Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.1993, Page 16

Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 1. árg. 1993
Guðlaug Rakel Guðjónsdóttir og Sigríður Lóa Rúnarsdóttir
Könnun á fræöslu fyrir sjúklinga sem
fengið hafa kransæöastíflu
Tilgangur þessarar könnunar var að athuga frœðsluþarfir
sjúklinga eftir kransœðastíflu, kanna hvernig frœðslan er
veitt og hvort hún ber tilœtlaðan árangur.
Úrtakið var 87 einstaklingar á aldrinum 35-67 ára sem
fengu kransœðastíflu á tímabilinu 1. janúar - 1. október
1992 og útskrifuðust af hjartadeild Borgarspítalans eða
Landspítalans. Sendir voru spurningalistar til einstakling-
anna í úrtakinu. Svörunin var 67%.
Niðurstöður sýna að meira en helmingur svarenda vonað-
ist eftir að fá meiri fræðslu en þeir töldu sig fá. Flestir fengu
einstaklingshæfða frœðslu og töldu 98% einstaklinganna
fræðsluna vera á einföldu og skýru máli. Meirihlutinn vildi
hafa fræðsluna sem fjölbreyttasta. Sjúklingarnir fá mesta
fræðslu hjá hjúkrunarfræðingum og læknum. Fram kemur
að 90% einstaklinganna sögðust hafa breytt um lífsstíl eftir
útskrift af hjartadeildinni.
Guölatig Rakel Guöjóns-
dóttir lauk B.S. prófi í
hjúkrunarfrœöi frá
Háskóla íslands 1986.
Frá janúar 1988 hefur hún
unniö á hjartadeild
Borgarspítalans og veriö
aöstoöardeildarstjóri frá
júlí 1991. Hún hefur veriö
stundakennari viö náms-
braut í hjúkrunarfrœöi frá
hausti 1988.
Sigríöur Lóa Rúnarsdóttir
lauk B.S. prófi í hjúkr-
unarfrceöi frá Háskóla
íslands 1989. Frá mars
1990 hefur hún starfaö á
hjartadeild Borgarspítalans
og veriö aöstoöardeildar-
stjóri frá janúar 1992.
Fræðsla fyrir sjúklinga getur verið fjölbreytt,
s.s. einstaklingshæfð fræðsla, hópfræðsla,
fræðsla á prentuðu máli og á myndbandi.
Ýmsar kannanir hafa sýnt að sjúklingar kjósa
helst einstaklingshæfða fræðslu. Þær sýna
einnig að eftir 5 mínútur eru sjúklingar
búnir að gleyma helmingnum af fræðslunni.
Því styttri og markvissari sem einstaklings-
hæfð fræðsla er þeim mun meiri árangri
skilar hún (Whitman, Graham, Gleit og Boyd,
1986).
Samkvæmt könnun Lindsay, Judith, Jennrich
og Biemolt (1991) er fræðsla á prentuðu máli
mjög árangursrík. Auk þess sýndi sú könnun
að fræðslubæklingar spara fé og tíma starfs-
fólks.
Hópfræðsla býður upp á meiri svörun frá
einstaklingnum, þ.e. fleiri spurningar og fjöl-
breyttari umræður. Hópurinn þarf þó að eiga
eitthvað sameiginlegt til að umræðugrund-
völlur sé fyrir hendi (Whitman o.fl., 1986).
Garding, Kerr og Bay (1988) athuguðu
hvernig fræðsla nýttist sjúklingum sem fengu
kransæðastíflu. Niðurstöður bentu til þess að
það sé óraunhæft að ætla sjúklingum að út-
skrifast með nægilega vitneskju til að breyta um
lífsstíl. Því verður fræðslan að halda áfram eftir
útskrift.
Murray (1989) kannaði fræðslu fyrir 25 sjúkl-
inga sem fengið höfðu kransæðastíflu í fyrsta
sinn. Kannað var hvernig sjúklingunum fannst
fræðslan vera veitt og hvernig var komið til