Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.2014, Blaðsíða 24
Vikublað 18.–20. nóvember 201424 Neytendur
n Tekin úr sölu vegna kvartana n Jákvæð niðurstaða fékkst með appelsínusafa
L
yfjafyrirtækið Alvogen hef-
ur brugðist við kvörtun-
um um hugsanlega gölluð
þungunarpróf, sem fyrirtæk-
ið flytur inn, með því að láta
smásöluaðila fjarlægja þau úr hill-
um sínum. Nokkur fjöldi kvenna
hefur kvartað yfir því á umræðusíðu
á netinu undanfarið að hafa fengið
falskar jákvæðar niðurstöður úr til-
teknum þungunarprófum sem oft
eru kennd við Lyfju, sökum þess
hversu vinsæl þau eru undir þeirra
merkjum. Prófin eru þó seld víðar
og af fleirum, undir öðru heiti. Ein
kona lýsir því sem skelfilegu áfalli
að hafa fengið falska jákvæða niður-
stöðu í ljósi þess að hún sé búin að
reyna að eignast barn í þrjú ár án ár-
angurs.
Forstöðumaður rekstrar- og þró-
unarsviðs hjá Lyfju, Þórbergur Eg-
ilsson, segir að fyrirtækið fái um-
rædd próf frá innflytjandanum Port
Farma sem heyrir undir Alvogen.
Hann segir að Port Farma beri
ábyrgð á gæðum vörunnar gagnvart
Lyfju sem fái að merkja prófin með
sínu vörumerki. Lyfja hafi brugð-
ist við því sem hann kallar innköll-
un Port Farma á vörunni, í kjölfar
kvörtunar, og tekið hana tímabund-
ið úr sölu. Þegar DV spurðist fyrir
um málið vísaði hann alfarið á Port
Farma.
Brugðist við kvörtun
Hjá Alvogen fengust þau svör að fyr-
irtækinu hafi borist upplýsingar um
kvörtun sem lögð hafi verið fram til
Lyfju. Ákveðið hafi verið að bregðast
strax við og taka þungunarprófin úr
sölu. Einnig hafi vinna hafist við að
leita skýringa og komast til botns í
því hvort eitthvað væri að tiltekinni
sendingu af prófunum. Var því póst-
ur sendur á framleiðanda prófanna
erlendis til að fá að vita hvort mögu-
lega gæti verið eitthvað að. Þangað
til hafi verið ákveðið að taka prófin
úr hillum og vonast Alvogen til að fá
upplýsingar um málið sem fyrst.
Á vefsíðunni Bland.is hefur í
nokkur skipti síðustu daga skap-
ast umræða um þessi meintu göll-
uðu þungunarpróf sem hafi verið að
skila mörgum konum fölskum já-
kvæðum niðurstöðum.
Sögur kvennanna eru keimlíkar
að mestu. Þær fengu jákvæða niður-
stöðu með Lyfjuprófinu svokallaða
á meðan aðrar tegundir þungunar-
prófa skiluðu neikvæðri niðurstöðu.
Umrætt próf gefur til kynna þungun
með því að sýna tvær litaðar línur í
prófglugganum. Af þeim myndum
sem konurnar hafa birt má sjá að
önnur línan er dauf, en samt sýni-
leg og má því auðveldlega túlka
þær sem jákvæðar. Þetta skapaði
skiljanlega mikla óvissu hjá konun-
um og að minnsta kosti tvær þeirra
hafa síðan fengið það staðfest, eftir
tíma hjá lækni, að þær séu ekki með
barni.
Áfall eftir þrjú ár
Ein kvennanna sem tjáir sig um
málið á Bland.is bendir á alvarleika
málsins:
„Þetta er rosalegt – eftir að vera
búin að reyna frekar lengi þá hefði
það rústað mér að fá svona línu,
sem ég hefði túlkað sem jákvæða,
án þess að svo reyndist vera. Öm-
urlegt!“
Önnur kona sem varð fyrir því að
fá falska jákvæða niðurstöðu kveðst
hafa sent kvörtun bæði á Lyfju og
innflytjandann vegna málsins enda
telji hún ljóst að einhver gölluð
sending sé í umferð.
