Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1996, Blaðsíða 23

farið. I upphafi 20. aldarinnar unnu t.d. íslenskir hjúkrunar-
fræðingar mjög sjálfstætt, sérstaklega við heimahjúkrun en
fengu lækna til liðs við sig til að að tryggja fullnægjandi
þjónustu. Þá sérhæfðu hjúkrunarfræðingar sig t.d. í almennri
heilsuvernd og fyrirbyggingu smitsjúkdóma eins og berkla.
Nú starfa fáir hjúkrunarfræðingar sjálfstætt. Vinna á
sjúkrahúsum, vinnustöðum flestra hjúkrunarfræðinga, felst í að
útfæra læknismeðferð án mikilla samskipla við einstaka
sjúklinga. Hins vegar krefst hjúkrunarstarfið samskipta við
sjúklinginn svo lengi sem hann þarfnast hjúkrunar, hvort sem
hann er heima lijá sér, á sjúkrahúsi eða annars staðar.
Tími margra hjúkrunarfræðinga á íslandi fer í umsjón með
þjónustu sjúkrahússins sem þeir starfa á. Þeir samhæfa
aðgerðir margra starfsstétta, fylgjast með að allt gangi og miðla
upplýsingum frá sjúklingum til annarra starfsstétta. Lítill tími
verður aflögu fyrir sjálfa hjúkrunina. Hverju þarf að breyta til
að hjúkrunarfræðingar geti sinnt hjúkruninni samfara stöðugt
styttri og annasamari dvöl sjúklinga á sjúkrahúsum?
A Islandi er litið upp til læknavísindanna og læknisfræði-
legrar rannsóknarhefðar. Hjúkrun hverfur f skuggann. Það
skapar valdaójafnvægi sem er t.d. rökstutt með því að megin-
hlutverk heilbrigðiskerílsins sé að lækna sjúkdóma. Fólk er
sannfært um að þekking, sem byggist á læknisfræðilegri
fyrirmynd, muni leysa allan heilbrigðivanda. Umhyggja fyrir
manneskjunum, sem þjást af sjúkdómnum, og reynsla sjúklinga
er aukaatriði.
Til að eiga möguleika á að „hjúkra“ í þess orðs fyllstu
merkingu verða hjúkrunarfræðingar að fá meira svigrúm innan
heilbrigðiskerfisins og þjónustan, sem þeir veita, þarf að öðlast
meiri virðingu, ekki sísl meðal þeirra sjálfra.
Með auknu olnbogarými innan heilhrigðiskerfisins fá
hjúkrunarfræðingar tækifæri til að endurmeta starf sitt á
skipulegan hátt. Á einu sviði hefur það þegar verið gert, þ.e.
með því að taka upp einstaklingshæfða hjúkrun í stað
hóphjúkrunar. Sýnt hefur verið fram á að það hafi aukið
starfsánægju hjúkrunarfræðinga og bætt vissa þætti
umönnunarinnar og árangur af henni.
Það er brýnt verkefni fyrir SSN að vinna markvisst að því
að styrkja stöðu hjúkrunarfræðinga innan heilbrigðiskerfisins
en líta jafnframt gagnrýnum augum möguleika hjúkrunar-
fræðinga til að sinna störfum sfnum innan kerfisins. Faglegt
sjálfstæði hefur alla tíð verið mikilvægt markmið félaga
hjúkrunarfræðinga á Norðurlöndum. Margt hefur áunnist en
mikið verk er enn óunnið. Hjúkrunarfræðingar þurfa að fá fleiri
tækifæri til að notfæra sér þekkingu sína og færni og veita með
því skjólstæðingum sínum góða umönnun. Það er sótt að
hjúkrunarfræðingum úr mörgum áttum og við þvf þarf að
bregðast svo að hjúkrun fái notið sín.
FLUGLEIDIR
Miöpunktur
þinghalds
íReykjavík
SCANDIC
LOFTLEIÐIR
Sinuir: 50 50 900 /50 50 160 • Fax: 50 50 905
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 1. tbl. 72. árg. 1996
23