Fréttatíminn - 23.09.2016, Blaðsíða 42

42 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 23. september 2016
Bangsinn getur verið besti vinur mannsins. Lítið tuskudýr sem
fylgir fólki langt fram á fullorðinsár. Það er enginn skömm að knúsa
bangsa eftir táningsárin og ákvað Fréttatíminn því að heyra í fjórum
einstaklingum sem enn eiga á bangsa á fullorðinsaldri.
Helga Dögg Ólafsdóttir
helgadogg@frettatiminn.is
Jónas fékk Batta í vöggugjöf. Mynd | Hari
Bangsinn hans Jónasar heitir Batti,
hann hefur fylgt honum síðan í
vöggu. Nafnið kemur líklega frá
tímum sem Jónas hefur verið
læra að mynda orð því nafnið er
stytting á orðinu Bangsi. „Mér
þykir náttúrlega svolítið vænt um
hann. Hann minnir mig á það
þegar ég var barn. Ég veit ekki af
hverju ég á hann ennþá. Þetta er
svona bara einn af þessum hlutum
sem fylgja manni.“
Jónas á ekki margar sögur af
Batta því bangsinn hefur dvalið
mest alla tíð í rúminu hans. Jónas
á þó eina sterka minningu af þeim
félögum þegar þeir fóru saman í
bíó: „Ég fór með hann í bíó þegar
ég var orðinn allt of gamall til að
vera að þvælast með bangsann
minn. Hann fór á hilluna eftir
þessa bíóferð. Í dag nota ég hann
til að geyma slaufuna af spari-
fötunum mínum og fyrsta hattinn
minn.“
Kjartan
Guðmundsson
og Basi Lúa
Bangsinn hans Kjartans er nafn-
laus og hefur verið alla tíð enda
var hann mjög ungur þegar hann
fékk hann að gjöf. „Þegar ég var
lítill og vitlaus, gekk hann undir
nafninu Basi og þegar ég vildi að
hann fengi sér kríu sagði ég iðu-
lega Basi lúa (bangsi lúlla).“
Kjartan hefur átt bangsann alla
ævi og hefur því alltaf fylgt hon-
um: „Hann beið eftir mér þegar
ég kom heim af fæðingardeildinni
og er því nánast jafnaldri minn.
Fyrir nostalgíumann eins og mig
er bangsinn notaleg tenging við
gamla tíma og sönnun þess að allt
var betra í gamla daga, enda sér
varla á honum eftir að hafa verið
tuskaður linnulítið til í tæplega
fjörutíu ár.“
„Stundum hef ég velt því fyrir
mér hvort ég ætti að láta jarða mig
með bangsann þegar kallið kem-
ur, eða brenna hann ásamt mér,
og taka þá fram á legsteini eða
duftkeri að hér hvíli Kjartan og
bangsinn hans. Ég veit ekki hver
afstaða útfararstjóra er til slíkra
mála. En líklega verður þessi ætt-
argripur hreinlega til að eilífu.“ Dúkkan hennar Brynju heitir
Mona og eru þær búnar að vera
vinkonur í 28 ár. Þær stöllur hafa
ferðast oft saman til útlanda:
„Hún hefur flutt fimm sinnum
með mér til útlanda, síðast til
London fyrir ári. Eðli málsins
samkvæmt er hún alltaf höfð í
handfarangri því ekki treysti ég
flugfélögunum til
að skila ferðatösk-
unni ótýndri og
heilli á hinum enda
flugsins.“
Brynja er skiln-
aðarbarn og var
Mona mjög mik-
ilvægur fjöld-
skyldumeðlimur
þegar hún þurfti
að ferð-
ast á milli
mömmu
og pabba-
helga: „Ég
var send á
milli foreldra
minna lands-
horna á milli
frá unga aldri
í pabbahelgar
og páskafrí. Það
er náttúrulega fáránlegt að vera
næstum 29 ára og að mín dýr-
mætasta veraldlega eign sé þessi
blessaða dúkka. Hún hefur alltaf
verið stuðningsdúkka, fylgdar-
dúkka jafnvel.“
„Þegar ég var 19 ára flutti ég
ein til Parísar til að vera au-pair.
