Peningamál - 01.12.2005, Síða 15

Peningamál - 01.12.2005, Síða 15
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 5 • 4 15 Þó þarf að hafa varann á við túlkun fólgna framvirka vaxtafer- ilsins um þessar mundir vegna þess að nýlegar útgáfur erlendra aðila á skuldabréfum í krónum, eða öllu heldur eftirspurn eftir innlendum skulda bréfum sem af þeim leiðir, hefur hliðrað vöxtum óverðtryggðra styttri ríkisverðbréfa niður á við en jafnframt aukið eftirspurn eftir innlánum á millibankamarkaði en íslenskir bankar sem eru mót aðilar útgefenda bréfanna nota bæði óverðtryggð ríkisskuldabréf og milli- bankamarkaðinn til að verja stöður sínar. Þessi aukna eftirspurn hef ur þrýst niður millibankavöxtum, sérstaklega á lengri hluta þess mark- aðar, þ.e. innlána til u.þ.b. árslengdar.3 Af þessum sökum er lík legt að fólgni framvirki vaxtaferillinn endurspegli ekki nægilega vel vænt ingar markaðsaðila um þróun stýrivaxta á næstu misserum. Væntingar greiningaraðila um þróun stýrivaxta næstu tvö árin virðast styðja þessa ályktun (sjá svör þeirra í rammagrein VIII-1). Þeir gera að meðaltali ráð fyrir að stýrivextir nái hámarki í tæplega 12% um mitt næsta ár sem er töluvert hærra vaxtastig en lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum, auk þess sem þeir gera ráð fyrir að stýrivextir muni lækka töluvert hægar og verði rúmlega 11% eftir eitt ár en verði komnir niður í tæplega 8% eftir tvö ár.4 Þetta eru verulega hærri vextir en þessir sömu aðilar bjuggust við í september í könnun sem birt var í Peningamálum 2005/3, en þá gerðu þeir ráð fyrir rúm- lega 9% vöxtum eftir eitt ár og um 7,5% eftir tvö ár. Ólíkt því sem lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum virðast því vaxtahækkun Seðlabankans í september og boðskapur bankans í Peningamálum þá hafa haft töluverð áhrif á væntingar greiningaraðila um þróun stýri- vaxta á næstu tveimur árum. Vaxtahækkunin í september skilaði sér að fullu í hækkun raunstýrivaxta... Frá því að Seðlabankinn hóf að hækka vexti í maí 2004 hefur það dreg ið verulega úr virkni stýrivaxta hve verðbólguvæntingar hafa hækk að. Frá síðari helmingi ársins 2004 hafa þær lengst af verið í námunda við 4%. Þær hafa hins vegar ekki hækkað í kjölfar þess að verð bólga jókst á haustmánuðum nema hjá einstaklingum sem um mán aðamótin október/nóvember væntu meiri verðbólgu á næstu tólf mánuðum en þeir gerðu í júlí.5 Hækkun stýrivaxta í september um 0,75 prósentur skilaði sér því að fullu sem hækkun raunstýrivaxta, en hækkun raunstýrivaxta er forsenda þess að áhrifa aukins aðhalds pen- ingastefnunnar gæti um verðtryggða vaxtarófið. 3. Ítarlega umfjöllun um skuldabréfaútgáfu erlendra aðila í krónum er að finna í grein Þorvarðar Tjörva Ólafssonar í þessu hefti Peningamála. 4. Eins og vikið er að í rammagrein VIII-1 sker einn greiningaraðili sig nokkuð úr í mati sínu á þróun stýrivaxta næstu tvö árin. Telur hann að vextirnir nái hámarki fljótlega við mun lægra vaxtastig en aðrir svarendur í könnuninni og að þeir komi síðan til með að lækka tiltölulega hratt í kjölfarið og verði lægri í árslok 2007 en lesa má út úr fólgnu framvirku vöxtunum. 5. Verðbólguvæntingar almennings fylgja mjög vitund þeirra um liðna verðbólgu og ættu því að lækka á ný á næstu mánuðum haldi verðbólgan áfram að hjaðna. Heimild: Seðlabanki Íslands. Mynd III-4 Stýrivextir Seðlabankans samkvæmt framvirkum vöxtum og spá greiningaraðila september 2005 - desember 2007 7 8 9 10 11 12 200720062005 Spá greiningaraðila Framvirkir vextir % % Mynd III-5 Raunstýrivextir Vikulegar tölur 8. janúar 1997- 8. nóvember 2005 Verðbólguvæntingar almennings Verðbólguspár sérfræðinga á markaði Verðbólguálag ríkisbréfa til átta ára Verðbólguálag ríkisbréfa til tveggja ára Verðbólguvæntingar almennings til næstu tólf mánaða voru kannaðar um mánaðarmót ágúst og september og um mánaðarmót október og nóvember, fyrra gildi verðbólguspár sérfræðinga á markaði miðar við tólf mánaða verðbólgu til loka árs 2006, seinna gildi miðar við verð- bólgu næstu tólf mánuði. Heimild: Seðlabanki Íslands. Raunstýrivextir miðað við: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 200520042003200220012000199919981997
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134

x

Peningamál

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.