Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1959, Side 45
Búnaðarskýrslur 1957
43*
fleira við sögu og er miklum erfiðleikum bundið að sannprófa framtal búnaðar-
skýrslna á þessum grundvelli, en þó virðist svo sem framtal þeirra sé ekki fjarri
sanni.
Með keyptu útsœði er fræ, bæði sáðhafrar og fræ til matjurtaræktar, og svo
að sjálfsögðu kartöflur til útsæðis.
Fyrning landbúnaðarvéla var 1957 fram talin 13 662 þÚ6. kr. og er það mikil
hækkun frá 1954, er þessi liður nam 7 632 þús. kr. Þessi mikla bækkun er eðli-
leg, þegar haft er í huga, hve mikið var keypt af nýjum landbúnaðarvélum árin
1954—56.
Viðgerðarkostnaður og annar rekstrarkostnaður landbúnaðarvéla var fram tal-
iun 24 278 þús. kr. 1957, og er það tvöföldun frá 1954, er þessir kostnaðarliðir
voru samtals 12 149 þús. kr., og böfðu þá meira en tvöfaldazt frá 1951. Þessi hækk-
un er afleiðing þess að bæði eign og notkun landbúnaðarvéla hefur aukizt stór-
lega hin síðustu ár, og svo kemur einnig til hæklcun á vinnulaunum við viðgerð-
irnar, auknar viðgerðir, er tækin eldast, og loks verðhækkun á rekstrarvörum til
vélanna.
Heildarkostnaður við rekstur bifreiða var 1957 fram talinn 4 315 þús. kr., en
1954 2 554 þús. kr. Þetta framtal er ekki mikið að marka, því að auk þess sem
það er óáreiðanlegt í skattskýrslum manna, hafa skattanefndir verið mjög í vafa
um, hvaða bifreiðaeigendur skuli teknir á búnaðarskýrslu.
Aðkeyptur flutningur hefur verið fram talinu í tvennu lagi: flutningskostnaður
á mjólk og annar ílutningskostnaður. Flutningskostnaður á mjólk er ekki tekinn
á búnaðarskýrslu alls staðar, þar sem mjólkursala er, og varð þá að afla upplýs-
inga um hann úr öðrum heimildum og áætla hann eftir magni seldrar mjólkur.
Er þetta einkum svo á Suðurlandsundirlendinu, þar sem Mjólkurbú Flóamanna
annast mjólkurflutninga og dregur kostnaðinn við þá frá útborgunarverði mjólk-
ur. í flestum hreppum milli Hellisheiðar og Mýrdalssands var sem kostnaður við
mjólkurflutninga aðeins tekið á búnaðarskýrslu það, sem var umfram hinn al-
menna kostnað við flutningana, og varð því að áætla liann eftir seldu mjólkur-
magni. Reiknar Mjólkurbú Flóamanna sama flutningskostnað á hvert mjólkurkg
í hverjum hreppi. — „Annar flutningskostnaður" er aðallega vegna flutnings á
fóðri, tilbúnum áburði og sláturfé. Fram talinn flutningskostnaður hefur alls auk-
izt síðan 1954 úr 14 166 þús. kr. í 22 759 þús. kr. eða um 60,7%.
Eftirgjald eftir ábúð var fram talið 1957 3 114 þús. kr., og hafði hækkað úr
2 143 þús kr. síðan 1954.
Keyptur búpeningur. Á móti þessum kostnaðarlið kemur að sjálfsögðu and-
virði seldra áa og lamba, sem reiknað er með tekjum af sauðfé í töflunni um verð-
mæti landbúnaðarafurða. Kaup og sala búpenings 1957 var mest fólgin í lamba-
kaupum vegna fjárskipta í Dalasýslu og innanverðri Strandasýslu frá Vestfjörð-
um. Námu þau lambakaup nál. 5 200 þús. kr. af alls 9 502 þús. kr., sem þessi kostn-
aður nemur á landinu öllu.
„Annar rekstrarkostnaður^ nam 1957 alls 28 207 þús. kr. og hafði hækkað
síðan 1954 úr 18 836 þús. kr.
Alls nam tilkostnaður við framleiðslu landbúnaðarafurða 1957 tæplega 329,5
millj. kr. og liafði hækkað úr 217,5 millj. kr. síðan 1954, eða um 51,5%.