Jökull - 01.12.1988, Síða 86
hraunið rann.
Eftir að hin foma Krísuvík fylltist af hrauni
neyddust ábúendur í Krísuvík til að gera út frá Sela-
töngum sem em vestast í Ögmundarhrauni og eftir
jarðeldinn eina mögulega lendingin í landi Krísuvík-
ur. Kirkjan í Húshólma er mitt á milli Selatanga og
hins yngri Krísuvíkurbæjar. Það gæti verið ástæðan
fyrir því að kirkjan var ekki færð um leið og bærinn.
Hún hefur verið miðsvæðis. Búandkarlar þeir sem
Eggert og Bjami höfðu tal af í maílok 1755 hafa
hugsanlega mglað saman eldgosinu 1151 og því að
kirkjan í Krísuvík var aflögð 1563.
Það þótti guðleg forsjón að Reykjahlíðarkirkju
við Mývatn skyldi ekki taka af í Mývatnseldum.
Hlýtur fommönnum ekki hafa þótt það jafnstórt
undur að kirkjan ein skyldi standa eftir af húsum í
Krísuvík hinni fomu, er hraunið umlukti hólminn
sem hún stóð á?
ÞAKKARORÐ
Guðrún Larsen, Karl Grönvold og Kristján Sæ-
mundsson lásu yfir handrit að greininni og bentu á
margt sem betur mátti fara. Þeim em þakkir skildar.
HEIMILDIR
Arni Magnússon 1955. Chorographica Islandica.
Safn til sögu Islands og íslenzkra bókmennta,
annar flokkur 1,2. Hið íslenzka bókmenntafélag.
Reykjavík. 120 bls.
Biskupa Sögur 1858-1878. I. og II. bindi. Hið ís-
lenzka bókmenntafélag. Kaupmannahöfn. 952 og
804 bls.
Bryndís G. Róbertsdóttir og Haukur Jóhannesson
1986. Þrælagarður í Biskupstungum. Náttúmfræð-
ingurinn 56: 213-234.
Brynjúlfur Jónsson 1903. Rannsókn í Gullbringu-
sýslu og Amessýslu sumarið 1902. Arbók hins ís-
lenzka fomleifafélags 1903: 31-52.
Eggert Olafsson 1772. Reise igiennem Island. 1.
bindi. Soröe. 1042 bls.
Einar Gunnlaugsson 1973. Hraun á Krísuvíkur-
svæði. B.S.-ritgerð við Verkfræði- og raunvís-
indadeild Háskóla íslands. 79 bls.
Flateyjarbók 1945. IV. bindi. Flateyjarútgáfan.
Akranes. 487 bls.
Gísli Oddsson 1917. Annalium in Islandia Farrago
and De Mirabilibus Islandiae. Islandica 10: 1-84.
Gísli Oddsson 1942. Islenzk annálabrot og Undur ís-
lands (Jónas Rafnar þýddi). Þorsteinn M. Jónsson.
Akureyri. 135 bls.
Gísli Þorkelsson 1940-48. Setbergsannáll. í: Annál-
ar 1400-1800 (Annales Islandici Posteriomm
Sæculomm). 4. bindi: 1-215. Hið íslenzka bók-
menntafélag. Reykjavík.
Guðmundur E. Sigvaldason, K. Annertz og M. Nils-
son. Effect of glacier loading/deloading on
volcanism. Emptive activity of the Dyngjufjöll
(Askja) area, Central Iceland, in Postglacial times.
Sent til Bull. Volc.
Guðrún Larsen 1978. Gjóskulög í nágrenni Kötlu.
Námsritgerð við jarðfræðiskor Háskóla íslands.
59 bls.
Guðrún Larsen 1982. Gjóskutímatal Jökuldals og
nágrennis. I: Eldur er í norðri: 51-65. Sögufélag.
Reykjavík.
Guðrún Larsen 1984. Recent volcanic history of the
Veidivötn fissure swarm, southem Iceland - an
approach to volcanic risk assessment. Joum. Volc.
Geotherm. Res. 22: 33-58.
Gunnar Olafsson 1983. Greinargerð um "Miðalda-
lagið". Háskóli Islands. Verkfræði og raunvísinda-
deild. 25 bls.
Haukur Jóhannesson 1988. Nokkur orð um söguleg
öskulög í Viðey. Óbirt handrit.
Hreinn Haraldsson 1981. The Markarfljót sandur
area, southem Iceland: Sedimentological,
petrographical and stratigraphical studies. Striae
15: 1-65.
Jakob Benediktsson 1976. Árböcker (Island). í (rit-
stj. Jakob Benediktsson og Magnús Már Lárus-
son): Kulturhistorisk Leksikon for nordisk midd-
elalder, 20. bindi: 435-437. Bókaverzlun ísafold-
ar. Reykjavík.
Jón Espólín 1821. Islands Árbækur. 1. deild. Hið ís-
lenska bókmentafélag. Kaupmannahöfn. 132 bls.
Jón Jónsson 1982. Um Ögmundarhraun og aldur
þess. I: Eldur er í norðri: 193-197. Sögufélag.
Reykjavík.
Jón Jónsson 1983. Eldgos á sögulegum tíma á
Reykjanesskaga. Náttúmfræðingurinn 52: 127-
84 JÖKULL, No. 38, 1988