Læknablaðið - 01.05.2016, Blaðsíða 36
244 LÆKNAblaðið 2016/102
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
Katrín Thoroddsen (1897-1970) var fyrsti
íslenski læknirinn sem veitt var sér-
fræðileyfi í barnasjúkdómum árið 1927.
Hún starfaði hjá Hjúkrunarfélaginu Líkn
(1915-1956) frá 1927 til 1956 og síðan hjá
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur (1956-2006)
frá 1956. Hún sat á Alþingi fyrir hönd
Sósíalistaflokksins á árunum 1946-1949, en
starfaði á þeim tíma að hluta til sem lækn-
ir líka. Vísindadagur barnalækna er nefnd-
ur Katrínardagurinn henni til heiðurs.
Margrét Sveinbjörnsdóttir menningar-
miðlari hóf daginn á sögu Katrínar. Katrín
var brautryðjandi á sviði heilsuverndar
barna og verðandi mæðra hér á landi,
bæði með beinum hætti og í stefnumótun
á sínum pólítíska vettvangi.
Það liðu 10 ár þar til næsti læknir
sótti sérfræðiviðurkenningu í barnasjúk-
dómum, en það var Óskar Þórðarsson
(1897-1958) árið 1937. Hann starfaði sem
barnalæknir Sumargjafar við barnaheimili
Reykjavíkur, skólalæknir og víðar. Bent
Scheving Thorsteinsson stofnaði Verð-
launasjóð Óskars Þórðarsonar árið 2000
með veglegri peningagjöf til minningar
um fóstra sinn, til að styrkja rannsóknir á
sviði barnalækninga.
Ásgeir Haraldsson (f. 1956) fór yfir sögu
barnadeildar Landspítalans, sem sett var
á fót árið 1957, og komið fyrir á þriðju hæð
í elstu byggingu spítalans. Tveir læknar
voru ráðnir við deildina og annar þeirra
var Kristbjörn Tryggvason (1909-1983).
Kristbjörn var þriðji læknirinn til að fá
sérfræðiviðurkenningu í barnalækningum
(1940) hér á landi, á eftir Katrínu og Ósk-
ari. Kristbjörn starfaði sem deildarlæknir
fyrstu árin en þarna voru sérfræðingar
gjarnan í deildar- og aðstoðarlæknisstöð-
um. Hann var yfirlæknir barnadeildar
árin 1960-1974, og dósent við HÍ á sama
tímabili. Hann varð prófessor í barna-
lækningum 1970-74.
Barnadeild Landspítalans flutti í nýrri
húsakynni árið 1965, á tvær hæðir í nýrri
álmu. Barnadeildin hlaut nafnið Barna-
spítali Hringsins í virðingarskyni við
Félag íslenskra barnalækna 50 ára
– saga barnalækna á Íslandi
Katrínardagur er árlegur vísindadagur barnalækna. Hann var haldinn
laugardaginn 2. apríl þetta árið og dagskrá var skipulögð í ljósi þess að
Félag íslenskra barnalækna fagnar nú 50 ára starfsafmæli, stofnað 20.
maí 1966. Stofnfélagar voru alls 13.
Þröstur Laxdal var sérfræðingur á barnadeild Landakotsspítala og kenndi í læknadeild
í 20 ár.
Ásgeir Haraldsson prófessor í barnalækningum rakti sögu barnadeildar Landspítala.
Stofnfélagaskrá frá árinu 1966 – 13 félagar og þar af
þrjár konur, það er merkilegt hlutfall. Baldri Jónssyni
barnalækni á FSA var boðin aðild að félaginu stuttu eftir
stofnun þess, sem hann og þáði.
Ingólfur Einarsson
formaður Félags íslenskra barnalækna
Ingolfur@greining.is
Myndir frá vísindadeginum:
Brynja Kristín Þórarinsdóttir