Peningamál - 01.12.2005, Page 15

Peningamál - 01.12.2005, Page 15
ÞRÓUN OG HORFUR Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM P E N I N G A M Á L 2 0 0 5 • 4 15 Þó þarf að hafa varann á við túlkun fólgna framvirka vaxtafer- ilsins um þessar mundir vegna þess að nýlegar útgáfur erlendra aðila á skuldabréfum í krónum, eða öllu heldur eftirspurn eftir innlendum skulda bréfum sem af þeim leiðir, hefur hliðrað vöxtum óverðtryggðra styttri ríkisverðbréfa niður á við en jafnframt aukið eftirspurn eftir innlánum á millibankamarkaði en íslenskir bankar sem eru mót aðilar útgefenda bréfanna nota bæði óverðtryggð ríkisskuldabréf og milli- bankamarkaðinn til að verja stöður sínar. Þessi aukna eftirspurn hef ur þrýst niður millibankavöxtum, sérstaklega á lengri hluta þess mark- aðar, þ.e. innlána til u.þ.b. árslengdar.3 Af þessum sökum er lík legt að fólgni framvirki vaxtaferillinn endurspegli ekki nægilega vel vænt ingar markaðsaðila um þróun stýrivaxta á næstu misserum. Væntingar greiningaraðila um þróun stýrivaxta næstu tvö árin virðast styðja þessa ályktun (sjá svör þeirra í rammagrein VIII-1). Þeir gera að meðaltali ráð fyrir að stýrivextir nái hámarki í tæplega 12% um mitt næsta ár sem er töluvert hærra vaxtastig en lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum, auk þess sem þeir gera ráð fyrir að stýrivextir muni lækka töluvert hægar og verði rúmlega 11% eftir eitt ár en verði komnir niður í tæplega 8% eftir tvö ár.4 Þetta eru verulega hærri vextir en þessir sömu aðilar bjuggust við í september í könnun sem birt var í Peningamálum 2005/3, en þá gerðu þeir ráð fyrir rúm- lega 9% vöxtum eftir eitt ár og um 7,5% eftir tvö ár. Ólíkt því sem lesa má út úr fólgnum framvirkum vöxtum virðast því vaxtahækkun Seðlabankans í september og boðskapur bankans í Peningamálum þá hafa haft töluverð áhrif á væntingar greiningaraðila um þróun stýri- vaxta á næstu tveimur árum. Vaxtahækkunin í september skilaði sér að fullu í hækkun raunstýrivaxta... Frá því að Seðlabankinn hóf að hækka vexti í maí 2004 hefur það dreg ið verulega úr virkni stýrivaxta hve verðbólguvæntingar hafa hækk að. Frá síðari helmingi ársins 2004 hafa þær lengst af verið í námunda við 4%. Þær hafa hins vegar ekki hækkað í kjölfar þess að verð bólga jókst á haustmánuðum nema hjá einstaklingum sem um mán aðamótin október/nóvember væntu meiri verðbólgu á næstu tólf mánuðum en þeir gerðu í júlí.5 Hækkun stýrivaxta í september um 0,75 prósentur skilaði sér því að fullu sem hækkun raunstýrivaxta, en hækkun raunstýrivaxta er forsenda þess að áhrifa aukins aðhalds pen- ingastefnunnar gæti um verðtryggða vaxtarófið. 3. Ítarlega umfjöllun um skuldabréfaútgáfu erlendra aðila í krónum er að finna í grein Þorvarðar Tjörva Ólafssonar í þessu hefti Peningamála. 4. Eins og vikið er að í rammagrein VIII-1 sker einn greiningaraðili sig nokkuð úr í mati sínu á þróun stýrivaxta næstu tvö árin. Telur hann að vextirnir nái hámarki fljótlega við mun lægra vaxtastig en aðrir svarendur í könnuninni og að þeir komi síðan til með að lækka tiltölulega hratt í kjölfarið og verði lægri í árslok 2007 en lesa má út úr fólgnu framvirku vöxtunum. 5. Verðbólguvæntingar almennings fylgja mjög vitund þeirra um liðna verðbólgu og ættu því að lækka á ný á næstu mánuðum haldi verðbólgan áfram að hjaðna. Heimild: Seðlabanki Íslands. Mynd III-4 Stýrivextir Seðlabankans samkvæmt framvirkum vöxtum og spá greiningaraðila september 2005 - desember 2007 7 8 9 10 11 12 200720062005 Spá greiningaraðila Framvirkir vextir % % Mynd III-5 Raunstýrivextir Vikulegar tölur 8. janúar 1997- 8. nóvember 2005 Verðbólguvæntingar almennings Verðbólguspár sérfræðinga á markaði Verðbólguálag ríkisbréfa til átta ára Verðbólguálag ríkisbréfa til tveggja ára Verðbólguvæntingar almennings til næstu tólf mánaða voru kannaðar um mánaðarmót ágúst og september og um mánaðarmót október og nóvember, fyrra gildi verðbólguspár sérfræðinga á markaði miðar við tólf mánaða verðbólgu til loka árs 2006, seinna gildi miðar við verð- bólgu næstu tólf mánuði. Heimild: Seðlabanki Íslands. Raunstýrivextir miðað við: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 200520042003200220012000199919981997
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134

x

Peningamál

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.