Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.2015, Blaðsíða 20

20 Umræða Helgarblað 13.–16. nóvember 2015
Lögmaðurinn hefur stigið
öll danssporin í bókinni
Þetta er
hugaríþrótt
Mér þykir fyrir því að hafa
sært tilfinningar fólks
Hrokinn í Seðlabankanum
Kristín Þorsteinsdóttir um Vilhjálm H. Vilhjálmsson. – Fréttablaðið Aðalsteinn Pétur Karlsson, Íslandsmeistari í póker. – dv.isGísli Marteinn Baldursson biðst afsökunar á ummælum sínum á Twitter. – dv.is
Dimmt yfir
Samfylkingunni
Samfylkingin heldur flokks­
stjórnarfund sinn á Akranesi
á morgun, laugardag, í skugga
sögulegrar útreiðar í skoðana­
könnunum. Í skoðanakönnun
Fréttablaðsins sem birt var síð­
astliðinn fimmtudag mældist
flokkurinn með 8,2 prósenta
fylgi og hefur ekki mælst lægri
frá stofnun. Sama virðist hvað
flokkurinn aðhefst, ekkert virð­
ist duga. Innan úr flokknum
má heyra uppgjafartón, helst er
talað um að formaðurinn Árni
Páll verði að víkja til að flokk­
urinn nái vopnum sínum. Það
eykur á vandann að krónprins­
inn Dagur B. Eggertsson er lask­
aður vegna slæmrar fjárhags­
stöðu Reykjavíkurborgar og röð
óheppilegra mála á meðan ekk­
ert er að frétta innan úr þing­
flokknum. Raddir heyrast sem
segja að leita þurfi nýs leiðtoga
utan flokksins.
Vond staða Besta
flokksins
Ekki blæs byrlega fyrir Besta
flokknum sem eftir útreið í
skoðanakönnunum skipti um
formann í von
um betra gengi.
Hinn geðþekki
og vel liðni Óttarr
Proppé tók við af
Guðmundi Stein-
grímssyni sem
ekki var samstaða
um innan flokksins. Samkvæmt
skoðanakönnun Fréttablaðsins
virðast þessi skipti vera langt frá
því að duga því flokkurinn nær
ekki inn manni. Töfralausnin
í stjórnmálum er kannski ekki
að skipta um manninn í brúnni
þegar illa gengur heldur kann að
virka betur að skerpa á áherslum
og koma því vandlega á fram­
færi við landsmenn fyrir hvað
viðkomandi flokkur stendur og
hvers vegna sé þörf á honum í ís­
lenskri pólitík.
Heitt í hamsi
Ekki eru allir þingmenn ríkis­
stjórnarflokkanna einlægir að­
dáendur RÚV og nota ýmis
tækifæri til að
gagnrýna stofn­
unina. Kannski
finnst einhverjum
þeirra þeir eiga
harma að hefna
vegna fréttaflutn­
ings af óþægileg­
um málum sem þeir tengjast.
Hönnu Birnu Kristjánsdóttur var
heitt í hamsi á Alþingi síðast­
liðinn fimmtudag þegar hún
talaði um tug pró senta fækk­
un þeirra sem horfa og hlusta
á RÚV. Markaðsstjóri RÚV sá
ástæðu til að gera athugasemd
við þennan málflutning og benti
á að samkvæmt nýj ustu mæl ing­
um Gallup horfa og hlusta dag­
lega um 70 prósent þjóðar inn ar
á rás ir RÚV og tæp lega 90 pró­
sent í viku.
N
ýlega upplýsti aðalhag­
fræðingur Seðlabankans
þjóðina um það að mark­
miðið með stýrivaxtahækk­
unum bankans væri að draga úr
ráðstöfunartekjum heimila. Þetta
sagði hann á fundi efnahags­ og
viðskiptanefndar Alþingis þar sem
fulltrúar peningastefnunefnd­
ar sátu fyrir svörum. Yfirlýsingin
getur ekki annað en kallast merki­
leg. Reyndar sá þingmaður Sjálf­
stæðisflokks ástæðu til að gera
athugasemd við ummæli aðal­
hagfræðingsins og sagði þau vera
herská. Svar hagfræðingsins var
að verið væri að halda verðbólgu í
skefjum.
Þess ber að geta að á dögunum
bárust fréttir þess efnis að þessi
sami aðalhagfræðingur fengi tvær
til þrjár milljónir afturvirkt fyrir
setu sína í peningastefnunefnd
Seðlabankans. Ráðstöfunartekjur
hans hækka umtalsvert með
þessari ákvörðun sem bankaráð
Seðlabankans ber ábyrgð á. Þar
hugsa menn greinileg vel um sína.
