Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1990, Blaðsíða 195

MÚLAÞING
193
þar kallast Bakkaheiði á korti nú. Hér var Bensi á ókunnum slóðum
en þó mun honum hafa reynst auðvelt að rata, færð hlýtur að hafa
verið sæmileg og veður hið besta, bjartviðri í ríkjandi vestanátt. Stefnan
er til norðvesturs beint á Gunnólfsvíkurfjall með Ytri-Hágang þvert
til vinstri en baki snúið að fjöllum milli Vopnafjarðar og Héraðs.
Heiðin er fremur flatlend og þar eru nokkrir lágir hálsar og grunnir
dalir á milli. Einna hæst ber Glæsiþúfu (283 m) og nokkrar hæðir eru
áþekkar.
Sóknarmannatal var skráð hálfri annarri viku síðar og voru átta
manns í heimili á Bakka, þ. á m. húsmennskuhjónin Halldór Hjálmars-
son (34 ára) og Margrét Björnsdóttir (29 ára), Björn sonur þeirra
ársgamall og Björg, systir Margrétar (24 ára). Halldór var bróðir Vil-
hjálms á Brekku og Jóns í Strandhöfn, fæddur 1851 og uppalinn í
Mjóafirði, fyrst á Reykjum en síðar á Brekku. Hann réðst vinnumaður
til Björns Halldórssonar á Úlfsstöðum í Loðmundarfirði árið 1894.
Var hann þar í tvö ár samtíða Margrétu dóttur Björns og munu þau
hafa bundist heitum þá. Árið 1876 fór Halldór á búnaðarskólann á
Stend í Noregi (sjá kirkjubók Klyppsstaðarsóknar), kom aftur til ís-
lands árið 1878 og mun hafa starfað „tvö ár að búfræðilegum störfum
á vegum Búnaðarfélags Suðuramtsins.“ (Sjá bls. 88 í IV. bindi Aust-
urlands, safns austfirskra fræða). Hann fluttist til Vopnafjarðar árið
1880 með tilvonandi tengdaforeldrum sínum og settust þau öll að á
Hauksstöðum innst í Vesturárdal í Vopnafirði. En nú fór í hönd harð-
leiknasti áratugur 19. aldar, Björn hætti búskap og flutti á brott en
Halldór og Margrét búa þarna frekar fáliðuð næstu ár, flytjast svo að
Strandhöfn og eru þar í tvíbýli við Jón Hjálmarsson næstu tvö ár.
Með vordögum 1886 ákvað Halldór að hætta búskapnum hér á landi,
flytjast vestur um haf og hagnýta sér þar búfræðinám sitt í Noregi.
Hann mun hafa haft fullan hug á að bjarga sér við ræktun jarðar og
nú voru áratugir Ameríkuflutninganna upprunnir. Tíðarfar var erfitt
og kalt á þessum áratug auk stóráfellis af völdum Dyngjufjallagossins
1875. Mun þeim sem höfðu áhuga fyrir ræktun jarðar og bústofns hafa
þótt seintekinn ágóðinn af búskapnum. Áttatíu árum síðar var notkun
tilbúins áburðar orðin almenn og hún tryggði framleiðslugetuna og nú
hlaðast upp kjötfjöll, smjörfjöll ogönnurofframleiðsla um allan heim.
Víkjum nú að öðru. Árið 1884 fæddist drengur að nafni Magnús
Stefánsson í Kverkártungu á Strönd (Bakkafirði). Áratugum síðar
sendi hann frá sér ljóðabréf til Vestur-íslendings og túlkar þau áhrif,
sem fréttir og bréf frá brottfluttum höfðu: