Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.2012, Page 28
28 Viðtal 3.–5. febrúar 2012 Helgarblað
Í
tveggja hæða reisulegu bárujárns-
húsi við Grandaveginn í Reykja-
vík tekur Guðrún brosandi á móti
blaðamanni. Heimilið er hlýlegt,
fallegar myndir og minningar um
alla veggi. Guðrún hefur búið hér í
yfir þrjátíu ár. Húsið er frekar stórt
og þannig vill hún hafa það. „Eftir
því sem maður eldist því meira pláss
þarf maður,“ segir hún brosandi.
„Það er gott að hafa nóg pláss þegar
fólk kemur til manns,“ segir hún og
býður til sætis. Hún segir frá því að
Rakel Mjöll, sonardóttir sín, búi um
þessar mundir hjá henni og það gerir
líka óperusöngkonan Alexandra sem
er góð vinkona Guðrúnar. Hún er bú-
sett í Skagafirði en er í skóla í bænum
og fær að dvelja hér á virkum dögum.
Barnabörnin sem búa í Hafnarfirði
fá líka að gista hjá ömmu þegar þau
eiga erindi í bæinn og ná ekki síðasta
strætisvagni heim.
Reyndar hefur fjöldinn allur af
fólki fengið inni á Grandaveginum og
Guðrún segir það vera mikla bless-
un. Það munaði litlu að hún þyrfti
að flytja eftir að slitnaði upp úr öðru
hjónabandi hennar en Guðrún er þrí-
gift. „Ég var alveg viss um að ég myndi
missa húsið þá. En það kom í ljós að
ég átti rétt á því þar sem ég hafði átt
hús þegar við byrjuðum saman. Ég
var svo ánægð að ég gaf guði tvö her-
bergi hérna uppi hjá mér. Það hefur
líka verið mikil blessun því hann hef-
ur fært mér mikið af góðum gestum.“
Reyndi að fela gamla pabbann
Guðrún ber á borð alls kyns bakkelsi
og inn gengur Rakel Mjöll. „Fáðu þér
kaffi með okkur,“ segir Guðrún við
hana og hún sest niður. Rakel hefur
búið hjá ömmu sinni í um það bil ár
en flytur bráðum til Berlínar.
Frúin skenkir kaffi í bollana og við
byrjum að spjalla. Barnæska Guð-
rúnar ber fyrst á góma. Æska henn-
ar var harla ólík æsku margra. Hún
var aðeins þriggja ára þegar móðir
hennar lést. Næstu árin bjuggu hún
og bróðir hennar hjá hjónum í Graf-
arholti. Þau fluttu svo til föður síns
á Laugavegi 2 þegar Guðrún var 9
ára og bróðir hennar 11 ára. Faðir
þeirra var kominn yfir sextugt þegar
systkinin fæddust og því mun eldri en
feður flestra annarra barna. „Hann
var 63 ára þegar hann átti mig. Þarna
er nú mynd af þeim þessum elskum,“
segir Guðrún og bendir á stóra mynd
í stofunni, myndin er svarthvít og lík-
lega tekin snemma á síðustu öld. „Ég
var 9 ára þegar við fluttum til pabba
og það var það allra besta. Pabbi
var kannski ekki eins og aðrir pabb-
ar. Hann var eldri og ég eyddi mik-
illi orku í að fela það hvað hann væri
gamall,“ segir hún og skellir upp úr.
„Við fengum kannski ekkert voðalega
fínt að borða. Hann sauð allan mat.
Við vorum alltaf að reyna að segja
honum að fólk fengi steikur og svona
en hann hlustaði ekkert á okkur og
vildi bara sjóða allt,“ segir hún hlæj-
andi og sýpur á kaffinu.
„Það var eitt sem pabbi gerði
sem mér fannst vera algjör hryll-
ingur. Hann lagði sig alltaf eftir há-
degið. Það fór öll orkan hjá mér í að
reyna að leyna því fyrir krökkunum
að ég ætti pabba sem væri svo gamall
að hann legði sig eftir matinn. Hann
var nú ekki mikið að pæla í þessu,
hélt bara áfram að leggja sig.“ Henni
var mikið í mun að pabbi sinn fyndi
sér konu. Allt til þess að verða eins
og hinir krakkarnir. „Það var nátt-
úrulega mesti skandallinn þegar ég
fór og eyddi aleigunni minni í miða
á gömlu dansana fyrir hann og ráðs-
konu sem var hjá okkur þá. Ég þoldi
reyndar ekki ráðskonuna en mér var
það mikið í mun að hann gifti sig svo
ég keypti tvo miða. Ég tilkynnti þetta
svo yfir hádegismatnum einn daginn.
Pabba svelgdist á rabarbaragrautnum
og kellingin skellti hurðum,“ segir hún
skellihlæjandi að minningunni.
