Morgunblaðið - 22.10.2015, Blaðsíða 24

SVIÐSLJÓS
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Umræður hafa skapast um ættar-
tengsl og ættarveldi í stjórnmálum
eftir að Justin Trudeau varð í vik-
unni forsætisráðherra Kanada.
Hann er sonur Pierres Trudeaus
sem var forsætisráðherra landsins í
sextán ár, frá 1968 til 1979 og aftur
frá 1980 til 1984. Í landinu búa tæp-
lega 36 milljónir manna, þannig að
þröngt mannval ræður því ekki að
svo nátengdir menn verða leiðtogar
með aðeins um þrjátíu ára millibili.
Bush og Clinton
Bent hefur verið á að í komandi
forsetakosningum í Bandaríkjunum
muni valið líklega standa á milli
frambjóðendanna Jebs Bush og
Hillary Clinton. Jeb er sonur
George Bush eldri, fyrrverandi
Bandaríkjaforseta, og bróðir
George Bush yngri, sem einnig var
forseti. Clinton er eiginkona Bills
Clintons, fyrrverandi forseta.
Stjórnmálafjölskyldur hafa alla tíð
verið áberandi vestanhafs og fleiri
dæmi um það frá fyrri tíð að synir
Bandaríkjaforseta hafi einnig orðið
forsetar. Þá hafa ákveðnar ættir
verið mjög valdamiklar í bandarísk-
um stjórnmálum, svo sem Roose-
velt-ættin, Kennedy, Rockefeller,
Harrison og Adams. Hafa þessar
ættir átt menn á forsetastól, í ráð-
herraembættum og á þinginu.
Fjölskyldu- og ættartengsl hafa
einnig verið áberandi í stjórnmálum
á meginlandi Evrópu og á Norður-
löndum. Er ekki óalgengt að dætur
og þó einkum synir feti í fótspor
feðra sinna sem setið hafa á þingi
eða gegnt ráðherraembættum.
Hermann og Steingrímur
Eitt dæmi er um það í íslenskri
stjórnmálasögu að barn forsætis-
ráðherra hafi fetað í fótspor for-
eldris og orðið forsætisráðherra.
Steingrímur Hermannsson var for-
sætisráðherra á árunum 1983 til
1987 og aftur frá 1988 til 1991. Fað-
ir hans, Hermann Jónasson, var
forsætisráðherra frá 1934 til 1942
og aftur 1956 til 1958. Guðmundur
sonur Steingríms situr á þingi og
var til skamms tíma formaður
Bjartrar framtíðar. Ekki þarf að
koma á óvart að hann hafi metnað
til að feta í fótspor föður síns og
afa.
Stjórnmálaættir
Hér á landi hafa ákveðnar fjöl-
skyldur og ættir verið meira áber-
andi en aðrar á vettvangi stjórn-
málanna. Svo hefur verið allt frá
því að Alþingi var endurreist á 19.
öld. Undir lok 19. aldar var t.d.
Briemsættin mjög áhrifamikil á
þingi. Sátu þrír bræður samtímis á
þingi.
Á 20. öld kvað mest að ættunum
Hafstein, Thors og Engeyingum
sem enn eru áberandi í stjórn-
málum. Bjarni Benediktsson, sem
var forsætisráðherra frá 1964 til
1970, er afabróðir Bjarna Bene-
diktssonar, fjármálaráðherra og
formanns Sjálfstæðisflokksins.
Dóttir Bjarna eldri, Valgerður, sit-
ur á þingi fyrir Samfylkinguna.
Benedikt, afi Valgerðar og langafi
Bjarna, sat á Alþingi á fyrri hluta
síðustu aldar og var þá í hópi nafn-
kunnustu forystumanna í sjálfstæð-
isbaráttunni. Björn Bjarnason, sem
var menntamálaráðherra og síðar
dómsmálaráðherra í nokkur ár, er
bróðir Valgerðar og sonur Bjarna
eldri.
Ættarveldi í Alþýðuflokknum
Ættarveldi einkenndi Alþýðu-
flokkinn sáluga lengi vel. Nefna má
að Jón Baldvin Hannibalsson var
sonur Hannibals Valdimarssonar
sem var ráðherra í vinstristjórn-
unum 1956 til 1958 og 1971 til 1974,
og bróðursonur Finnboga Rúts
Valdimarssonar, sem sat á þingi
fyrir Sósíalistaflokkinn. Vilmundur
Gylfason, sem var dómsmálaráð-
herra um hríð, var sonur Gylfa Þ.
