Fréttablaðið - 10.12.2016, Blaðsíða 22

Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is lífið: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Gunnar
Kristín
Þorsteinsdóttir
kristin@frettabladid.is
Mín skoðun Logi Bergmann
Óskandi væri
ef hér á landi
gæti skapast
umræðuhefð
sem tæki tillit
til stað-
reynda. 
DRAMATÍSKASTA SJÓSLYSASAGA
SEINNI TÍMA
BGS / PRESSAN
um Háska í hafi
HHHH
Illugi Jökulsson
fer á kostum í
spennandi, hrífandi
frásögn.
Fréttir úr slitabúum föllnu bankanna voru fyrirferðarmiklar í vikunni.Sagt var frá hlutabréfaeign Hæstaréttar-dómara í Glitni og þeirri staðreynd að þeir hefðu dæmt í málum er vörðuðu bankann sjálfan fyrir hrun, og málum sem varða starfs-
menn bankans eftir hrun. Í vikulokin voru fluttar sam-
bærilegar fréttir um hlutafjáreign dómara í Landsbank-
anum, og einnig fréttir af riftunarmálum sem slitastjórn
Glitnis íhugaði að höfða vegna úttekta úr bankanum
á síðustu metrunum. Þær síðastnefndu vörðuðu ekki
dómara.
Fréttirnar byggjast í öllum tilvikum á traustum
gögnum, sem líklega eru þau sömu í einhverjum til-
vikum. Athygli vekur að frumfréttirnar hafa komið fram
í að minnsta kosti þremur ólíkum miðlum. Hvergi hafa
komið fram efnislegar athugasemdir um innihaldið.
Kenningar um að samráð hafi átt sér stað eru fjarstæðu-
kenndar. Raunar er merkilegt að sjá staðhæfingar um
slíkt að óathuguðu frá fólki sem vill láta taka sig alvarlega.
Fjölmiðlarnir sem fluttu fréttirnar studdust við stað-
reyndir málsins, ekkert annað. Enginn dómur var felldur
um hvort dómarar hefðu verið hæfir eða ekki í dóms-
málum, hvort þeir hefðu uppfyllt reglur um skráningar
á hagsmunum eða hvort viðskiptavinir bankanna hefðu
framið einhver lögbrot með því að taka út háa fjármuni
svona rétt áður en það varð um seinan.
Fréttamennirnir sinntu sínu starfi og veltu upp
spurningum sem þeir í góðri trú telja varða almannahag.
Samt þurfa fjölmiðlar að sitja undir gamalkunnu stefi um
að þeir gangi annarlegra erinda.
Getur einhver í alvöru haldið því fram að tíðindi
vikunnar teljist ekki fréttnæm?
Það er hins vegar ekki í þeirra verkahring að veita svar
við spurningunum, og því var reynt eftir megni að afla
álits frá bæði starfandi lögfræðingum og háskólafólki.
Fáir, sem ekki má halda fram að hafi beinna eða óbeinna
hagsmuna að gæta, tóku hins vegar vel í þá málaleitan.
Svörin báru þess merki.
Það er ekki góður vitnisburður um þessar ágætu stéttir
sem beinlínis eiga að hafa borgaralega skyldu til að leyfa
okkur hinum að njóta sérþekkingar sinnar. Örfáir voru
reiðubúnir að tjá sig undir rós og margir nafnlaust, sem
ekki dugir í málum af þessu tagi. Sárafáir höfðu þó kjark
til að koma fram opinberlega.
Umræðan sem í kjölfarið spratt upp í samfélaginu var
söm við sig. Menn – meirihlutinn karlar – tóku sér kunn-
uglega stöðu í skotgröfunum. Svarið við spurningunum
áleitnu virtist algerlega fara eftir því hvar menn skipa sér
í lið. Eftir stendur að almenningur og við, fjölmiðlafólkið,
erum í sjálfu sér engu nær og alltaf á byrjunarreit.
Óskandi væri ef hér á landi gæti skapast umræðuhefð
sem tæki tillit til staðreynda. Annars munum við sitja
föst í sömu hjólförum og aldrei geta rætt okkur að niður-
stöðu í neinu máli.
Umræða í
skotgröfum
Stundum finnst mér eins og við séum fiskar í fiskabúri. Syndandi hring eftir hring, gleym-andi öllu jafn óðum og verða svo spennt/glöð/
reið yfir sömu hlutunum. Aftur og aftur og aftur og
aftur. Ú! Kastali.
Nú er komið að því að æsa okkur yfir Pisa-könn-
