Gripla - 01.01.2001, Side 214

212
GRIPLA
andlegum afurðum þjóðarinnar, bæði fombókmenntum íslendinga og
munnmælum þeim sem sköpuðust um galdur og íslenska galdramenn
þegar frá leið atburðum. Með því móti metur hún ólíkt viðhorf alþýðu og
yfirvalda til galdraiðjunnar sjálfrar, sem og þá hugmyndaþróun sem átti sér
stað, og viðhorfsbreytingu gagnvart galdri og galdramönnum. Hún sýnir
svo fram á að misræmi er á milli sagnageymdarinnar og sagnfræðilegra
heimilda, það er alþingisdóma og héraðsdóma í galdramálum hérlendis.
Margt fleira í riti Ólínu vekur athygli, ekki síst sá þáttur þess sem
snýr að hugarfari brennualdarmanna, valdatengslum í íslensku sam-
félagi þessa tíma og eðli galdurs og galdraofsókna. Virtust ýmsar slíkar
áhugaverðar spumingar vera augljóst umræðuefni við doktorsvömina
enda mætti þangað mikill fjöldi manna. (Þröstur Helgason 2000)
Blaðamaður greinir svo nánar frá þeim umræðum sem fram fóru við vömina
en lýkur máli sínu á að vekja athygli á því að hvorugur andmælenda virtist
„taka gagnrýna afstöðu til meginefnis og niðurstaðna ritsins sem til vamar
var“ og bætir við:
... hlýtur það að vekja áleitnar spumingar hvers vegna alvarlegustu at-
hugasemdimar sem gerðar eru við doktorsrit í íslenskum fræðum snú-
ist um jafn sjálfsögð atriði og gerð heimildaskrár, prentvillur og með-
ferð heimilda. Mætti ætla að doktorsrit ætti að gefa tilefni til annars
konar umræðu.
í raun er þetta orðaskak um stafkróka hlálegt og ekki hægt að bjóða
doktorsefni sem hefur unnið að verkefni sínu undir stjóm fróðra manna
í mörg ár upp á annað eins. Því miður endurspeglar það samt sem áður
ákveðna togstreitu innan íslenskra fræða þar sem stafkrókaleyfishafar
neita að skilja þá sem vilja hugsa stærra (Þröstur Helgason 2000).
Ekki leynir sér hvemig blaðamanni er innanbrjósts eftir að hafa orðið vitni að
umræddri doktorsvöm, og má þá nærri geta hvaða hugrenningar hafa farið af
stað innra með öðrum sem stóðu nær doktorsefninu. En grein Þrastar er at-
hyglisverð fyrir fleira, ekki síst það að honum virðist hafa tekist það á fáum
dögum sem tveimur andmælendum tókst ekki á mörgum mánuðum, jafnvel
missemm: Að koma auga á megininntak ritgerðarinnar og umræðufleti henn-
ar. Segir það allnokkuð um frammistöðu þeirra félaga og samverkamanna,
Sverris Tómassonar og Einars G. Péturssonar.