
esdóttur, forseta Alþingis, vegna
þingsályktunartillögu Bjarna Bene-
diktssonar, formanns Sjálfstæðis-
flokksins, þess efnis.
Í skjalinu, sem DV hefur undir
höndum, kemur fram að einfaldlega
hafi ekki verið tími til að kanna hvort
það bryti í bága við stjórnarskrána
að afgreiða málið með þingsályktun.
Fjórum dögum síðar, þann 20. des-
ember, var þetta hins vegar ekki vafa-
mál eftir því sem fram kom í minn-
ispunktum sem Ásta Ragnheiður
sendi þingflokksformönnum vegna
málsins. Þar var ekki farið nema að
litlum hluta í niðurstöðu aðallög-
fræðingsins og ekkert var talað um
að ekki hefði verið kannað hvort
þingtæki ályktunarinnar væri í sam-
ræmi við stjórnarskrána.
Forseti Íslands er forsendan
Í lögfræðiálitinu er meðal annars
vitnað í orð Ólafs Jóhannessonar og
Gunnars G. Schram frá 1978 og 1999
um að landsdómsmál séu komin úr
höndum Alþingis eftir að það hafi
samþykkt málshöfðun. „Hvorki hið
sama þing né annað nýskipað get-
ur eftir það afturkallað málssókn,“
er meðal tilvitnana í Ólaf í álitinu. Í
álitinu segir hins vegar að frá 1. janú-
ar 2009 hafi afturköllunarheimild
komið til þar sem þá hafi lögum um
landsdóm verið breytt þannig að mál
fyrir dómnum fari eftir sömu lögum
og sem gilda um meðferð sakamála
en ekki einkamála eins og áður var.
Eftir stendur að stjórnarskrár-
ákvæðin sem Ólafur og Gunnar vitn-
uðu til standa enn óbreytt. Greinin
sem þeir vitna til í stjórnarskránni
er svohljóðandi: „Forsetinn getur
ákveðið, að saksókn fyrir afbrot skuli
niður falla, ef ríkar ástæður eru til.
Hann náðar menn og veitir almenna
uppgjöf saka. Ráðherra getur hann
þó eigi leyst undan saksókn né refs-
ingu, sem landsdómur hefur dæmt,
nema með samþykki Alþingis.“
Ekkert annað álit unnið
Aðallögfræðingur Alþingis, Þórhallur
Vilhjálmsson, staðfestir í sam-
tali við DV að ekki hafi verið gerð
frekari lögfræðiálit á því hvort til-
laga Bjarna um afturköllun stæð-
ist stjórnarskrána. Hann sagði að
skoða þyrfti stjórnarskrárákvæðin
eftir að vilji þingsins um afturköllun
kæmi fram. Það þyrfti sem sagt fyrst
að samþykkja að þingið vildi aftur-
kalla ákæruna áður en hægt væri að
fara yfir það hvernig standa ætti að
afturkölluninni samkvæmt stjórnar-
skránni.
Ályktun Bjarna er hins vegar
einföld og er aðeins í tveimur setn-
ingum: „Alþingi ályktar að fella úr
gildi ályktun um málshöfðun gegn
ráðherra frá 28. september 2010 og
felur saksóknara Alþingis að aftur-
kalla í heild ákæru útgefna með
stefnu sem þingfest var fyrir lands-
dómi 7. júní 2011.“ Eins og sést á
þessum texta er ekki gert ráð fyrir
að Alþingi leiti til forseta Íslands
um afturköllun.
Farið á svig við
stjórnarskrána
n Álitamál hvort þingsályktunartillaga Bjarna samræmist stjórnarskrá
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is
Atli Þór Fanndal
blaðamaður skrifar atli@dv.is
„Hvorki hið sama
þing né annað
nýskipað getur eftir það
afturkallað málssókn.
Lét athuga málið Ásta Ragnheiður
lét aðallögfræðing Alþingis athuga hvort
þingið hefði heimild til að kalla til baka
ákæruna á hendur Geir. Mynd RóbERt REynisson
Ógnaði með
sprautunál
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
handtók karlmann í miðborginni
á miðvikudagskvöld en sá hafði
í hótunum við starfsfólk sölu-
turns og verslunar, ógnaði því með
sprautunál og krafðist peninga.
Maðurinn hótaði fyrst starfsmanni
í söluturninum Vikivaka á Baróns-
stíg og síðan starfsmanni verslunar
á Laugavegi. Hafði maðurinn ein-
hvern pening upp úr krafsinu.
Að sögn lögreglu gat starfs-
fólk gefið greinargóðar lýsingar á
manninum sem var handtekinn
skömmu síðar. Hann á að baki
sögu afbrota og játaði sök þegar
lögregla hafði hendur í hári hans.
Hann fékk að gista fangageymslur
lögreglu aðfaranótt fimmtudags.
Hann var undir áhrifum vímuefna
þegar hann var handtekinn.
Kynna skýrslu
um lífeyrissjóði
Niðurstöður skýrslu um starfsemi
lífeyrissjóðanna í aðdraganda
bankahrunsins verða kynntar í dag,
föstudag. Hinn 24. júní 2010 sam-
þykkti stjórn og varastjórn Lands-
samtaka lífeyrissjóða að fara þess
á leit við ríkissáttasemjara að hann
skipaði þriggja manna nefnd til að
gera úttekt á fjárfestingarstefnu,
ákvarðanatöku og áhættumati við
fjárfestingar lífeyrissjóðanna í að-
draganda bankahrunsins í októ-
ber 2008. Í nefndina voru skipaðir
Hrafn Bragason hæstaréttardóm-
ari, formaður, Héðinn Eyjólfsson
viðskiptafræðingur og Guðmundur
Heiðar Frímannsson heimspeki-
prófessor. Nefndin hefur nú lokið
störfum með útgáfu viðamikillar
skýrslu sem tekur til starfsemi og
fjárfestinga allra 32 aðildarsjóða
Landssamtaka lífeyrissjóða á ár-
unum 2006 til 2009. Á fundinum
á föstudag munu nefndarmenn
kynna meginniðurstöður úttektar-
innar.