Orð og tunga - 01.06.2015, Blaðsíða 20

Orð og tunga - 01.06.2015, Blaðsíða 20
8 Orð og tunga (3) befala vb. 'command', befaling/befalning í. 'command', befalingsbréf n. 'written order', befalingsmaður m. 'officer', begáfa vb. 'grant, give', begáfaður adj./past part. 'provided (with sth)', begering f. 're- quest', besetinn adj./past part. 'bewitched', besetning f. 'being pos- sessed (by an evil spirit)', bestilla vb. 'do, work', bestillmg 'work' (among other meanings), betala vb. 'pay', betalaður adj./past part. 'paid', betalingstími m. 'payment time', betalingur m. 'payment', bevara vb. 'preserve', bevísa vb. 'demonstrate', bevísaður adj./past part. 'proven', bevísing f. 'evidence', bíhalda vb. 'keep', and bíklín- ast vb. 'soil, become dirty'. These words are used in total about 110-120 times (some more often than others, betala for example about 25 times, betalingur and bevísa about 15 times each, befala at least eight times), so they seem to have been a part of the author/translator6 Bishop Jón Árnason's (1665-1743) active lexicon. In Björn Halldórsson's (1724-1794) Icelandic-Latin-Danish diction- ary from 1814 (Björn Halldórsson 1814/1992), probably finished by its author in 1785, only one be-/H-word is found as a dictionary en- try, bíræfinn (bifræfinn, bifræfr, bifrænn, p. 69 in the 1992 edition). The author's brother-in-law was Eggert Olafsson (see further below), "an outstanding figure in the history of Iceland's fight to preserve and re- vivify its language, culture, and economy" (Encyclopædia Britannica), at whose home Björn stayed for several years in the 1760s. It is very likely that the almost complete absence of be-lbí-'words in the diction- ary reflects this. In Gunnlaugur Oddsson's Danish-Icelandic dictionary from 1819 (Gunnlaugur Oddsson 1819/1991), containing "rare, exotic and dif- ficult words occurring in Danish books" (transl. from the Icelandic title), not a single be-/bí-word seems to be used in the Icelandic expla- nations, according to a word-list in the 1991 edition. The dictionary contains, on the other hand, around 100 Danish be-words which the author has deemed necessary to explain for Icelandic users. Lastly, during a cursory perusal of Konráð Gíslason's large Dan- ish-Icelandic dictionary from the middle of the nineteenth century (Konráð Gíslason 1851), no be-/bí-words have been found in the Ice- landic translations. 6 See Guðrún Kvaran (2012:31-34) on the differences between the dictionary and its Danish model.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180

x

Orð og tunga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.