Són - 01.01.2014, Síða 178

176 Haukur Þorgeirsson
Hér býr greinilega Eddulærdómur að baki. Í Alvíssmálum eru nefnd
heiti næturinnar og sú vísa er tekin upp í Snorra-Eddu:
Nótt heitir með mönnum
en njóla með goðum,
kalla grímu ginnregin.2
Af Snorra-Eddu er einnig hægt að læra að „eljur heita þær konur er einn
mann hafa“.3 Elja Rindar er þá kona sem á mann sameigin legan með
Rindi. Um Rindi er það eitt sagt í íslenskum heimildum að Óðinn beitti
hana fjöl kynngi og átti með henni soninn Vála. En frá Dan mörku er
varð veitt löng og ruglings leg saga um Óðin og Rindi. Í Dana sögu Saxa
mál spaka segir að Óðinn hafi brugðið sér í líki konu og gerst læknir og
þjónustu mær Rindar. Með vélum kom hann því til leiðar að Rindur var
bundin niður og gat hann þá komið fram vilja sínum við hana.4
Óðinn átti einnig börn með Frigg og með Jörð. Elja Rindar er þá
önnur þeirra. En við hvora er átt og við hvaða son? Á þessu vanda máli
kom Svein björn Beinteins son með þá lausn sem ég tel besta.5 Hann
benti á tvær aðrar vísur eftir Hall grím þar sem kenningar með sömu
merk ingu koma fyrir, báðar eru í Rímum af Lykla-Pétri og Mage-
lónu. Fyrst er vísa úr sjöttu rímu:
Næsta líður Njörva jóð,
nistils Þundar birtust ráð,
Sæll og fríður so upp stóð
sonur brúðar Hárs á láð.6
Dóttir Njörva er nóttin og hér hlýtur sonur brúðar Hárs (Óðins) að vera
dagurinn. Á samsvarandi stað í dönsku bókinni sem rímurnar munu
runnar frá stendur enda: „Der det nu bleff dag“.7
2 Jónas Kristjánsson og Vésteinn Ólason 2014:442; Finnur Jónsson 1931:179; Faulkes
1979:382. Vísan er á ýmsa vegu í handritunum. Þess ber að geta að Hallgrímur kann að
hafa lesið Konungsbók Eddukvæða (Stefán Karlsson 1986).
3 Faulkes 1979:375. Ég vísa hér í Laufás-Eddu, sem var algengasta Eddugerðin á 17. öld.
4 Davidson og Fisher 1998:76–78.
5 Sveinbjörn Beinteinsson 1987. Aðrir staðir sem ég þekki þar sem fjallað hefur verið
um vísuna eru eftirfarandi: Magnús Jónsson 1947:165; Finnur Sigmundsson 1956a:373;
Margrét Eggertsdóttir 2005:190–191, 2014:226–227.
6 Rímur af Lykla Pétri og Magelónu VI.52, Finnur Sigmundsson 1956b:202.
7 Paulli 1918:91.