Dagblaðið Vísir - DV - 12.08.2014, Qupperneq 12

Vikublað 12.–14. ágúst 201412 Fréttir
RáðheRRaRniR
sem sögðu af séR
n Fimm ráðherrar hafa tekið pokann sinn frá fullveldistöku
Þ
að er algeng mýta að á Ís-
landi segi aldrei nokkur
ráðamaður af sér. Frá
fullveldistöku árið 1918
hafa fimm ráðherrar tek-
ið pokann sinn vegna umdeildra
embættisfærslna. Sá sem það gerði
síðast er Björgvin G. Sigurðsson,
fyrrverandi viðskiptaráðherra í
ríkis stjórn Geirs H. Haarde. Þá hafa
þingmenn stigið til hliðar vegna
hneykslismála, en frægasta dæmið
um slíkt er Árni Johnsen, þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins, sem sagði
af sér þingmennsku árið 2001.
Mikill þrýstingur hefur verið
á Hönnu Birnu Kristjánsdóttur
innan ríkisráðherra undanfarnar
vikur og hávær krafa um afsögn.
Ráðuneyti Hönnu Birnu sætir lög-
reglurannsókn og eru pólitísk-
ir aðstoðarmenn hennar með
réttar stöðu grunaðs manns vegna
meintra hegningarlagabrota gegn
nígerískum hælisleitendum. Aldrei
áður hefur ríkissaksóknari, æðsti
handhafi ákæruvalds í landinu,
farið fram á lögreglurannsókn á
vinnubrögðum ráðuneytis. Hanna
Birna hefur að eigin sögn ekki íhug-
að að stíga til hliðar, en allnokkur
dæmi eru um að íslenskir ráðherr-
ar hafi tekið slíka ákvörðun. n
Magnús Jónsson
Sakaður um spillingu
„Það gengur staflaust um bæinn að Magnús
Jónsson fjármálaráðherra sé í þann veginn
að segja af sér,“ var skrifað í dagblaðinu Vísi
þann 17. apríl árið 1923 en þá hafði Magnús
verið sakaður um spillingu. Daginn eftir
rættist úr þessu og Magnús sótti um lausn
frá ráðherraembætti. Sigurður Eggerz var
forsætisráðherra á þessum tíma en Klem-
ens Jónsson tók við embætti Magnúsar.
Magnús Guðmundsson
Hætti af virðingu við dómstóla
Eitt furðulegasta afsagnarmál íslenskra
ráðherra er tilfelli Magnúsar Guðmundsson-
ar sem trúnaðarmaður Jónasar frá Hriflu
dæmdi sekan um ólöglega eignatilfærslu
árið 1932. Magnús sagði af sér af virðingu við
dómstóla þótt augljóst þætti að dómurinn
hefði verið rammpólitískur. Hæstiréttur
sneri dóminum við og sneri þá Magnús aftur
til fyrri starfa.
Albert Guðmundsson
Vantaldi tekjur
Albert Guðmundsson var iðnaðarráðherra
og fjármálaráðherra í ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar á níunda áratugnum. Eftir
að í ljós kom að hann hafði, í fjármálaráð-
herratíð sinni, vantalið tekjur sínar á
skattskýrslu, sagði hann af sér embætti
að undirlagi Þorsteins Pálssonar, sem þá
var formaður Sjálfstæðisflokksins. Þetta
gerðist þann 24. mars árið 1987.
Guðmundur
Árni Stefánsson
Umdeildar embættisveitingar
Guðmundur Árni Stefánsson, félags- og
tryggingamálaráðherra, sagði af sér
ráðherraembætti 11. nóvember árið
1994, enda óttuðust flokkssystkini hans í
Alþýðuflokknum að frændahygling hans
hvað varðar embættisveitingar og sporslur
kynnu að bitna á flokknum.
Björgvin G. Sigurðsson
Axlaði ábyrgð á bankahruni
14 ár liðu þar til næsti ráðherra sagði af sér.
