Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.2013, Blaðsíða 24

Í
DV sl. miðvikudag er að finna frétt
undir yfirskriftinni: Klámbann „að
hætti alræðisríkja“. Þar er vísað til
umfjöllunar í erlendum fjölmiðl­
um um þær tillögur sem eru til um­
ræðu hér á landi um möguleika þess
að fylgja eftir lögum um bann við
dreifingu kláms. Blaðamaðurinn býr til
þessa fyrirsögn og setur hluta hennar
innan gæsalappa en í fréttinni er vís­
að til umfjöllunar í breska dagblaðinu
Telegraph. Í Telegraph er hins vegar
ekki að finna vísan til alræðisríkja, líkt
og skilja má ef fyrirsögninni. Þetta er
því útlegging blaðamannsins sjálfs og
sett upp í því augnamiði að draga upp
ákveðna mynd af þeirri umræðu sem
ég hef staðið fyrir og talið nauðsyn­
lega, umræðu sem fjallar um lög sem
ekki eru virk og um aðgengi ofbeldis­
fulls efnis að börnum. Og umræðan
var ekki úr lausu lofti gripin, hún kem­
ur til vegna ábendinga fjölmargra sér­
fræðinga sem hafa lýst áhyggjum af
þeim áhrifum sem útbreiðsla ofbeldis­
fulls kláms hefur á samfélagið, þar með
talið á börn, sem eru að meðaltali ell­
efu ára gömul þegar þau sjá ofbeldis­
fullt klám í fyrsta sinn. Sum þeirra
verða fyrir sálrænu áfalli vegna þess
efnis sem þau sjá. Ég geri ráð fyrir að
fáir geti horft á ellefu ára gamalt barn
og hugsað með sér að það væri því fyr­
ir bestu að ofbeldisfullur klámiðnaður
fengi að því aðgang, til að móta sjálfs­
mynd þess og hugmyndir um kynlíf og
samskipti kynjanna.
Blokkir og grunnskólar
En að þeirri fullyrðingu blaðamanns­
ins, að hérlend umræða um möguleika
á að stemma stigu við dreifingu kláms
sé sjálfkrafa „að hætti alræðisríkja“.
Það er sannanlega rétt að einræðis­
sinnar heimsins vilja gjarnan ná tök­
um á frjálsum skoðanaskiptum fólks
og fréttaflutningi. Þeir vilja jafnvel
stýra klæðaburði fólks, samskiptum
og mannamótum og svo væri hægt
að telja lengi áfram. Alræðissinnar
sem fara með völd taka ákvarðanir án
nokkurrar lýðræðislegrar umræðu. Þeir
reisa blokkir og leggja vegi, byggja við
fangelsi og setja lög um grunnskóla. En
bíddu nú við, þetta gerum við líka. Hér
á landi eru reistar blokkir og borað fyr­
ir göngum. Við erum líka með grunn­
skóla og fangelsi, eins og í ríkjum þar
sem fólk er ekki frjálst skoðana sinna.
Hver er þá munurinn á Íslandi og al­
ræðisríkjum? Jú, munurinn er sá að
hér er ríkir ekki alræði, heldur lýðræði.
Munurinn felst í leiðinni að ákvörðun­
um. Hér þarf aðkomu fjölmargra að­
ila áður en ákvörðun er tekin. Og hér
hafa allir heimild til að láta í ljósi sína
skoðun á fyrirætlunum þeirra sem fara
með ákvörðunarvaldið.
Hver fer með valdið?
Með þessu er ekki sagt að Ísland hafi
nálgast einhvers konar fullkomnun
þegar kemur að lýðræðinu. Þar vantar
mikið upp á og sem dæmi má nefna að
í drögum að nýrri stjórnarskrá er ekki
gert ráð fyrir að fá megi fram þjóðar­
atkvæðagreiðslu um fjárhagsleg mál­
efni. M.ö.o. lítur fjöldi fólks enn svo á
að valdið sé ekki þjóðarinnar, heldur
valdhafanna, sem þó fengu upphaflega
umboð sitt frá þjóðinni! Þetta er þáttur
í mikilvægri og viðvarandi umræðu
um lýðræðið, sem okkur ber bæði að
standa vörð um og halda áfram að
þróa.
