Jökull


Jökull - 01.12.1991, Blaðsíða 99

Jökull - 01.12.1991, Blaðsíða 99
Minning Kjartan Jóhannesson frá Herjólfsstöðum Fæddur 17. júlí 1913. Dáinn 30. ágúst 1990. Á árinu, sem nú er senn til enda gengið, missti Jökla- rannsóknafélag íslands einn af sínum áhugasömu og traustu félögum. Kjartan Jóhannesson frá Herjólfs- stöðum andaðist þann 30. ágúst s.l. Hann var fæddur að Söndum í Meðallandi, en sá bær stóð raunar á hólma í Kúðafljóti. Þaðan flýði móðir hans með hann og árinu eldri bróður þann 12. október 1918 austur yfir eystri kvísl fljótsins undan Kötluhlaupinu, sem geystist niður fljótið. Skall þar hurð nærri hælum svo sem víðar þann dag. Bærinn stóð eftir umkringdur hárri jakahrönn, jörðin fór í eyði og meginhluti bústofnsins fórst í hlaupinu. Foreldrar Kjartans fluttu eftir þetta að Herjólfsstöðum í Álftaveri og þar ólst Kjartan upp. Af þessu er Ijóst að snemma kynntist Kjartan Kötlu og framferði hennar, en þeim þætti sýndi hann síðar mikinn áhuga og gerði sér far urn að skoða og skilja. Grunar mig að hann hafi að lokum átt yfir að ráða djúpstæðari þekkingu á þessu sviði en kannski nokkur annar. Ekki man ég nú í svipinn hvenær fundum okkar bar fyrst saman en nokkuð á annan áratug mun nú vera frá því. Við töluðumst við í síma og höfðum bréfaskipti. Hann sendi mér líka afrit af bréfum til vina og kunningja þar sem hann fjallaði um ýms mál mest náttúrufræðilegs og sögulegs eðlis. Þannig safnaðist til mín bunki bréfa, ýmist handskrifaðra eða vélritaðra og telur það nú 520 síður í A4 formi, og eru þá ekki taldar greinar, sem birst hafa í blöðum. Vegna þessara kynna af Kjartani hefur mér orðið æ erfiðara að hugsa mér hann sitjandi yfir blöðum með tölum sem varða skatta og skyldur. Eg fann að hans „frjáls og auðugur andi sér átti og nýtti álfaslot hverjum í hamri“ og að hugðarefni hans voru á öðru sviði. Hitt varð mér ljóst að hverju því starfi, sem Kjartan tók að sér, því var vel borgið. Hann var traustur af traustum stofni. Við ræddum margt, vorum stundum á öndverðum meiði, en deildum aldrei. Minnisstæðust er mér ferð með þeim bræðrum að Öldufellsjökli 1984 til mælinga, en þær hafði Kjartan og Gissur bróðir hans haft á hendi um lengri tíma. Nú hafði jökullinn gengið nokkuð fram. Þetta var einstaklega skemmtileg og fróðleg ferð í fögru veðri. Mér varð þá Ijóst að Merkigiljasandur er ekki sandur í þess orðs venjulega skilningi heldur auri og sandi þakin rnikil hraunbunga með dyngjulögun. Hraunin virðast komin úr stórri eldstöð suðvestan undir Öldufelli sem þá var sýnileg við jökulrönd, en gæti nú á ný verið horfin undir jökul. Þaðan og úr Kötlu sjálfri ætla ég að mest ef ekki öll hraunin á Mýrdalssandi séu komin, en engan veginn úr Eldgjá eins og lengi hefur verið fullyrt. Kjartan hafði áður sent mér nokkra fallega aragonit-mola, sem hann fann við jökulinn. Nú mátti þar finna fleiri slíka í holum í hrauninu. Þykir það benda til þess að þar sé jarðhiti ekki fjarri. Kjartan safnaði að sér miklum fróðleik, náttúrufræðilegum og sögulegum um Álftaver og Kötlusvæðið. Ut frá staðþekkingu sinni gat hann fundið eðlilega skýringu á ýmsu því, sem aðrir höfðu með litlum árangri glímt við og lent á villigötum. Of margt af því hefur ekki- og kemur vart fyrir almennings sjónir, því miður: „oss fylgir svo margt í moldu“. Jöklarannsóknafélagi Islands ber að heiðra minningu Kjartans Jóhannessonar. Með honum er horfinn mikill og traustur áhugamaður, óvenju frjór gáfumaður og góður drengur. Garðabæ á gamlársdag 1990 Jón Jónsson JÖKULL,No. 41, 1991 97
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.