Peningamál - 01.12.2005, Side 15

Peningamál - 01.12.2005, Side 15
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 5 • 4 15 Þó þarf að hafa varann á við túlkun fólgna framvirka vaxtafer- ilsins um þessar mundir vegna þess að nýlegar útgáfur erlendra aðila á skuldabréfum í krónum, eða öllu heldur eftirspurn eftir innlendum skulda bréfum sem af þeim leiðir, hefur hliðrað vöxtum óverðtryggðra styttri ríkisverðbréfa niður á við en jafnframt aukið eftirspurn eftir innlánum á millibankamarkaði en íslenskir bankar sem eru mót aðilar útgefenda bréfanna nota bæði óverðtryggð ríkisskuldabréf og milli- bankamarkaðinn til að verja stöður sínar. Þessi aukna eftirspurn hef ur þrýst niður millibankavöxtum, sérstaklega á lengri hluta þess mark- aðar, þ.e. innlána til u.þ.b. árslengdar.3 Af þessum sökum er lík legt að fólgni framvirki vaxtaferillinn endurspegli ekki nægilega vel vænt ingar markaðsaðila um þróun stýrivaxta á næstu misserum. Væntingar greiningaraðila um þróun stýrivaxta næstu tvö árin virðast styðja þessa ályktun (sjá svör þeirra í rammagrein VIII-1). Þeir gera að meðaltali ráð fyrir að stýrivextir nái hámarki í tæplega 12% um mitt næsta ár sem er töluvert hærra vaxtastig en lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum, auk þess sem þeir gera ráð fyrir að stýrivextir muni lækka töluvert hægar og verði rúmlega 11% eftir eitt ár en verði komnir niður í tæplega 8% eftir tvö ár.4 Þetta eru verulega hærri vextir en þessir sömu aðilar bjuggust við í september í könnun sem birt var í Peningamálum 2005/3, en þá gerðu þeir ráð fyrir rúm- lega 9% vöxtum eftir eitt ár og um 7,5% eftir tvö ár. Ólíkt því sem lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum virðast því vaxtahækkun Seðlabankans í september og boðskapur bankans í Peningamálum þá hafa haft töluverð áhrif á væntingar greiningaraðila um þróun stýri- vaxta á næstu tveimur árum. Vaxtahækkunin í september skilaði sér að fullu í hækkun raunstýrivaxta... Frá því að Seðlabankinn hóf að hækka vexti í maí 2004 hefur það dreg ið verulega úr virkni stýrivaxta hve verðbólguvæntingar hafa hækk að. Frá síðari helmingi ársins 2004 hafa þær lengst af verið í námunda við 4%. Þær hafa hins vegar ekki hækkað í kjölfar þess að verð bólga jókst á haustmánuðum nema hjá einstaklingum sem um mán aðamótin október/nóvember væntu meiri verðbólgu á næstu tólf mánuðum en þeir gerðu í júlí.5 Hækkun stýrivaxta í september um 0,75 prósentur skilaði sér því að fullu sem hækkun raunstýrivaxta, en hækkun raunstýrivaxta er forsenda þess að áhrifa aukins aðhalds pen- ingastefnunnar gæti um verðtryggða vaxtarófið. 3. Ítarlega umfjöllun um skuldabréfaútgáfu erlendra aðila í krónum er að finna í grein Þorvarðar Tjörva Ólafssonar í þessu hefti Peningamála. 4. Eins og vikið er að í rammagrein VIII-1 sker einn greiningaraðili sig nokkuð úr í mati sínu á þróun stýrivaxta næstu tvö árin. Telur hann að vextirnir nái hámarki fljótlega við mun lægra vaxtastig en aðrir svarendur í könnuninni og að þeir komi síðan til með að lækka tiltölulega hratt í kjölfarið og verði lægri í árslok 2007 en lesa má út úr fólgnu framvirku vöxtunum. 5. Verðbólguvæntingar almennings fylgja mjög vitund þeirra um liðna verðbólgu og ættu því að lækka á ný á næstu mánuðum haldi verðbólgan áfram að hjaðna. Heimild: Seðlabanki Íslands. Mynd III-4 Stýrivextir Seðlabankans samkvæmt framvirkum vöxtum og spá greiningaraðila september 2005 - desember 2007 7 8 9 10 11 12 200720062005 Spá greiningaraðila Framvirkir vextir % % Mynd III-5 Raunstýrivextir Vikulegar tölur 8. janúar 1997- 8. nóvember 2005 Verðbólguvæntingar almennings Verðbólguspár sérfræðinga á markaði Verðbólguálag ríkisbréfa til átta ára Verðbólguálag ríkisbréfa til tveggja ára Verðbólguvæntingar almennings til næstu tólf mánaða voru kannaðar um mánaðarmót ágúst og september og um mánaðarmót október og nóvember, fyrra gildi verðbólguspár sérfræðinga á markaði miðar við tólf mánaða verðbólgu til loka árs 2006, seinna gildi miðar við verð- bólgu næstu tólf mánuði. Heimild: Seðlabanki Íslands. Raunstýrivextir miðað við: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 200520042003200220012000199919981997
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134

x

Peningamál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.