Glóðafeykir - 01.11.1973, Page 33

GLOÐAFEYKIR
33
Kaupfélögin létu eigi bugast í baráttunni. Forystumennirnir áttu
þar að vísu stóran hlut, en þó voru það félagsmennirnir, hinir
óbreyttu liðsmenn, sem allt valt á. Og þeir létu ekki deigan síga.
IV.
Samvinnufélögin hafa unnið sigur. En er það úrslitasigur?
Meðan baráttan stóð sem hæst, voru félagsmenn kaupfélaganna
virkir og ótrauðir liðsmenn. Þeir þekktu hugsjónir samvinnustefn-
unnar, þeim lærðist að meta gildi hennar, eðli 'hennar allt og yfir-
burði, þeim var ljós hinn mikli máttur samtaka og samstilltra átaka,
þar sem vakandi hugur, drengskapur og heilindi búa að baki. Þeir
sáu og skildu, að sigurinn var undir þeim sjálfum kominn, hverjum
og einum. Þeim þótti vænt um félögin. Þau voru þeirra eigið af-
sprengi og óskabörn.
Nú hefur öldurnar lægt um sinn, komin eins konar ládeyða. Um
leið hefur fölsk\ a slegið á eldinn. Afleiðingin er minni áhugi, minni
þekking á eðli og innviðum samvinnustefnunnar, sem hætt er við
að leiða kunni til afskiptaleysis, ræktarleysis, jafnvel heilindaskorts
kaupfélagsmanna í garð sinna eigin félagssamtaka, gott ef þeir freist-
ast ekki til þess, sumir hverjir, að líta á félögin sem óviðkomandi
aðila, ekki allt of vinsamlegan.
Þarna liggur hættan, sú sem ég áður nefndi. Þeirri hættu verður
að afstýra, ef ekki á illa að fara. Skyldan hvílir fyrst og fremst á for-
ráðamönnum samvinnufélaganna, oddvitum þeirra og stjórnendum.
Þeir verða að taka sig á og gera ráðstafanir til að haldið sé uppi
alhliða samvinnufræðslu í ræðu og rituðu máli. Greinar og ritgerðir
geta verið góðar, sé af þekkingu skrifað og glöggu samvinnuskyni;
lifandi orð er þó þúsund sinnum vænlegra til góðs árangurs.
Þetta kostar fé. Hitt verður þó sýnu dýrara, að fljóta sofandi og
láta skeika að sköpuðu.
Nú má heita logn og hægviðri. Enginn þarf að ætla, að þess konar
veðurlag vari til eilífðarnóns, enda ekki að öllu æskilegt. Sérhyggja
og samhyggja eru tvær lífsstefnur, sem báðar eru mannskapnunni
eðlisgrónar. Þetta eru andstæðar stefnur og árekstrar óhjákvæmi-
legir. Því mega samvinnumenn aldrei sofa á verðinum.
G. M.