Laug sig inn í leiklistarskóla
„Eftir á þegar ég hugsa um alla
orkuna sem fór í það að vera eins og
hinir krakkarnir, þá átti ég æsku sem
var miklu dýrmætari. Hann var nátt-
úrulega kominn á eftirlaun og hafði
alltaf tíma fyrir mann. Ég man eftir
honum sitjandi við píanóið spilandi
með mig í fanginu. Svo stækkaði ég
svo hratt að hann farinn að kvarta yfir
því að hafa mig í fanginu,“ segir hún
hlæjandi og bætir við í léttum tón:
„Mér fannst það mjög ósanngjarnt.
Síðan vorum við stundum að rífast út
af því að ég var alltaf að reyna að gifta
hann. Svo sættumst við og þá áttum
við þessar stundir sem voru alveg
ótrúlegar. Hann gekk alltaf í jakka-
fötum og ég settist í fangið í honum
og setti handleggina utan um hann
og lagði vangann að hjarta hans og
þannig gátum við setið tímunum
saman. Hann var ekkert að flýta sér
og ég mátti bara sitja eins lengi og ég
vildi. Ég hef oft hugsað það seinna að
það eru líklega ekki mörg börn sem
hafa upplifað þetta.“
Þegar Guðrún komst á unglings-
árin hafði leiklistarbakterían gert
vart við sig. Fyrst lá leiðin í leiklistar-
skóla Lárusar Pálssonar. „Ég svindl-
aði mér inn í leiklistarskólann hjá
Lárusi þegar ég var 15 ára gömul,
ég laug því að ég væri 19 ára. Hann
vildi ekki svona unga nemendur. Ég
var þar í fjögur ár, síðan fór ég í Þjóð-
leikhússkólann og síðan til Englands.
Besti leiklistarskóli sem hægt var að
fara í var hjá honum Lárusi,“ segir
hún og horfir brosandi á barnabarn-
ið, Rakel Mjöll, sem stendur upp og
gengur frá eftir sig og fer upp. Kemur
svo eftir smá stund og kyssir ömmu
sína bless. „Má ég sjá þig?“ segir hún
og horfir á Rakel. „Þú ert fín,“ segir
hún hlæjandi og Rakel kveður og fer
sína leið í fallegri rauðri kápu.
Ekki til meiri sársauki en
hjónaskilnaður
Guðrún er eins og áður sagði þrí-
gift. Hún á þrjú börn Sigrúnu Eddu,
Leif og Ragnar. „Ég er núna gift þeim
þriðja og þeim allra besta, honum
Birgi mínum,“ segir hún og brosir
einlægt. „Hinir voru fínir og barns-
feður mínir báðir, miklir ágætis-
menn, en það bara gekk ekki upp.
Ég sé það þegar ég horfi yfir líf mitt
að hjónaböndin hafa verið blessun
þó þau hafi ekki gengið upp. Þessi
yndislegu börn, það er ekkert smá-
ræði.“ Hún viðurkennir þó að skiln-
aður taki á. „Ég held því fram að það
sé ekki til meiri sársauki en hjóna-
skilnaður. Við verðum fyrir ýmsu í
lífinu en hjónaskilnaður, hann er
hræðilegur.“
Gróðursetti ástina
Þegar hún var nýskilin við annan
eiginmann sinn bjóst hún ekki við
að finna ástina á ný.En þá kynntist
hún núverandi eiginmanni sínum,
Birgi, í heimsókn til gamallar vin-
konu. „Einn daginn hringdi gömul
og góð vinkona mín í mig og spurði
hvort það væri ekki allt í lagi með
mig. Ég sagði að það væri allt í lagi
hjá mér, en þarna var ég nýskilin við
bónda númer tvö. Þá sagði hún að
sig hefði dreymt að hún horfði á mig
og fyrrverandi eiginmann minn og
hann hefði legið á öxlinni á mér. Hún
sagðist alveg skilja ef ég væri byrjuð
með honum aftur, við hefðum nú
verið saman í 18 ár. Ég sagði að svo
væri ekki en kannski hafi hana bara
dreymt hvernig mér liði, mér leið
nefnilega eins og það væri eitthvað
þungt á öxlunum á mér. Hún vildi
endilega fá mig í heimsókn, ég sagð-
ist nú ekki hafa tíma því það væri svo
mikið að gera hjá mér en fór á end-
anum.
Það var ofsalega gaman, við
borðuðum silung sem hún hafði
veitt og fórum í reiðtúr. Síðan sagði
hún að nú skyldum við fara til hans
Birgis, hann gæti örugglega gefið
mér tré í garðinn. Hún náði í pönnu-
kökupönnu og tók hana með sér því
Birgir byggi einn og ef við ætluðum
að fá eitthvað þá yrðum við að taka
það með,“ segir Guðrún. Þegar þær
komu að bænum hans Birgis þá var
enginn heima en vinkonan hófst
handa við að baka pönnukökur.
