Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.1993, Blaðsíða 11

Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 1. árg. 1993
úr efnaskiptahraða og súrefnisþörf. Næringar-
ástand var metið fyrsta dag meðferðar og síðan
vikulega (prótein, albúmín og þvagefni í blóði,
upphandleggsfita) og tekið mið af líkamshita
sjúklings og meðvitundarstigi við útreikninga
á hitaeininga- og próteinþörf. Ekki var mögulegt
að vigta sjúkling meðan ECLA meðferð var beitt.
Fyrstu dagana fékk sjúklingur prótein- og hita-
einingaríka næringu um æð (Vamin I4g N/l,
glucosa 30%). Hins vegar var fitugjöf í æð álitin
geta eyðilagt gervilungað. T alið er að próteingjöf
um meltingarveg dragi úr breytingum á þarma-
totum, bólgubreytingum í magaslímhúð og
meltingarvegi og minnki þannig líkur á magasári
hjá sjúklingum sem eru undir miklu líkamlegu
og andlegu álagi. Á þann hátt dregur úr hættu
á blóðbornum sýkingum (Border o.fl.,1987). í
fyrstu vikunni var farið að næra sjúkling um
meltingarveg. Notuð var úrgangssnauð, kaloríu-
og próteinrík næringarlausn, Biomed MCT©,
um 1600 kaloríur að meðaltali á sólarhring
meðan á kælingarástandi stóð. Næringarlausnin
var gefin í 4 klst. í senn og hvílt í 2 klst. á milli,
allan sólarhringinn. Stöðug næringargjöf um
magaslöngu án hvíldar er nú talin æskileg vegna
minni hættu á þani/offyllingu maga og ásvelg-
ingu (Metheny,1993).
Þess var gætt að hver skammtur af næringar-
lausn væri ekki lengur en 4-6 klst. í stofuhita
vegna hættu á bakteríuvexti í lausninni og niður-
gangi þar af leiðandi.
Hœtta á fylgikvillum rúmlegu s.s. minnkuö-
um vöðvamassa, liðstirðnun, liðbandastytt-
ingu og fleiðrum á húð á útsettum stöðum
(hnakki, rófubein, hælar, herðablöð).
Sjúklingur varð að liggja hreyfingarlaus á baki
í 39 daga til þess að tryggja það að holæðakerar
færðust ekki úr stað. Vegna áhrifa kælingar á
blóðrás til húðar og vegna hreyfingarleysis var
mikil hætta á myndun fleiðra og legusára. Með
fyrirbyggjandi aðgerðum og góðri næringargjöf
tókst að koma í veg fyrir slíkt.
Sjúklingur var settur á trefjadýnu (fiberdýna).
Granuflex® var sett á útsetta staði (rófubein,
olnboga) og látið vera kyrrt í 2 daga í senn, síðan
tekið af og húðin höfð óvarin í næstu tvo daga.
Leguhringur var settur undir hnakka og hæla til
að minnka álag (hafður í 2-4 klst. í einu). Á
tveggja daga fresti var skipt á lökum og sjúklingi
þvegið gætilega að aftan, Granuflex® sett á eða
tekið af, húðin nudduð gætilega og borin á
mýkjandi og græðandi olía (Edgar Cayce® oH'a).
Mjúkur flónelsdúkur var settur undir rass og efri
hluta baks.
Þess á milli var sjúklingi lyft varlega upp á
hliðar og hann nuddaður á tveggja tíma fresti.
Plástrar voru notaðir eins lítið og mögulegt var
og þess gætt að umbúðir og lín, sem komst í
snertingu við sjúkling, væri ávallt þurrt. Við laka-
skipi þurfti að sýna ýtrustu aðgát til þess að
slöngur færðust ekki úr stað. Þegar skipt var á
lökum var burðarramma í tveimur hlutum
(burðarrammi frá Mobilet® sjúklingalyftara)
smeygt undir sjúkling samtímis frá báðum hlið-
um og honum þannig lyft upp. Einn aðili gætti
slangna og annar barkaslöngu og höfuðs á
meðan hinir lyftu. Við þessar aðgerðir þurfti 6-7
starfsmenn.
Liðferlisæfingar (fingur, úlnliðir, olnbogar,
ökklar) voru framkvæmdar varlega á 2-4 klst.
fresti allan sólarhringinn með sérstakri aðgát á
áhrifum þeirra á lífsmörk og meðvitundarstig.
Framkvæmd og viðhald kælingar og með-
vitundarleysis. Hætta á fylgikvillum lang-
varandi kælingar og tilbúins meðvitundar-
leysis s.s. skertri blóðrás til húðar og truflana
á hjartláttartakti, svo og skaða á taugakerfi.
Talið er að þegar kjarnhiti líkamans fer niður
fyrir 35 gráður á Celcíus hafi það sjúkleg áhrif
á öll kerfi líkamans (multisystem failure). Þar má
nefna truflun á starfsemi nýrna, taugakerfis,
hjartsláttartruflanir, truflun á vökva- og jónajafn-
vægi og á storkukerfi. Líkamshiti sjúklings var
lækkaður niður í 34-35 gráður með hitaskipti
lungnavélar íþeim tilgangi að draga úr súrefnis-
þörf og minnka efnaskipti líkamans. Greint
hefur verið frá því að í svipuðu tilfelli hafi verið
unnt að minnka efnaskipti um 35-45% við