Dagblaðið Vísir - DV - 02.05.2014, Blaðsíða 12

12 Fréttir Helgarblað 2.–5. maí 2014
Kópavogsbær var í
ábyrgð fyrir Krossinn
Ábyrgðin gerð til að lækka vexti segir Gunnar í Krossinum.
T
rúfélagið Krossinn fékk
lán í Landsbanka Íslands
árið 2005 með sjálfskuldar-
ábyrgð frá Kópavogsbæ.
Þetta kemur fram í fundar-
gerð frá lánanefnd Landsbanka Ís-
lands frá árinu 2005. Um var að
ræða 135 milljóna króna lán. Lánið
var með sjálfskuldarábyrgð og með
veðrétti í húseign Krossins í Kópa-
vogi. Slíkar sjálfskuldarábyrgðir
sveitarfélaga eru ekki lengur leyfðar
samkvæmt lögum.
Sjálfskuldarábyrgðin er talin upp
á undan þeim veðrétti sem Lands-
bankinn átti í húsi Krossins í Kópa-
vogi og hefur, samkvæmt upp-
stillingunni á láninu til félagsins
í bókum bankans, skipt verulegu
máli fyrir lánaumsóknina. Um-
sókn trúfélags um lán með ábyrgð
sveitarfélags er umtalsvert sterkari
en umsókn án slíkrar ábyrgðar.
Gunnar Birgisson, fyrrverandi
bæjarstjóri Kópavogsbæjar, segist
ekki muna eftir sjálfskuldarábyrgð-
inni. „Ég bara man þetta ekki. Ég
verð að rifja þetta upp. Við réttum
hins vegar trúfélögum hjálparhönd
í svona málum, til dæmis bæði
Digranes- og Kópavogskirkju.“
Ábyrgðin til að lækka vexti
Í samtali við DV segir Gunnar Þor-
steinsson í Krossinum, stofnandi
trúfélagsins, að Kópavogsbær hafi
veitt trúfélaginu sjálfskuldará-
byrgð til að lækka vaxtakostnað
bæjarins vegna byggingar hússins.
Hús Krossins í Hlíðasmára var
byggt árið 1995 og var sjálfskuldar-
ábyrgðin frá þeim tíma. „Það var
þannig þegar húsið var byggt á sín-
um tíma að þá var fengin ábyrgð frá
Kópavogsbæ – þetta er ekki lengur
heimilt í dag. Mig minnir að þetta
hafi verið 50 milljónir. Bærinn fékk
svo veð á móti í húsinu. Þetta var
gert til að lækka vexti. Það gengur
auðvitað ekki að félag sem er í
opin berri þjónustu sé með sams
konar lánaskilmála og fyrirtæki í
gróða rekstri.
Við vorum að byggja stórhýsi
og við vorum með tómar hend-
ur. Þetta er eingöngu í því skyni að
knýja niður vexti því við réðum ekki
við þá fjármögnun sem okkur stóð
til boða. Þannig að ég fór þá leið
að afla aukinna trygginga, ég var til
dæmis sjálfur í sjálfskuldarábyrgð
og fleiri, og svo fékk ég bæinn
með í þetta til að lækka vextina.“
Gunnar segir að Sigurður
Geirdal, fyrrverandi bæjar-
stjóri Kópavogsbæjar, hafi
verið helsti viðsemjandi hans
hjá bænum þegar samið var um
sjálfskuldarábyrgðina. „Það tók mig
langan tíma að berja þetta í gegn en
þetta var lykilforsenda fyrir
því að okkur tækist
þetta.“
Ábyrgðin
ekki lengur í
bókunum
Gunnar
segir að lán
Krossins hafi
verið endur-
fjármögnuð
fyrir tveim-
ur árum og að
þá hafi ábyrgð
Kópavogsbæjar
dottið út. „Nei,
ég held að ég
geti fullyrt að svo er ekki: Nú mega
sveitarfélög ekki lengur gera þetta.
En þetta skipti okkur miklu máli þá.
Við áttum ekki einu sinni fyrir lóð-
inni þannig að við urðum að leita
allra leiða til að fjármagna þetta.