Gíslasonar, flokksformanns og ráð-
herra. Jóhanna Sigurðardóttir er
dóttir Sigurðar Egils Ingimundar-
sonar, þingmanns Alþýðuflokksins.
Faðir Sigmundar á þingi
Fleiri núverandi þingmenn en
Bjarni Benediktsson eiga forfeður
eða nákomna ættingja sem setið
hafa á þingi. Núverandi forsætis-
ráðherra, Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson, er sonur Gunnlaugs Sig-
mundssonar sem sat á Alþingi 1995
til 1999. Katrín Jakobsdóttir, for-
maður VG, er af Thoroddsen-ætt,
sem átt hefur marga fulltrúa á
þingi. Svandís Svavarsdóttir, þing-
maður VG, er dóttir Svavars Gests-
sonar, fyrrverandi þingmanns og
ráðherra. Þannig mætti lengi telja.
Í fótspor foreldra og frænda
 Nýr forsætisráðherra Kanada er sonur fyrrverandi forsætisráðherra  Ættartengsl eru áberandi
meðal stjórnmálamanna víða um heim  Eitt dæmi er um feðga á stól forsætisráðherra á Íslandi
.
Í fótspor föðurins Nýr forsætisráðherra Kanada fagnar kosningasigri.
Bjarni Benedikts-
son eldri
Bjarni Benedikts-
son yngri
Hermann
Jónasson
Steingrímur
Hermannsson
24 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 2015
PI
PA
R\
TB
W
A
•
SÍ
A
Gleraugnaverslunin þín
MJÓDDIN
Sími 587 2123
FJÖRÐUR
Sími 555 4789
SELFOSS
Sími 482 3949
15-50%
afsláttur af
umgjörðum
ÚTSALA
www.birkiaska.is
Bodyflex Strong vinnurgegn stirðleika
og verkjum í liðamótum og styrkir
heilbrigði burðarvefja líkamans.
2 hylki tvisvar á dag í tíu daga. Síðan er hægt
aðminnka skammt í 2 hylki á dag. Inniheldur
hvorki laktósa, ger, glúten né sætuefni.
Bodyflex
Strong
„Loftsteinadrífan hefur verið í gangi
síðustu tvær nætur og verður aftur í
nótt. Hún er í hámarki núna,“ segir
Sævar Helgi Bragason, formaður
Stjörnuskoðunarfélags Seltjarnar-
ness og einn af umsjónarmönnum
Stjörnufræðivefsins.
Að undanförnu
hefur loftsteina-
drífa, sem kallast
Óríonítar, svifið
yfir himingeim-
inn. Drífan er ár-
leg og hægt að sjá
í kringum 20 loft-
steina á klukku-
stund, sé heiður
himinn.
Engin tæki
þarf til að sjá
þessa drífu heldur duga augun. Sæv-
ar segir að gott sé að miða á Fjósa-
kerlingarnar þrjár sem flestir
þekkja á himnum.
„Það er best að sjá þetta á morgn-
ana þó að drífan sjáist alveg á kvöld-
in. Það er betra að vakna snemma en
vaka lengi og horfa þá í áttina að
Óríon, sem flestir þekkja sem Fjósa-
kerlingarnar þrjár. Það getur verið
þolinmæðisverk að fylgjast með
stjörnum en núna tekur um hálftíma
til klukkutíma að fylgjast með.“
Óríoníta má rekja til rykslóðar
sem halastjarnan Halley hefur skilið
eftir sig á ferðalögum sínum inn í
innra sólkerfið. Drífan dregur nafn
sitt af stjörnumerkinu Óríon. Hún er
önnur tveggja loftsteinadrífa sem
rekja má til halastjörnu Halleys. Hin
er Eta Aquarítar sem sést í maí.
„Þetta er minniháttar drífa en ár-
leg. Besta drífan er í kringum des-
ember sem kallast Geminítar, þá er
hægt að sjá bjartari stjörnuhröp og
mun fleiri, jafnvel 10-20 á hálftíma
eða eitt á mínútu.“ benedikt@mbl.is
Vakna snemma
frekar en að vaka
 Loftsteinadrífan Óríonítar í hámarki
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Sjónarspil Himinninn skartar fögru
sjónarspili bæði kvölds og morgna.
Sævar Helgi
Bragason