Fréttatíminn - 24.03.2016, Blaðsíða 2

Úr nýjum siða-
reglum þingsins
Meginreglur um hátterni.
5. gr.
Alþingismenn skulu sem
þjóðkjörnir fulltrúar:
a. rækja störf sín af
ábyrgð, ráðvendni og
heiðarleika,
b. taka ákvarðanir í
almannaþágu án þess
að vera bundnir af
fyrirmælum sem kunna
að vera í andstöðu við
siðareglur þessar,
c. ekki kasta rýrð á Al-
þingi eða skaða ímynd
þess með framkomu
sinni,
d. nýta þá aðstöðu sem
þeim er veitt við störf
sín með ábyrgum
hætti,
e. ekki nýta opinbera
stöðu sína til persónu-
legs ávinnings fyrir sig
eða aðra,
f. greina frá öllum hags-
munum sem máli
skipta og varða opin-
bert starf þeirra og
leysa úr árekstrum sem
upp kunna að koma
með almannahag að
leiðarljósi,
g. efla og styðja grund-
vallarreglur þessar með
því að sýna frumkvæði
og fordæmi.
Við upphaf þingsetu
sinnar og að lokinni kynn-
ingu á siðareglum þessum
skulu alþingismenn
afhenda forseta Alþingis
undirritaða yfirlýsingu um
að þeir skuldbindi sig til
þess að hlíta þeim. Yfirlýs-
inguna skulu þeir afhenda
forseta Alþingis. Sama
gildir um varaþingmenn
sem hafa setið samfellt í
fjórar vikur.
Verkamenn sem eru hér í
óleyfi og greiða ekki skatta
eiga engan rétt á slysabótum
og læknisþjónustu ef þeir
slasast.
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
tka@frettatiminn.is
Lithái á fertugsaldri, sem starfaði
á íslensku gistiheimili og slasaðist
við störf, hafði samband við verka-
lýðsfélagið Framsýn og óskaði eftir
liðsinni félagsins. Hann slasaðist
ekki lífshættulega en var óvinnu-
fær eftir að hafa lent í bílveltu.
Þegar farið var að skoða málið
reyndist maðurinn ekki vera til á
Íslandi, hann var ekki með leyfi til
að starfa hér, ekki með kennitölu,
hvað þá skattkort. Þegar farið var
að skoða hans mál reyndist hann
fá greidd laun á bankareikning er-
lendis. Slík mál eru að færast í vöxt
í þenslunni, þótt almennt séu fyrir-
tæki með hlutina í lagi.
Aðalsteinn Baldursson, formaður
Verkalýðsfélagsins Framsýnar,
segir að slík mál komi of oft upp.
Oftar en ekki gufi mennirnir upp
þegar farið sé að kafa ofan í þeirra
mál. Mennirnir eiga engan rétt til
slysabóta ef eitthvað kemur fyrir en
verkalýðsfélögin hafa samt reynt að
liðsinna þeim og kanna rétt þeirra
til bóta hjá tryggingafélagi fyrir-
tækjanna sem eiga í hlut, nema
þegar þeir hverfa úr landi.
Framsýn hefur ennfremur þurft
að hafa afskipti af sextíu útlending-
um en meirihluti þeirra starfaði við
virkjunarframkvæmdir á Þeista-
reykjum og var með laun undir
lágmarkstöxtum.
Í einu tilfelli var um að ræða fyr-
irtæki með hóp af mönnum í vinnu
sem voru hér í óleyfi enda reyndust
þeir ekki skráðir inn í landið, né
heldur með kennitölu.
„Við stöndum bara vaktina og lát-
um engan komast upp með neitt,“
segir Aðalsteinn. Hann segir að
þetta séu oftast pólskir verkamenn
sem komi hér á vegum undir-
verktaka sem starfi samkvæmt
tvísköttunarsamningnum. „Þessir
undirverktakar líta á Ísland sem
land tækifæranna og ætla að troða
á réttindum fólks.“
Verkalýðsmál Ósýnilegir verkamenn við störf
Lithái slasaðist í svartri vinnu
Aðalsteinn Baldursson,
formaður Framsýnar.