Ég seldi til dæmis allt sem
ég átti til að fjármagna
þetta.“
Gunnar segir að
Krossinum hafi gengið
vel að standa í skil-
um með afborgan-
ir af lánum félagsins.
„Það hefur gengið
vel; þegar ég skildi við
þá var allt í skilum,“
segir Gunnar en hann
hefur sem kunnugt er
yfir gefið Krossinn sem
framkvæmdastjóri trúfé-
lagsins, sem og kona
hans, Jónína Bene-
diktsdóttir. n
Ingi Freyr Vilhjálmsson
ingi@dv.is
„Við vorum að
byggja stórhýsi
og við vorum með tómar
hendur.
Byrjuðu með tvær hendur tómar Gunnar Þorsteinsson segir að hann
hafi byrjað með tvær hendur tómar þegar hann og aðrir forsvarsmenn
Krossins reistu höfuðstöðvar trúfélagsins árið 1995. Ábyrgð Kópavogsbæjar
hafi verið til að lækka vaxtagreiðslur trúfélagsins.
Bærinn í ábyrgð
Kópavogsbær var í ábyrgð
fyrir lánum Krossins hjá
Landsbankanum. Myndin
er tekin í húsnæði Krossins
í Hlíðarsmára.
B
ankaráðsmenn í Landsbank-
anum kynntu sér upplýs-
ingabækling um yfirtöku á
breskum fyrirtækjum vegna
útrásar bankans til Bretlands í kjöl-
farið á einkavæðingu bankans árið
2002. Í fundargerðum bankans frá
árinu 2003 kemur glögglega fram
hversu mikill hugur var í stjórnend-
um bankans strax eftir einkavæð-
ingu hans, sækja átti stíft inn á er-
lenda markaði með uppkaupum á
fyrirtækjum og var byrjað á því að
kaupa Búnaðarbankann í Lúxem-
borg. Svo var horft til fjármálafyrir-
tækja í London, meðal annars á
Singer & Friedlander bankann sem
Kaupþing átti eftir að kaupa síðar.
Þessi breytti veruleiki í starfsemi
bankans, útrásin til annarra landa,
birtist meðal annars í því að banka-
ráðsmennirnir þurftu að kynna sér
hvernig staðið væri að yfirtökum á
erlendum fyrirtækjum. Á meðan
Landsbankinn var ríkisbanki var
sókn hans á erlenda markaði ekki
eins mikil, líkt og hefur margoft
komið fram. Búa þurfti bankaráðs-
mennina undir þennan breytta
veruleika með upplýsingum.
Þannig sagði til dæmis í fundar-
gerð bankaráðsins frá 17. nóvem-
ber 2003: „Vakin var athygli banka-
ráðmanna að þeim hefur verið
sendur í rafpósti upplýsingapési
um hvernig staðið er að kaupum
skráðra félaga í Bretlandi. Þessi rit-
lingur nefnist: „UK Public Offers –
A Survival Guide, May 2003, útg.
af HSBC bankanum breska. Rík
skylda hvílir á bankaráðsmönnum
að kynna sér þetta efni áður en
fjallað er um yfirtöku af því tagi
sem hér er til skoðunar.“ Þá var til
skoðunar hjá Landsbankanum að
kaupa breska bankann Wintrust.
Bankaráðsmennirnir fengu því
hraðnámskeið í yfirtöku á bresk-
um fyrirtækjum á mánuðunum eft-
ir einkavæðingu bankans. Í fundar-
gerðunum kemur fram að á árinu
2004 hafi verið horft til fjölmargra
breskra banka með hugsanlega
yfir töku í huga en fyrir átti Lands-
bankinn Heritable-bankann í Bret-
landi. n ingi@dv.is
Mikill hugur var í stjórnendum Landsbankans strax eftir einkavæðingu
Fengu hraðnámskeið í yfirtökum
leynigögn
úr Landsbankanum
– 2. hluti –
OREO
BANANA
SÚKKULAÐIKAKA
Sími: 561 1433
Innihald: Súkkulaðibotnar, súkkulaðimousse, bláberja
sulta
, ba
nan
ar
og
O
re
ok
ex
.
Opnunartími:
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugar- og sunnudaga 8.00 -16.00
P
R
E
N
T
U
N
.IS