Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.2013, Blaðsíða 40
12 Fermingar 22.–24. febrúar 2013 Helgarblað
„Þetta var stórt móment“
nÞyrmdi yfir Gissur Pál af þakklæti þegar kom að því að skoða gjafirnar
É
g tók virkan þátt í trúarbragða-
fræðslu og hafði áhuga á þess-
um efnum,“ segir Gissur Páll
Gissurarson. „Ég var mjög
áhugasamur um trúna og ég fermdist
af trúarlegum ástæðum þó að þessi
veraldlegu mál hafi að sjálfsögðu
skipt einhverju máli; fermingargjafir
og svoleiðis. Þetta var stórt móment.
Hvað varðar ferminguna sjálfa þá
er það oft mesti ótti fermingarbarna
að fara með ritninguna en ég sló ekk-
ert hendinni á móti því að standa í
sviðsljósinu og gerði það með glöðu
geði.“
Gissur Páll segir að sér hafi þótt
gaman að taka þátt í undirbún-
ingi fermingarveislunnar. „Þetta var
mikið tilstand og var mikil tilhlökk-
un að halda skemmtilega og góða
veislu.
Þegar fermingarveislunni var lok-
ið var komið að því að skoða gjafirnar
og þá eiginlega þyrmdi yfir mig því
mér fannst þetta svo mikið. Ég var
svo þakklátur og átti eiginlega hálf-
erfitt með að takast á við þetta því ég
fékk mikið af gjöfum og fullt af pen-
ingum og ég náttúrulega eyddi öllu í
vitleysu. Þetta var ofsalega stór dagur
og mér leið eins og ég hefði fullorðn-
ast mjög mikið við þessi tímamót.
Þetta var fallegur dagur, það
kom margt fólk, það gekk allt vel og
veislan var mjög skemmtileg eins og
við ætluðum okkur að hafa hana.“ n
Leitað að hreiðrum
n Séra Pétur keypti ríkisskuldabréf fyrir fermingarpeningana
S
éra Pétur Þorsteinsson,
prestur Óháða safnaðarins,
segir að amma hans hafi
kennt honum bænir í Mið-
Fossum í Andakíl þar sem
hann átti heima á sama stað og hún.
„Ég man að hún fór með mér
í sunnudagaskóla eða í kirkju þar
sem ég fékk Jesúmiða til að setja
í bók. Hún að minnsta kosti sáði
þeim fræjum sem hafa svo spírað
í framhaldinu þótt maður hafi ver-
ið andsnúinn kristni og kirkju á
menntaskólaárunum.“ Pétur segir
að þegar hann var á fermingaraldri
hafi ekkert verið rætt um það hvort
krakkar fermdust eða ekki. „Það
var ekkert talað um það eða hvort
það væru einhverjir hálfheiðingjar
í skólanum eða svoleiðis. Það var
bara hlutur af því að vera lífs en ekki
liðinn að fermast.“ Svo leið að ferm-
ingunni. „Það var bakað mikið og
það var fermt. Ég man ekkert eftir
fermingarathöfninni sem slíkri og
alls ekki hvað presturinn sagði. Ein-
hverjir frændur og frænkur, sem
maður sá ekki mikið í annan tíma,
komu í heimsókn vítt og breitt að
og kofinn var fylltur af fólki. Þannig
naut maður dagsins. Fyrirfram
hafði ég velt því fyrir mér að þetta
væri fjölskyldusamvera og að þarna
kæmu menn til þess að hittast,
heyrast og éta mikið.“
Fékk skrifborð og armbandsúr
Séra Pétur rifjar upp hvað hann
fékk í fermingargjöf fyrir rúmum
40 árum. „Ég fékk skrifborð frá
mömmu og pabba; dæmigert skrif-
borð úr tekki með þremur skúff-
um, einni skáphurð og lítilli skúffu
í miðjunni. Svo fékk maður eitthvað
af bókum, svo sem ljóðabókum,
og ég fékk armbandsúr, Pierpont
númer 2083, og það átti ég ótrú-
lega lengi þrátt fyrir að það slægist
utan í dráttarvélar, fjós, fjárhús eða
týndist – það gekk alltaf. Ég fékk
