Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2001, Blaðsíða 46

Á myndinni eru frá vinstri Páiína Sigurjónsdóttir, Maria
Borgesen safnvörður, Kristín Óladóttir og Guðrún
Guðnadóttir.
notaðir höfðu verið við störfin, myndum, blöðum, bókum
og ýmsu fleiru sem tengdist hjúkrun. Hjúkrunarfræðingar
sýndu áhuga á að standa að söfnun þessara minja undir
kjörorðinu: „Það sem vel var gert í gær hefur einnig áhrif á
morgun." Safnið, sem er um 500 fermetrar að stærð, má
segja að spanni hina yfirgripsmiklu hjúkrunarsögu frá því
fyrir aldamótin 1900 eða síðustu 100 árin. Sagan verður
mjög lifandi í þessu heilsuhæli, sem safnið er í, með
sjúkrastofum, göngum, skolherbergjum og þess háttar
sem fær að nokkru leyti að halda uppruna sínum.
Á móti okkur tók Inger Maria Börgesen safnvörður og
gekk hún með okkur um húsakynnin, upplýsti okkur um
safnið, sögu þess og hvað eina sem við höfðum áhuga á
að vita. Eftir að hafa gengið í gegnum móttökuna með
upplýsingaþjónustu og sölu á bókum og póstkortum o.fl.
sáum við aðstöðu fyrir starfsfólk og bókasafn.
Þegar inn á safnið kom fannst okkur við vera komnar
inn á sjúkrahúsgang með sjúkrastofur á aðra hönd en
útsýni yfir fjörðinn hins vegar - en gangurinn er yfirbyggður
Stofugangur á safninu.
46
skáli eða verönd frá þeim dögum er berklaveikum var ekið
út í fríska loftið í rúmum sínum, en það átti að hafa lækn-
ingamátt eins og við þekkjum héðan að heiman frá Vífils-
stöðum. Á ganginum blasir við stofugangur - eftirlfkingar í
fullri líkamsstærð með yfirlækninn í broddi fylkingar og á
eftir honum allkunnugleg halarófa uppstillt eftir virðingar-
stöðu með hjúkrunarnemann aftastan. Sagan er svo rakin
á mjög táknrænan hátt með alls konar uppstillingum -
byrjað á gamla tímanum og þróuninni síðan fylgt, einnig
hvað menntun hjúkrunarfræðinga varðar, og allt í einu
erum við komnar inn á sjúkrastofu eins og þær voru fyrr á
árum á Kommunehospitalet í Kaupmannhöfn en þar munu
fyrstu hjúkrunarkonurnar hafa lært hjúkrun í Danmörku.
Á leið um safnið er sagan einnig rakin í rituðu máli og
mikið um myndir - einnig hefur tækni nútímans verið nýtt
þar, því á mjög aðgengilegan hátt er hægt að fá fræðslu úr
tölvum sem staðsettar eru hér og þar - bara ýta á hnapp
með ákveðinni yfirskrift og svörin koma samkvæmt ósk
viðstaddra - svo sem um störf, nám, búninga og hvað
eina sem málin varðar.
Við sáum sjúkrastofu af landsbyggðarsjúkrahúsi frá því
um 1930 en þar liggja saman fullorðinn maður í einu rúmi
og ungur drengur f öðru. Það segir manni að enginn
barnaspítali var til á þeim tímum. Síðan sáum við mjög
eftirminnilegt herbergi þar sem hjúkrunarkonan býr inni í
sjálfu sjúkrahúsinu með rúmi, kommóðu, hægindastól og
nokkrum myndum á veggjum. Það kynnir þá veröld sem
stallsystur okkar bjuggu við því þeim var ætlað að búa, iifa
og jafnvel deyja í sjálfu sjúkrahúsinu. Og sagan heldur
áfram - móttaka, rannsóknir, skurðstofur og varnir gegn
bakteríum, allt þetta er dregið fram á ýmsa vegu með
uppstillingum, máli og myndum og þróun á þvf sviði.
Geðhjúkrun kemur einnig við sögu og hinn stóri þáttur
hjúkrunarfræðingsins í þeirri grein. Einnig heimahjúkrun og
heilsuvernd og úti á ganginum mæta gestir heimahjúkr-
unarkonunni í fullum skrúða tilbúinni til farar með reiðhjólið
sitt og tösku. Lín- og skolherbergi var uppstillt og sýnd
þróun hvað varðar sótthreinsun og umhirðu á tólum og
tækjum og hreinlæti þar að lútandi.
Aðstaða fyrir fræðslu- og kvikmyndasýningar er að
finna í safninu og allgott pláss fyrir kennslu og fyrirlestra-
hald og vel búið bókasafn. Þar fundum við m.a. gömlu,
góðu kennslubækurnar okkar úr bókaflokknum „Lærebog
og hándbog i sygepleje" svo eitthvað sé nefnt af bóka-
kostinum.
Að kynningu lokinni var okkur boðið upp á hressingu
og sátum við og röbbuðum og spurðum safnvörðinn
spjörunum úr því margt kom upp í hugann og skemmtilegt
var að upplifa fortíðina á þennan hátt. Við höfðum mikinn
vilja til að fanga þetta allt og tileinka okkur en tíminn leið
fljótt og margt bar fyrir augu sem gaman hefði verið að
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 77. árg. 2001