Jökull


Jökull - 01.12.1991, Blaðsíða 81

Jökull - 01.12.1991, Blaðsíða 81
Summary AGE OF THE KAPELLUHRAUN AND HELLNAHRAUN LAVA FLOWS, REYKJANES PENINSULA, SOUTHWEST ICELAND. THE KRÍSUVÍK FIRES It was suggested in an earlier paper of Jóhannesson and Einarsson (1988) that the Ögmundarhraun lava flow on the Reykjanes peninsula was formed in an eruption in 1151 AD. This was based on 14C dates, tephrochronological studies and historical records. The eruption took place within the Trölladyngja fissure swarm. The total length of the eruptive fissure is about 25 km, but there is a gap in its central part. The southern part of the fissure produced the Ögmundarhraun lava flow while the northern part produced the Kapelluhraun lava flow. At the central part of the fissure two minor flows were produced, i.e. Lækjarvellir and Mávahlíðar lava flows (Fig. 1). It is suggested that the four lava flows were produced dur- ing one volcanic episode which we have named the Krísuvík Fires. According to a petrological study by Gunn- laugsson (1973) the lavas are olivine tholeiites in composition. Close to the craters the flows are thin pahoehoe flows, but as they flowed farther away they became more viscous and formed aa flows. The lava flows of the Krísuvík Fires cover an area of 36.5 km2 and the estimated volume is 0.22 km3. The production of tephra was negligible. The general trend of the Krísuvík Fires eruptive fissure is N45°E, but west of Krísuvík the fissure dis- plays a more easterly trend which farther north breaks up into short segments and shifts en echelon northwards until it resumes a northeasterly trend. This N-S trending anomaly coincides with the narrow seismic zone which extends from the South Iceland Seismic Zone west along the center part of the Reykjanes peninsula (Jóhannesson 1989). It is mentioned in the Flateyjarbók chronicle (Flateyjarbók 1945) that earthquakes also occurred in the year 1151 AD. RADIOCARBON DATES OF THE KRÍSUVÍK FIRES Jónsson (1978a, 1978b, 1982) published four 14C dates of charcoal from the Kapelluhraun lava flow and three from the Ögmundarhraun lava flow. Calibration curves for these dates and their weighted mean are shown in Fig. 7, indicating that within the 68.3% (1 standard deviation) probability limits the volcanic event occurred during one of the four following time intervals: 1026-1045, 1052-1065, 1089-1125 or 1138-1153 AD. The proposed year of eruption, 1151 AD, is within one of these limits and supports our sug- gestion which was based on the old chronicles (Storm 1888, Flateyjarbók 1945) where it says that in the year 1151 AD there was “fire in Mt. Trölladyngja”. TEPHROCHRONOLOGY Two tephra layers in the Reykjanes peninsula are of great importance for the present study, i.e. the Settlement tephra layer (Landnámslag in Icelandic), which was formed around the year 900 AD (Larsen 1984, Róbertsdóttir and Jóhannesson 1986), and the Medieval tephra layer (Miðaldalagið in Icelandic), which formed in 1226 AD (Jóhannesson and Einarsson 1988). Selected soil profiles are shown in Figs. 2, 3, 6 and 8, where the relations of all the indi- vidual lava flows (or their craters) of the Krísuvík Fires to known tephra layers are shown. The lavas or the cinder from the craters always falls in between the two above-mentioned tephra layers. THE AGE OF THE HELLNAHRAUN LAVA FLOW In the earlier paper on the Krísuvík Fires (Jóhannes- son and Einarsson 1988) it was suggested that the 1 JÖKULL, No. 41, 1991 79
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.