Lýðræðislegt ferli
Hvað varðar tillögur um aðgerðir til að
bregðast við útbreiðslu ofbeldisfulls
klámefnis þá eru þær einmitt nú til lýð­
ræðislegrar umræðu. Dreifing kláms er
bönnuð samkvæmt íslenskum hegn­
ingarlögum og það er því full ástæða til
að ræða virkni þeirra laga og þær stoðir
sem þau hvíla á. Enn fremur hafa sér­
fræðingar bent á að áhrifa ofbeldisfulls
kláms gæti í kynferðisbrotum en einnig
í samskiptum unglinga. Þess vegna
stóðu innanríkisráðuneytið, mennta­
og menningarmálaráðuneytið og vel­
ferðarráðuneytið á haustdögum fyrir
viðamiklu samráði um klám, þar sem
sérfræðingar og frjáls félagasamtök
voru kölluð til. Tillögur úr þessu ferli
eru nú til meðferðar hjá ráðuneytunum
þremur, þar með talið þær er lúta að
lagaumhverfinu. Settur hefur verið nið­
ur starfshópur til að kortleggja mögu­
leg úrræði og verður sú kortlagning
grundvöllur frekari umræðu og ákvarð­
anatöku um mögulega frumvarpssmíð.
Í framhaldinu kæmi málið til kasta Al­
þingis, sem aftur kallar eftir umsögn­
um og sjónarmiðum allra sem vilja
láta sig málið varða. Það er því ekkert
alræðislegt við þau skref sem hér eru
stigin og fyrirsögn þeirrar fréttar sem
vísað er til í upphafi þessa pistils er því
álíka marktæk og fyrirsögnin: Grunn­
skólar „að hætti alræðisríkja“.
Sandkorn
R
íkisstjórn Samfylkingar og
Vinstri grænna er á góðri
leið með að ljúka ferli sínum
með þeim hætti að flest hefur
henni mistekist. Öll metn­
aðarfyllstu mál ríkisstjórnarinnar
hafa fallið lífvana. Metnaðurinn sem
lýsti sér í stjórnarsáttmálanum hefur
orðið að engu.
Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðar­
dóttur og Steingríms J. Sigfússonar
er ekki samsett af illa innrættu fólki
sem otar sínum tota og gengur í eig­
ur almennings. Þvert á móti var hug­
sjónaeldurinn til staðar í upphafi
og stjórnin vildi umfram allt auka
lýðræði og réttlæti. Stjórnarsáttmál­
inn ber þess skýr merki. Þetta er ekki
fólkið sem valdi sína menn í stöðu
dómara eða viku góðu að vildarvin­
um flokka sinna.
Eitt stærsta mál ríkisstjórnarinn­
ar var stjórnarskrárbreyting í átt til
umbóta og lýðræðis. Í því skyni fékk
meirihlutinn því því framgengt að
kosið var til stjórnlagaþings. Staðan
á þeim umbótum er sú að ekki er að
vænta heildstæðrar lausnar. Hugs­
anlegt er að Framsóknarflokkurinn
tryggi að auðlindaákvæði fari inn
í núverandi stjórnarskrá. Óvissan
um lyktir stjórnarskrármálsins er
nær algjör og yfirgnæfandi líkur á
brotlendingu.
Eitt af grundvallarmálum Sam­
fylkingar er aðildin að Evrópusam­
bandinu. Engum dylst að það mál
er allt komið í öngstræti. Það kemur
til kasta nýs Alþingis að taka afstöðu
um framhald þess. Vinstri grænum
tókst að stöðva málið sem þeir áður
tryggðu framgang í eigin stjórnar­
sáttmála. Þjóðin er engu nær um það
sem í boði er.
Breytingar á kvótakerfinu áttu að
ná í gegn á kjörtímabilinu. Eina sem
gerst hefur í þeim efnum er að lagt
hefur verið á umdeilt veiðigjald sem
haldið er fram að muni sliga smærri
útgerðir. Sáttin milli þjóðar og út­
gerðarmanna er víðs fjarri. Kosn­
ingaloforðin hafa verið brotin.
Kyrrstaða og óvissa einkenna ís­
lenskt efnahagslíf. Gjaldeyrishöftin
eru lífsnauðsynleg til þess að ekki
fari allt í kaldakol. Engar lausnir er
að sjá þar. Ríkisstjórnin veltir þeim
vanda yfir á þá sem taka við stjórn­
taumunum á næsta kjörtímabili.
Ríkisstjórnin lofaði að slá skjald­
borg um heimili sem eru í fjötrum
stökkbreyttra lána. Eitt og annað hef­
ur verið gert í þeim efnum en allur
almenningur hefur á tilfinningunni
að skjaldborgin snúi í raun að bönk­
unum. Fæstir trúa því að hugur hafi
fylgt máli þegar almenningi var lofað
skuldaleiðréttingum.
Það er sama hvert litið er. Brotin
loforð blasa hvarvetna við. Bæði
Steingrímur og Jóhanna hafa viður­
kennt ósigur sinn og axlað sína
ábyrgð á ósköpunum með því að
hverfa af formannsstólum og hleypa
að nýju fólki. Það er mannsbragur
að því sem fleiri stjórnmálamenn
mættu tileinka sér. Sérstaklega ber
að hrósa Steingrími fyrir að stíga
skrefið.