Þegar í Leifsstöð var komið var
ég að kveðja fjölskyldu mína, og
mamma sá glitta í Monu í hand-
farangurstöskunni, reyndi hún að
telja mér trú um að nú væri ég að
flytja ein til Parísar og það væri
kannski tímabært að skilja hana
eftir. Ég hélt nú ekki.
Og síðan hefur
hún bara alltaf
flutt með til
útlanda.“
Fullorðnir með bangsa
Brynja og
heims-
hornaflakk-
arinn Mona.
Kjartan vill verða grafinn með sinn bangsa. Mynd | Hari
Brynja Huld Óskarsdóttir og Mona
Jónas Unnarsson
og Batti
Bangsinn hennar Huldu heitir
Greyið. Hulda fékk bangsann í
vöggugjöf og hann fylgdi henni allt
fram að 13 ára aldri: „Þessi útgáfa
er eiginlega Greyið 2.0. Upphaf-
lega Greyið týndist í hótelþvotti í
London. Bekkjarsystir mín átti fyr-
ir tilviljun alveg eins eintak og gaf
mér hann. Núna læt ég bara eins
og þetta sé upprunalega eintakið.“
Spurð að því af hverju Hulda eigi
bangsann enn kemur í ljós að það
er ekki fræðilegur möguleiki að
hún láti bangsann frá sér: „Ég fékk
nett áfall þegar upprunalega ein-
takið týndist í London. Uppruna-
lega eintakið fylgdi mér í hjartaað-
gerð þegar ég var eins árs og ég gat
hvergi án hans verið.“
Huldu finnst ekkert vandræða-
legt að eiga bangsann sinn enn
á fullorðins aldri. „Það er bæði
mjög hollt fyrir sálina að varðveita
barnið í sér og svo dettur mér bara
ekki í hug að skammast mín fyrir
Greyið, hann er bara búinn að
fylgja mér alla ævi.“
Greyið
er búið
að fylgja
Huldu
alla ævi.
Mynd | Hari
Hulda Hólmkelsdóttir og Greyið
Klassísk japanskt leikhús skiptist
að mestu í fjóra flokka sem heita
Noh, Kyogen, Bunraku og Kabuk.
Það eru tveir fyrstu flokkarnir
sem nú eru kynntir hér á landi.
Noh og Kyogen þróuðust saman
á 14. öld og meðlimir Sakurama
fjölskyldunnar, sem nú heimsækja
Reykjavík með list sína, hafa lagt
stund á sígilda japanska leiklist allt
frá sextándu öld.
List sína kynntu listamennirnir
nemendum Listaháskóla Íslands
í vikunni og í kvöld klukkan átta
heldur hópurinn lokaða sýningu
í Háskólabíói sem japanska sendi-
ráðið býður upp á.
Noh er leikhús sem er þrung-
ið táknrænni merkingu á meðan
Kyogen er ætlað að fá áhorfendur
til að brosa og hlæja. Formin tvö
fléttast saman þar sem Kyogen
sögurnar koma inn á milli Noh at-
riðanna, sem eru þokkafull og ríg-
bundin aldalangri fagurfræði. Um-
fjöllunarefnið í Noh kemur úr sögu
Japans eða sígildum bókmenntum
landsins, á meðan Kyogen hefðin
hefur mótast af alþýðumenningu í
hinu forna japanska samfélagi.
Sameinuðu þjóðirnar hafa frá
árinu 2001 litið svo á að þessi tvö
fornu leiklistarform séu hluti af
sameiginlegri menningararfleifð
veraldar, arfi sem ekki er hönd á
festandi, enda er hér um hefðir að
ræða sem að ferðast frá kynslóð til
kynslóðar, oft innan fjölskyldna,
með þrotlausum æfingum og í
munnlegri geymd. | gt
Grímuklæddir japanskir gestir
Leikhús í Japan stendur
á gömlum merg og hefur
skilað sér til nútímans í
gegnum
aldalanga
iðkun sem
oft er bundin
við ákveðnar
fjölskyldur. Sakurama
fjölskyldan er komin til
Reykjavíkur með leiklist
aldanna.
Sverð á lofti. Þrátt fyrir fágun í
aldagömlu japönsku leikhúsi dregur
stundum til tíðinda.
Erfitt er að drekka vatn í gegnum vold-
ugar grímurnar í Kyogen leikhúsinu.