Skírnir - 01.09.1989, Qupperneq 235

GUÐBJORN SIGURMUNDSSON
Öld hrævarelds og grímu
Um tvœr Ijóðabækur eftir Ólaf Jóhann Sigurðsson
Virki og vötn
Mál og menning 1978.
Að lokum
Mál og menning 1988.
RlTHÖFUNDARFERILL Ólafs Jóhanns Sigurðssonar er á margan hátt sér-
stæður. Hann byrjar ungur að skrifa og aðeins sextán ára gamall birtir hann
safn barna- og unglingasagna Við Álftavatn 1934. Næstu tuttugu árin rekur
síðan hver sagan aðra allt þar til Gangvirkið kemur út 1955. Hér var um að
ræða fyrsta bindi af þremur um Pál Jónsson blaðamann. Löng bið varð eftir
framhaldinu. Það var ekki fyrr en 1977 að Seiður og hélog birtist á prenti.
I millitíðinni (1972) hafði reyndar komið út skáldsagan Hreiðrið sem að
áliti Ólafs Jónssonar gagnrýnanda var:
. . . í innsta eðli fjarska bölsýn bók. Og bölsýni hennar stafar ekki af
eintómum neikvæðum efnisatriðum í samtíðarlýsingu sögunnar.
Öllu heldur af því að sagan leitast við að lýsa vanda sem sýnist alveg
óleysandi innan ramma raunsæislegrar samtíðarsögu.1
Hreiðrið vitnar um þá kreppu sem Ólafur Jóhann var kominn í í skáld-
sagnagerðinni. Hann fann ekki réttu aðferðina til að segja samtíð sinni til
syndanna. Þetta virðist vera helsta ástæða þess að Ólafur snýr sér að ljóða-
gerð í auknum mæli. Þar finnur hann tjáningarform við sitt hæfi. Bækurnar
Að laufferjum 1972 og Að hrunnum 1974 sönnuðu svo ekki varð um villst
að Ólafur var snilldarljóðskáld, og fyrir þær hlaut hann Bókmenntaverð-
laun Norðurlandaráðs 1976. Reyndar höfðu komið út árið 1952 æskuljóð
Ólafs í bókinni Nokkrar vísur um veðrið og fleira. Af þeirri bók er ljóst að
Ólafur hefur ljóðræna gáfu til að bera og hann er hagur ljóðasmiður. Þessi
kvæði eru reyndar mjög hefðbundin flest og ort í rómantískum anda. I við-
tali í Birtingi 1958 segir Ólafur um kvæðagerð sína:
Það er gamall og þjóðlegur siður að yrkja vísur og jafnvel kvæði. Eg
hef gert það síðan ég var drengur, en aldrei lagt við það neina rækt