ekki mikið af peningum, en eitt-
hvað kom þó inn og ég held ég
hafi keypt ríkistryggt happdrætt-
isbréf sem var til að styrkja brúna
yfir Skeiðar ársand. Svo var eitt-
hvað lagt inn á bók í kaupfélaginu í
Borgarnesi.“ Séra Pétur fermdist um
hvítasunnuna 1969 og hann seg-
ir fermingardaginn hafa verið sól-
ríkan og bjartan. Hann hafði feng-
ið jakkaföt fyrir daginn. „Ég held ég
hafi farið til Reykjavíkur frekar en í
kaupfélagið í Borgarnesi og þar var
eitthvað sem passaði á mann og
maður fór í. Þannig að það var ekki
liturinn eða útlitið eða þess hátt-
ar. Svo var höfð slaufa við. Ég hef
tvisvar verið í jakkafötum á ævinni
– við þessa fermingu og í stúdents-
veislunni.“ Pétur var í jakkafötun-
um þegar hann fór ásamt hluta af
gestunum út í sólina eftir að búið
var að tæta í sig terturnar og hann
var búinn að taka upp gjafirnar. „Ég
fór að leita að hreiðrum með ein-
hverjum ættmennum á líkum aldri
og maður sjálfur, sem maður hafði
ekki séð lengi og við fórum upp í
fjallið fyrir ofan Hamra, bæinn sem
ég átti heima á þegar ég fermdist.“ n
Svava Jónsdóttir
„Það var bara
hlutur af því að
vera lífs en ekki liðinn að
fermast.
Nýfermdur Pétur Pétur keypti sér
meðal annars ríkistryggð happdrættisbréf
fyrir fermingarpeningana.
Pétur Þorsteinsson „Fyrirfram hafði
ég velt því fyrir mér að þetta væri fjöl-
skyldusamvera og að þarna kæmu menn
til þess að hittast, heyrast og éta mikið.“
Gissur Páll Gissurarson „Ég var mjög
áhugasamur um trúna og ég fermdist af
trúarlegum ástæðum þó að þessi verald-
legu mál hafi að sjálfsögðu skipt einhverju
máli; fermingargjafir og svoleiðis.“
m
y
N
d
s
iG
tr
y
G
G
u
r
a
r
i
Kyrtillinn
táknar
hreinleika
Fermingin er mjög táknræn
athöfn og flestir siðir tengdir
henni hafa einhverja þýðingu inn-
an kristinnar trúar. Þannig er til að
mynda fermingarkyrtillinn hvítur,
sem táknar hreinleikann, en
ástæða þess að hann er síður nið-
ur á hæla er að hann á að minna
á skírnarkjólinn – það á að tengja
fermingu og skírn. Kyrtillinn var
fyrst notaður á Íslandi fyrir um
fimmtíu árum.
Altarisganga
vegur til
sjálfstæðis
Fermingin öll er tákn um að við-
komandi slíti barnsskónum en
altarisgangan táknar veginn til
sjálfstæðis. Hún er félagslegur at-
burður. Hún táknar að barnið sé
tekið í fullorðinna tölu og að það
sé hæft til að ganga inn í leyndar-
dóm sakramentisins, að verða
gildur samfélagsþegn á eigin
forsendum.
Að neyta oblátunnar undir lok
altarisgöngunnar er tilvísun í síð-
ustu kvöldmáltíðina. Námið vík-
ur og trúin tekur þegar neytt er
brauðs og víns; blóðs og líkama
Krists. Jesús er þá meðtekinn og
trúin með. Gjafirnar eiga að vera
til þess fallnar að auka sjálfstæði
fermingarbarnsins, að leyfa því
fremur að standa á eigin fótum og
reiða sig minna á foreldrana.
Játning á
eilífu lífi
Hin lúterska ferming á rætur að
rekja til „confirmatio“-athafnar-
innar í kaþólsku kirkjunni. Hún
er framkvæmd af biskupum en
hún merkir að skírn barnsins sé
staðfest og aðild þess að trúnni
með því. Í lúterskri trú merkir
hún skírn Jesú. En í grundvallar-
atriðum þýðir fermingin að við-
komandi taki trú á eilíft líf fram
yfir trú á dauðann, á sama tíma
og viðkomandi fellst á réttmæti
kristinna gilda.