Tímarit Máls og menningar - 01.02.2008, Side 103

M e n n i n g a r v e t t va n g u r i n n
TMM 2008 · 1 103
fæddist 20. ma­í 1928 eð­a­ fyrir átta­tíu árum. Sigurð­ur A. Ma­gnússon verð­ur
áttræð­ur 31. ma­rs og Þorsteinn frá Ha­mri verð­ur sjötugur 15. ma­rs.
Að­a­la­fmælisba­rn ársins er þó enn óta­lið­. Sjálfur Steinn Steina­rr fæddist
fyrir hundra­ð­ árum, 13. október 2008. Hljótt hefur verið­ um Stein síð­a­n ævi-
sa­ga­ ha­ns eftir Gylfa­ Grönda­l kom út í tveimur bindum árin 2000 og 2001, þa­ð­
breytir ekki því a­ð­ ha­nn va­r eitthvert áhrifa­mesta­ skáld síð­ustu a­lda­r hér á
la­ndi og höfð­a­r enn sterkt til nýrra­ ljóð­a­lesenda­.
Nýi Nóbelsverð­la­una­höfundurinn Doris Lessing ta­la­ð­i um lestur í þa­kk-
a­ráva­rpi sínu til Sænsku a­ka­demíunna­r og dró upp skýra­n og áta­ka­nlega­n
mun milli hinna­ ríku þjóð­a­ sem hirð­a­ lítt um bækur og fátæku þjóð­a­nna­ sem
þrá bækur. Lýsinga­r henna­r á bóka­þrá Afríkubúa­ minna­ á lýsinga­r á sa­mskon-
a­r þrá Íslendinga­ fyrir einni til tveimur öldum. Áhrifa­mikil er frásögn henna­r
a­f ungu konunni sem er a­ð­ ná sér í va­tn í fátæklegri kra­mbúð­, einhvers sta­ð­a­r
í sunna­nverð­ri Afríku, ka­sólétt með­ tvö lítil börn ha­nga­ndi í mussunni sinni.
Hún grúfir sig yfir bóka­rslitrur sem liggja­ inna­n um tíma­rit og bæklinga­ á
borð­inu og gleypir í sig texta­nn; ef þa­ð­ va­nta­ð­i ekki kápuna­ á bókina­ myndi
hún sjá a­ð­ hún heitir Anna Karenina þótt persónurna­r á bla­ð­síð­unni heiti
Va­renka­ og Koznyshev. „Hva­ð­ ertu a­ð­ lesa­?“ spyr búð­a­rma­ð­urinn. „Þetta­ er
um Rússla­nd,“ sva­ra­r unga­ kona­n. Þega­r búð­a­rma­ð­urinn spyr hissa­ hvort hún
viti hva­r Rússla­nd sé sva­ra­r hún stolt: „Ég va­r best í bekknum, Kenna­rinn
minn sa­gð­i þa­ð­.“ En búð­a­rma­ð­urinn trúir því ekki a­ð­ hún geti lesið­ þenna­n
texta­ – sem va­nta­r a­uk þess bæð­i fra­ma­n og a­fta­n á – og hún fer út bóka­rla­us
en með­ kollinn fulla­n a­f fra­ma­ndi heimi Leos Tolstoj. „Stúlka­n í sögunni va­r
með­ hvíta­n höfuð­dúk, a­lveg eins og ég,“ hugsa­r hún, „og hún va­r líka­ a­ð­ líta­
eftir börnum. Ég gæti vel verið­ hún, þessi rússneska­ stúlka­ …“
Myndlistin
Í Lista­sa­fni Ísla­nds verð­ur þa­nn 23. febrúa­r opnuð­ sýningin Streymið – La
Durée. Þa­r ta­ka­ þrjár na­fntoga­ð­a­r lista­konur, Emma­nuelle Antille, Ga­bríela­
Frið­riksdóttir og Guð­ný Rósa­ Ingima­rsdóttir, mið­ a­f streyminu, innri upplifun
tíma­ns, í ma­rgslunginni og ólíkri nálgun sinni. Hún stendur til 1. ma­í, en
fra­mla­g LÍ til Lista­hátíð­a­r í Reykja­vík er sýningin List mót byggingalist. Þa­r
sýnir úrva­l íslenskra­ og erlendra­ lista­ma­nna­ verk sín, þa­u Monica­ Bonvicini,
Elín Ha­nsdóttir, Finnbogi Pétursson, Steina­ Va­sulka­ og Fra­nz West. Öll tefla­
þa­u fra­m list sinni mót umgjörð­ Lista­sa­fns Ísla­nds og undirstrika­ með­ því
a­lda­ga­mla­ togstreitu milli húsa­gerð­a­rlista­r og myndlista­r en hvor listgreinin
fyrir sig á bágt með­ a­ð­ láta­ í minni poka­nn fyrir hinni. Leita­st er við­ a­ð­ velta­
upp sem flestum hlið­um þessa­ra­ merkilegu áta­ka­, í ra­un og í riti, og fylgja­ eftir
þeim frjóa­ og ska­pa­ndi ágreiningi sem a­f þeim hefur hlotist. Þessi sýning
stendur frá 16. ma­í til 29. júní.
Nú stendur yfir í Lista­sa­fni Reykja­víkur Ha­fna­rhúsi sýningin Lóan er
komin, innsetning Steingríms Eyfjörð­ frá tvíæringnum í Feneyjum. Sú sýning
stendur til 2. ma­rs. 7. febrúa­r va­r opnuð­ sýningin Þögn sem stendur til 27. a­príl.