Umhyggja bankaráðsins mætti
gjarnan ná út fyrir vinnustaðinn
og beinast að fólkinu í landinu, en
með þeirri ósk er sennilega verið að
fara fram á of mikið.
Ekki er svo ýkja langt síðan
seðlabankastjóri sagði, með sín­
um einstaka hroka, eftir nýgerða
kjarasamninga, að þjóðin væri að
taka út gleðina aðeins of fljótt í
formi launahækkana og annarra
aðgerða. Ekkert bendir til að seðla­
bankastjórinn sjái eitthvað athuga­
vert við að aðalhagfræðingurinn fái
umtalsverðar kjarabætur meðan
markvisst er verið að rífa kjarabæt­
ur af þjóðinni.
Skilaboð Seðlabankans til
þjóðarinnar einkennast af hroka,
hótunum og yfirlæti. Þar er stöðugt
gefið í skyn að þjóðin kunni ekki
fótum sínum forráð og það verði að
hafa stíft eftirlit með henni. Þannig
kemst yfirstjórn Seðla bankans í
stöðugt uppnám í hvert sinn sem
kjör almennings virðast vera að
glæðast. Þá fer hrollur um seðla­
bankamenn sem vilja samstundis
grípa til harðra aðgerða. Þetta eru
sömu mennir og fóru í mál til að fá
laun sín hækkuð og taka fagnandi á
móti aukagreiðslum. Þá er eins og
verðbólguhættan sé hvergi nærri.
Það hlýtur að teljast til tíðinda að
Seðlabanki Íslands geri það að sér­
stöku markmiði sínu að þrengja að
heimilum landsins og gera líf fólks
aðeins erfiðara en það er. Forsætis­
ráðherra og fjármálaráðherra verða
að svara því hvort þessi markmið
Seðlabankans séu í takt við stefnu
ríkisstjórnarinnar. Ef Seðlabankinn
og ríkisstjórnin eru samstiga í því
að vilja hrifsa til baka kjarabætur
almennings þá verður þjóðin að fá
að vita af því að svo sé. Hún hef­
ur þá tækifæri til að bregðast við í
næstu kosningum. n
Heimilisfang
Kringlan 4-12
6. hæð
103 Reykjavík
fréttaskot
512 70 70fr jál s t, ó Háð dag b l að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
aðalnúmer
ritstjórn
áskriftarsími
aUglýsingar
útgáfufélag: DV ehf. • stjórnarformaður og útgefandi: Björn Ingi Hrafnsson • ritstjórar: Eggert Skúlason og Kolbrún Bergþórsdóttir
Viðskiptaritstjóri: Hörður Ægisson • fréttastjórar: Baldur Guðmundsson og Einar Þór Sigurðsson • Umsjónarmaður innblaðs: Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
framkvæmdastjóri : Steinn Kári Ragnarsson • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • dreifing: Árvakur
sandkorn
H
vað eiga þeir Thomas Mann,
Günther Grass og Willy Brandt
sameiginlegt með Bryndísi?
Þau eiga öll ættir sínar að rekja
til Lübeck, miðaldaborgarinnar fögru
í Schleswig­Holstein. Ekki amalegur
félagsskapur a´tarna. það var ekki á
kot vísað að vera í félagsskap Bryn­
dísar á Norrænum kvikmyndadögum
í Lübeck dagana 4. til 8. nóvember.
Þetta var, satt að segja, samfelld veisla
fyrir skilningarvitin, sjón og heyrn –
og bragðlaukana líka þar á milli.
Ég var þarna til að fylgja úr hlaði
heimildamyndinni „Þeir sem þora …“,
sem var ein þrettán kvikmynda frá Ís­
landi á þessari rótgrónu kvikmynda­
hátíð að þessu sinni.
Reyndar varð þetta íslensk kvik­
myndaveisla um það er lauk, því að
íslenskar kvikmyndir sópuðu að sér
verðlaunum dómnefnda og áhorf­
enda, svo að ýmsum þótti nóg um.
Fúsi hans Dags Kára fékk tvenn
verðlaun, önnur að mati áhorfenda,
en hin samkvæmt dómnefnd hinnar
evangelísk­lúthersku kirkju Lübech­
Lauenburg. Myndin fjallar sem kunn­
ugt er um mann, sem er tröllvaxinn
hið ytra en göfugmenni innst inni –
og svo vel leikin, að leikarinn, Gunnar
Jónsson, fékk sérstök verðlaun fyrir
frammistöðu sína (þótt hann hafi, að
sögn, aldrei komið í leiklistarskóla).