„Er búin að senda kvörtun bæði
til Lyfju og innflytjandans og lét vita
einnig af því að ég hafi verið búin að
reyna í 3 ár þegar þetta gerist svo!!
Skelfilegt áfall og á ekki að líðast!“
Prófaði appelsínusafa
Önnur kona tjáir sig um málið og
segist hafa ákveðið að prófa Lyfju-
prófið sem hún átti til, með vægast
sagt furðulegum niðurstöðum.
„Heyrðu, ég prófaði þetta um
daginn þar sem ég átti Lyfjupróf og
var nýbyrjuð á túr svo ég þurfti ekki
að nota það í bráð og dýfði því í app-
elsínusafa og fékk ljósa línu svo ég
hugsa að ég kaupi þau ekki aftur í
bráð.“
Ef prófið segir já – áttu að vera
þunguð
Þungunarpróf mælir magn með-
gönguhormónsins hCG í þvagi.
Fljótlega eftir getnað byrjar líkami
kvenna að framleiða þetta hormón
og um tveimur vikum eftir getnað er
nægjanlegt magn af því í þvaginu til
að hægt sé að greina það með flest-
um þungunarprófum. Samkvæmt
upplýsingum sem fengust á vefsíð-
unni Ljósmóðir.is segir orðrétt:
„Jákvætt þungunarpróf þýð-
ir að þú ert þunguð og lítil hætta á
að prófið sýni falskt jákvæða niður-
stöðu. Ef þú tekur prófið á þeim degi
sem blæðingar áttu að byrja er lík-
legt að getnaður hafi átt sér stað
u.þ.b. 14 dögum áður.“
Með slíkar upplýsingar til hlið-
sjónar er því skiljanlegt að mörgum
konum sé brugðið ef upp kemst að
próf sýni rangar niðurstöður.
Þeir þættir sem geta hins vegar
spilað inn í eru ef kona hefur nýlega
misst fóstur, farið í fóstureyðingu
eða fengið utanlegsfóstur. Þá getur
hún fengið jákvætt þungunarpróf í
allt að níu vikum þó að hún sé ekki
lengur þunguð. Þó að það sé ólíklegt
þá eru ákveðin lyf einnig talin geta
haft áhrif á niðurstöður prófa. Lyf
sem innihalda hCG eru stundum
notuð við frjósemisvanda. n
„Gölluð“ þungunar-
próf gáfu falskar vonir
Óþægileg óvissa Nokkrar konur segjast
hafa verið að fá falskar jákvæðar niðurstöð-
ur á þungunarpróf frá Lyfju sem Alvogen
flytur inn. Brugðist hefur verið við með því
að hætta sölu á þeim meðan skýringa er
leitað hjá framleiðanda.
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
Prófið sem um ræðir Hér má sjá mynd af þungunarprófinu sem Alvogen birtir á vefsíðu
sinni. Lyfja er meðal þeirra fyrirtækja sem selja prófin undir eigin merki. Mynd alvogEn.iS
Banna sölu
á Galdradóti
Einars Mikaels
„Það vantaði tvö merki, annars
vegar CE og svo mynd af rauðum
kalli þar sem stendur: Ekki ætlað
börnum undir þriggja ára aldri, en
þetta var aldrei markaðssett fyrir
þann hóp,“ segir töframaðurinn
Einar Mikael Sverrisson sem vinn-
ur nú hörðum höndum að því að
fá að setja Galdrasett og Galdra-
dót sitt aftur á markað. Neyt-
endastofa hefur bannað alla sölu
og afhendingu á vörunum, sem
Hagkaup seldi, þar sem þær inni-
haldi smáhluti sem geti fest í koki
barna og þar með valdið köfn-
unarhættu.
