Náttúrufræðingurinn - 2014, Page 51

Náttúrufræðingurinn
122
16. Taberlet, P., Fumagalli, L., Wust-Saucy, A.G. & Cosson J.F. 1998. Compar-
ative phylogeography and postglacial colonization routes in Europe.
Molecular Ecology 7. 453–464.
17. Hewitt, G.M. 2001. Speciation, hybrid zones and phylogeography: or
seeing genes in space and time. Molecular Ecology 10. 537–549.
18. Ævar Petersen 1998. Íslenskir fuglar. Vaka-Helgafell, Reykjavík. 312 bls.
19. Trimbos, K.B., Doorenweerd, C., Kraaijeveld, K., Musters, C.J.M., Groen,
N.M., de Knijff, P., Piersma, T. & Snoo, G.R. 2014. Patterns in nuclear and
mitochondrial DNA reveal historical and recent isolation in the Black-
Tailed Godwit (Limosa limosa). PLOS ONE 9(1) e83949.
20. Marthinsen, G., Wennerberg, L. & Lifjeld, J.T. 2008. Low support for
separate species within the redpoll complex (Carduelis flammea-horneman-
ni-cabaret) from analysis of mtDNA and microsatellite markers. Molecu-
lar Phylogeny and Evolution 47. 1005–1017.
21. Óskar Sindri Gíslason, Halldór P. Halldórsson, Marinó F. Pálsson, Snæ-
björn Pálsson, Brynhildur Davíðsdóttir & Jörundur Svavarsson 2014.
Invasion of the Atlantic rock crab (Cancer irroratus) at high latitudes.
Biological Invasions 16. 1865-1877.
22. Óskar Sindri Gíslason, Snæbjörn Pálsson, McKeown, N.J., Halldór P.
Halldórsson, Shaw, P.W. & Jörundur Svavarsson 2013. Genetic variation
in a newly established population of the Atlantic rock crab (Cancer irro-
ratus) in Iceland. Marine Ecological Progress Series 494. 219–230.
23. Gísli Már Gíslason 1974. Ný vorfluga (Potamophylax cingulatus (Ste-
phens)) fundin á Íslandi. Náttúrufræðingurinn 44. 129–139.
24. Gísli Már Gíslason, Elísabet Hannesdóttir, Sonia S. Munoz, Snæbjörn
Pálsson 2015. Origin and dispersal of Potamophylax cingulatus (Trichop-
tera: Limnephilidae) in Iceland. Freshwater Biology 60, 387-394.
25. Lecaudey, L.A. 2014. The origin of Apatania zonella in Iceland: A study
based on molecular and morphological variation. Meistararitgerð við
Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands.
26. Agnar Ingólfsson 1970. Hybridization of glaucous gulls Larus hyperboreus
and herring gulls Larus argentatus in Iceland. Ibis 112. 340–362.
27. Agnar Ingólfsson 1987. Hybridization of glaucous and herring gulls in
Iceland. Studies in Avian Biology 10. 131–140.
28. Snell, R.R. 1991. Interspecific allozyme differentiation among North-At-
lantic white-headed Larid gulls. Auk 108. 319–328.
29. Snell, R.R. 1991. Variably plumaged Icelandic herring-gulls reflect found-
ers not hybrids. Auk 108. 329–341.
30. Agnar Ingólfsson 1993. The variably plumaged gulls of Iceland. Auk 110.
409–410.
31. Mayr, E. 1942. Systematics and the origin of species. Dover, New York.
334 bls. BNA.
32. Liebers, D., de Knijff, P. & Helbig, A.J. 2004. The herring gull complex is
not a ring species. Proceedings of the Royal Society B 271. 893–901.
33. Liebers-Helbig, D., Sternkopf, V., Helbig, A.J. & de Knijff, P. 2010. The
Herring Gull Complex (Larus argentatus - fuscus - cachinnans) as a Model
Group for Recent Holarctic Vertebrate Radiations. Bls 351–371 í: Evolu-
tion in Action (ritstj. Glaubrecht, M.). Springer-Verlag, Berlin – Heidel-
berg, Þýskaland.
34. Grant, P.R. & Grant, B.R. 1992. Hybridization of bird species. Science
256. 193–197.
