Læknablaðið - 01.03.2016, Side 30
138 LÆKNAblaðið 2016/102
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
Við Barnaspítala Hringsins á Land-
spítala verður innan tíðar í boði formlegt
tveggja ára sérnám í barnalækningum,
sem um þessar mundir gengur í gegnum
gagngera endurskipulagningu. Kennslu-
stjóri er Þórður Þórkelsson yfirlæknir en
auk hans eru í kennsluráði yfirlæknarnir
og prófessorarnir Ásgeir Haraldsson og
Ragnar Bjarnason.
Saga barnalækninga sem sérgreinar á Ís-
landi nær aftur á þriðja áratug síðustu
aldar er Katrín Thoroddsen varð fyrst ís-
lenskra lækna til að hljóta sérfræðileyfi í
barnalækningum, að sögn Þórðar.
„Katrín var fædd árið 1896, dóttir
Skúla Thoroddsen sýslumanns og al-
þingismanns, og Theodóru Thoroddsen
skáldkonu. Hún nam sín fræði í Noregi,
Danmörku og Þýskalandi. Sérfræðileyfi í
barnalækningum fékk Katrín árið 1927 og
starfaði hún lengst af sem barnalæknir á
Heilsuverndarstöðinni í Reykjavík. Þess
má geta að Félag íslenskra barnalækna
hefur lengi verið með árlegan fræðsludag
henni til heiðurs, svokallaðan Katrínar-
dag. Næsti Katrínardagur verður haldinn
2. apríl næstkomandi og verður hann
óvenju veglegur, því í ár eru 50 ár liðin frá
stofnun félagsins,“ segir Þórður.
Metnaðarfull kennsla undanfarin ár
Þórður segir að undanfarin ár hafi fyrir-
komulag sérnáms í barnalækningum verið
með þeim hætti að 8-9 almennir læknar
hafi verið á Barnaspítalanum á hverjum
tíma, þar af 6 deildarlæknar, einn kandí-
dat og einn til tveir læknar í sérnámi í
heimilislækningum.
„Kandídatarnir hafa verið hjá okkur
tvo mánuði í senn, þannig að úr hverjum
árgangi hafa 6 komið til okkar á ári. Af
deildarlæknunum hafa þrír verið í 6
mánaða stöðum hverju sinni og hinir þrír
í framhaldsstöðum, eftir að hafa verið hjá
okkur í 6 mánuði. Flestir þeirra sem verið
hafa hjá okkur í framhaldsstöðum hafa
síðan farið í sérnám í barnalækningum
erlendis.“
Þórður segir að þó ekki hafi verið
boðið upp á formlegt kennsluprógramm
í barnalækningum hafi verið kappkostað
að halda uppi metnaðarfullu kennslupró-
grammi fyrir deildarlækna undanfarin ár.
„Í hádeginu höfum við verið með
fyrirlestra eða umræðutíma flesta daga
vikunnar og einu sinni í viku kynna
deildarlæknar sjúkratilfelli eftir morgun-
fund. Einnig erum við með greinakynn-
ingar reglulega, sem deildarlæknar sjá um
með þátttöku sérfræðinga.
Við höfum lagt mikla áherslu á kennslu
og þjálfun deildarlækna í endurlífgun ný-
bura og eldri barna. Til þess erum við með
endurlífgunaræfingar allt að þrisvar sinn-
um í viku, sem oftast fara fram í akút-her-
bergi bráðamóttökunnar. Auk þess erum
við reglulega með tveggja daga endurlífg-
unarnámskeið, sem byggir á evrópskum
leiðbeiningum um endurlífgun, en gert er
ráð fyrir að allir deildarlæknar sem eru hjá
okkur komist á námskeiðið. Deildarlækn-
arnir hjá okkur fá umtalsverða þjálfun í
aðhlynningu og endurlífgun nýbura, því
þeir fara að í allar áhættufæðingar og þar
sem við erum með bundnar vaktir sér-
fræðinga hafa þau alltaf sérfræðing sér til
halds og trausts þegar á þarf að halda.“
Tveggja ára formlegt sérnám
Um þessar mundir stendur yfir skipulagn-
ing formlegs sérnáms í barnalækningum
við Barnaspítalann sem ætlunin er að
verði tilbúið næsta haust.
„Í þeirri vinnu höfum við átt mjög gott
samstarf við kennslustjóra á lyflækninga-
sviði, sem skipulagt hafa öflugt sérnám
hjá sér í samvinnu við Royal College of
Physicians í Bretlandi.
Við teljum raunhæft að bjóða upp
á tveggja ára langt skipulagt sérnám í
barnalækningum hér á landi og teljum
við okkur hafa alla burði til að koma á
fót góðu sérnámi. Á Barnaspítalanum
starfa sérfræðingar í langflestum undir-
sérgreinum barnalæknisfræðinnar, áhugi
þeirra á kennslu hefur verið mikill og að
sama skapi fara fram umtalsverðar rann-
sóknir á Barnaspítalanum.
Það sem við sjáum fyrir okkur er
vel skipulagt tveggja ára sérnám með
kennsluskrá og ítarlegri námslýsingu, sem
er nú skilyrði samkvæmt nýrri reglugerð
um sérnám sem tók gildi síðastliðið vor.
Námsstöðum við Barnaspítalann fjölgaði
um síðustu áramót, en líklega þarf fleiri
stöður ef vel á að vera og til þess að gera
sérnámið í barnalækningum eins vel úr
garði og stefnt er að. Standa vonir til að
það takist.
Við auglýstum nýlega eftir deildar-
læknum í þessar námsstöður. Hver sér-
námslæknir mun hafa sinn handleiðara
sem fylgir honum í gegnum námstímann
og fylgir eftir framvindu hans í náminu og
veitir stuðning eftir því sem þörf krefur.
Mun handleiðarinn skila reglulegri mats-
skýrslu um framgang. Reglulegt stöðumat
í formi prófa er einnig mikilvægur hluti
námsins. Þá leggjum við áherslu á að
námslæknarnir geti stundað rannsóknir
á námstímanum. Stefnum við að því að fá
alþjóðlega viðurkenningu á prógramminu
í náinni framtíð. Þess má geta að í byrjun
mars verður nokkurra daga námskeið um
handleiðslu lækna í sérnámi haldið hér á
landi á vegum Royal College of Physicians
Sérnám í barnalækningum
Formlegt sérnám
hefst næsta haust
■ ■ ■ Hávar Sigurjónsson