Á Galdra-
settið, sem
ekki er fá-
anlegt
lengur, og
Galdradót
Einars Mika-
els vantaði
viðvörun á um-
búðirnar þess efnis að þær inni-
héldu leikföng sem ekki væru ætl-
uð börnum yngri en þriggja ára.
Þá vantaði einnig CE-merkingar á
umbúðirnar, sem fyrr segir.
Í samtali við DV vegna máls-
ins segir Einar Mikael að hann
sé með prófunarskýrslur um að
dótið standist allar kröfur Evrópu-
sambandsins og að Neytendastofa
sé með það í höndunum.
„Eina sem vantaði var bara
réttar merkingar og ég er bara
að bíða eftir að fá leyfi frá Neyt-
endastofu til að fá að merkja
vörurnar með réttum merking-
um,“ segir Einar Mikael sem
viðurkennir að hann hafi verið
að gera þetta í fyrsta skipti og því
miður hafi þetta misfarist. Galdra-
dótið fari því vonandi aftur í sölu
við fyrsta mögulega tækifæri.
„Ég er bara að vinna í því á
fullu núna að svo verði.“
Neytendastofa vill ítreka að
öll leikföng, sem markaðssett
eru hér á landi, eiga að vera CE-
merkt. CE-merkið er staðfesting á
því að vara sé í samræmi við allar
kröfur sem gerðar eru til hennar
í lögum, reglugerðum og stöðl-
um. Með því að CE-merkja vör-
una staðfestir framleiðandinn að
hann hafi uppfyllt allar viðeigandi
lagakröfur, svo sem um öryggi,
heilsu og umhverfi.
Jaguar inn-
kallar bíla
Neytendastofa vill vekja athygli á
Rapex-innköllun frá Jaguar Land
Rover Limited á Jaguar-bifreiðum
af gerðinni XJ, XF og F-Type. Um
er að ræða bifreiðar sem fram-
leiddar voru frá 18. ágúst 2014 til
2. október 2014.
Í ljós hefur komið að ef
drifreimin framan á vélinni eða
stýrisdælan losnar verður öku-
tækið vélarvana. Það leiðir til
þess að erfitt verður að stýra og
eykur hættu á slysi. Ef festingin
fyrir rafmagnskapalinn er laus
getur hann aflagast og skapað
eldhættu í vélarrúmi.
Ekki er vitað til þess að Jaguar
af þessari gerð hafi verið til sölu
hér á landi en samkvæmt tilkynn-
ingunni er eitthvað af þessum
bifreiðum staðsettar á Íslandi.
Ilmkerti sem seld hafa verið í verslunum Samkaupa, Nettó og Kaskó hafa verið innköll-uð vegna galla sem haft getur í
för með sér mikla eldhættu. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Neyt-
endastofu eru umrædd kerti frá
framleiðandanum UTL - Usa
Tealights Ltd. og hafa verið fáan-
leg í fjórum ilmtegundum. Jarðar-
berja, ferskju, vanillu og lín. Til-
kynnt hefur verið um eitt atvik
þar sem það blossaði mikill logi af
kertinu og sá sem var með kertið
tók það upp og þá sprakk það með
þeim afleiðingum að viðkomandi
hlaut brunasár.
Í tilkynningunni kemur fram
að viðskiptavinir eru beðnir að
kveikja ekki á teljósunum held-
ur skila þeim til einhverra of-
angreindra verslana gegn fullri
endurgreiðslu eða farga þeim með
öruggum hætti. Kemur fram að
strikamerki á umbúðum geta ver-
ið: 853791001059, 8537910010321,
8537910010328, 853791001035
eða 853791001066.
Neytendastofa hvetur fólk til
þess að taka kertin umsvifalaust úr
umferð og skila þeim í viðkomandi
verslun. n
mikael@dv.is
Varasöm ilmkerti innkölluð
Skíðlogandi kerti sprakk í höndum manns
Tekin úr umferð Kertin frá UTL- Usa
Tealights hafa verið að skíðloga og
valda hættu og jafnvel meiðslum. Þau
hafa verið tekin úr umferð.