35. Mallet, J. 2005. Hybridization as an invasion of the genome. Trends in
Ecology and Evoluiton 20. 229–237.
36. Kleindorfer, S., O’Connor, J.A., Dudaniec, R.Y., Myers, S.A., Robertson,
J. & Sulloway, F.J. 2014. Species Collapse via Hybridization in Darwin’s
Tree Finches. The American Naturalist 183. 325–341.
37. Freydís Vigfúsdóttir, Snæbjörn Pálsson & Agnar Ingólfsson 2008. Hybrid-
ization of glaucous gull (Larus hyperboreus) and herring gull (Larus argen-
tatus) in Iceland. Philosophical Transactions of the Royal Society B 1505.
2851–2860.
38. Snæbjörn Pálsson, Freydís Vigfúsdóttir & Agnar Ingólfsson 2009. Mor-
phological and genetic patterns of Herring gull (Larus argentatus) and
Glaucous gull (Larus hyperboreus) hybridization in Iceland. Auk 126.
376–382.
39. Palmé, A.E., Su, Q., Snæbjörn Pálsson & Lascoux, M. 2004. Extensive
sharing of chloroplast haplotypes among European birches: Betula pen-
dula, B. pubescens and B. nana. Molecular Ecology 13. 167–178.
40. Ægir Þór Þórsson, Snæbjörn Pálsson, Lascoux M, & Kesara Anamthawat
2010. Introgression and phylogeography of Betula nana (diploid), B.
pubescens (tetraploid) and their triploid hybrids in Iceland inferred from
cp-DNA haplotype variation. Journal of Biogeography 37. 2098–2110.
41. Snæbjörn Pálsson, Källman T, Paulsen J. & Einar Árnason 2009. An
assessment of mitochondrial variation in Arctic gadoids. Polar Biology
32. 471–479.
42. Agnar Ingólfsson 1992. The origin of the rocky shore fauna of Iceland and
the Canadian Maritimes. Journal of Biogeography 19. 705–712.
43. Wares, J.P. & Cunningham, C.W. 2001. Phylogeography and historical
ecology of the North Atlantic intertidal. Evolution 55. 2455–2469.
44. Agnar Ingólfsson 2009. A marine refugium in Iceland during the last
glacial maximum: fact or fiction? Zoologica Scripta 38. 663–665.
45. Ingimar Óskarsson 1962. Skeldýrafána Íslands. Leiftur, Reykjavík. 167 bls.
46. Golikov, A.N. 1968. Distribution and variability of long lived benthic
animals as indicators of currents and hydrological conditions. Sarsia
34. 199–208.
47. Hildur Magnúsdóttir 2010. Beitukóngur (Buccinum undatum L.):
Lífsöguþættir og stofnar. MSc.-ritgerð. Háskóli Íslands.
48. Snæbjörn Pálsson, Hildur Magnúsdóttir, Sigrún Reynisdóttir, Zophonías
O. Jónsson & Erla Björk Örnólfsdóttir 2014. Divergence and Molecular
variation in Common whelk Buccinum undatum (Buccinidae) in Iceland
– a trans-Atlantic comparison. Biological Journal of the Linnean Society
111. 145–159.
49. Bjarni K. Kristjánsson & Jörundur Svavarsson 2007. Grunnvatnsmarflær
á Íslandi. Náttúrufræðingurinn 75. 115–122.
50. Kornobis, E., Snæbjörn Pálsson, Bjarni K. Kristjánsson & Jörundur
Svavarsson 2010. Molecular evidence of the survival of subterranean
amphipods (Arthropoda) during Ice Age underneath glaciers in Iceland.
Molecular Ecology 19. 2516–2530.
51. Snæbjörn Pálsson 2013. Flær undir jökli. Elstu lífverur Íslands. Náttúru-
fræðingurinn 83. 61–64.
52. Denk, T., Friðgeir Grímsson & Zetter, R. 2010. Episodic migration of
oaks to Iceland: Evidence for a North Atlantic “landbridge” in the latest
Miocene. American Journal of Botany 97. 276–287.