Hrútarnir hans Gríms Hákonar­
sonar með þá Sigga Sigurjóns og
Theódór Júlíusson í lykilhlutverkum
fengu sérstök verðlaun sem „fram­
úrskarandi í hópi leikinna mynda“.
Og heimildamyndin hans Óla
Rögg og Kolfinnu, „Þeir sem þora
…“ – um endurheimt sjálfstæð­
is Eystrasaltsþjóða og fall Sovétríkj­
anna – fékk „sérstaka viðurkenningu“
(honorable mention) í flokki heim­
ildamynda. Löndum vorum var því
tíðförult upp á stóra sviðið á lokahá­
tíðinni til þess að veita viðtöku verð­
launum og þakka fyrir sig.
Veislugestum varð reyndar
tíðrætt um það að lokinni verðlauna­
afhendingu, hvort þeir væru hér vitni
að íslenskri kvikmyndabylgju og
spurðu sjálfa sig og aðra, hvort þetta
væri hápunkturinn – eða kannski bara
byrjunin? Von að spurt sé, því að, fyrir
utan verðlaunamyndirnar tvær, voru
ellefu aðrar myndir frá Íslandi, leikn­
ar myndir, heimildamyndir og stutt­
myndir. Allar eru þær í góðum gæða­
flokki og sumar reyndar frábærar, þótt
ekki ynnu þær til verðlauna að þessu
sinni.
Þá vakti það ekki síður athygli, að
samkvæmt kynningarbæklingum eru
flestir íslensku leikstjórarnir ungir að
árum, fæddir á áttunda og níunda
áratug seinustu aldar. Þótt byrjunin
lofi góðu, eiga þeir því væntanlega
flestir sín bestu verk óunnin í fram­
tíðinni.
Milli bíósýninga gladdi það gests­
augun að ganga um götur og torg
hinnar fögru Hansaborgar. Miðalda­
borgin innan virkismúra stendur
á eyju, umlukinni ánni Trave, sem
tengir borgina við Eystrasaltið. Hún
er formfögur, svipsterk og vel varð­
veitt, enda á menningarminjaskrá
UNESCO.
Þessa hlýju haustdaga var allt um­
vafið gróðri. Trén stóðu í haustlitun­
um, veitingahús og vínstofur á hverju
götuhorni, og ilminn af gómsætum
réttum bar fyrir vitin. Þessi norræna
kvikmyndahátíð (sem er reyndar
orðin norræn/baltnesk) var nú haldin
í 57. sinn.
Aðsóknin að kvikmyndasölum
gamla ráðhússins þessa dagana sýndi,
svo ekki varð um villst, að borgar búar
kunna vel að meta það sem þar er á
boðstólum. Bíógestir teljast í tugum
þúsunda þessa fjóra daga. Það þykir
harla gott í borgarsamfélagi, sem er á
stærð við stórhöfuðborgarsvæðið. Og
þótt hátíðin sé kennd við Norðurlönd
og Eystrasalt, laðar hún að sér gesti
frá öllum heimshornum. Að loknum
sýningum er þétt setinn bekkurinn
á kránum, þar sem spinnast fjörugar
umræður um efni myndanna á ótal
tungumálum. Gamla Hansaborgin
vaknar aftur til lífsins þessa dagana
og er orðin að alþjóðlegri menningar­
borg.
Milli sýninga notuðum við
Bryndís tækifærið og heimsóttum
söfn, sem gegna því hlutverki að
heiðra minningu tveggja eftirlætis­
sona Lübeck­borgar. Þeir eru Willy
Brandt og Günter Grass. Söfnin snúa
bökum saman – að sameiginlegum
bakgarði – eins og þeir félagar gerðu
í lífinu. Annar breytti veruleikanum
með sinni pólitík; hinn hjálpaði okk­
ur að skilja hann í sínum skáldskap.
Báðir lögðu þeir fram ómældan skerf
til að breyta Þýskalandi til hins betra.
Lübeck er með réttu stolt af þeirri arf­
leifð. n
Jón Baldvin Hannibalsson
skrifar
aðsent „ Íslenskar kvik-
myndir sópuðu
að sér verðlaunum.
Íslensk kvikmyndaveisla
„Skilaboð Seðla-
bankans til þjóðar-
innar einkennast af
hroka, hótunum og yfir-
læti.
leiðari
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@dv.is