Sú dapurlega niðurstaða blasir
við að vinstristjórnin sem kennir sig
við velferð og mannúð hefur brugð­
ist í meginatriðum. Þar er um að
kenna innri sundrung og átakagleði
þeirra sem réðu för. Þetta er stjórn­
in sem eyddi mestallri sinni orku í
innbyrðis átök og kokgleypti hug­
sjónirnar.
Afleiðingarnar blasa við. Stjórn
sem hefði átt að varða leið sína
glæstum sigrum í þágu umbóta
og lýðræðis situr uppi rúin trausti.
Hún var vanmáttug og er andvana.
Það er verkefni sagnfræðinga fram­
tíðarinnar að meta hvernig í ósköp­
unum mál stjórnarmeirihluta sem
lagði upp með breiðfylkingu gátu
endað með svo snautlegum hætti að
meirihluti hennar er fallinn. Það er
vonandi að næsta ríkisstjórn verði
heilbrigðari og með heilsteyptari
meirihluta að baki sér.
Mogginn í stríð
n Óskar Magnússon, útgef­
andi Árvakurs, hefur lagt
upp í mikið auglýsingastríð
þar sem lestur mbl.is og Vís­
is er borinn saman. Undir­
strikað er hve miklu munar
á lestri Vísis og Moggans.
Jafnframt kemur fram í aug­
lýsingaherferð Moggans að
forsíða og fréttahluti DV.is
fá meiri aðsókn en gerist
hjá Vísi, hjá vef Jóns Ásgeirs
Jóhannessonar og félaga
hans hjá 365. Þessi auglýs­
ingaherferð Moggans minn­
ir raunar á það að fríblaðið
Fréttablaðið auglýsti lengi
með súlum að það væri
meira lesið en Mogginn sem
er söluvara.
Litríkur Hannes
n Þeir voru margir sem
komu saman til að heiðra
Hannes Hólmstein Gissurar-
son prófess­
or sextugan.
Ekki kemur
á óvart að
samherj­
ar hans úr
Eimreiðar­
hópnum og
víðar lofi hann í hástert. Sá
sem hvað oftast hefur glímt
við Hannes á ritvellinum er
Stefán Ólafsson prófessor.
Fram kemur á Eyjunni að
hann hlaði lofi á fjandvin
sinn: „Litríkur persónuleiki,
stórbrotinn í göllum og
kostum, upp á sitt besta
mælskur, upp á sitt versta
kjaftfor. Einkar lipur penni,
kannski besti stílisti Íslands í
hópi háskólamanna .…“
2.604 blaðsíður
n Í afmæli Hannesar Hólm-
steins Gissurarsonar flutti
vinur hans Björn Bjarnason
gamansama ræðu honum til
heilla og minntist á viðamik­
il ritstörf hans frá kreppu.
Hann taldi blaðsíður verka
Hannesar undanfarin ár og
reiknaði út að hann hefði
skrifað 2.604 blaðsíður á
tveimur árum um kommún­
isma og frjálshyggju. „Þetta
var fyrsta skref Hannesar frá
alþjóðlegu lánsfjárkrepp­
unni,“sagði Björn um skrif
Hannesar.
Balti á Everest
n Baltasar Kormákur er þegar
orðinn stærsti og þekktasti
kvikmyndaleikstjóri Ís­
lendinga. Vegur hans hefur
vaxið með hverju árinu eins
og sjá má af öllum þeim viður­
kenningum sem hann sóp­
aði að sér á Eddunni vegna
Djúpsins. Nú er hann að byrja
tökur á mynd sem byggir á
ferð á hæsta fjall heims, Ev­
erest, sem endaði með þeim
ósköpum að sex manns fórust.
Stór hluti myndarinnar verð­
ur tekinn uppi á Vatnajökli á
Íslandi. Síðan liggur leiðin í
grunnbúðir Everest. Víst er að
margir hlakka til þess að sjá
hvernig meistaranum tekst til.
Ég tók þessu
sem gríni
Þetta var
æðislegt
Raggi Bjarna kærir netníðing. – DV Hanna Alexandra söng með pabba sínum, Helga Björns. – DV
Andvana ríkisstjórn
„Það er því ekk-
ert alræðislegt
við þau skref sem hér
eru stigin.
Grunnskólar að hætti alræðisríkja
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjóri: Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is) Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg
Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: www.dv.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
24 22.–24. febrúar 2013 Helgarblað
Leiðari
Reynir Traustason
rt@dv.is
„Sú dapurlega
niðurstaða blasir
við að vinstristjórnin sem
kennir sig við velferð og
mannúð hefur brugðist í
meginatriðum.
Kjallari
Ögmundur
Jónasson
innanríkisráðherra skrifar