53. Fraser, C.I., Terauds, A., Smellie, J., Convey, P. & Chown, S.L. 2014.
Geothermal activity helps life survive glacial cycles. Proceedings of the
National Sciences, 1111. 5634–5639.
54. Viggó Þór Marteinsson, Árni Rúnarsson, Andri Stefánsson, Þorsteinn
Þorsteinsson, Tómas Jóhannesson, Sveinn H. Magnússon, Eyjólfur
Reynisson, Bergur Einarsson, Wade N., Morrison H.G. & Gaidos E. 2013.
Microbial communities in the subglacial waters of the Vatnajökull ice cap,
Iceland. ISME journal 7. 427–437.
Um höfundinn
Snæbjörn Pálsson (f. 1963) er prófessor í stofnlíffræði við
Háskóla Íslands. Hann lauk BS-prófi í líffræði frá Háskóla Ís-
lands 1988, meistaraprófi frá Vist- og þróunarfræðideild New
York-háskóla í Stony Brook 1992 og doktorsprófi í erfðafræði
frá Uppsalaháskóla 1999. Árin 2000–2001 vann Snæbjörn hjá
tölfræðideild Íslenskrar erfðagreiningar en frá 2002 hefur hann
stundað rannsóknir og kennt m.a. þróunarfræði við Háskóla
Íslands. Rannsóknir Snæbjarnar eru einkum á sviði stofn-
erfðafræði og hafa m.a. beinst að aðgreiningu stofna, kyn-
blöndun og áhrif náttúrulegs vals á erfðabreytileika.
Póst– og netfang höfundar/Author’s address
Snæbjörn Pálsson
Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands
Öskju
Sturlugötu 7
IS-101 Reykjavík
snaebj@hi.is
84_3-4.indd 122 1601//15 12:50
131
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Náttúrufræðingurinn 67. 189–199.
34. Bjarni K. Kristjánsson 2008. Fine scale phenotypic diversity of Arctic
charr (Salvelinus alpinus) in relation to ecological characters. PhD.-ritgerð,
Zoology Department, Háskólinn í Guelph, Kanada. 141 bls.
35. Kapralova, K.H., Morrissey, M.B., Bjarni K. Kristjánsson, Guðbjörg Ásta
Ólafsdóttir, Sigurður S. Snorrason & Ferguson, M.M. 2011. Evolution of
adaptive diversity and genetic connectivity in Arctic charr (Salvelinus
alpinus) in Iceland. Hereditity 106. 472–487.
36. Hrönn Egilsdóttir & Bjarni K. Kristjánsson 2008. Dvergbleikja í grennd
við Jökulsá á Fjöllum. Náttúrufræðingurinn 76. 109–114.
37. Bjarni K. Kristjánsson, Skúli Skúlason, Sigurður S. Snorrason & Noakes,
D.L.G. 2012. Fine scale parallel patterns in diversity of small benthic
Arctic charr (Salvelinus alpinus) in relation to the ecology of lava/ground-
water habitats. Ecology and Evolution 2. 1099–1112.
38. Bolnick, D.I. & Paull, J.S. 2009. Morphological and dietary differences
betweeen individuals are weakly but positively correlated within a pop-
ulation of threespine stickleback. Evolutionary Ecology Research 11.
1217–1233.
39. Schoener, T.W. 1968. The Anolis lizards of Bimini: resource partitioning
in a complex fauna. Ecology 49. 704–726.
40. Sandlund, O.T., Karl Gunnarsson, Pétur M. Jónasson, Jonsson, B.,
Lindem, T., Kristinn P. Magnússon, Hilmar J. Malmquist, Hrefna
Sigurjónsdóttir, Skúli Skúlason & Sigurður S. Snorrason 1992. The arctic
charr Salvelinus alpinus in Thingvallavatn. Oikos 64. 305– 351.
41. Schmidt-Nielsen, K. 1984. Scaling – why is animal size so important?
Cambridge University Press, Cambridge, UK.
42. Johnston, I.A., Abercromby, M., Vieira, V.L.A., Rakel Júlía Sigursteinsdóttir,
Bjarni K. Kristjánsson, Sibthorpe, D. & Skúli Skúlason 2004. Rapid evolu-
tion of muscle architecture in post-glacial populations of Arctic charr
(Salvelinus alpinus). Journal of Experimental Biology 207. 4343–4360.