Aðalfundur BÍ 2016
Fimmtudaginn 28. apríl kl. 20.00 í Síðumúla 23
Aðalfundur Blaðamannafélags Íslands árið 2016 verður haldinn
fimmtudaginn 28. apríl n.k. að Síðumúla 23 3. Hæð, 108 Reykjavík þar
sem félagið er til húsa og hefst fundurinn stundvíslega kl. 20.00
Dagskrá:

• Venjuleg aðalfundarstörf
• Skýrslur frá starfsnefndum
• Kosningar*
• Lagabreytingar
• Önnur mál
BÍ-félagar eru hvattir til að mæta
*Framboð til formanns BÍ þarf að berast skrifstofu BÍ ekki síðar en
tveimur vikum fyrir boðaðan aðalfund.
Alþingi Tortólamálið er heit kartafla
Telur að siðaráð
þingsins ætti að
skoða málið
Formaður efnahags- og við-
skiptanefndar telur að mál for-
sætisráðherrans og eiginkonu
hans, sem varðar eignarhalds-
félag í skattaskjóli, eigi kannski
helst heima á borði nýs siðaráðs
þingsins. Forseti þingsins hefur
ekki myndað sér skoðun á því.
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
tka@frettatiminn.is
Ögmundur Jónasson, formaður
stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar
Alþingis, segist telja að nýstofnað
siðaráð þingsins ætti að skoða mál Sig-
mundar Davíðs Gunnlaugssonar for-
sætisráðherra og eignarhaldsfélags-
ins Wintris sem var skráð á Tortola á
Bresku Jómfrúareyjunum og er í eigu
eiginkonu hans.
Hann segir alls ekki liggja beint við
að stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd
fjalli um málið. „Það hefur ekki komið
til tals að taka þetta mál sérstaklega á
dagskrá,“ segir hann. Hann segir að
nær væri að forsætisnefnd þingsins
fjalli um hvort ekki eigi að vísa því
til siðaráðsins, samkvæmt nýsettum
reglum um hátterni þingmanna.“
„Ég hef ekki myndað mér neina
skoðun á því hvort siðaráð þingsins
eigi að fjalla um málið,“ segir Einar K.
Guðfinnsson, forseti þingsins. „Ég hef
bara ekki hugleitt það og treysti mér
því ekki til að segja neitt um það.“
Ögmundur segir að það verði að
upplýsa málið með formlegri hætti en
hafi verið gert. Forsætisráðherra verði
að gera hreint fyrir sínum dyrum með
því að leggja allar staðreyndir fram.
Síðan sé hægt að draga af þeim álykt-
anir.
Dómsmál Lokað á Nígeríska fjölskyldu
Alvarlegt ef hælisleit-
endur fá ekki gjafsókn
Hælisleitendur sem ekki
hafa efni á lögfræðiaðstoð
eiga fá úrræði.
Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir
salka@frettatiminn.is
„Gjafsóknarnefnd virðist ætla að
hætta að veita gjafsókn í málum
hælisleitenda og það er sérstak-
lega alvarlegt mál. Afleiðingar
þess eru að það verður enn ólík-
legra að lögmenn taki mál þeirra
að sér, þar sem hælisleitendur eru
efnalítill minnihlutahópur, sem
getur sjaldnast borið mörg hundr-
uð þúsund króna málskostnað,“
segir Claudie A. Wilson, lög-
fræðingur Reginu Osarumaese og
fjölskyldu hennar, sem synjað var
um hæli hér á landi í síðustu viku.
Reginu reyndist erfitt að verða
sér úti um lögfræðiaðstoð eftir að
máli þeirra lauk í stjórnsýslunni.
Claudie segir illt í efni ef hælis-
leitendum sé gert að ganga á milli
lögfræðinga og biðja um aðstoð
sem þeir hafa ekki efni á.
Rauði krossinn sér hælisleitend-
um fyrir aðstoð þangað til beiðni
þeirra um hæli er tekin fyrir, en
sé beiðninni hafnað eru hælis-
leitendurnir einir á báti, hafi þeir
ekki efni á lögfræðingi eða fái
gjafsókn, sem ekki er algengt.