Það var Björgvin G. Sigurðsson, viðskipta-
ráðherra í ríkisstjórn Geirs H. Haarde. Þegar
ljóst var að ríkisstjórnin myndi fyrr eða síðar
fara frá boðaði Björgvin til blaðamanna-
fundar og lýsti því yfir að hann vildi axla
sína ábyrgð á bankahruninu. Hann sagði
af sér þann 25. janúar árið 2009. Daginn
eftir tilkynnti Geir að ákveðið hefði verið
að slíta stjórnarsamstarfinu, en mótmælt
hafði verið látlaust á Austurvelli og við
stjórnarráðshúsið svo vikum skipti. Rúm-
lega ári síðar ákvað Björgvin að víkja sæti
á Alþingi meðan unnið yrði úr niðurstöðum
rannsóknarskýrslunnar um bankahrunið og
ákveðið hvort fyrrverandi ráðherrar yrðu
dregnir fyrir landsdóm.
Jóhann Páll Jóhannsson
johannp@dv.is
Hætti þing-
mennsku vegna
rannsóknar
Illugi kom sterkari til baka
Ef afsagnir stjórnmálamanna eru settar
í samhengi við krappa stöðu Hönnu
Birnu Kristjánsdóttur er nærtækast að
líta til Illuga Gunnarssonar, núverandi
mennta- og menningarmálaráðherra.
Sem óbreyttur þingmaður sætti Illugi
Gunnarsson rannsókn sérstaks sak-
sóknara vegna aðkomu sinnar að Sjóði
9, fjárfestingarfélagi
sem heyrði undir
Glitni. Hann var
ekki ákærður, en
ákvað þó að víkja
af þingi á meðan
rannsóknin stóð
yfir. Þetta þótti
virðingarvert og
hann kom sterkari aftur
til leiks eftir að hafa falið lögmanns-
stofunni Lex að semja álit þar sem fram
kom að ekkert hefði verið athugavert
við fjárfestingarheimildir, fjárfestingar-
stefnu og eignasamsetningu Sjóðs 9.
Með því að stíga til hliðar sendi
Illugi skýr skilaboð um að hann liti
rannsóknina alvarlegum augum og
teldi óeðlilegt að gegna þingmennsku
meðan á henni stæði. Staða Hönnu
Birnu er talsvert alvarlegri í ljósi þess að
þar eru lögregla og ríkissaksóknari að
rannsaka ráðuneyti æðsta yfirmanns
lögreglunnar í landinu.
Fjölmörg dæmi eru um að þingmenn segi
af sér, en frægust á okkar dögum eru
líklega tilfelli Árna Johnsen og Bjarna
Harðarsonar. Sá fyrrnefndi baðst lausnar
þann 19. júlí árið 2001 eftir að
í ljós kom að hann hafði sagt
fjölmiðlum ósatt um þéttidúk sem
hann keypti í nafni byggingarnefndar
Þjóðleikhússins. Málið kom
upp eftir að DV greindi frá
því nokkrum dögum áður að
þingmaðurinn hefði tekið út
byggingarefni í BYKO í nafni
nefndarinnar, sótt vörurnar,
endurmerkt þær og sent á heimili
sitt í Vestmannaeyjum.
Mál Bjarna Harðarsonar þótti kómískt,
en í nóvember árið 2008 sendi hann
aðstoðarmanni sínum tölvupóst með
beiðni um að leka afriti af harðorðu bréfi
sem tveir framsóknarmenn höfðu sent
Valgerði Sverrisdóttur flokkssystur hans.
Tölvupósturinn til aðstoðarmannsins var
óvart sendur sem fjölpóstur til allra fjöl-
miðla og í kjölfarið ákvað Bjarni að segja af
sér þingmennsku.
Þjófnaður og klaufaskapur
Þingmenn hafa vikið vegna afglapa
Krafa um afsögn
Hávær krafa hefur
verið uppi um að
Hanna Birna Krist-
jánsdóttir innanrík-
isráðherra segi af sér
ráðherraembætti.
Mynd Sigtryggur Ari