43. Johnston, I.A., Bjarni K. Kristjánsson, Paxton, C.G.P., Vieira, V.L.A., Mac-
queen, D.J. & Bell, M.A. 2012. Universal scaling rules predict evolution-
ary patterns of myogenesis in species with indeterminate growth. Pro-
ceedings of the Royal Society B. 279. 2255–2261.
44. ldha , . afen, . 3. nsulin and target of ra a ycin sign-
aling: a TOR de force in growth control. Trends in Cell Biology 13. 79–85.
45. Wullschleger, S., Loewith, R., Hall, M.N. 2006. TOR signaling in growth
and metabolism. Cell 124. 471–484.
46. Macqueen, D.J., Bjarni K. Kristjánsson, Paxton, C.G.P., Vieira, V.L.A. &
Johnston, I.A. 2011. The parallel evolution of dwarfism in Arctic charr is
accompanied by adaptive divergence in mTOR-pathway gene expres-
sion. Molecular Ecology 20. 3167–3184.
47. Wei, C., Salichos, L., Wittgrove, C.M., Rokas, A. & Patton, J.G. 2012. Tran-
scriptome-wide analysis of small RNA expression in early zebrafish
development. RNA 18. 915–929.
48. Bizuayehu, T.T. & Babiak, I. 2014. MicroRNA in teleost fish. Genome
iology and volution . 1911 193 .
49. Ahi, E.P., Jóhannes Guðbrandsson, Kapralova, K.H., Sigríður R. Franz-
dóttir, Sigurður S. Snorrason, Maier, V.H. & Zophonías O. Jónsson 2013.
Validation of reference genes for expression studies during craniofacial
development in Arctic charr. PloS ONE (6). E66389.
50. Kapralova, K.H., Sigríður Rut Franzdóttir, Hákon Jónsson, Sigurður S.
Snorrason & Zophonías O. Jónsson 2014. Patterns of MiRNA expression
in Arctic charr development. PloS ONE 9(8). E106084.
51. Parsons, K.J., Skúli Skúlason & Ferguson, M. 2010. Morphological varia-
tion over ontogeny and environments in resource polymorphic arctic
charr (Salvelinus alpinus). Evolution & Development 12. 246–257.
52. Sigurður S. Snorrason, Pétur M. Jónasson, Jonsson, B., Lindem, T.,
Hilmar J. Malmquist, Sandlund, O.T. & Skúli Skúlason 1992. Population
dynamics of the planktivorous Arctic charr Salvelinus alpinus (“murta”)
in Thingvallavatn. Oikos 64. 352–364.
53. Sigurður S. Snorrason, Hilmar J. Malmquist, Jonsson, B., Pétur M. Jónas-
son, Sandlund, O.T. & Skúli Skúlason 1994. Modification in life history
characteristics of planktivorous arctic charr (Salvelinus alpinus) in Thing-
vallavatn, Iceland. Verh. Internat. Verein. Limnol. 25. 2108–2112.
54. Klemetsen,A., Amundsen, P.A., Grotnes, P.E., Knudsen, R., Kristoffersen,
R. & Svenning, M.A. 2002. Takvatn through 20 years: long-term effects of
an experimental mass removal of Arctic charr, Salvelinus alpinus, from a
subarctic lake. Environmental Biology of Fishes 64. 39–47.
55. Bragi Árnason 1976. Groundwater Systems in Iceland Trace by Deuteri-
um. Vísindafélag Íslendinga (42), Reykjavík. 236 bls.
um höfundana
Bjarni K. Kristjánsson (f. 1971) lauk B.S.-prófi í líffræði
frá Háskóla Íslands árið 1994. Að prófi loknu stundaði
hann rannsóknir á hrognkelsaseiðum undir leiðsögn
Agnars Ingólfssonar prófessors og lauk fjórðaárs-
verkefni frá Háskóla Íslands 1997. Hann hefur starfað
við Háskólann á Hólum frá 1998 við rannsóknir á eðli
og uppruna fjölbreytileika innan tegunda íslenskra
ferskvatnsfiska. Bjarni lauk meistaranámi 2001 frá Há-
skólanum í Guelph í Kanada og doktorsnámi frá sama
skóla árið 2008. Doktorsverkefni Bjarna fjallaði um fjöl-
breytileika íslenskrar dvergbleikju.