Lögfræðistofa Claudie hefur nú
tekið að sér mál fjölskyldunnar,
en áður en fjölskyldan leitaði til
hennar hafði hún leitað til fjöl-
margra lögmanna í leit að lög-
fræðiaðstoð.
Eins og Stundin sagði frá í vik-
unni kom fjölskyldan til Íslands
til að leita að betra lífi fyrir börn
sín. Fjölskyldufaðirinn, Eugene
Imotu, er í hungurverkfalli og
liggur inni á geðdeild Landspítal-
ans. Annað barn þeirra fæddist
hér á landi fyrir einu og hálfu ári
og hitt er í leikskóla í Keflavík.
Bæði þekkja börnin ekki annað
en líf á Íslandi.
Hvað er gjafsókn?
Gjafsókn er notað bæði um
gjafsókn og gjafvörn. Gjafsókn
er veitt vegna mála sem rekin
eru fyrir íslenskum dómstólum.
Gjafsókn er aðeins veitt einstak-
lingum en ekki lögaðilum. Hver
sá einstaklingur sem getur átt
aðild að dómsmáli hér á landi,
án tillits til ríkisborgararéttar,
getur átt rétt til gjafsóknar.
Gjafsókn verður ekki veitt eftir
að dómur hefur verði kveðinn
upp.
Efnahag umsækjanda um
gjafsókn þarf að vera þannig
háttað að kostnaður af gæslu
hagsmuna hans í máli yrði hon-
um fyrirsjáanlega ofviða.
Regina og Eugene ásamt sonum
sínum, Felix og Daniel.
Öll spjót standa nú á Sigmundi Davíð Gunnlausgssyni og
þess krafist að hann geri hreint fyrir sínum dyrum.
Annþór Karlsson og Börkur
Birgisson voru sýknaðir af
ákæru um að hafa veitt sam-
fanga sínum á Litla-Hrauni,
Sigurði Hólm Sigurðssyni,
áverka sem drógu hann til
dauða. Rúmlega 30 milljóna
málskostnaður fellur á ríkis-
sjóð.
Dómur var kveðinn upp í Héraðs-
dómi Suðurlands í gær, miðviku-
dag, en tæp fjögur ár eru liðin frá
því að Sigurður Hólm fannst látinn
í klefa sínum.
Meðal rannsóknargagna í málinu
voru upptökur úr öryggismyndavél-
um sem sýndu Annþór og Börk fara
inn í klefa Sigurðar skömmu áður
en hann lést.
Talið er að Sigurður hafi fallið á
eitthvað í klefanum eða að honum
hafi verið veittur áverki á kvið í klef-
anum og hafi þessi áverki orsakað
rof á miltað og miltisbláæðina með
þeim afleiðingum að honum blæddi
út í kviðarholið.
Ákærðu neituðu allan tímann sök
og kannast hvorugur þeirra við að
hafa veitt Sigurði áverka. Í dómnum
segir að ekki sé loku fyrir það skotið
að aðrir hafi haft möguleika á því að
veita Sigurði þá áverka sem drógu
hann til dauða. Þá sé ekki heldur
hægt að útiloka að fall í klefanum
hafi orsakað áverkann. Að mati
dómsins leikur því það mikill vafi á
sekt ákærðu að ekki verður hjá því
komist að sýkna þá.
Saksóknari krafðist tólf ára fang-
elsis en Annþór og Börkur afplána
nú þegar 6 og 7 ára fangelsisdóma
fyrir grófa líkamsárás í janúar 2012.
Fréttatíminn hefur fjallað ítarlega
um lífshlaup Sigurðar Hólm und-
anfarið, en hann var 49 ára þegar
hann lést og hafði þá dvalið í 35 ár
á stofnunum, 25 í fangelsi og 10 ár á
barnaheimilinu á Kumbaravogi en
þangað var hann fluttur eftir hrotta-
legt ofbeldi sem hann varð fyrir á
heimili sínu sem barn. | þká
Dómsmál Fjögur ár síðan Sigurður Hólm Sigurðarson lést
Annþór og Börkur sýknaðir í héraði
Sigurður Hólm.
2 | fréttatíminn | páskaHelgin 24. Mars–28. Mars 2016