„Síðan kom Birgir og sagði okkur
að það hafi fæðst folald um nóttina.
Við fórum út í haga og sáum folald-
ið. Seinna gaf Birgir mér það og ég
skírði það Kyrrð. Hann valdi svo tré
fyrir mig og vildi endilega koma með
það sjálfur til mín. Hann sagði mér
seinna að hann hefði ekki leyft mér
að taka tréð því hann var svo viss um
að þá myndi hann aldrei sjá mig aft-
ur.
Svo kom hann hérna og gróður-
setti þetta tré og gróðursetti ástina í
hjarta mér í leiðinni,“ segir hún með
ástarglampa í augum. Stuttu seinna
giftu þau sig með mikilli veislu í
sveitinni.
Trúin dýrmætasta perlan
Guðrún er mjög trúuð og hefur lengi
ræktað samband sitt við guð. Guði al-
máttugum kynntist hún við óvenju-
legar aðstæður. „Þegar ég var í leik-
listarskólanum úti í Englandi þá var
stelpa í bekknum mínum sem hér
Johanna. Hún var sætasta stelpan í
bekknum og flott leikkona. Ég frétti
það svo þegar ég var komin heim til
Íslands að hún væri hætt í leiklistinni
og komin í biblíuskóla í Oxford. Ég
hugsaði með mér; það er best ég tali
við stelpuna. Ég hélt hún væri orðin
galin. Ég fór út til hennar og þá bara
gerðist það að ég fann trúna þar sjálf.
Ég sem ætlaði að bjarga vinkonu
minni frá því að hætta í leiklist,“ segir
Guðrún skellihlæjandi.
Guðrún er þakklát fyrir að hafa
fundið trúna. „Þetta er dýrmætasta
perlan sem ég hef eignast í lífinu.
Þetta gerðist ekkert svona allt í einu
heldur hægt og hægt en ég kynntist
þessu fyrst þarna úti. Ég fór til prests
hérna heima eftir að ég hafði orðið
full af þessari upplifun og var svolítið
leitandi. Ég bað hann um að kenna
mér. Hann sagðist nú ekki alveg vita
hvort það væri rétt að hann kenndi
mér vegna þess að trú væri svo djúp.
Hann sagðist eiga vinkonu sem væri
að læra guðfræði og sagðist myndu
biðja hana að koma til mín.“ Guðrún
vissi það ekki þá en guðfræðinem-
inn sem kom til hennar átti eftir að
verða ein hennar nánasta vinkona.
Umdeild kona í seinni tíð, fyrsti
kvenkyns prestur á Íslandi, Auður Eir
Vilhjálmsdóttir.
Styður Auði Eir
„Dyrabjallan hringdi hjá mér og þar
stóð Auður Eir með vettlinga, ég man
mér fannst hún hryllilega púkó með
þessa vettlinga,“ segir hún hlæjandi.
„Hún sagðist hafa átt að koma til
mín. Ég sagði bara já, veist þú hvort
hjónabandssæla á að hefa sig? Ég var
akkúrat með eina í ofninum. Auður
var svo hrifin að einhver skyldi halda
að hún vissi eitthvað um hjóna-
bandssælu svo hún sagði: „Við skul-
um bara líta á hana.“ Auður horfði á
þetta og sagði: „Veistu, ég held hún
eigi bara ekkert að hefast“ og það var
alveg rétt. Svoleiðis að fyrstu guðlegu
spekúlasjónirnar snerust um hjóna-
bandssælu,“ segir Guðrún brosandi
að minningunni.
Vinátta þeirra hefur haldið allt
frá þessum degi þó að vissulega hafi
ýmislegt gengið á í lífi þeirra beggja.
„Vináttan hefur algjörlega dýpkað
eftir því sem árin hafa liðið og ég hef
Guðrún Ásmundsdóttir leikkona er ekki sest í helgan stein þrátt fyrir að vera á áttræðisaldri. Hún hefur nóg að gera og nýtur þess að
hafa frelsi til þess að gera það sem hún vill. Viktoría Hermannsdóttir kíkti í heimsókn til Guðrúnar og fékk að heyra af gamla pabbanum
sem sauð allan mat, blessuninni að vera þrígift, trúnni, leiklistinni og ókunnuga manninum sem Guðrún bjargaði frá því að svipta sig lífi.
Hjónaböndin
eru blessun
„Ég var svo
ánægð að
ég gaf guði tvö
herbergi hérna
uppi hjá mér
Viktoría Hermannsdóttir
viktoria@dv.is
Viðtal
Trúin dýrmæt Guðrún er þakklát fyrir að hafa kynnst trúnni og segir það vera sína dýr-
mætustu perlu. mynd EyþóR áRnASon