Sigurður S. Snorrason (f. 1951) lauk B.S.-prófi frá Há-
skóla Íslands árið 1974 og doktorsprófi í dýrafræði frá
Háskólanum í Liverpool, Englandi árið 1982. Doktors-
ritgerð hans heitir „The littoral ecosystem and the ecology
of Lymnaea peregra in Lake Thingvallavatn, Iceland“.
Sigurður hefur lengst af starfað sem kennari í líffræði
við Raunvísindadeild, nú Líf- og umhverfisvísindadeild,
Háskóla Íslands og helgað sig rannsóknum á afbrigða-
og tegundamyndun norrænna vatnafiska.
Camille Leblanc (f. 1981) lauk B.S.-prófi frá Université de
Bretagne Occidentale árið 2004 og meistaraprófi í atferlis-
fræði frá École normale supérieure, París og INAPG í
Frakklandi árið 2006. Hún lauk sameiginlegu doktors-
prófi frá Háskóla Íslands og Ríkisháskólanum í Oregon
í Bandaríkjunum árið 2011. Camille starfar nú sem ný-
doktor við Háskólann á Hólum. Rannsóknir Camille
hafa snúist um fjölbreytileika ferskvatnsfiska með sér-
stakri áherslu á mikilvægi hegðunar og móðuráhrifa.
David L. G. Noakes (f. 1942) lauk B.S.- og meistara-
prófum frá Háskólanum í Western Ontario í Kanada
þar sem hann rannsakaði hegðun sólborra. Hann lauk
doktorsprófi frá Háskólanum í Kaliforníu, Berkeley, þar
sem hann rannsakaði hegðun suðuramerískra síklíða og
naut leiðsagnar George W. Barlow. Lengst af var David
prófessor við Háskólann í Guelph í Kanada, en hefur
síðustu ár verið forstöðumaður rannsóknarstofnunar á
laxfiskum og prófessor við Ríkisháskólann í Oregon
í Bandaríkjunum. Rannsóknir Davids hafa snúist um
hegðun, vistfræði og þróun ferskvatnsfiska.
Skúli Skúlason (f. 1958) lauk B.S.-prófi frá Háskóla Ís-
lands árið 1981, og fjórðaársverkefni 1983. Hann lauk
meistaraprófi árið 1986 frá Háskólanum í Guelph í
Kanada og doktorsnámi frá sama skóla árið 1990. Árið
1991 var hann nýdoktor við Háskólann í Kalíforníu,
Berkeley. Framhaldsnám Skúla fjallaði um fjölbreytni
bleikjunnar í Þingvallavatni. Hann hefur starfað við Há-
skólann á Hólum frá árinu 1990, við stjórnun, kennslu og
rannsóknir á vistfræði og þróun ferskvatnsfiska.
Bjarni K. Kristjánsson
Háskólinn á Hólum
fiskeldis- og fiskalíffræðideild
Háeyri 1
IS-550 Sauðárkróki
bjakk@holar.is
Camille Leblanc
Háskólinn á Hólum
fiskeldis- og fiskalíffræðideild
Háeyri 1
IS-550 Sauðárkróki
camille@holar.is
Póst– og netföng höfunda/Authors’ addresses
David L.G. Noakes
Oregon State University
Department of Fisheries
and Wildelife
120 Nash Hall
97331-3803 Corvallis Oregon
USA
david.noakes@oregonstate.edu
Skúli Skúlason
Háskólinn á Hólum
fiskeldis- og fiskalíffræðideild
Háeyri 1
IS-550 Sauðárkróki
skuli@holar.is
Sigurður S. Snorrason
Háskóli Íslands
líf- og umhverfisvísindadeild
Öskju, Sturlugötu 7
IS-101 Reykjavík
sigsnor@hi.is
84_3-4.indd 131 1601//15 12:50
1501197 N
atturufr
7A
C
M
Y
K
56