Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2013, Blaðsíða 222
með orðunum „for Ordens framgang“ en ekki aðeins latnesku útgáfuna þar
sem eingöngu er að finna orðalagið: „pro ministerio verbi“ („fyrir þjónustu
orðsins“).
Þetta er þó ekki einhlítt. I gagnstæða átt, þ.e. sem rök fyrir notkun
Gissurar á Ordinatio Ecclesiastica, vísar t.d. að Gissur segir kanúkana mega
„celebrera“ messu (lat. celebraré) en danska útgáfan talar um að „holde...
messe“ og yngri þýðingin um að „syngja“ messuna. Gissur virðist einnig þýða
úr latínu setninguna qui parochiam annexam non habent: „þeir til hverrar
kirkiu ad eingin sokn er,“ sjá til samanburðar: „de huess Domkircke icke er
nogen Sognekircke“ (Den danske Kirkeordinans) og: „huerra domkirkian ad
er eckj nockur soknarkirkia“ (yngri þýðingin).
Þá vekur athygli viðbót (innskot) Gissurar í lok textabrotsins, orðið
„introitus“, sem hvorki er að finna í Ordinatio Ecclesiastica né í Den danske
Kirkeordinans. I hvorugum þessara texta er að finna nokkurt hugtak yfir það,
hvað fólkið skuli syngja á meðan presturinn krýpur og biður í messuupp-
hafi. Hins vegar má sjá að yngri, íslenski þýðandinn hefur tekið þessa viðbót
Gissurar upp í sinn texta.
Annað sýnidœtnið úr textaútgáfunum fimm er einnig tekið úr kaflanum
Ritus celebrandi publicam missam, en mun síðar í honum en hið fyrsta, þar
sem fjallað er um hvernig blessunin undir messulok skuli fara fram:
Ordinatio Ecclesiastica
Demum benedicat populum, benedictione qvæ est Numeri sexto: Benedicat
te Deus etc. Et incipiat ludimagister aliqvod canticum brevissimum vulgare,
et sic finis. Interim se exuat minister, et componat omnia, et rursum genicu-
letur ad altare, et agat Deo gratias secreto.
Den danske Kirkeordinans
Der effter skal hand welsigne folcked med den welsignelse, som schreffued
staar Numeri vi cap.
Herren welsigne deg och beuare deg, Herren lade liusne sit ansigt offuer
deg oc være deg naadig. Herren lette sit aasiun paa deg oc giffue deg fred.
Saa skal Kircken suare Amen.
Oc Scholemester skal begynde een kort Psalm paa Danske, oc der med
bliffuer det vde.
Vnder dis fore seg tieneren wdaff Messeklæderne oc fli alt tingest sammen.
Falde saa atter paa knæ for altered, oc tacke Gud saa lonlig ved seg sielff.
220