uninni. Sem, hjá okkur Íslendingum, er skökk. Og
það er vissulega rétt að æsa sig yfir því. Auðvitað
gengur ekki að íslenskir nemendur séu verri en
aðrir. Við eigum ekki að sætta okkur við að börnin
okkar virðast ekki skilja nógu vel það sem þau lesa.
Og við eigum að bregðast við því og reyna að laga
þetta.
Sömu svörin
Ég hefði samt getað skrifað viðbrögðin fyrirfram.
Kennarar segja að það vanti pening í skólakerfið,
stjórnmálamenn segja að það sé eitthvað að kerf-
inu og foreldrar kvarta yfir því að þurfa að hjálpa
börnunum sínum að læra heima og þeir fái aldrei
frí. Hvern vantar nú í þennan í hóp? Já, nemendur!
Hvað skyldu þeir nú segja um þetta mál. Senni-
lega alveg helling, en við gleymum bara alltaf að
spyrja þá. En þegar við gerum það, þá skulum við
alltaf tala við afburðanemendur sem eru, eins og
lög gera ráð fyrir, ekki vandamálið. Þeim finnst
skólinn bara eins og notaleg ganga á vordegi og, ef
eitthvað, ekki nógu krefjandi.
Kannski ættum við að tala við vitleysingana.
Þessa sem sofa í tímum og geta aldrei komið með
réttar bækur. Athuga af hverju þeir eru alltaf að
verða okkur til skammar.
Af hverju þeir geti ekki bara lært og skilið svo
við komum ekki svona illa út á alþjóðavísu. Það er
hræðileg landkynning.
Mig langar hins vegar að segja ykkur frá einfaldri
lausn, sem myndi án efa bæta árangur íslenskra
námsmanna. Ég get ekki lofað því að við sláum út
singapúrsk ungmenni í diffrun, eða næman ljóða-
skilning Finna. En ég held að ég geti lofað því að
eitthvað myndi gerast. Enda varla tilviljun að aðrar
þjóðir gera þetta.
Breytum klukkunni
Í gærmorgun vaknaði ég með dætrum mínum
kl. 7.50. Þær eiga að mæta í skólann kl. 8.30. Það
er næstum því þremur tímum fyrir sólarupprás.
Meinta sólarupprás, ætti maður kannski frekar að
segja, því það er harla ólíklegt að við sjáum hana
yfirhöfuð.
Gæti það ekki verið að það hefði ekki góð áhrif á
börn að ganga út í niðamyrkur mánuðum saman?
Er ekki pæling að reyna að seinka klukkunni að
minnsta kosti þannig að stundum sjái krakkar til
á leiðinni? Eigi auðveldara með að ganga sjálf í
skólann og mæta ferskari?
Björt framtíð kom með þessa hugmynd en
hún var slegin og hlegin út af borðinu af íhalds-
mönnum allra flokka. Reyndar svo að hún var langt
komin með að ganga af flokknum dauðum, sem
flokknum sem vildi „bara fikta í klukkunni“.
Hvernig væri að prófa þetta? Segjum bara í tvö
ár. Ég veit að við getum þetta. Þó að íslensk börn
séu léleg í stærðfræði er ég viss um þau geta fært
stóra vísinn um klukkutíma tvisvar á ári. Er það
ekki?
Er það ekki bara þess virði að prófa þetta? Sjá
til hvað gerist. Svo er ábyggilega gott að vera með
restinni af Evrópu í þessu. Við getum kannski litið
þannig á að fyrst þetta klára fólk í útlöndum gerir
þetta, þá getur það varla verið svo vitlaust.
Já, og ef ykkur vantar fleiri ráð: Ekki reyna að
kenna drengjum flókna stærðfræði á gelgjuskeið-
inu. Það er dæmt til að mistakast.
Bjartir morgnar
1 0 . d e s e m b e r 2 0 1 6 L A U G A r d A G U r22 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð i ð
SKOÐUN
1
0
-1
2
-2
0
1
6

0
4
:3
4
F
B
1
5
2
s
_
P
1
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
5
2
s
_
P
1
1
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
5
2
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
5
2
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
A
1
-0
F
7
4
1
B
A
1
-0
E
3
8
1
B
A
1
-0
C
F
C
1
B
A
1
-0
B
C
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
B

F
B
1
5
2
s
_
9
_
1
2
_
2
0
1
6
C
M
Y
K